BİR KAMU POLİTİKASI ANALİZİ: TÜRKİYE’DE ÇOCUKLARA YÖNELİK KORUYUCU VE ÖNLEYİCİ POLİTİKALAR

Çocuklar toplumun geleceğinin güvencesidir. Ülkenin ekonomik, kültürel ve sosyal gelişiminin odağında yer almalarından dolayı toplumsal gelişme ve refahın sağlanması sağlıklı ve nitelikli çocuk nüfusunun varlığı ile doğru orantılıdır. Çocukların sağlıklı gelişimlerinin sağlanması noktasında aile temel sorumlu birim olmakla birlikte devlet ve diğer toplumsal aktörlere de önemli görevler düşmektedir. Devlet, çocukların şiddet, ihmal ve istismardan korunarak sağlıklı gelişimini sağlamak ile sorumlu olup bu sorumluluğu yerine getirmek üzere çeşitli politikalar uygulamaktadır. Geçmişte hayır kurumları tarafından yerine getirilen çocukların bakım ve koruma işi zamanla devletin hizmet alanına girmiştir. Türkiye'de çocukların korunması konusu, devletin uzun yıllardır politika gündeminde bulunan, çeşitli belgeler ve yasal düzenlemeler yoluyla eksiklikleri giderilmeye çalışılan bir konudur. Türkiye’de ilk Çocuk Koruma Kanunu 1949 yılında çıkarılmıştır. Bir kamu politikası olarak Türkiye’nin yürütmekte olduğu çocuk koruma politikası, özellikle 2011 yılından bu yana, Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı bünyesinde teşkilatlanarak daha profesyonel bir biçimde yürütülmektedir. Çalışmanın amacı Türkiye’de çocuklara yönelik uygulanan koruyucu ve önleyici politikaları tarihsel perspektiften değerlendirip analiz etmektir. Bu kapsamda Türkiye’nin çocuk koruma politikası ve bir kamu politikası aracı olarak çocuklara yönelik koruyucu ve önleyici mevzuat incelenmiştir. Çalışmada, kamu politikası analiz yöntemlerinden bir kamu politikasının aşamalara ayrılarak analiz edilmesine imkân veren süreç analizi tekniği kullanılmıştır. Analiz sonuçlarına göre gelecekte üretilecek politikalar için önerilerde bulunulmuştur.

A PUBLIC POLICY ANALYSIS: THE PROTECTIVE AND PREVENTIVE POLICIES TOWARD CHILDREN IN TURKEY

Children are security of the future of a society. Because of their involvement in the economic, cultural and social development of the country, social development and prosperity are directly proportional to the existence of a healthy and qualified child population. At the point of providing healthy development of children, although family is main responsible, the government and other social actors have also responsibilities. Government is responsible for the healthy development of the children, protecting them from severity, negligence and exploitation, in order to fulfill this responsibility, apply the various policies. In the past, the care and protection work of children, which has been carried out by charities, has also entered the service area of the state. Child protection issues in Turkey, the state's policy on the agenda for many years, is a matter of trying to resolve deficiencies through various documents and legal regulations. The first Child Protection Act was enacted in 1949 in Turkey. As a public policy of Turkey is conducting child protection policy, especially since 2011, is conducted in a more professional manner got organized within the Ministry of Family, Labor and Social Services. The aim of the study is to evaluate and analyze the preventive policies applied for children in Turkey from historical perspective. In this scope, as an instrument of children protection policy and public policy, the protective and preventive legislation directed to children was examined. In the study, process analysis technique, among public policy analysis, which enables to be analyzed public policies by dividing into the stages, was utilized. According to the analysis results, some suggestions are made for the policies to be produced in the future.

PDF

___

Akıntürk, T. (2002). Aile Hukuku. Cilt 2. Beta Yayınları, İstanbul. Akyüz, E. (1988). “Medeni Kanun İle Sosyal Hizmetler Kurumu Kanunu Açısından Korunmaya Muhtaç Çocuklar”, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 1-2(20): 409-420.
Akyüz, E. (2000). Ulusal Ve Uluslararası Hukukta Çocuğun Haklarının Ve Güvenliğinin Korunması, Milli Eğitim Yayınevi, Ankara.
Babahanoğlu V. ve Örselli E. (2016). Kamu Politikası Türkiye’de Uyuşturucu İle Mücadelede Uygulanan Politikalar ve Toplumsal Algı, Konya: Çizgi Kitabevi Yayınları.
Bıyıklı, Latife. (1995). Korunmaya Muhtaç Çocuklar Ve S.O.S Çocuk Köyleri, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 2(1):3-10
Çalı, H. H. (2012). Aile İçi Şiddet Bir Kamu Politikası Analizi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16 (2):1-25.
Çocuk Hizmetleri Genel Müdürlüğü 2017 Yılı Bülteni, Erişim Tarihi: 10.11.2018, https://cocukhizmetleri.aile.gov.tr/uploads/pages/yayinlar-ana-baslik/cocuk-hizmetleri-genelmudurlugu-2017-bulteni.pdf Çocuk Koruma Kanunu, No: 5395, TC Resmi Gazete Tarih: 15.07.2005, TC Resmi Gazete, Sayı: 25876, Erişim Tarihi: 11.11.2018, http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5395.pdf.
Dye, Thomas R. (1995). Underastanding Public Policy, Eight Edition, Prentice Hall.
Elmacı, D. (2010). Günümüzün Yetim Kalan Kuruluşları: Yetiştirme Yurtları, Gazi Üniversitesi Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 4(8):949-970.
Işıkçı, Y.M. & Karatepe, S. (2016). Türkiye’de Çocuğa Yönelik Sosyal Politika Uygulamaları ve Tarihsel Analizi, Akademik yaklaşımlar Dergisi 7(1):69-100.
İnan, A.N. (1980). Çocuğun Korunması ve Polis, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 37(1):243-250.
İzci, L.; Uğurlu, H., Çöllü, İ. & Demir, G. (2018). “Korunmaya Muhtaç Çocukların Mekân Değişikliği: Koğuşlardan Evlere”, Journal Of Instıtute Of Economıc Development And Socıal Researches, 4(9):228-237.
Jann, Werner, Wegrich, Kai (2006), “Theories of the Policy Cycle”, Handbook of Public Policy Analysis, Theory, Politics, and Methods, (Editörler) Frank Fischer, Gerald J. Miller, Mara S. Sidney, CRC Press, Boca Raton, s. 43-62.
Kutlu, Ö., Örselli, E. ve Babahanoğlu, V. (2017). Türkiye’de Gençlerin Uyuşturucu İle Mücadele Politikaları Hakkında Düşünceleri, Gençlik Araştırmaları Dergisi, 5(1):125-149.
Onat, Ü. (1994). “Ankara Dil Sosyal Hizmetler Müdürlüğü’ne Başvuran Korunmaya Muhtaç Çocuklar Üzerine Bir Araştırma”, (Ed. K. Karataş), 2000’li Yıllara Doğru Sosyal Devletin Gerçekleştirilmesinde Sosyal Hizmetlerin Yeri ve Önemi, ss. 43-57, Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği Genel Merkezi Yayın No:3, Ankara.
Örselli, E. ve Babahanoğlu, V. (2016a). Türkiye’nin Göç Yönetimi Ve Göç Politikalarının Gelişimi: Bir Kamu Politikası Analizi, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(43):2063-2072.
Örselli, E. ve Babahanoğlu, V. (2016b). Türkiye Özelı̇ nde Uyuşturucu Madde Sorununun Kamu Polı̇tı̇ kalarına Etkı̇ sı̇: Pest Analı̇ zı̇ , I.Uluslararası Sosyal Bı̇ lı̇ mler Sempozyumu, ASOS Congress Bildiri Kitabı, Asos Yayınları, Elazığ, ss. 2139-2148.
Örselli, E., Babahanoğlu, V. ve Bilici, Z. (2018). Kamu Politikalarında Yeni Aktörler: Cumhurbaşkanlığı Politika Kurulları Ve Ofisleri, Turkish Studies, Volume 13/30:303-318.
Rodgers, G., & G. Standıng. (1981). Child Work Poverty and Underdevelopment, Geneva: ILO Press.
Shafritz, Jay M., Layne, Karen S. ve Borick, Christopher P. (2005). Classics of Public Policy. Pearson Longman, New York, php? option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.4fcf3079367b46.04071233, Erişim tarihi: 06.06.12.
Sönmez, N. (2006). Polis Mevzuatı. Seçkin Yayınevi, Ankara.
Şimşek, Z. ve diğerleri. (2008). “Kurum Bakımındaki Çocuk ve Ergenlerde Davranış ve Duygusal Sorunların Epidemiyolojisi; Ulusal Örneklemde Karşılaştırmalı Bir Araştırma”, Türk Psikiyatri Dergisi, (19)3: 235-246.
Tomanbay, İ. (1999). Sosyal Çalışma Sözlüğü, Selvi Yayınevi, Ankara.
TÜİK, İstatistiklerle Çocuk, 2017, Erişim Tarihi: 11.11.2018, file:///C:/Users/Ahmet/Downloads/%C4%B0statistiklerle_%C3%87ocuk_18.04.2018%20(1).p df
Türk Dil Kurumu. (2012). Büyük Türkçe Sözlük. http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_bts, Erişim Tarihi: 20.11.2018,
Türkiye’de Çocuklara Yönelik Koruyucu Ve Önleyici Politikaları Değerlendirme Çalıştayı Raporu, Aile, Çalışma Ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, https://cocukhizmetleri.aile.gov.tr/duyurular/turkiyede-cocuklara-yonelik-koruyucu-onleyicipolitikalari-degerlendirme-calistayi-raporu, Erişim Tarihi: 11.11.2018,
Uluğtekin, Sevda. (2004). Çocuk Mahkemeleri ve Sosyal İnceleme Raporları, Türkiye Barolar Birliği Yayınları, 2. Baskı, Yayın No:71, Ankara.
Usta, S. (1995). Türkiye’de Çocuğun Korunması, İstanbul Bürosu Dergisi, 69(1-2-3):86-94.
Yazıcı, Ergün. (2012). Korunmaya Muhtaç Çocuklar Ve Çocuk Evleri, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(18):499-525.
Yazıcı, Ergün. (2014). Türkiye’de Çocuk Koruma Sistemi ve Koruyucu Aile Bakım Yönteminde Yeni Yaklaşımlar, Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 4(2):247-27.
Yıldırım, Şeyda. (2017). 2000’li Yıllarda Çocuk Koruma Sistemi İçinde Bakım Hizmetlerinin Genel Görünümü, Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 15(1):87-110.
Yolcuoğlu, İ.G. (2009). Türkiye'de Çocuk Koruma Sisteminin Genel Olarak Değerlendirilmesi, Aile ve Toplum, 5(18):43-57.