ANA DİLİ EĞİTİMİ VE ÖĞRETİMİ SÜRECİNDE MASALLARIN ÇOCUK GELİŞİMİNE KATKILARINA İLİŞKİN ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİNİN İNCELENMESİ

Halk edebiyatı ürünleri olan masalların ana dili eğitimi ve öğretiminde kullanımı çocuk gelişimi ve temel dil becerilerin kazandırılması açısından önem taşımaktadır. Bu araştırmanın amacı da ana dili eğitimi ve öğretiminde masalların kullanımının çocuk gelişimi üzerine etkilerini öğretmen görüşleri doğrultusunda incelemektir. Araştırmanın çalışma grubunu, 2017–2018 öğretim yılında Ankara il merkezinde görevli ve gönüllü olarak çalışmaya katılan 35 sınıf öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırma deseni olarak da durum çalışması seçilmiştir. Durum çalışması, bilimsel sorulara cevap aramada kullanılan etkili bir yöntem olarak görülmektedir. Araştırmanın verileri nitel araştırma yöntemlerinden yarı yapılandırılmış görüşme tekniği ile toplanmıştır. Elde edilen bulguların analizinde ise betimsel analiz ve içerik analizi kullanılmıştır. Elde edilen verilerden, benzerlik durumları göz önünde bulundurularak kategoriler elde edilmiş ve bu kategoriler tablolar hâlinde sunulmuştur. Veriler, öğretmen görüşleri alıntılanarak da desteklenmiştir. Elde edilen bulgular da göstermektedir ki masallar çocuğun bilişsel, duyuşsal ve sosyal gelişiminde önemli bir yer tutmaktadır. Çocuğun temel dil becerilerinin geliştirilmesinde de masalların etkili yöntem ve tekniklerle ele alınıp işlenmesi gerekmektedir. Çalışmadan elde edilen sonuçlara göre masallar; çocuğun hayal dünyasını, dil becerilerini geliştirir, hayata olumlu bakmalarını sağlar. Okullarda bir ders malzemesi olarak masalların etkili bir şekilde kullanılması gerekmektedir. Anne babalar da çocuklarını masal kitaplarıyla tanıştırmalı ve onlarla birlikte masal okumalıdır. Sonuç olarak, masalların ana dili eğitimi ve öğretiminde temel dil becerilerin kazanılması ve geliştirilmesinde etkin olarak kullanılması gerektiği ifade edilebilir.

EXAMINING THE VIEWPOINTS OF TEACHERS ON THE CONTRIBUTION OF TALES TO CHILD DEVELOPMENT IN TEACHING PROCESS OF MOTHER TONGUE

In mother tongue education, the use of tales, which are the products of folk literature, is important in terms of child development and for the acquisition of basic language skills. The purpose of the present study is to investigate the effects of the use of tales in mother tongue teaching on child development in the light of teacher viewpoints. The study group consisted of 35 class teachers who worked in the city center of Ankara in 2017-2018 Academic Year and who volunteered to participate in the study. A case study was chosen as a research design. The case study is seen as an effective method used to search for answers to scientific questions. As the study model, the Semi-Structured Interview Technique, which is one of the Qualitative Research Methods, was employed to collect the data of the study. In the analysis of the findings, the Descriptive Analysis and Content Analysis Methods were employed. Categories were created based on the data by considering the similarity status, and these categories were presented as tables. The data were supported by quoting the viewpoints of teachers. The findings obtained show that tales have an important place in the cognitive, affective and social development of the child. Tales should also be handled and dealt with efficient methods in developing the basic language skills of the child. According to the results obtained in the study, tales improve children’s imagination world, language skills; and ensure that they look positively to life. It is necessary to use tales effectively as a class material at schools. Parents should also introduce tales books to their children and read tales with them. As a result, it can be stated that fairy tales should be used effectively in the acquisition and development of basic language skills in mother language education and training.

PDF

___

Akgün, N. İ. (2016). Çocuğun Sözcük Dağarcığını Geliştirmede Anadolu Masallarının Yeri. International Journal of Languages’ Education and Teaching ISSN: 2198 – 4999, Doi Number:10.18298/ijlet.617 Year 4, Issue 2, p. 276-289
Arıcı, A. F. (2016). Çocuk Edebiyatı ve Kültürü. Ankara: Pegem Akademi.
Aksan, D. (2009). Her Yönüyle Dil, Ana Çizgileriyle Dilbilim. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
Asutay, H. (2013). Çocuk Yazınının Fantastik Dünyası: Masallar. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 8/13 Fall 2013, p. 265-278, ANKARA-TURKEY.
Ayrancı, B. B. (2017). A Study on Choosing Tales for Utilising as Teaching Materials in Turkish Language Education. Journal of Education and Training Studies Vol. 5, No. 12; December 2017 ISSN 2324-805X E-ISSN 2324-8068 Published by Redfame Publishing URL: http://jets.redfame.com.
Boratav, P. N. (1958). Zaman Zaman İçinde. İstanbul: Remzi Kitap Evi.
Boratav, P. N. (1969). 100 Soruda Türk Halk Edebiyatı. İstanbul: Gerçek Yayınları.
Boratav, P. N. (1988). 100 Soruda Türk Halk Edebiyatı. (5. Baskı). İstanbul: Gerçek Yayınları.
Büyüköztürk, Ş. vd. (2015). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
Çer, E. (2016). Çocuk Edebiyatı. Ankara: Eğiten Kitap Yayınları.
Çetinkaya, Z. (2007). Masalların Türkçe Öğretimindeki Yeri ve Önemi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi.
Çıldır, B. (2017). “Bir Masal Dünyasında Yaşamak”: Çocuklar ve Masallar”. Uluslararası Türk Masal Dünyası ve Doğumunun 100. Yılında Oğuz Tansel Sempozyumu Bildiriler Kitabı, s.213- 222.
Demirel, Ö. (1999). İlköğretim Okullarında Türkçe Öğretimi. İstanbul: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
Dilidüzgün, S. (2003). Çağdaş Çocuk Yazını. İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.
Duran, E. ve Betül S. (2012). İlköğretim 4 ve 5.sınıf öğrencilerinin okuma alışkanlıklarının ve ilgilerinin belirlenmesi. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 7/4, Fall 2012, p. 1649-1662, ANKARA-TURKEY.
Elçin, Ş. (1986). Türk Halk Edebiyatına Giriş. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
Gökşen, C. (2009). Masalların Eğitim Yönünden Değerlendirilmesi. http://www.egitisim.gen.tr/tr/index.php/arsiv/21-30/sayi-22-cocuk-edebiyati-mart- 2009/307 adresinden 07 Mayıs 2018 tarihinde edinilmiştir.
Görgü, A. T. (2007). Masalların çocuğun bilişsel ve duyuşsal gelişimine katkısı. S. Sever (Ed.), II. Ulusal Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyum Bildiri Kitabı (ss. 537- 544). Ankara: Anakara Üniversitesi Basımevi.
Güleryüz, H. (2013). Yaratıcı Çocuk Edebiyatı. Ankara: Edge Akademi Yayınları.
İmer, K. (1990). Dilbilim ve Anadili Öğretimi. Çağdaş Türk Dili, 30–31, s. 874–878.
Karatay, H. (2007). Dil Edinimi ve Değer Öğretimi Sürecinde Masalın Önemi ve İşlevi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(3), s. 463-475.
Küçük, B., Gedik, F. ve Akkuş Z. (2014). Masal Kitaplarının 6.sınıf Sosyal Bilgiler Değerleri Perspektifinden Analizi. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 9/2 Winter 2014, p. 1071-1087, ANKARA-TURKEY
MEB (2018). Türkçe Dersi (1-8. Sınıflar) Öğretim Programı. Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı.
Mert, E. L. (2012). Anadili Eğitimi- Öğretimi Sürecinde Çocuk Yazını Ürünlerinden Yararlanma ve Masal ürüne yönelik bazı belirlemeler. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31, s. 1-12.
Miles, M. B. & Huberman, A.M. (1994). Qualitative Data Analysis: An Expanded Sourcebook. (2nd Edition). Calif. : SAGE Publications.
Sakaoğlu, S. (1973). Gümüşhane Masalları: Metin Toplama ve Tahlil. Ankara: Atattürk Üniversitesi Yayınları.
Sever, S. (2013a). Çocuk ve Edebiyat. Ankara: Tudem Yayınları.
Sever, S. (2013b). Etkinliklerle Türkçe Öğretimi. Ankara: Tudem Yayınları.
Sever, S. (2015). Çocuk Edebiyatı ve Okuma Kültürü. Ankara: Tudem Yayınları.
Şahin, M. (2011). Masalların Çocuk Gelişimine Etkilerinin Öğretmen Görüşleri Açısından İncelenmesi. Milli Folklor Dergisi, 89, s. 208- 2019.
Tanju, E. H (2017). Edebi Türler Açısından Çocuk Edebiyatı. M. Gönen (Ed.), Çocuk Edebiyatı (s. 93-155). Ankara: Eğiten Kitap.
Tansel, O.(2009). Al’lı ile Fırfırı (1. ve 2. Cilt). Ankara: Elips Kitap Yayınları.
Temizyürek, F., Şahbaz, N. K. ve Gürel, Z. G. (2016). Çocuk Edebiyatı. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
Tezel, N. (1968). “Türk Halk Edebiyatında Masal” Türk Dili Halk Edebiyatı Özel Sayısı, 447-457.
Türkyılmaz, M. (2015). Öğretmenlerin Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Algıları Üzerine Bir İnceleme. Turkish Studies International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 10/7 Spring 2015, p. 917-934 DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.8133 ISSN: 1308-2140, ANKARA-TURKEY.
Türnüklü, A. (2000). Eğitimbilim Araştırmalarında Etkin Olarak Kullanılabilecek Nitel Bir Araştırma Tekniği: Görüşme, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 24, 543–559.
Yalçın, A. ve Aytaş, G. (2011). Çocuk Edebiyatı. Ankara: Akçağ Yayınları.
Yavuz, M. H. (2002). Masallar ve Eğitimsel İşlevleri. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınları.