Gündeliklik-Tarihsellik kavramları ve Yenişehir'de Bir Öğle Vakti romanı

İnsanı insan kılan hususiyetlerden birisi de tarihsel bir varlık oluşudur. Tarihsellik, -felsefî antropolojiye göre-, en kısa ifadesiyle, “zamanın geçmiş, şimdi ve gelecekten oluşan üç boyutuyla diyalektik/eleştirel ilişki içinde olmak; devralmak ve devretmektir”. Gündeliklik ise tarihselliğini yitirmek; ilgi ve çıkarından başka bir şeye prim vermemektir. Bir başka ifadeyle tarihsellik, insanî sınırlar içerisinde kayıtlı; gündeliklik ise kayıtsız olmaktır. Bu yazıda, önce gündeliklik-tarihsellik kavramları tanımlanmaya çalışılmış, daha sonra gündelikliği teşhir eden Yenişehir’de Bir Öğle Vakti romanı ele alınmıştır.

Everydayness-historicity concepts and the novel a midday in the Newcity

One of the properties which make people human is his historical being. In short terms historicity -according to the philosophical anthropology- “means being in a dialectic/critical relationship with the three dimensions of the time which are formed of past, now, and future; taking over and passing on”. But everydayness means loosing ones history and taking cognizance of nothing except for his interests and stakes. In other words, historicity is mindfulness with in the bounds of humanity while everydayness is indifference. In this text, at first the concepts of everydayness-historicity were tried to be identified then the novel “a midday in the Newcity” which reveals everydayness was studied.

___

  • ARSLANTUNALI Mustafa (2009). “-Miş’li Şimdiki Zaman”, Yenişehir’de Bir Öğle Vakti, İstanbul: İletişim Yayınları.
  • BAUMAN Zygmunt (2005). Bireyselleşmiş Toplum, (Çev. Yavuz Alagon), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • BEWES, Timothy (2008). Şeyleşme -Geç Kapitalizmde Endişe-, (Çev. Deniz Soysal), İstanbul: Metis Yayınları.
  • FROMM Erich (2003). Sahip Olmak ya da Olmak, (Çev. Aydın Arıtan), İstanbul: Arıtan Yayınları.
  • GRUEN Arno (2006). Empatinin Yitimi -Kayıtsızlık Politikası Üzerine-, (Çev. İlknur İgan), İstanbul: Çitlemlik Yayınları.
  • HAROOTUNİAN Harry (2006). Tarihin Huzursuzluğu -Modernlik, Kültürel Pratik ve Gündelik Hayat Sorunu-, (Çev. Mehmet Evren Dinçer), İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınları.
  • HEİDEGGER Martin (1979). “Günlük İnsan ve “Onlar” Alanı”, Çağdaş Felsefe Akımları, (Çev. Akın Etan, Bedia Akarsu), İstanbul: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.
  • HORKHEİMER Max (2005). Akıl Tutulması, (Çev. Orhan Koçak), İstanbul: Metis Yayınları.
  • KOÇ Emel (2004). Gabriel Marcel ve Sadakat, Ankara: Art Yayınları.
  • LASCH Chrıstopher (2006). Narsisizm Kültürü -Umutların Azaldığı Bir Çağda Amerikan Yaşamı-, (Çev. Suzan Öztürk-Ümit H. Soysal), Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
  • LEFEBVRE Henri (2007). Modern Dünyada Gündelik Hayat, (Çev. Işın Gürbüz), İstanbul: Metis Yayınları.
  • MENGÜŞOĞLU Takiyettin (1988). İnsan Felsefesi, İstanbul: Remzi Kitapevi.
  • ÖZBUDUN Sibel vd. (2008). Yabancılaşma ve.., Ankara: Ütopya Yayınları.
  • SENNETT Richard (2002). Kamusal İnsanın Çöküşü, (Çev. Serpil Durak-Abdullah Yılmaz), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • SİMMEL Georg (2006). “Metropol ve Tinsel Hayat”, Modern Kültürde Çatışma, (Çev. Nazile Kalaycı), İstanbul: İletişim Yayınları.
  • SOYSAL Sevgi (2009). Yenişehir’de Bir Öğle Vakti, İstanbul: İletişim Yayınları.
  • YALOM Irvın (2001). Varoluşçu Psikoterapi, (Çev. Zeliha İyidoğan Babayiğit), İstanbul: Kabalcı Yayınları