20896

ANAOKULU ÇOCUKLARININ İLETİŞİM BECERİLERİ İLE SOSYAL PROBLEM ÇÖZME BECERİLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ

Araştırmanın genel amacı anaokulu çocuklarının iletişim becerileri ile sosyal problem çözme becerileri arasındaki ilişkileri belirlemektir. Bu genel amaç doğrultusunda iletişim becerileri ile sosyal problem çözme becerileri arasındaki ilişkinin anlamlılığı ve yönü sınanmıştır. İletişim becerilerinin ve alt boyutlarının sosyal problem çözme becerilerini ne oranda açıkladığı, cinsiyet ve yaş değişkenine göre çocukların iletişim becerilerinin ve sosyal problem çözme becerilerinin farklılaşıp farklılaşmadığı araştırılmıştır. Araştırma ilişkisel tarama modelinde desenlenmiştir. Araştırmada örneklem seçimi yapılırken çok aşamalı örnekleme yönteminden yararlanılmıştır. Çok aşamalı örnekleme yöntemi, örneklem belirleme sürecinin iki ya da daha fazla aşamada tamamlandığı örnekleme yöntemi olarak tanımlanmaktadır. Birinci aşamada örneklem seçiminin grup temelinde yapıldığı kolay erişilebilir küme örnekleme yönteminden yararlanılarak Konya ilinde yer alan anaokulları seçilmiştir. İkinci aşamada ise amaçlı örnekleme kullanılarak okullardaki beş-altı yaş çocukları seçilmiştir. Araştırmanın katılımcıları 2016-2017 eğitim öğretim yılında Konya ili merkez ilçelerinde yer alan çeşitli anaokullarında okul öncesi eğitim alan toplam 303 (145 erkek, 158 kız) beş-altı yaş çocuğundan oluşmaktadır. Araştırmada katılımcı çocuklara İletişim Becerileri Ölçeği ve Wally Sosyal Problem Çözme Testi uygulanmıştır. Araştırma verilerine SPSS 22.0 veri analizi programı kullanılarak Pearson korelasyon analizi, çoklu doğrusal regresyon analizi ve bağımsız gruplar t testi işlemleri uygulanmıştır. Araştırma sonucunda; anaokulu çocuklarının sosyal problem çözme becerileri ile iletişim becerileri arasında pozitif yönde istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Ayrıca İletişim Becerileri Ölçeğinin dört alt boyutunun anaokulu çocuklarının Wally Sosyal Problem Çözme Testi puanlarını yordadığı söylenebilir. Anaokulu çocuklarının iletişim becerileri ölçeği puanları da kız çocuklar lehine anlamlı düzeyde farklılaşmaktadır.

THE RELATIONSHIP BETWEEN KINDERGARTEN CHILDREN’S SOCIAL PROBLEM SOLVING SKILLS AND THEIR COMMUNICATION SKILLS

The purpose of the present study was to determine the relationship between kindergarten children’s social problem solving skills and their communication skills. The significance and direction of the relation between communication skills and social problem solving skills have been tested for this general purpose. It has been researched how communication skills and sub-dimensions explain social problem solving skills, and whether children’s communication skills and social problem solving skills differ according to gender and age. The research was designed in a relational survey model. Multilevel sampling method has been used when sampling is chosen in the research. The multi-stage sampling method is defined as sampling method in which the sampling determination process is completed in two or more stages. In the first step, kindergartens in the province of Konya were selected by making use of the easily accessible cluster sampling method based on group selection. In the second stage, children aged five to six years were selected using objective sampling. Participants of the study consisted of a total of 303 (145 boys, 158 girls) five-six-year-old children who attended pre-school education in various kindergartens located in the districts of Konya province in the academic year of 2016-2017. Communication Skills Scale and Wally Social Problem Solving Test were applied to participants in the study. Pearson correlation analysis, multiple linear regression analysis and independent sample t- test procedures were applied to the research data by using SPSS 22.0 data analysis program. As a result of the research; there is a statistically significant positive correlation between social problem solving skills and communication skills of kindergarten children. In addition, it can be said that the four subscales of the Communication Skills Scale predicted children’s Wally Social Problem Solving Test scores. Kindergarten children’s communication skills scale scores also differ statistically in favor of girls.

PDF

___

Acun Kapıkıran, N., Bora İvrendi, A. ve Adak, A. (2006). Okul öncesi çocuklarında sosyal beceri: Durum saptaması. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(1), 19–27.
Akçay, A. (2016). Okulöncesi eğitimi almanın öğrencilerin dil becerilerinin gelişimine etkisi. Turkish Studies - International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 11(3), 15-28. ISSN: 1308-2140, www.turkishstudies.net, DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.9333, ANKARA-TURKEY.
Akdoğan, F. ve Ulutaş, A. (2017). 5-6 yaş çocukların sosyal problem çözme becerilerine ilişkin öğretmen görüşlerinin incelenmesi (Sivas örneği). Turkish Studies - International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 12(18), 53-68. ISSN: 1308- 2140, www.turkishstudies.net, DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.12068, ANKARA-TURKEY.
Anooshian, L. J., Pascal, V. U. & McCreath, H. (1984). Problem mapping before problem solving: Young children’s cognitive maps and search strategies in large scale environments. Child Development, 55, 1820- 1834.
Arı, R. (2006). Gelişim ve Öğrenme. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Arı, M. ve Yaban, E. H. (2012). Age and gender differences in social problem solving skills of 9-11 year-old children. Education and Science, 37(164), 188-203.
Aslan, O. ve Uluçınar Sağır, Ş. (2012). Science and technology teacher candidates’ problem solving skills. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 9(2), 95-97.
Azmitia, M. (1988). Peer interaction and problem solving: When are two heads better than one? Child Development, 59, 87-96.
Bağçeci, B. ve Kinay, İ. (2013). Öğretmenlerin problem çözme becerilerinin bazi değişkenlere göre incelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi-Electronic Journal of Social Sciences, 12(44), 335-347.
Bandura, A., Ross, D. & Ross, S. A. (1963). Imitation of film mediated agressive models. Journal of Abnormal and Social Psychology, 66, 3-11.
Bandura, A. (1989). Social cognitive theory. In R. Vasta (Ed.), Annals of child development. Vol. 6. Six theories of child development (pp. 1-60). Greenwich, CT: JAI Press.
Berk, L. E. (2013). Bebekler ve çocuklar, Doğum öncesinden orta çocukluğa. (Çev. N. Işıkoğlu Erdoğan). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Bingham, A. (1983). Çocuklarda problem çözme yeteneklerinin geliştirilmesi. Oğuzkan, F. A. (Çev.). 4. Basım, İstanbul: MEB Basımevi.
Büyüköztürk, Ş. (2013). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Akademik Yayıncılık.
Cüceloğlu, D. (2003). İletişim Donanımları. İstanbul: Remzi Yayınları.
Cüceloğlu, D. (2011). Yeniden İnsan İnsana. İstanbul: Remzi Yayınları.
Çağdaş, A. (2012). Anne-Baba-Çocuk İletişimi. Ankara: Eğiten Kitap.
Çağlayan, H. S. (2007). Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Bilim Dalı Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu Öğrencilerinin Öğrenme Biçemleri İle Problem Çözme Becerileri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Çetinkaya, Z. (2011). Türkçe öğretmen adaylarının iletişim becerilerine ilişkin görüşlerinin belirlenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 19(2), 567-576.
Çevik, D. B. ve Özmaden, M. (2013). Öğretmen adaylarının problem çözme becerileri. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 2(3), 270-275.
Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. ve Büyüköztürk, Ş. (2010). Çok değişkenli istatistik SPSS ve LISREL uygulamaları, (Birinci baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
Dereli, E. (2008). Çocuklarda Sosyal Problem Çözme. Konya: Tablet yayınevi.
Dereli-İman, E. (2013). Çocuklar İçin Sosyal Problem Çözme Ölçeği'nin 6 yaş grubu İçin Türkiye uyarlaması ve okul öncesi davranış problemleri ile sosyal problem çözme becerileri arasındaki ilişkiler. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 13(1), 479-498.
Dinçer, Ç. ve Güneysu, S. (1999). The effect of problem solving training on the categories used by children in solving their interpersonal problems with peers and mothers and permanence of this training. Poster paper presented at the 9th European Conference on Quality in Early Childhood Education, Helsinki, Finland.
Dökmen, Ü. (2006). İletişim Çatışmaları ve Empati. İstanbul: Sistem yayıncılık.
Drugli, M. B., Larsson, B. & Clifford, G. (2007). Changes in social competence in young children treated because of conduct problems as viewed by multiple informants. European Child & Adolescent Psychiatry, 16(6), 370-378.
Dündar, S. (2009). Üniversite öğrencilerinin kişilik özellikleri ile problem çözme becerileri arasindaki ilişkinin incelenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 24(2), 139-150.
D’Zurilla, T. J. & Goldfried, M. (1971). Problem-solving and behavior modificauon. Journal of Abnormal Psychology, 78, 104-126.
Erigüç, G., Şener, T. ve Eriş, H. (2013). İletişim becerilerinin değerlendirilmesi: Bir meslek yüksekokulu öğrencileri örneği. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 16(1), 45-65.
Gauvain, M. (2001). The Social Context of Cognitive Development. New York: The Guilford Press.
Giren, S. (2013). Sosyal problem çözme eğitiminin altı yaş çocuklarının matematik becerilerine etkisi. Yayınlanmamış doktora tezi. Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitisü, Konya.
Görgülü, F. (2009). Drama destekli kubaşık öğrenme etkinliklerinin okul öncesi 5–6 yaş çocuklarının iletişim becerilerine etkisi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.
Gülay Ogelman, H. ve Erten Sarıkaya, H. (2013). Okul öncesi eğitimi almış çocukların akran ilişkileri değişkenlerinin 5 ve 6 yaşta incelenmesi: İki yıllık boylamsal çalışma. Turkish Studies - International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8(8), 1859-1871.
Hamarta, S. (2007). İlköğretim 8. Sınıf Öğrencilerinin Sosyal Problem Çözme Becerilerinin Algılanan Anne-Baba Tutumları Açısından İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
Hartup, W. W. (1999). Peer experience and its developmental significance. In M. Bennet (Ed.), Developmental Psychology: Achivements and prospects (pp. 106-125). Philadelphie, PA: Psychology Press.
Kandır, A. (2004). Gelişimde 3–6 Yaş. İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.
Kayılı, G. (2015). Sosyal beceri eğitimi programı ile desteklenen Montessori yönteminin anaokulu çocuklarının duyguları anlama ve sosyal problem çözme becerilerine etkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
Kılıçarslan, E. (2011). İletişim Kurma Becerileri. İstanbul: Kriter. Koç, B., Terzi, Y. ve Gül, A. (2015). Üniversite öğrencilerinin iletişim becerileri ile kişilerarası problem çözme becerileri arasındaki ilişki. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 4(1), 369-390.
Özerbaş, M. A., Bulut, M. ve Usta, E. (2007). Öğretmen adaylarının algıladıkları iletişim becerisi düzeylerinin incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1), 123-135.
Özşaker, M. (2013). Beden eğitimi ve spor yüksekokulu öğrencilerinin iletişim becerileri ve benlik saygılarının değerlendirilmesi. International Journal of New Trends in Arts, Sports and Science Education, 2(3), 29-39.
Piji Küçük, D. (2012). Müzik öğretmenliği anabilim dalı öğrencilerinin iletişim ve problem çözme becerileri. GEFAD / GUJGEF, 32(1), 33-54.
Rubin, K. H. & Krasnor, L. R. (1986). Social-cognitive and social behavioral perspectives on problem solving. In M. Perlmutter (Ed.), Cognitive perspectives on children's social and behavioral development. The Minnesota Symposia on Child Psychology (Vol. 18). Hillsdale, N.J.: Erlbaum (pp. 1-68).
San Bayhan, P. ve Artan, İ. (2005). Çocuk Gelişimi ve Eğitimi. İstanbul: Morpa Yayıncılık.
Shure, M. B. (2001). I Can Problem Solve (ICPS) An interpersonal cognitive problem-solving program pre-K. IL. Research Press.
Spivack, G. & Shure, M. B. (1985). ICPS and beyond: Centripetal and centrifugal forces. American Journal of Community Psychology, 13, 226-243.
Stevens, A. D. (2009). Social problem solving and cognitive flexibility: Relations to social skills and problem behavior of at risk young children. Doctoral thesis. Seattle Pacific University, School of Psychology, Family and Community, Seattle.
Ulusoy, H., Tosun, N. ve Aydın, J. C. (2014). Sağlık yönetimi öğrencilerinin problem çözme becerileri. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi, 1(1), 1-8.
Walker, S., Irving, K. & Berthelsen, D. (2002). Gender influences on preschool children’s social problem-solving strategies. The Journal of Genetic Psychology, 163(2), 197-206.
Webster-Stratton, C. (1990). Dina Dinosaur’s Social Skills and Problem-Solving Curriculum. Seattle, WA: Incredible Years.
Webster-Stratton, C. & Lindsay, D. W. (1999). Social competence and early-onset conduct problems: Issues in assessment. Journal of Child Clinical Psychology, 28, 25-93.
Webster-Stratton, C. (2012). Incredible teachers: Nurturing children’s social, emotional and academic competence. West Seattle: Inredible Years Inc.
Webster-Stratton, C., Reid, M. J. & Beauchaine, T. P. (2013). One-year follow-up of combined parent and child intervention for young children with ADHD. Journal of Clinical Child and Adolescent Psychology, 42, 251-261.
Yaban, H. ve Yükselen, A. (2007). Korunmaya muhtaç yedi-onbir yaş grubu çocuklarının sosyal problem çözme becerilerinin incelenmesi. Toplum ve Sosyal Hizmet Dergisi, 18(1), 49-68.
Yenice, N., Özden, B. ve Evren, B. (2012). Examining of Problem Solving Skills According to Different Variables for Science Teachers Candidates. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 46, 3880-3884.
Yılmaz, E. ve Tepeli, K. (2013). 60-72 aylık çocukların duyguları anlama becerilerinin sosyal problem çözme becerilerine etkisinin incelenmesi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 17(2), 117-130.