Alt ve Orta Gelir Grubuna Mensup Bireylerin Tüketim Odaklı İletişim Alışkanlıklarında Snob Etkisi

Varoluşundan günümüze değin hayatta kalabilmek adına yaşam mücadelesi veren insanoğlu, yaşamını idame ettirebilmek adına tüketime konu olan ihtiyaç maddelerini kullanmak sureti ile günlük yaşam pratiklerini kazanabilmişlerdir. Varlık gösterdiği ilk yaşam dönemlerinde bireyin tüketime konu olan malları sınırlı iken yalnızca hayatta kalabilmek adına, fiziksel ihtiyaçlarını karşılayabilme yetisine sahipti. Günümüzde ise insanoğlunun gelişimi ve dönüşümüne koşut olarak değişen ihtiyaçlarına bağlı olarak tüketim ihtiyaçları da değişim ve dönüşüme uğramıştır. Günümüzün çağcıl birey ve toplumlarının tüketim ihtiyaçları, maddi manadan sosyal, kültürel ve manevi gereksinimlere doğru evrilen gereksinimlere dönüşmüştür. Geçmişte bir ürün veya hizmetin temini, bulunması, satın alınması ve kullanılarak tüketilmesi şeklinde gerçekleşen tüketim olgusu günümüzde, bir süreç olarak değerlendirilmekte ve yaşamsal ihtiyaçların temini anlamından farklı olarak sosyalleşme, dinlenme, eğlence ve türevleri ifade biçimleri ile özdeşleştirilmektedir. İlgili özdeşim ile tüketim günümüzde, birey ve sosyal grupların kendilerini sosyal çevrelerine anlatma biçimine evrilmektedir. Günümüzde tüketiciler, ürün ve hizmetleri fiziksel manada ihtiyaçlarını karşılamak adına kullanmak ile birlikte, ürün ve hizmetlere sembol ve mesajlar aracılığı ile yükledikleri anlamlar ile statü ve sınıfsal rolleri hakkında sosyal çevrelerine, ulaşmayı arzu ettikleri ve algılanmak istedikleri mesajları da iletmektedirler. Tüketimin bilhassa iletişim araçlarının gelişmesi, teknolojinin ilerlemesi, ulaşım ve alt yapı imkanının artması, uluslararası nitelikte ticaretin yoğunlaşması ile birlikte, bir ürün veya hizmetin dünya üzerindeki herhangi bir bölgede üretilerek, uzak coğrafyalara ulaştırılması imkanlarının da artması sözkonusu olup, tüketim kavramının boyutlarını ve manasını da değiştirmektedir. Tüketim kültürü olarak addedilen boyut, günümüzde pek çok disiplinin araştırma alanına dahil olur iken birey ve toplumların da yaşam alışkanlıklarını, ihtiyaçlarının niteliklerini, davranış ve tutumları başta olmak üzere, iletişim alışkanlıklarını da değişimlere uğratmıştır. Söz konusu değişen iletişim alışkanlıkları, çalışma dahilinde Snob etkisi bağlamında değerlendirilmiştir.

Snob Effect on Consumption-Oriented Communication Habits of Individuals Belonging to Sub and Middle Income Group

Human beings who struggle to survive from their existence to the present day have been able to gain daily life practices by using the necessities that are subject to consumption in order to sustain their lives. During their early life, they had the ability to meet their physical needs only in order to survive while the individual's consumergoods were limited. Today, consumption needs have changed and transformed due to the needs of human beings changing as a harness. The consumption needs of today's ageing individuals and societies have evolved from material to social, cultural and spiritual requirements. The fact of consumption, which took place in the past in the form of supply, availability, purchase and consumption of a product or service, is today considered as a process and, unlike the meaning of supply of vital needs, socialization, rest, entertainment and its derivatives are identified with the forms of expression. Consumption with related identity is evolving today into the way individuals and social groups describe themselves to their social environment. Today, consumers use products and services to meet their physical needs, as well as messages they wish to be perceived to their social environment about their meanings and social status and class roles, which they upload to products and services through symbols and messages. With the development of consumption, the development of communication tools, the advancement of technology, the increase of transportation and infrastructure, the intensification of trade of international quality, a product or service is produced in any region around the world and is distant increasing the possibilities of delivering to geographies also changes the dimensions and meaning of the concept of consumption. While the dimension considered as consumption culture is included in the research field of many disciplines today, it has also changed the life habits of individuals and societies, the qualities of their needs, the behaviors and attitudes, as well as the communication habits. The changing communication habits were evaluated within the context of the snob effect within the study.

PDF

___

Agafonoff, N. (2006), “Adapting Ethnographic Research Methods to Ad Hoc Commercial Market Research” Qualitative Market Research: An International Journal, 9(2), 115-125. http://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download?doi=10.1.1.488.2601&rep=rep1&type=pdf
Ank, L.A. (1992), Psikolojide Bilimsel Yöntem. İstanbul Üniversitesi Yayınları.
Arnould, E. J. & Wallendorf, M. (1994), “Market-Oriented Ethnography: Interpretation Building and Marketing Strategy Formulation”, Journal of Marketing Research, 31(4), 484-504. https://doi.org/10.2307/3151878 https://www.jstor.com/stable/3151878
Baudrilard, J. (2008), Tüketim Toplumu. (Çev. Ferda Keskin, Hazal Deliceçaylı). Ayrıntı Yayınları.
Baudrillard, J. (2011), Nesneler Sistemi. (Çev. Oğuz Adanır ve Aslı Karamollaoğlu). Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi.
Bauman, Z. (2006), Küreselleşme: Toplumsal Sonuçları. (Çev. Abdullah Yılmaz). Ayrıntı Yayınları.
Becker, B.S. (1958), Problems of Inference and Proof in Participant Observation”, American Sociology Review, American Sociological Association, 23(6), 652-660. https://www.jstor.org/preview-page/10.2307/2089053?seq=1
Bocock, R. (2005), Tüketim. Dost Kitapevi.
Botton A.D. (2013), “Statü Endişesi”, (Çev: Ahu Sıla Bayer), Sel Yayınları.
Dinler, Z. (2011), “Mikro Ekonomi”, 22. Basım, Ekin Kitabevi.
Eastman, J. K., Eastman, K. L. (2015), “Conceptualizing a Model of Status Consumption Theory: An Exploration of the Antecedents and Consequences of the Motivation to Consume for Status” Marketing Management Journal, 25 (1), 1-15.
Featherstone, M. (2013), Postmodernizm ve Tüketim Kültürü. Ayrıntı Yayınları.
Frederick, H. H. (1992). Computer Communications in Cross- Border Coalition-Building: North American NGO Networking Against NAFTA. Gazette: The International Journal for Mass Communication Studies, 50(2-3), 217-241. https://doi.org/10.1177/001654929205000207
Haire, M. (1950), “Projective Techniques in Marketing Research”, Journal of Marketing, (14)5, 649- 656.
Ho, C. W. (2015), “Identify With Community or Company? An Investigation On The Consumer Behaviour in Facebook Brand Community”, Telematics and Informatics, 32(4), 930-939. https://doi.org/10.1016/j.tele.2015.05.002
Kadıoğlu, Z. K. (2014), Tüketim İletişimi, Pales Yayınları.
Karasar, N., (2000), Bilimsel Araştırma Yöntemi. Nobel Yayın Dağıtım.
Kastanakis, M. N.&Balabanis, G. (2012), “Between the Mass and the Class: Antecedents of the “Bandwagon” Luxury Consumption Behavior”, Journal of Business Research, 65 (10), 1399-1407. https://doi.org/10.1016/j.jbusres.2011.10.005
Kılıç, İ., Ural A. (2006), Bilimsel Araştırma Süreci ve SPSS İle Veri Analizi, Beta Yayıncılık. Kuş, E. (2003), Nicel –Nitel Araştırma Teknikleri, Anı Yayıncılık.
Leibenstein, H. (1950), “Bandwagon, Snob, and Veblen Effects in the Theory of Consumers’ Demand”, The Quarterly Journal of Economics, 64 (2), 183-207. Oxford University Press, DOI: 10.2307/1882692, https://www.jstor.com/stable/1882692
Levy, S. J. (1959), “Symbols for Sale”, Harvard Business Review, 37(4), 117-124.
Millan, E., Reynolds, J. (2014), “Self-Construals, Symbolic and Hedonic Preferences, and Actual Purchase Behaviour”, Journal of Retailing and Consumer Services, 21(4), 550–560, DOI: 10.1016/j.jretconser.2014.03.012
Patton, M. Q. (2014), Nitel Araştırma ve Değerlendirme Yöntemleri, (Çev. Ed. M. Bütün ve S. B. Demir). Pegem Yayıncılık.
Punch, K.F. (1998). Introduction To Social Research: Quantitative And Qualitative Approaches, Sage.
Schaefers, T. (2014), “Standing Out From The Crowd: Niche Product Choice As a Form of Conspicuous Consumption”, European Journal of Marketing, 48 (9/10), 1805-1827. https://doi.org/10.1108/EJM-03-2013-0121
Strauss, A., Corbin, J. (1990), Basics of Qualitative Research: Grounded Theory Procedures and Techniques, SAGE Publications.
Torlak, Ö. (2000), Tüketim-Bireysel Eylemin Toplumsal Dönüşümü, İnkılap Yayınları.
Yanıklar, C. (2006). “Tüketimin Sosyolojisi”, Birey Yayınları.
Yıldırım, H. (2018). “Günlük Bitcoin ile Altın Fiyatları Arasındaki İlişkinin Test Edilmesi: 2012 – 2013 Yılları Arası Johansen Eşbütünleşme Testi”, İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 7 (4), 2328-2343. https://dx.doi.org/10.4135/9781452230153
Zorlu, A., (2011), ‘’Batılı Bir Yaşam Tarzı Olarak Tüketim: Türkiye’de Tüketim Ürünlerinin Ve Kültürünün Tarihi Gelişimi”, Hacettepe Üniversitesi Sosyolojik Araştırmalar Dergisi, http://www.sdergi.hacettepe.edu.tr/makaleler/zorlu_makale.pdf