BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ ÖĞRETMEN YETERLİKLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Bu araştırmanın amacı, bilişim teknolojileri öğretmen yeterliklerini öğretim elemanı, öğretmen adayı ve öğretmen görüşlerine göre değerlendirmektir. Araştırmada yöntem olarak tarama yöntemi kullanılmıştır. Araştırmada Bilişim Teknolojileri Öğretmen Yeterlikleri Ölçeği uygulanmıştır. Bu araştırmanın evrenini Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi bölümleri dördüncü sınıf öğrencileri bulunan 26 devlet üniversitesine bağlı eğitim fakültelerindeki ilgili öğrenciler ve öğretim elemanları ve Türkiye genelinde ortaokullarda çalışan bilişim teknolojileri öğretmenleri oluşturmuştur. Araştırma örneklemini ise; 19 devlet üniversitesi eğitim fakültesi BÖTE bölümlerinde görev yapan 79 öğretim elemanı, bu üniversitelerin son sınıfındaki 460 öğretmen adayı ve 70 alan öğretmeni oluşturmuştur. Araştırmada zaman ve olanaklar gibi var olan sınırlılıklar nedeniyle uygun örnekleme yöntemi benimsenmiştir. Araştırmada toplanan verilerin analizinde; katılımcı yanıtları aritmetik ortalama, standart sapma, frekans, yüzde, MannWhitney U Testi ve Kruskal Wallis H Testi kullanılarak analiz edilmiştir. Veriler üzerinde yapılan İstatistiksel analiz sonuçlarına göre; öğretim elemanları öğretmen adaylarını iki yeterlikte çok yüksek, beş yeterlikte orta, yirmi dokuz yeterlikte ise yüksek düzeyde; öğretmen adayları ise kendilerini üç yeterlikte orta, 33 yeterlikte yüksek düzeyde yeterli olarak görmektedirler. Öğretmenler ise; 36 yeterlik alanının 26'sında yüksek, 10'unda ise kendilerini çok yüksek düzeyde yeterli görmektedirler. Öğretim elemanlarının yeterliklere ilişkin görüş puanları ölçeğin beş boyutunda da cinsiyetleri, unvanları ve kıdemleri açısından karşılaştırıldığında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık göstermediği belirlenmiştir. Öğretmen adaylarının kendi yeterliklerine ilişkin görüş puanları cinsiyet değişkenine göre karşılaştırıldığında teknolojik uygulamalar ve destek yeterlikleri boyutunda erkek öğretmen adayları lehine anlamlı bir farklılık göstermektedir. Öğretmenlerin kendi yeterliklerine ilişkin görüş puanları beş boyutta cinsiyete göre teknolojik uygulamalar ve destek yeterlikleri ile öğretme-öğrenme yeterlikleri boyutlarında anlamlı bir farklılık göstermektedirler. Öğretmen adayları için lisans eğitimleri sırasında yeteri kadar uygulama yapabilmeleri için eğitim fakültelerdeki alt yapı yeterli düzeye getirilmeli ve öğretmen adaylarının sistemdeki okullarda adaylık döneminde daha çok uygulama yapmalarının sağlanması önerilebilir

ASSESSMENT OF THE QUALIFICATION OF INFORMATICS TECHNOLOGIES TEACHERS

The purpose of this study is to assess the qualifications of informatics technologies teachers according to the opinions of the instructors, teacher candidates and teachers. The method used at the study is the survey method. The Qualification Scale of Informatics Teachers is applied for the study. . The universe of this study is constituted by the students of the 7th and 8 semesters and instructors of the CTTE departments of the faculties for education in 26 state universities and informatics technologies teachers working at secondary schools. The study sampling is constituted by 79 instructors at 19 state universities instructing at the CTTE departments of the faculties for education and 460 teacher candidates studying in the 7th and 8thsemesters of again 19 state and 70 informatics technologies teachers. The general arithmetic average, standard deviation, frequency, percentage, the Mann-Whitney U Test and the Kruskal Wallis H Test are used for the analysis of the data collected at the study. According to the statistical results; are the instructors deemed very high qualified in 2, medium qualified in 5 and high qualified in 29 qualification fields; the teacher candidates are deemed medium qualified in 3, high qualified in 33 qualification fields; the teachers are deemed high qualified in 26 and very high qualified in 10 of 36 qualification fields. It is determined that there are no statistically meaningful differences in a comparison of the opinion points of the instructors with regards to their qualification in terms of gender, title and seniority in all five dimensions of the scale. Technological applications and support qualifications show a meaningful difference for the favour of the male teacher candidates when we compare the opinion points of the teacher candidates regarding their own qualification according the gender variable. There is a meaningful difference in five dimensions of the opinion points of the teachers regarding their own qualification according the gender in terms of their technological applications and support qualifications and their teachinglearning qualifications. The infrastructure at the faculties for educations needs to be converted sufficient in order to allow the teacher candidates to perform sufficient applications during their undergraduate education and it can be suggested that it should be provided that the teacher candidates can practice more during their candidate term at the schools within the system

PDF

___

Akkoyunlu, B. ve Orhan, F. (2003). Bilgisayar ve öğretim teknolojileri eğitimi (BÖTE) bölümü öğrencilerinin bilgisayar kullanma öz yeterlik inancı ile demografik özellikleri arasındaki ilişki. TheTurkish Online Journal of EducationalTechnology-TOJET, 2(3), 86-93. Online, [http://www.tojet.net/articles/v2i3/2311.pdf], (Erişim Tarihi: 20. 10. 2014).
Anderson, R. (2008). Implications of theinformationandknowledgesocietyforeducation. In J. Voogt& G. Knezek (Eds.). International Handbook of İnformationTechnology in PrimaryAndSecondaryEducation(pp. 5–22). New York, NY: Springer.
Arıkan, D. (2009). Bilişim teknolojileri öğretmen adayları ve öğretmenlik uygulaması dersi. Ege Eğitim Dergisi , (10) 1, 1-23.
Birgin, O., Çoker, B. ve Çatlıoğlu, H. (2010). Investigation of firstyearpre-service teachers’ computerand internet uses in terms of gender. ProcediaSocialandBehavioralSciences, 2, 1588-1592.
Büyüköztürk, Ş. (2000). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı (9. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
Çokluk, Ö; Şekercioğlu, Güçlü ve Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal Bilimler İçin Çok Değişkenli İstatistik: SPSS ve Lısrel Uygulamalı, Ankara: Pegem Akademi.
Dede, Y. ve Yaman, S. (2008).Fen Öğrenmeye yönelik motivasyon ölçeği: geçerlik ve güvenirlik çalışması, Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi (EFMED), 2 (1), 19-37.
Erdem, A. R. (2015). Türkiye’deki öğretmen yetiştirmenin amaçları, belirsizlikleri ve çelişkileri. ErdemJournal of TeacherEducationandEducators , 4, ( 1), 16-38.
Gürbüztürk, O., ve Genç, S. Z. (2004). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin görüşleri. İnönü Üniversitesi Eğitim Fak. Dergisi, 5(7), 47-62.
Kabakçı, I. (2011). Öğretmen adaylarının teknopedagojik eğitim yeterliklerinin bilgi ve iletişim teknolojilerini kullanmaları açısından incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (40), 397-408.
Karasar, N. (2009). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Karslı, M. D. ve Güven, S. (2011). Öğretmen yetiştirme politikaları. S. A. Kilimci (Ed.), Türkiye’de Öğretmen Yetiştirme. Ankara: Pegem Akademi Yayınları, 53-83.
Kızılçaoğlu, A. (2005). Eğitim fakültelerinde yeniden yapılandırma sürecine ilişkin eleştiriler ve öneriler.Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(14),132-140.
Kleinhenz, E.,&Ingvarson, L. (2004). Teacheraccountability in Australia: currentpoliciesandpracticesandtheirrelationtotheimprovement of teachingandlearning. ResearchPapers in Education,19(1), 31–49.
Korkut, E. ve Akkoyunlu, B. (2008). Yabancı dil öğretmen adaylarının bilgi ve bilgisayar okuryazarlık öz-yeterlikleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34, 178-188.
MEB Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı (2012). Online: [http://ttkb.meb.gov.tr/www/ilkogretimkurumlari-ilkokul-ve-ortaokul-haftalik-ders-cizelgesi-ve-kurulkarari/icerik/76http://ttkb.meb.gov.tr/www/ilkogretim-kurumlari-ilkokul-ve-ortaokulhaftalik-ders-cizelgesi-ve-kurul-karari/icerik/76], (Erişim Tarihi: 30.09.2012 ).
MEB. (2008). Öğretmen Yeterlikleri. Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü.
Menzi, N., Çalışkan, N. ve Çetin, O. (2012). Öğretmen adaylarının teknoloji yeterliliklerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Anadolu Journal of EducationalSciences International, 2(1), 1-18.
Numanoğlu, G ve Bayır, Ş. (2009) Bilgisayar öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleği genel yeterliklerine ilişkin görüşleri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 10(1), 197-212.
Odabaşı, H. F.; Kurt, A. A.; Haseki, H. İ.; Mısırlı, Ö.; Ersoy, M.; Karakoyun, F. ve Gününç, S. (2011). öğretmenlik uygulamasında alan faktörü: BÖTE bölümü örneği,Eğitim Teknolojisi Kuram ve Uygulama, 1(1), 24-40.
Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi (2007). ÖSYS yükseköğretim programlarının merkezi yerleştirmedeki en küçük ve en büyük puanları kitabı, Online: [http://www.osym.gov.tr/genel/belgegoster.aspx?f6e10f8892433cff404f9755767d76ff1578 f4e5e296e410], (Erişim Tarihi: 11.11.2010).
Özüdoğru, G. ve Çakır, H. (2014). Öğretim elemanlarının bilişim teknolojileri kullanımında öğretmen adaylarına model olma farkındalıklarının incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 15(2), 207-226.
Resmi Gazete (2002). Bakanlar Kurulu Kararları-Bölgesel istatistiklerin toplanması. (22 Eylül, 2002), Sayı: 24884.
Saracaloğlu, A. S. (1992). Türk ve Japon Öğretmen Yetiştirme Sistemlerinin Karşılaştırılması. İzmir: E.Ü. Edebiyat Fakültesi Yayınları, No: 65, 1992.
Saracaloğlu, A. S. (2006). 21. Yüzyılda öğretmen adaylarının nitelikleri. A. A. Öztürk ve G. Güneş (Editörler), Atatürk ve Cumhuriyete Armağan, Cilt; I. Aydın: Adnan Menderes Üniversitesi Yayını.
Tekerek, M.,Ercan, O., Udum, M.S. ve Saman, K. (2012). Bilişim teknolojileri öğretmen adaylarının bilgisayar öz-yeterlikleri. TurkishJournal of Education, 1(2), 1-12.
Topu, F.B. ve Göktaş, Y. (2012).Bilişim teknolojileri öğretmenlerinin üstlendikleri roller ve onlardan beklentiler. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(1), 461-478.
Tosun, N. ve Özgür H. (2011). Bilgisayar ve öğretim teknolojileri eğitimi bölümü öğretmen adaylarının yeterlik algıları üzerine bir çalışma. InternatıonalEducatıonalTechnologyConference, (25-27 May 2011 İstanbul University),ProceedıngsBook, volume-2, 1385-1390.
Tutkun, Ö. F. ve Aksoyalp, Y. (2010). 21. Yüzyılda öğretmen yetiştirme eğitim programının boyutları. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 24, 361-371. Türk Eğitim Derneği (2009). Öğretmen Yeterlikleri (Özet Rapor), Ankara.