FAİK BAYSAL ŞİİRİNDE MEKÂNLAR*

Cumhuriyet dönemi Türk Edebiyatında daha çok öykü ve romanlarıyla ön plana çıkmış olan Faik Baysal, yazı hayatı boyunca şiirler de kaleme almıştır. 1957 yılında İlk Defa, 1986 yılında Uyyy, 1990 yılında Beyaz Şiirler, 1994 yılında Ayın Ucunda ve 2001 yılında Gül Sancısı adlı şiir kitapları yayınlayan Faik Baysal'ın şiirleri, bu çalışmada, içerdikleri mekân özellikleri bakımından incelenmeye çalışılacaktır. İstanbul ve Adapazarı başta olmak üzere, Türkiye'nin farklı coğrafyalarını şiirlerine taşıyan Baysal, öykü ve romanlarındaki gerçekçi, gözlemci çizgisini şiirlerinde de sürdürmüş, bunun sonucu olarak şiirlerine mekân özellikleri geniş bir biçimde yansımıştır. Evden sokağa, sokaktan mahalle ve caddelere, caddelerden kırsala, doğanın büyüleyici güzelliklerine uzanan bu mekân tasarrufu, zaman zaman dünyanın farklı kıta ve ülkelerine, şehirlerine de sıçramış, zaman zaman hayali, mistik bir biçim almış, dolayısıyla mekân / coğrafya özellikleri, verili dilin imkânlarını çok fazla zorlamak istemeyen, doğrudan, gerçekçi bir anlatımı / söyleyişi yeğleyen Faik Baysal'ın şiirlerinde önemli bir unsur haline gelmiştir. Hayatı daha çok Adapazarı - İstanbul çizgisinde geçmiş olan Baysal'ın şiirlerinde de bu iki şehir ön plana çıkar. Bu makalede, şairin şiirlerinin özelliklerinden bahsedildikten sonra, şiirlerde yoğun olarak geçen mekânlar ve bu mekânların ne şekilde ele alındıkları, hangi coğrafyaların Baysal şiirine hangi meseleleri davet ettiği soruları üzerinde durulacaktır.

SPACES IN THE POETRY OF FAİK BAYSAL

Faik Baysal who comes to the front mostly with his short stories and novels in the Turkish Literature in Republic Period also write out poetries all along his life. In this study, poetries of Faik Baysal who published the books İlk Defa in 1957, Uyy in 1986, Beyaz Şiirler in 1990, Ayın Ucunda in 1994 and Gül Sancısı in 2001 will be attemptedto be examined in respect of their space properties. Baysal who carried different geographies of Turkey, especially Istanbul and Adapazarı, to his poetries continued his observer line in his poetries and as a result of this, space properties largely reflected on his poems. This space saving from home to street, from street to district and avenues, from avenues to rural that extending along the fascinating beauty spread different continents and countries and cities of the world from time to time and took a mystical form, thus it has been an important factor in the poetries of Faik Baysal who did not push language's limits having space/geographical properties and who preferred direct real expression and utterance. Istanbul-Adapazarı line comes to the front in poetries of Baysal whose life mostly lived in these two cities. In this article, after mentioning the properties of the poetries of the Poet, it will be discussed the spaces which are intensely mentioned and how these spaces have been treated in his poetries, which issues invited by the geographies to Baysal's poetry shall be discussed.

PDF

___

ALANGU, T. (1965), Cumhuriyet'ten Sonra Hikâye ve Roman, C.3, İstanbul.

BAYSAL, F. (1994), Ayın Ucunda, İstanbul: Altın Kitaplar.

BAYSAL, F. (2001), Gül Sancısı, Adapazarı: Adapazarı Büyükşehir Belediyesi Yayınları.

BAYSAL, F. (2007), Gül Sancılı Adam, Adapazarı: Adapazarı Büyükşehir Belediyesi Yayınları.

ENGİNÜN, İ. (2001), Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı, İstanbul: Dergah Yayınları.

GÜNDÜZ, O. (2006), "Roman - 1960 Sonrası", Türk Edebiyat Tarihi C. 4 içerisinde, KTB Yay., İstanbul: KTB Yayınları, s. 316.

GÜRSOY, Ü., (2007), Faik Baysal ve Hikayeciliği, Ankara: Akçağ Yayınları.

KAHRAMAN, H. B. (2004), Türk Şiiri Modernizm Şiir, İstanbul: Agora Kitaplığı.

KORKMAZ, R., Özcan, T. (2006), "1950 Sonrası", Türk Edebiyat Tarihi C. 4 içerisinde, İstanbul: KTB Yayınları.

KURT, E. (2009), Faik Baysal'ın Romancılığı, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Adana.

MOLOISE, Benjamin, "Ben Benjamin Moloise", (Çev. Okan Alkar), http://emeginsanati.forumup.com/about825-emeginsanati.html (12.10.2012)

NARLI, M. (2007), Şiir ve Mekân, Ankara: Hece Yayınları.

NECATİGİL, B., (1975), Edebiyatımızda İsimler Sözlüğü, 7. bs., İstanbul: Varlık Yayınları.

OKTAY, A. (2008), Toplumcu Gerçekçiliğin Kaynakları, 4. bs., İstanbul: İthaki Yayınları.

Tanzimat'tan Bugüne Edebiyatçılarımız Ansiklopedisi, C.1, 3. bs., YKY, İstanbul, 2010.

TUNA, Fahri, "Faik Baysal'ın Sarduvan Romanı 70 Yaşında", http://www.tyb.org.tr/index.php?option=com_content&view=article&id=2439:fahri-tunayazd-guemruekoenue-yazlar-5&catid=54:haberler&Itemid=290 (12.10.2012)

YILMAZ, E., (2007), Türk Edebiyatı'nda Sakarya, Adapazarı: Adapazarı Büyükşehir Belediyesi Yayınları.

http://tr.wikipedia.org/wiki/Faik_Baysal (12.10.2012)

http://www.britannica.com/EBchecked/topic/628961/Marais-Viljoen (12.10.2012)