Bir dil ve üslup bileşeni olarak Cahit Sıtkı’nın şiirlerinde soru

Bu çalışmada, bir dil ve üslup bileşeni olarak, soruların Cahit Sıtkı’nın şiirlerindeki yeri incelenmiştir. Bu amaçla şiirlerdeki soru sağlayıcıların kullanım sıklığı ve işlevleri tespit edilmiş, bağlamları esas alınarak, bütün sorular, sorucu-muhatap ilişkisi, derin yapıdaki anlamsal çeşitlilik açısından değerlendirilmiştir. Yapılan incelemede, Cahit Sıtkı’nın, şiirlerinde soruyu duygularının aktarımında, çok işlevli bir araç olarak sıklıkla kullandığı, soru kategorisinin, Cahit Sıtkı’nın dil ve üslubunun şekillenmesinde önemli rol oynadığı tespit edilmiştir.

Interrogatives in Cahit Sıtkı’s poems as a language and style component

This study examines the place of interrogatives in Cahit Sıtkı’s poems as a language and style component. For this purpose, frequency of occurrence and function of these interrogatives were determined and all questions were assessed in terms of interrogator-answerer relationship and deep structured semantic diversity. Examinations showed that interrogatives are frequently used by Cahit Sıtkı as a multifunctional tool in transferring emotions and also interrogative category plays an important role in shaping the language and style of Cahit Sıtkı.

PDF

___

ACARLAR, Kevser (1970). “mi Ekinin Türlü Kullanılışları”, Türk Dili, 227: 358-363.
AĞAKAY, Mehmet Ali (1952). “Soru Cümleleri Üzerine”, Türk Dili, 12: 683-684.
AKSAN, Doğan (1999). Şiir Dili ve Türk Şiir Dili, Engin Yayınları, Ankara.
ALANGU, Başak (2001). “Bir Tarama Çalışması: “-mı”nın Sözcenin Düzenlenişindeki Rolü 2”, XV. Dilbilim Kurultayı 24-25 Mayıs 2001, (Hazırlayanlar: Özcan Başkan, Ömer
Demircan, Aybars Erözden), Yıldız Teknik Üniversitesi, İstanbul.
ALTUN, Hilal Oytun (2009). Türkçede Soru, Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul.
ARICI, A. Fuat (2006). “Türkçe Öğretiminde Kullanılan Strateji Yöntem ve Teknikler”, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7: 299-307.
AŞKIN BALCI, Hülya vd. (2005). “İşlevleri Bakımından Kısasü'l- Enbiya ve Nehcü'l-Feradis'te Soru Cümleleri”, Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, Prof. Dr. Şinasi Tekin Özel Sayısı, 27: 77-101.
BEZİRCİ, Asım (1997). Cahit Sıtkı Tarancı, Otuz Beş Yaş, Bütün Şiirleri, Can Yayınları, İstanbul.
BÖREKÇİ, Muhsine (2001). “Türkçe Öğretimi Bakımından Dil Bilgisi Terimi ve Kavram Olarak Olumluluk-Olumsuzluk”, Türk Dili Araştırmaları Yıllığı Belleten, 44: 45-61.
CANER, Fırat (2007). “Retorik ve Basmakalıp Figürler”, Millî Folklor, 74: 17-20.
ÇETİN, Engin (2007). “Kutadgu Bilig‟de Ne Soru Sözcüğü ve Kullanımları” Kazakistan ve Türkiye'nin Ortak Kültürel Değerleri Sempozyumu Bildirileri (26 Mayıs 2007), Almatı, s. 437-444.
ÇETİN, Engin (2008). On Üçüncü Yüzyıl Öncesi Türkçesinde Soru, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Adana.
ÇEVİRİCİ, (ÇAĞIN) Ayşe (2006). Tevfik Fikret’in Şiirlerindeki Edebi Sanatlar, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
DİLÇİN, Cem (1999). Örneklerle Türk Şiir Bilgisi, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara.
DİZDAROĞLU, Hikmet (1976). Tümcebilgisi, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara.
DURSUNOĞLU, Halit (2006). “Türkiye Türkçesinde Vurgu”, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1: 267-276.
KAPLAN, Mehmet (1985). “Cahit Sıtkı Tarancı‟nın Şiirlerinde Ölüm Korkusu ve Yaşama Sevinci”, Türk Dili, 408: 442-448.
KAPLAN, Mehmet (1988). Şiir Tahlilleri II (Cumhuriyet Devri Türk Şiiri), Dergâh Yayınları, İstanbul.
KARADEMİR, Fevzi (2009). “-ma Olumsuzluk Biçimbiriminin “Kip”le İlgisi ve Olumsuz Fiil Çekimlerinin Adlandırılması Sorunu”, Turkish Studies, 4/3: 1343-1374.
KARADEMİR, Fevzi (2010). Türk Halk Bilmeceleri (Yapı, Dil, Üslup Özellikleri), Lazer Ofset, Gaziantep.
KARATAŞ, Turan (2004). Edebiyat Terimleri Sözlüğü, Akçağ Yayınları, Ankara.
KARPUZ, H. Ömer, AKÇATAŞ Ahmet (2001). “Metinde Anlam Bağları Üzerine”, Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 18: 37-47.
KORKMAZ, Ramazan (2002). İkaros’un Yeni Yüzü Cahit Sıtkı Tarancı, Akçağ Yayınları, Ankara.
KORKMAZ, Zeynep (2007). Türkiye Türkçesi Grameri (Şekil Bilgisi), Türk Dil Kurumu, Ankara.
KÖKSAL, M. Fatih (1998). “Belâgat Kitaplarında İki Sanat: Tecâhül- i Ârif-İstifhâm”, Türklük Bilimi Araştırmaları, 7: 83-97.
ÖNER, Mustafa (1998). “Türkçede Soru ve Belirsizlik”, Türk Dili, 557: 401-411.
ÖNERTOY, Olcay (2006). "Cahit Sıtkı Tarancı'nın Şiir Anlayışı", Littera Edebiyat Yazıları, 18: 145-150.
ÖZÇELİK, Sadettin (2001). “Türkiye Türkçesinde Belirsizlik ve Soru Zamirlerinin Yapılışları ve Kullanılışları”, Türk Dili, 594: 659-667.
SAVRAN, N. Zehra (2002). “Cevapta Açıklama İsteyen Soru Zamirleri “Welch_/ Was Für Ein_/ Was” Türkçede Hangi Anlamlarla KarĢılanır?”, Gazi Üniversitesi, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1: 231-239.
SOYSAL, M. Orhan (1992). Edebî Sanatlar ve Tanınması, MEB Yayınları, İstanbul.
TANÇ, Nilüfer (2006). Sâlim Dîvânı’nda (Gazellerde) Edebî Sanatların Kullanımı, Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, YayımlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi, Aydın.
TİKEN, Servet (2009). “Cahit Sıtkı Tarancı‟nın Şiirlerindeki „Ayna‟ İmgesine Psikanalitik Bir Yaklaşım”, Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 41: 47-60.
TOSUNER, Necati (1976). “Soru... Soru...”, Türk Dili, 297: 456- 458.
YAMAN, Ertuğrul (1995). “Türkiye Türkçesi ve Özbek Türkçesinde “mi” Soru Ekinin Kullanılışı”, Türk Dili, 526: 1113-1120.
http://tdkterim.gov.tr/bts
http://tdkterim.gov.tr/atasoz