DİL ÖĞRENİMİNDE TÜRKÇE-FARSÇA ORTAK DEYİMLERİN ÖNEMİ ÜZERİNE BİR İNCELEME
Dünyanın neredeyse tüm dillerinde önemli bir yere sahip olan deyimler, duygu ve düşünceleri ifade etmede olmazsa olmaz bir unsurdur. Farklı dilleri konuşsalar bile, birlikte yaşayan ya da yakın coğrafyalarda yaşam süren milletlerin ana dillerinde kullandıkları deyimlerle, iç içe yaşadıkları toplumların dillerindeki deyimlerin ortaklığı dikkat çeker. Dolayısıyla deyimler, farklı dilleri konuşan birden fazla toplumun kültürel ortaklıklarının ve farklılıklarının anlaşılmasında önemli rol alan unsurlardan biri olarak karşımıza çıkar. Yıllarca toplumumuzda edebiyat dili olarak kullanılan Farsça, Türkçe ile aynı dil ailesine bağlı olmasa bile ortak kelimeler, deyimler, nükteler vs. açısından birbirine en yakın diller arasında sayılabilir. Deyim ve atasözlerinde dikkat çeken bu benzerlikler, iki ulusun yaşam ve düşünce yönünden birbirlerine hangi noktalarda yaklaştıklarını, nerelerde birbirlerinden ayrıldıklarını göstermeleri bakımından da önemlidir. Ayrıca bu, ulusların olaylar karşısındaki tepkilerinin, tutum ve davranışlarının saptanmasına da yardımcı olur. Çünkü deyimler, toplumların dünyaya bakışı, yaşam şekli, örf, adet ve gelenek gibi bir takım inanç ve kültür unsurları hakkında ipuçları içerir ve o dili konuşan toplumun düşünme şeklini, buluşlarını ve mizah anlayışını ortaya çıkaran ifade biçimleridir. Bu çalışmada farklı dil ailelerine mensup olsalar bile birbirine çok yakın olan ve yüzyıllar boyunca kültürel etkileşim içinde olan bu iki kültürel coğrafyanın dillerinin öğreniminde deyimlerin ne denli önemli olduğu vurgulanmış, deyim öğretimi konusundaki çalışmalara değinilmiş ve bir takım öneriler sunulmaya çalışılmıştır.
AN INVESTIGATION ON THE IMPORTANCE OF TURKISH- PERSIAN COMMON IDIOMS IN LANGUAGE LEARNING
Idioms that hold an important place on every level is an indispensable element in expressing feelings and thoughts. At the same or close to each other cultures living in the basin but draws attention to the closeness of the language they use in their statement of communities speaking different languages. In this context, when we examine common aspects of two or more societies that utilize different languages, idioms appear as factors facilitating our study. For years, our society used Persian as a literary language in spite of that Persian is not from the same family which Turkish belongs to. However, both of these could be considered as the closest two languages in terms of their including common words, idioms, and terms. Idioms also help to identify the attitudes and behavior of the nations' reactions to events. Also idioms are words that express the world view of a language-speaking society, the way of life, customs, customs and beliefs, briefly the material and spiritual cul- ture, the form of thought of society, and even its wits and inventions. In this study, I emphasize importance of the idioms in learning languages which have a crucial interaction in between over the centuries by supporting studies carried out in the field of teaching idioms.
___
- Aksoy, Ö., A., (1988). Atasözleri ve Deyimler Sözlüğü, İnkılâp Kitapevi Yayınları, İstanbul.
- Bulut, Mesut, (2013). Türkçe Eğitimi Ve Öğretiminde Dil Ve Kültür Aktarımı Aracı Olarak
Atasözleri Ve Deyimlerin Önemi, International Periodical For the Languages, Literature and
History of Turkish or Turkic Volume 8/13 Fall.
- Eker Süer, (2010). “Türkçe-Farsça Dil İlişkilerinde Anlam Kopyaları Üzerine Notlar”, Sosyoloji
Yazıları, Hacettepe Üniversitesi Yayınları.
- Gibbs R. W., (1994). “The Poetics of Mind: Figurative Thought, Language and Understanding”,
UK: Cambridge University Press.
- Güneş, Sadriye., (2008). “Deyim Öğretiminin İtalyanca Çeviri Dersinde Metinleri Anlamaya Etkisi”,
Doktora Tezi. Yıldız Teknik Üniversitesi
- Han, T. (2009). Yabancı dil öğretiminde ana dilden kaynaklanan kimi hatalarının hedef dilin
yazınsal/ kültürel becerileri bağlamında irdelenmesi. V. Ulusal Frankofoni Kongresi
Bildirileri, Erzurum.
- Ördem Eser, (2015). “Sözcüksel Yaklaşım(Lexical Aprroach)”, (Ed. Nilüfer Bekleyen), Dil Öğretimi,
Pegem Akademi Yay., Ankara.
- Özdemir Azize, (2013). “Deyimlerin Yabancılara Öğretiminde Mnemonik Teknikler İle Öğretim
Etkinliği Önerisi”, 6. Uluslararası Türkçenin Eğitimi-Öğretimi Kurultayı, Niğde.
- TDK(2005). Türkçe Sözlük, Ankara: TDK Yay.
- Tokmak A. Naci, (2001). Telaffuzlu Türkçe-Farsça Ortak Deyimler Sözlüğü, Simurg, İstanbul.
- Yavuz Nilgün, (2010). “Yabancı Dilde Deyimlerin Öğretimi İçin Bir Araç Geliştirme Denemesi”,
Dil Dergisi.