ERGENLERİN RUHSAL BELİRTİLERİ İLE DUYGUSAL ÖZYETERLİK DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ

Ergenlik döneminde gençler hem bedensel değişimlere uyum sağlama, hem kendini tanıma, hem de mesleki ve akademik sorumlulukları karşısında anksiyete, hostilite, somatizasyon, kendi benliğini olumsuz değerlendirme eğilimi ve hatta depresyon yaşayabilmektedir. Gençlerin bu belirtileri ne düzeyde deneyimledikleri ve bunları etkileyen faktörlerin araştırılması koruyucu ve önleyici psikolojik danışmanlık ve rehberlik çalışmaları geliştirilmesi için önemli görülmektedir. Bu araştırmanın amacı, ergenlerin ruhsal belirti düzeyleri ile duygusal öz-yeterlik düzeylerinin birbirleriyle ve çeşitli demografik faktörlerle ilişkilerinin incelenmesidir. Betimsel yöntem ile yürütülen bu araştırmanın örneklemini helen okullarının onuncu ve onbirinci sınıflarında okumakta olan seçkisiz örnekleme yöntemi ile seçilmiş 300 (198 bayan, 102 bay) öğrenci oluşturmaktadır. Veriler araştırmacı tarafından hazırlanan Kişisel Bilgi Formunun yanısıra, Kısa Semptom Envanteri (KSE), Duygusal Öz-yeterlik Ölçeği (DÖYÖ) ile toplanmıştır. Veriler SPSS 15,0 istatistik paket programından yararlanılarak çözümlenmiştir. Katılımcıların demografik özeliklerine göre ruhsal belirtiler ve duygusal öz-yeterlik alt ölçek puanlarına yönelik karşılaştırmalarda t-testi ve MANOVA (multivariate ANOVA) testleri, ayrıca değişkenler arasındaki ilişkileri saptamak için Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon analizi kullanılmıştır. Bu araştırmada sonuçlara göre ergenlerin ruhsal belirtileri ile duygusal öz-yeterlik düzeyleri arasında negatif yönde istatistiksel olarak anlamlı düzeyde bir ilişki olduğu saptanmıştır. Ergenlerin duygusal öz-yeterlik düzeyleri artıkça depresyon, anksiyete, olumsuz benlik algısı, somatizasyon ve hostilite düzeylerinin azaldığı saptanmıştır. Sonuçların değişik demografik özelliklere göre farklılaştığı saptanmıştır

INVESTIGATION OF THE MENTAL SYMPTOMS AND EMOTIONAL SELF-EFFICACY LEVELS OF ADOLESCENTS

In adolescence, people try to adopt to their bodily changes, they try to assume their self-competencies, they have to achieve academical and vocational responsibilities. Thus adolescents may experience anxiety, hostility, somatization even depression and also may develop negative self-concept. It is thought to be important to determine the levels of mental symptoms of adolescents and the effective variables in order to develop preventive psychological counseling and guidance practices. The aim of this study was to investigate the relations between the levels of mental symptoms and the levels of emotional self-efficacy of adolescents. The levels of these variables also searched for demographic variables. This research is based on descriptive method. Sample consisted of 300 high school students (198 girls and 102 boys) selected by random sampling method from tenth and eleventh grade students. Data were collected by Emotional Self-Efficacy Scale, Brief Symptom Inventory with a questionnaire which was prepared by the researcher to determine demographic characteristics. Data were analysed by Statistical package SPSS 15.0 software; according to statistical results, t-test, MANOVA (multivariate ANOVA) and the Pearson Product Moment Correlation analysis were used to analyze the data. Results showed that there is a statistically significant negative correlation between the mental symptoms and emotional self-efficacy levels of adolescents. It is determined that when emotional self-efficacy levels increase, depression, anxiety, negative self-perception, somatization, hositility levels of adolescents descrease

PDF

___

Argyle, M. (1994). The psychology of social class. London, Routledge.
Arslan,G., Kabasakal,Z. (2013). Ergenlerin problem çözme becerileri ve ana-baba tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi, Turkish Studies, 8 / 6. DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.4848,p.33-42.
Büyüköztürk, Ş. (2005). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı (İstatistik, Araştırma Deseni, SPSS Uygulamaları ve Yorum). Ankara: Pegem Yayıncılık.
Caprara, G. V., Scabini, E., Barbaranelli, C., Pastorelli, C., Regalia, C., Bandura, A. (1998). Impact of adolescents’ perceived self-regulatory efficacy on familial communication and antisocial conduct. European Psychologist, 3, 125–132.
Carr-Gregg M. R., Enderby K. C. ve Grover S. R. (2003). Risk-taking behavior of young women in Australia: screening for health risk behaviors. Medical Journal of Australia., 178, (12), 601- 604.
Eriş,Y., İkiz, F.E. (2013). Ergenlerin benlik saygısı ve sosyal kaygı düzeyleri arasındaki ilişki ve kişisel değişkenlerin etkileri. Turkish Studies,8/6. DOI Number:http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.4726,p.179-193.
Hetland, J., Torsheim, T., Aaro, L. E. (2002). subjective health complaints in adolescence: Dimensional structure and variation across gender and age. Scandinavian Journal of Public Health, 30(3), 223–230.
Ikiz, F. E., & Savi Çakar, F. (2010). Perceived social support and self-esteem in adolescence. Procedia Social and Behavioural Science Volume 5, Pages: 2338–2342. WCPCG-2010.
Ikiz, F. E. & Savi-Çakar, F. (2012). Behavior problems in relation perceived social support, In L. Bariş, & Ö, Uzun (Eds), Psychology of adolescence (pp. 1-48). New York: Nova Science Publishers, Inc.
İkiz,E., Karaca,R., Totan,T. (2010). Duygusal öz-yeterlik ölçeğinin türkçeye uyarlanarak tek ve dört faktörlü yapısının psikometrik özelliklerinin incelenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 28, 71-95.
Jacobs, J.E.; Blecker M.M. ve Constantino, M.J. (2003). The self-system during childhood and adolescence: Development, influences and implications. Journal of Psychotherapy Integration. 1, 33-65.
Kapıkıran, N. A. (2008). Lise öğrencilerindeki psikopatolojik belirtilerin cinsiyet ve sınıf değişkenleri açısından incelenmesi. http://egitimdergi.pau.edu.tr (12 Mart 2013).
Kent,S. (2007). 14-18 yaş arası çocuklarda kişilik gelişiminin değerlendirilmesi ve ruhsal belirtilerin saptanması. Yayımlanmamış Tezsiz Yüksek Lisans Projesi, Ankara Üniversitesi.
Kesicioğlu,O.S., Güven,G. (2014). Okul öncesi öğretmen adaylarının öz-yeterlik düzeyleri ile problem çözme, empati ve iletişim becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi, Turkish Studies, 9/5. DOI Number: http ://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.6784, p.1371-1383
Kirk, B. A., Schutte, N. S. ve Hine, D. W. (2008). Development and preliminary validation of an emotional self-efficacy scale. Personality and Individual Differences, 45, 432-436.
Köksal, A. (2003). Ergenlerde duygusal zeka ve karar verme stratejileri arasındaki ilişki. Yayınlanmamış Yüksek Lisans tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Mayer, J. D., Salovey, P.,Caruso, D. R. (2004). Emotional intelligence: Theory, findings, and implications. Psychological Inquiry, 15, 197–215.
Muris, P. (2001). A brief questionnaire for measuring self-efficacy in youths. Journal of Psychopathology and Behavioral Assessment, 23, 145–149.
Muris, P. (2002). Relationships between self-efficacy and symptoms of anxiety disorders and depression in a normal adolescent sample. Personality and Individual Differences, 32, 337– 348.
Özmen, E., Özmen, D., Dündar, D.E. (2008). Yoksulluğun ergenlerin ruh sağlığına etkileri. Türkiye’de Psikiyatri; 10: 39–46.
Savi, F., & Akboy, R. (2010a). The relationship between behavioral problems of primary school students ın pre-adolescence period and family functionings. International Journal Of Education Research Teacher Education, 1(1), 28-41.
Savi, F., & Akboy, R. (2010b). The relationship between personality traits of parents and parents’ reports of adolescent’s problems. Cypriot Journal of Educational Sciences, 5, 152-166.
Sahranç, Ü. (2007). Stres kontrolü, genel öz-yeterlik, durumluluk kaygı ve yaşam doyumu ile ilişkili bir akış modeli. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Savaşır, I., Şahin, N. H. (1997). Bilişsel davranışçı terapilerde değerlendirme: sık kullanılan ölçekler. Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları.
Stewart, R.A.C. (1976). Satisfaction ın stages of the lıfe cycle, levels of generalhappiness and frequency of peak experience. Social Behavior and Personality,4, 105-108.
Şahin, N. H., Durak, A. (1994). Kısa semptom envanteri: Türk gençleri için uyarlanması. Türk Psikoloji Dergisi. 9 (31), 44–56.
Şahin, N. H., Batıgün, A. D., Uğurtaş, S. (2002). Kısa semptom envanteri (KSE): ergenler için kullanımının geçerlik, güvenilirlik ve faktör yapısı. Türk Psikiyatri Dergisi. 13 (2), 125–135.
Tekpınar, P. (2009). Çocukluk Döneminde Duygusal Zeka. Eğitimde Yansımalar Dergisi,14-20.
Telef, B.B. (2011). Öz-yeterlikleri farklı ergenlerin psikolojik semptomlarının incelenmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Telef, B.B., Karaca, R. (2011). Ergenlerin öz-yeterliklerinin ve psikolojik semptomlarının incelenmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 16, 499-518.
Tubridy,A., Corry,M. (2007). Depresyon hastalık değil bir duygu. İstanbul: Profil Yayıncılık.
Vardarlı, G. (2005). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin öz-yeterlik düzeylerinin yordanması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Willemse, M. (2008). Exporing the relationship betwen self-efficacy and aggressıon in a group of adolescents in the peri-urban town of worcester. Unpublish Master of Art Thesis. University of Stellenbosch.
Yılmazel G., Günay,O. (2012). Çorum ili kargı ilçesinde öğrenim gören 12 – 17 yaş arasındaki öğrencilerde özsaygı ve depresyon. Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi Araştırma Raporu. http://sagens.erciyes.edu.tr/dergi/2012_1/3_gulay.pdf