EXPLORING THE NATURE OF TRANSLATION OF NAMES IN CHILDREN’S LITERATURE

Le Petit Nicolas, René Goscinny tarafından kaleme alınmış ve JeanJacques Sempé tarafından resimlenmiş, en çok satan kitaplar arasında yer alan bir çocuk öyküleri serisidir. Sempé ile birlikte Nicolas'nın maceralarını hayal eden Goscinny, Nicolas'nın aklından geçenlerin olduğu gibi sözcüklere döküldüğü, yer yer dilbilgisi kurallarına uymayan ve bilinç akışı düzeninde yansıtılan bir çocuk dili ortaya koymuş, bu dil öykülerin ilk yayınladığı 1950'lerden bu yana okuyucuları cezbetmiş ve bunun sonucunda öyküler Türkçe, İngilizce ve Almanca da dahil olmak üzere kırktan fazla dile çevrilmiştir. Serinin çevirilerinde, farklı çevirmenler tarafından isimlerin çevirisine yönelik olarak alınan kararların çeşitliliği özellikle dikkat çekicidir. Bu çalışmanın bütüncesinde, Le Petit Nicolas ile; Vivet Kanetti, Eray Canberk, Ümit Ülker, Saadet Özen ve Esra Özdoğan tarafından yapılan Türkçe çevirileri; Stella Rodway, Anthea Bell ve adı belirtilmemiş bir çevirmen tarafından yapılan İngilizce çevirileri; ve Hans Georg Lenzen tarafından yapılan Almanca çevirisi yer almaktadır. Bu çalışmada, Jan Van Coillie'nin tanımladığı 10 strateji üzerinden, çocuk edebiyatında farklı çevirmenler tarafından isimlerin çevrilmesine yönelik olarak yapılan farklı tercihler, çevirmen kararlarının arkasındaki olası nedenler ve kararların metnin çocuklar açısından okunabilirliği ve anlaşılabilirliği üzerindeki sonuçları incelenmektedir. Ayrıca, her bir tercihin olası yararları ve kısıtlarının üzerinde de durulmaktadır. Çalışmanın sonucunda, kullanılan her bir farklı tercihin anlama bir şeyler ekleyebileceği ya da anlamdan bir şeyler eksiltebileceği ortaya koyulmakta, bundan hareketle de isimlerin nasıl aktarılacağına karar verilmeden önce çözümlenmelerinin önemi vurgulanmaktadır

ÇOCUK EDEBİYATINDA İSİM ÇEVİRİLERİNİN DOĞASINI KEŞFETMEK

Le Petit Nicolas is a bestselling series of children’s storybooks written by René Goscinny and illustrated by Jean-Jacques Sempé. With Sempé, Goscinny imagined the adventures of Nicolas and presented a children's language with run-on sentences using the stream of consciousness, which has charmed readers since the first publication of the stories in the late 1950s; consequently, the stories have been translated into more than 40 languages, including Turkish, English, and German. The variety of decisions made by different translators with regard to the translation of names from the same source text is particularly remarkable in the case of the series. This study focuses on the treatment of children’s names in nine translations of Le Petit Nicolas: translations into Turkish by Vivet Kanetti, Eray Canberk, Ümit Ülker, Saadet Özen, and Esra Özdoğan; English translations by Stella Rodway, Anthea Bell, and an unnamed translator; and a German translation by Hans Georg Lenzen. Using Jan Van Coillie's classification of ten possible strategies, the study discusses the decisions made by various translators as to the ways in which to render names in children's literature, possible reasons for these decisions, and their consequences for the readability and understandability of the text for children. In addition, the advantages and constraints of each choice are highlighted. Moreover, the study shows that each choice produces different results and can add to or subtract from the story's meaning, which makes it important to analyze the names in the source text before deciding how to express them in the target language

___

  • Bassnett, S. (2007). Culture and Translation. In P. Kuhiwczak & K. Littau (Eds). A Companion to Translation Studies. (pp 32-51). New York: Multilingual Matters. https://tr.scribd.com/read/344492723/A-Companion-to-Translation-Studies
  • Bassnett, S. (2011). Reflections on Translation. New York: Multilingual Matters. https://tr.scribd.com/read/263360165/Reflections-on-Translation#.
  • Behind the Name.https://www.behindthename.com
  • Dictionary.com. http://www.dictionary.com/browse/transformation?s=t
  • Générique du Petit Nicolas. https://www.youtube.com/watch?v=8QZVr_Kd21A.
  • Goscinny, R. (1978). Bizim Sınıf. (E. Canberk, Trans.). İstanbul: May Yayınları.
  • Goscinny, R. & Sempé, J-J. (2011). Pıtırcık’ın Kırmızı Balonu. (S. Özen, Trans.). İstanbul: Can Sanat Yayınları.
  • Goscinny, R. & Sempé, J-J. (2009). Pıtırcık Bilinmeyen Öyküleri 1. (E. Özdoğan, Trans.). İstanbul:Can Sanat Yayınları.
  • Goscinny, R. & Sempé, J-J. (2007). Nicolas and the Gang. (A. Bell, Trans.). New York: Phaidon Press Inc.
  • Goscinny, R. & Sempé, J-J. (2001). Der Kleine Nick. (H. G. Lenzen, Trans.). Zurich: Diogenes.
  • Goscinny, R. & Sempé, J-J. (1978). Pıtırcık’ın Serüvenleri. (V. Kanetti, Trans.). Milliyet Çocuk Dergisi, 21, 16-17. İstanbul: Milliyet Yayınları
  • Lathey, G. (2016). Translating Children’s Literature. New York: Routledge.
  • Lathey, G. (2012). The Role of Translators in Children’s Literature. Invisible Storytellers. New York: Routledge.
  • Le Petit Nicolas- Le Site Officiel. http://www.petitnicolas.com
  • Lynch-Brown, C., Tomlinson C.M. (1993). Essentials of Children’s Literature. Boston: Allyn and Bacon.
  • Oittinen, R. (2014). No Innocent Act. On the Ethics of Translating for Children. In J. Van Coillie & W. P. Verschueren (Eds). Children’s Literature in Translation, Challenges and Strategies. (pp 35-45). New York: Routledge.
  • Palumbo, G. (2009). Key Terms in Translation Studies. New York: Continuum.
  • Pym, A. (2012). On Translator Ethics: Principles for Mediation Between Cultures. Philedelphia: John Benjamins Publishing Company.
  • Sempé, J-J. & Goscinny, R. (1960). (S. Rodway, Trans.). Young Nicolas. New York: The Bobbs Merrill Company Inc.
  • Sempé, J-J. & Goscinny, R. (1984). Yaramaz Küçük Nicolas. (Ü. Ülker, Trans.). İstanbul: Kelebek Yayınevi.
  • Sempé, J-J. & Goscinny, R. (1993). The Chronicles of Little Nicolas. (unnamed translator, Trans.). New York: Farrar Straus Giroux.
  • Sempé, J-J. & Goscinny, R. (1994). Le Petit Nicolas. Paris: Collection Folio, Gallimard.
  • Sempé, J-J. & Goscinny, R. (2003). Küçük Pıtırcık. (V. Kanetti, Trans.). İstanbul: Can Yayınları. Sesli Sözlük.https://www.seslisozluk.net
  • Tribunella, E. L. (2011). Boyhood. In P. Nel & L. Paul. Keywords for Children’s Literature. New York: New York University Press.
  • Van Coillie, J. (2014). Character Names in Translation. In J. Van Coillie & W. P. Verschueren (Eds).Children’s Literature in Translation, Challenges and Strategies. (pp 123-139). New York: Routledge.
  • Vinay, J-P. & Darbelnet, J. (1995). Comparative Stylistics of French and English: A Methodology for Translation. (J. C. Sager & M-J. Hamel, Trans.). Philedelphia: John Benjamins Publishing Company