BARIŞ KAVRAMINA İLİŞKİN SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMEN ADAYLARININ METAFORİK ALGILARI
Barış kavramı; “barışma işi, savaşın bittiğinin bir antlaşmayla belirtilmesinden sonraki durum, sulh, uyum, karşılıklı anlayış ve hoşgörü ile oluşturulan ortam” şeklinde tanımlanmaktadır. Metafor, “karşılaştırma” anlamında kullanılan bir kelimedir. Metafor, soyut ya da kolayca anlaşılamayan olguları tanımlamak için kullanılmakta olup, “daha anlaşılır olanla açıklamaya çalışmak” demektir. Metafor, “karşılaştırma” anlamında kullanılan bir kelimedir. Metafor, soyut ya da kolayca anlaşılamayan olguları tanımlamak için kullanılmakta olup, “daha anlaşılır olanla açıklamaya çalışmak” demektir. Bu araştırmanın amacı, Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi’nin Türkçe ve Sosyal Bilgiler Eğitimi Bölümü, Sosyal Bilgiler Eğitimi Programı’nda öğrenim gören öğretmen adayı öğrencilerin “barış” kavramına ilişkin algılarının metaforlar aracılığıyla belirlemektir. Araştırma nitel araştırma yöntemlerinden betimsel bir araştırmasıdır. Bu amaç doğrultusunda söz konusu öğretmen adaylarının “barış” kavramını hangi metaforlar aracılığıyla algılamakta olduğu incelenmiştir. Araştırmada veri toplama aracı olarak “yarı- yapılandırılmış anket formu” kullanılmıştır. Araştırmada kullanılan form, demografik değişkenler ile katılımcıların “Barış ... gibidir, çünkü...” cümlesini tamamlamaları istenen bölümden oluşmaktadır. Araştırmada elde edilen veriler, öğrencilerin “barış” kavramı ile ilgili yazılı açıklamalarından elde edilmiştir. Toplanan verilerin işlenmesinde metaforik içerik analizi teknikleri kullanılmıştır. Araştırmada veriler öncelikle frekans ve yüzde tabloları halinde özetlenmiştir. “Barış” kavramına yönelik algıları arasındaki ilişkiler ile bu algıların demografik özelliklere göre benzerlik veya farklılıkları olup olmadığı analiz edilmiştir. Araştırmanın örneklemi; 2017-2018 öğretim yılı Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi öğrencilerinden oluşmaktadır.
METAPHORICAL PERCEPTIONS OF SOCIAL STUDIES TEACHER CANDIDATES ABOUT THE CONCEPT OF PEACE
The concept of peace is described as “reconciliation work, the situtation followed by an agreement stating that the war is over, peace, harmony, and environment created with mutual understanding and tolerance”. Metaphor is a word used to meaning of “compare”. Metaphor is used to define abstract and difficult to comprehend facts, and it means trying to explain them with more comprehensible ones. Metaphor is a word used to meaning of “compare”. Metaphor is used to define abstract and difficult to comprehend facts, and it means trying to explain them with more comprehensible ones. The aim of the study is to define perceptions of Trakya University Education Faculty Department of Turkish and Social Sciences Education, Social Studies Teacher Candidates, about “peace” via metaphors. The study is qualitative and descriptive field research. In accordance with this purpose, it has been investigated that via which metaphors the teacher candidates in question perceive “peace” concept. Semi-structured questionnaire form” has been used as data collection tool. The form includes expressions as “peace is like... because... The data obtained from the study has been gained from the written explanations of the students about “peace” concept. Metaphorical content analysis techniques have been used for data process. The data initially has been summarized as frequency and percentage tables. The relations between the “peace” concept and if these perceptions vary or not according to demographical features have been analyzed. The sample of the study consists of Trakya University 2017-2018 education year Education faculty students.
___
- Aktaş, Ö. (2012). Tarih eğitiminde savaş ve barış: ortaöğretim öğrencilerinin savaş ve barış
konularıyla ilgili bilgilerinin ve tutumlarının çeşitli değişkenler açısından değerlendirilmesi.
Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Aktaş, Ö., Safran, M. (2013). Ortaöğretim öğrencilerinin savaş ve barış kavramı ile ilgili
düşüncelerinin çeşitli değişkenler açısından değerlendirilmesi, Turkish Studies, 8(8), 1587-
1619.
- Aydın, İ. S. ve Pehlivan, A. (2010). Türkçe öğretmeni adaylarının “öğretmen” ve “öğrenci”
kavramlarına ilişkin kullandıkları metaforlar. Turkish Studies İnternational periodical for the
Languages, Litaratüre and History of Turkish or Turkic, 5(3), 818-842.
- Aydın, F. (2010). Ortaöğretim öğrencilerinin coğrafya kavramına ilişkin sahip oldukları metaforlar.
Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 10(3). 1293-1322.
- Akyol, C. (2017). Metaforların kullanım alanları ve faydaları, Bahadır Kılcan (Ed.), Metafor ve
eğitimde metaforik çalışmalar için bir uygulama rehberi. (1.Baskı). Ankara: PEGEM
Akademi, 51-92.
- Özelmacı, Ş. ve Çakır, U. (2017). Metaforlar ve benzerleri ile ilgili söylenenler, Bahadır Kılcan (Ed.),
Metafor ve eğitimde metaforik çalışmalar için bir uygulama rehberi. (1.Baskı). Ankara:
PEGEM Akademi, 17-35.
- Arslan, M., Bayrakçı, M. (2006). Metaforik düşünme ve öğrenme yaklaşımının eğitim-öğretim
açısından incelenmesi. Milli Eğitim Dergisi,171, 100-106.
- Bektaş, M. ve Karadağ, B. (2013). İlkokul 4. sınıf öğrencilerinin yardımlaşma değerine yönelik
geliştirdikleri metaforların incelenmesi. Turkish Studies - International Periodical For The
Languages, Literatüre and History of Turkish or Turkic, 8(8), 271-286.
- Cerit, Y. (2008). Öğretmen kavramı ile ilgili metaforlara ilişkin öğrenci, öğretmen ve yöneticilerin
görüşleri. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(4), 693-712.
- Barash, D. P. ve Webel, C. P. (2014). Peace and conflict studies (3rd ed.). Thousand Oaks, CA:
SAGE.
- Bayat, M. (1985). Harp ve Sulh (III), Belgelerle Türk Tarihi Dergisi, 5, 66-73.
- Cameron, L. (2003). Metaphor in educational discoıırse. New York: Continuum.
- Cortazzi, M. ve Jin, L. (1999). Bridge stolearning: Metaphors of teaching, learning and language. In L.
Cameron ve G. Low (Eds.), Researching and applying metaphor (149-176). Cambridge, UK:
Cambridge University.
- Darn, S. ve White, I. (2005). Metaphorically speaking. Paper presented at the Teacher Develop- ment
Unit, School of Foreign Language, İzmir University of Economics, Retrievedfromhttp://files.
eric. ed.gov/ fulltext/ED493024.pdf.
- Demir, G. (2015). Sosyal bir fenomen olarak dilin belirsizliği. İstanbul: İthaki.
- Ekiz, D. ve Koçyiğit, Z. (2013). Sınıf öğretmenlerinin “öğretmen” kavramına ilişkin metaforlarının
tespit edilmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 21(2), 439-458.
- Ergin, D. Y. (1995). Ölçeklerde geçerlik ve güvenirlik. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim
Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 7, 125-148.
- Ergin, D. Y. ve Beyoğlu, A. (2017). Metaphorical perceptions of students in education departments on
the concept of location. IV. IBANESS International Balkan and Near Eastern Social Sciences
Congress Series Russe- Bulgaria April 8-9.
- Galtung, J. (1996). Peace by peaceful means: Peace and conflict, development and civilization. Oslo:
SAGE.
- Galtung, J. (2005). A synthetic approach to peace thinking. Oslo: International Peace Research
Institute.
- Güneş, C. ve Tezcan, R. (2017). Metafor nedir, ne değildir?, Bahadır Kılcan (Ed.), Metafor ve
eğitimde metaforik çalışmalar için bir uygulama rehberi. (1.Baskı). Ankara: PEGEM
Akademi, 1-15.
- Groff, L. (2008). Contributions of different cultural-religious traditions to different aspects of peace-
leading to a holistic, integrative view of peace for a 21 st century interdependent world. Future
Takes, 7(1), 27-34.
- Gentner, D.,ve Wolff, P. (2000). Metaphor and knowledge change. In E. Dietrich ve A. B. Mark- man
(Eds.), Cognitive dynamics: Conceptııal and representational change in humans and machines
(pp. 295-342). Mahwah, NJ: Lavvrence Erlbaum.
- Girmen, P. (2007). İlköğretim öğrencilerinin konuşma ve yazma sürecinde metaforlardan yararlanma
durumları. Doktora Tezi, Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
- Gibbs, R. W. (1999). Researching metaphor. In L. Cameron ve G. Low (Eds.), Researching and
applying metaphor (pp. 29-47). Cambridge, UK: Cambridge University.
- Harris, I. M., ve Morrison, M. L. (2013). Peace education (3rd ed.). Jefferson, NC: McFarland ve Co.
- Harris, I. M. (2004). Peace education theory. Journal of Peace Education, 1(1), 5-20.
- Hampshire, A. (1996). The development of sociolinguistic strategies: implications for children with
speech and language impairments. Currentlssues in Language and Society, 3(1), 91-94.
- İbret, B. Ü. ve Aydınözü, D. (2011). İlköğretim II. kademe öğrencilerinin “dünya” kavramına ilişkin
geliştirdikleri metaforlar. Kastamonu Eğitim Dergisi, 19(1),85-102.
- Lakoff, G. ve Johnson, M. (2010). Metaforlar hayat, anlam ve dil. (Çev. G. Y. Demir) İstanbul:
Paradigma.
- Levine, P. M. (2005). Metaphors and images of classrooms. Eric,5 172-175.
- Johnson, D. W. ve Johnson, R. T. (2005). This issue. Theory into Practice, 44(4), 275-279Perry, C. ve
Cooper, M. (2001). Metaphors are good mirrors: Reflecting on change for teacher educators.
Reflective Practice, 2(1), 41-52.
- Perry, C., ve Cooper, M. (2001). Metaphors are good mirrors: Reflecting on change for teacher
educators. Reflective Practice, 2(1), 41-52.
- Kaya, M. F. (2014). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının çevre sorunlarına ilişkin algıları: metafor
analizi örneği. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and
History of Turkish or Turkic, 9(2), 917-931.
- Kılıç, F. D. (2010). İlköğretim beşinci sınıf öğrencilerinin sosyal bilgiler dersinde tarih konuları
üzerinde oluşturdukları metaforların söylem analizi tekniği ile incelenmesi. Yüksek lisans
Tezi, Çanakkale On Sekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çanakkale.
- Keklik, N. (1987). Türk İslam Felsefesi açısından felsefenin ilkeleri. İstanbul: İstanbul Üniversitesi
Edebiyat Fakültesi.
- Keklik, N. (1990). Felsefede metafor. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi.
Kıran, Z. ve Eziler Kıran, A. (2013). Dil bilimine giriş. Ankara: Seçkin.
- Kövecses, Z. (2010). Metaphor: a pratical introduction. New York: Oxford University.
- Lakoff, G.,ve Johnson, M. (2005). Metaforlar: hayat, anlam ve dil (Çev. G. Y. Demir). İstanbul:
Paradigma.
- Lakoff, G. ve Johnson, M, (1980). Metaphors we live. byIL: University of Chicago Press. Chicago.
- McMillan, J. H. ve Schumacher, S. (2010). Research in education: evidence-based ınquiry. (7th ed.).
Boston, MA: Pearson
- Morgan, G. (1998). Yönetim ve örgüt teorilerinde metafor (Çev. G. Bulut). İstanbul: MESS. Yayın
No:280.
- Ortony, A. (1975). Why metaphors are necessary and not just nice. Educational
Theory, 25(1), 45-53.
- Öztekin, M. B. (2007). Fuzili ve Şeyh Galib divanlarında ney metaforu. Yüksek Lisans Tezi, Fırat
Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ.
- Özelmacı, Ş. ve Çakır, U. (2017). Metaforlar ve Benzerleri ile İlgili Söylenenler, Bahadır Kılcan
(Ed.), Metafor ve eğitimde metaforik çalışmalar için bir uygulama rehberi. (1.Baskı). Ankara:
PEGEM Akademi, s.17-35.
- Öztaşkın, Bektaş Ö. (2014). Barışa yönelik tutumlar ve günümüz dünya sorunlarına yönelik tutumlar
arasındaki ilişkinin incelenmesi, Turkish Journal of Education, 3(3), 25-39.
- Saban, A. (2008). Okula ilişkin metaforlar. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 55, 459-496.
- Safran M., Ata, B., (1996). Barışçı tarih öğretimi üzerine çalışmalar: Türkiye’deki tarih ders
kitaplarında Yunanlılara ilişkin ifadelere yönelik öğrenci görüşleri, Gazi Üniversitesi Gazi
Eğitim Fakültesi Dergisi, 1, 11-26.
- Shuell, T. J. (1990). Teaching and learning as problem solving. Theory into Practice, 29(2), 102-108.
- Sofı, G. D. (2015). Ortaokul öğrencilerinin beden eğitimi ile ilgili algılarının metaforik
değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi Kırıkkale Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü,
Kırıkkale.
- Sönmez İ., Ahmetoğlu E. ve Dr. Yavuz E. A. (2018). Okul öncesi öğretmen adaylarının aile kavramına
ilişkin metaforik algıları, VIII. International Balkan and Near Eastern Social Sciences Congress
Series- Plovdiv / Bulgaria,21-22 Nisan, 2018, Proceedings, ISBN: 978-619-203-225-8.
- Şahin, Ş. ve Baturay, M. H. (2013). Ortaöğretim öğrencilerinin internet kavramın İlişkin algılarının
değerlendirilmesi: Bir Metafor Analizi Çalışması. Kastamonu Eğitim Dergisi,
21(1), 177192.
- Şehirli, Y. A. (2017). Savaş ve barış kavramlarına ilişkin sınıf eğitimi öğretmen adaylarının metaforik
algıları, I. Uluslararası Savaş ve Kültür Sempozyumu, Amasya Üni. ve KIBATEK (Kıbrıs
Balkanlar Avrasya Türk Edebiyatları Kurumu), 17-19 Kasım 2017, Amasya. Aralık 2017, ISBN
978-605-4598-32-8, 349-364.
- Thomas, G. P. (2006). Metaphor, students’ conceptions of learning and teaching, and metacognition. In P.
J. Aubusson, A. G. Harrison ve S. M. Ritchie (Eds.), Metaphor and analogy in Science education
(105-117). Netherlands: Springer.
- Tortop, H. S. (2013). Öğretmen adaylarının üniversite hocası hakkındaki metaforları ve bir değerlendirme
aracı olarak metafor. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 3(2), 153-160.
- Tunç, G. (2014). Kavramsal metafor ve şiirsel metafor ilişkisi bağlamında Ahmet Haşim’in “Merdiven”
adlı şiiri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(11), 186-191.
- Türk Dil Krumu [TDK], (2005). Türkçe Sözlük. Türk Dil Kurumu Yayınları.
- Türk Dil Krumu [TDK], (2009). Türkçe Sözlük. Türk Dil Kurumu Yayınları.
- Türk Dil Kurumu (2006). Bilim ve sanat terimleri ana sözlüğü, Ankara.
- Uslu, M. (2007). Ansiklopedik Türk dili ve edebiyatı terimleri sözlüğü. İstanbul: Yağmur.
- Uğur,
N. (2007). Metafor kavramını algılama türleri.
Yasakmeyve Dergisi,
24,
(https://www.academia.edu/6961592/Metafor_Kavram%C4%B1n%C4%B1_Alg%C4%B1lama_
T%C3%BCrleri) 11.11.2018 tarihinde erişilmiştir.
- Yağız, O. (2004). Metaphor as a menta phenomenon in language and language teaclüng. Yüksek lisans
Tezi, Atatürk University Institute of Social Sciences, Erzurum.
- Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin.
- Zeren, G. ve Yapıcı, M. (2014). Öğretmen adaylarının renklere ilişkin metaforları. The Journal of
Academic Social Science Studies, 25(1), 165-175.
- Webel, C. (2007). Toward a philasophy and metapsychology of peace. In C. Webel, ve J. Galtung (Eds.),
Handbook of peace and conflict studies (3-13). New York: Routledge.
- Weiner, B. (1992). Human motivation: metaphors, Theories and Research. USA: Sage.
- Barış. (2015). Türk Dil Kurumu içinde “http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gtsve arama=gtsve
guid=TDK.GTS.5bebe79b39e313.20919102” sayfasından erişilmiştir.