AMAÇ VE BEKLENTİ KARŞISINDA KARŞILAŞTIRMALI EDEBİYATIN TANI(M)SAL KRİZİNE İLİŞKİN BİRTAKIM TARTIŞMALI SAPTAMALAR

Amaç ve hedefleri doğrultusunda bir eleştiri türü niteliği taşıyan karşılaştırma, edebiyat bilimi içerisindeki tartışmalı konumu nedeniyle güncelliğini ve farklılık algısını sürdürmektedir. Türkiye"de, son yıllarda, edebi tartışmalarda ağırlığını hissettiren ,,Karşılaştırmalı Edebiyat Bilimi", kendi kimliğini ve kavramsal özünü henüz tam anlamıyla kabul ettirebilmiş değildir. Gerek tanımındaki belirsizlikler gerekse de uygulamadaki bazı sıkıntılar, karşılaştırmalı edebiyatın varlığına ilişkin soruları belli bir düzeyde tutmaya devam etmektedir. Bir yöntem mi yoksa başlı başına bir bilim mi olduğu sorunu başta olmak üzere, milli edebiyatlarca kabul edilebilirliği noktasındaki belirsizlikler de güncelliğini korumaktadır. Yapılabilirlik açısından ilk etapta kolaymış gibi görünen karşılaştırma, kavramın kendisine yüklediği edebi ve estetik misyonlar dikkate alındığında karmaşık bir süreç olarak kendisini gösterir. Bu karmaşıklık, tanısal ve tanımsal problemlerle yüzleştiğinde soru sayısı fazla olan bir kriz haline gelir. Diğer taraftan karşılaştırmalı edebiyatın Batı merkezli algısı ve ,,dünya edebiyatı" (Weltliteratur) kavramını sahiplenen uluslararası yüzü, kavramın vaat ettiği küresel ölçekli beklentileri karşılamak yerine bu beklentileri daha da tartışmalı hale getirmektedir. Bu makalede karşılaştırmalı edebiyatın kimlik karmaşasına belli bir bakış açısı kazandırabilmek ve genel bir tartışma zemini oluşturmak esas hareket noktamızı oluşturmuştur. Böylelikle karşılaştırmalı edebiyatın varoluşsal problemlerinden hareketle, teorik ve uygulamadaki birtakım karmaşık noktaları gün yüzüne çıkarmak ve karşılaştırmalı edebiyatın özüne dönük bazı handikaplara kısmi bir açılım getirmek hedeflenmiştir

SOME ARGUMENTATIVE DETERMINATIONS REGARDING DIAGNOSTIC/DEFINITIONAL CRISIS OF COMPARATIVE LITERATURE IN TERMS OF ACCORDANCE WITH ITS PURPOSE AND EXPECTATION

Comparison which possesses the characteristics of critic in line with its purposes and ambitions keeps on its actuality and difference perception because of its argumentative position within the science of literature. “Comparative Literature Science” which has become effective in literature argumentations in recent years in Turkey has not been able to make its identity and conceptual entity acceptable, yet. Not only the uncertainties in the definition, but also some problems in practice keep the questions against comparative literature in a certain level. There are also some uncertainties whether it is a method or a science in itself as well as the acceptability of it by national men of literature. Comparison, which is seen as easy to do at first in terms of feasibility, shows itself as a complex process when the literal and aesthetic missions attributed by the concept to it are taken into consideration. This complexity becomes a crisis in which there are many questions when it is faced with diagnostic and definitive problems. On the other hand, West-centered perception of the comparative literature and its international face embracing the concept of „world literature‟ (Weltliteratur) make global scale expectations committed by the concept more argumentative rather than meeting these expectations. In this study, the main starting point is gaining a certain point of view to the identity confusion of comparative literature and establishing a general argumentation basis. The purpose of this study is revealing some complex points in theory and practice considering existential problems of comparative literature and bringing some expansion to some handicaps regarding essence of the comparative literature

PDF

___

AĞAOĞLU, Gökçehan Aysel (2011), Sehi Bey‟in HeĢt BehiĢt Tezkiresinde Gazel Türü Ġle Ġlgili Yapılan Değerlendirmelerde Kullanılan EleĢtirel Üslup, IJSES, S. 1(1), s.59-62.
AYDIN, Kâmil (2008), KarĢılaĢtırmalı Edebiyat-Günümüz Postmodern Bağlamında AlgılanıĢı, Ġstanbul: Birey Yayınları.
AYTAÇ, Gürsel (2009), Genel Edebiyat Bilimi, Ġstanbul: Say Yayınları.
AYTAÇ, Gürsel (1997), KarĢılaĢtırmalı Edebiyat Bilimi, Ankara: Gündoğan Yayınları.
BAYRAM, Yavuz (2004), KarĢılaĢtırmalı Edebiyat Bilimi ve Bir Uygulama, Selçuk Üniversitesi Türkiyat AraĢtırmaları Enstitüsü Türkiyat AraĢtırmaları Dergisi, S.16 Güz 2004, s.69-93.
BERMAN, Marshall (2011), Katı Olan Her ġey BuharlaĢıyor, çev. Ü. Altuğ-B.Peker, Ġstanbul: ĠletiĢim Yayınları.
CASANOVA, Pascale (2010), Dünya Edebiyat Cumhuriyeti, çev. S.Özen-F.Deniztekin, Ġstanbul: Varlık Yayınları.
CUMA, Ahmet (2009), Edebiyat Sosyolojisi ve KarĢılaĢtırmalı Edebiyat Bilimi –sanat ve bilimin sınır ötesi etkileĢimi-, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S.22.
EAGLETON, Terry (1990), Edebiyat Kuramı, Ġstanbul: Ayrıntı Yayınları.
EMRE, Ġsmet (2006), Edebiyat ve Psikoloji, Ankara: Akçağ Yayınları.
FELSKĠ, Rita, (2010), Edebiyat Ne iĢe Yarar, Ġstanbul: Metis Yayınları.
GÜRBĠLEK, Nurdan (2008), Mağdurun Dili, Ġstanbul: Metis Yayınları.
POSPELOV, Gennadiy (2005), Edebiyat Bilimi, Ġstanbul: Evrensel Basım Yayın.
ROUSSEAU, A.M., Pichois, C.L. (1994), KarĢılaĢtırmalı Edebiyat, çev. M. Yazgan, Ġstanbul: MEB Yayınları.
SAKALLI, Cemal (2004), KarĢılaĢtırma Bilgisi (Komparistik) ve Yazınsal KarĢılaĢtırma Üzerine, Literra, C.XIV, s.195-205.
SAUSSY, Haun (2006), Comparative Literature in an Age of Globalization, Baltimore, JHU Press.
SCHĠLLER, F.Von (1999), Estetik Üzerine, çev. M. Özgü, Ġstanbul: Kaknüs Yayınları.
SEBUKTEKĠN, Hasan (2006), Neden KarĢılaĢtırmalı Edebiyat, D.Ü. Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, s.1-17
WELLEK, R., Warren, A. (1983), Edebiyat Biliminin Temelleri, çev. A.Edip Uysal, Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
WELLEK, Rene (2007),Mukayeseli Edebiyat Krizi, çev. Yüksel Sıddık, Dinbilimleri AraĢtırma Dergisi, S.1., s.247-258.