AKTİF YAŞLANMA İÇİN “ULUSAL EVDE BAKIM SİSTEMİ”*

Türkiye’nin 65+ yaşlı birey nüfusu, 82 milyon toplam nüfus içerisinde 7 milyonu geçmiş, oranı ise genel nüfusun yaklaşık yüzde 9’una yaklaşmıştır. 26.460 yaşlı bireyin hizmet aldığı huzurevleri temelindeki mevcut kurumsal bakım sistemleri ile bu nüfusun refahı sağlanamaz. Türkiye, büyüyen yaşlı nüfusa paralel olarak sosyal politikalar ve uygulamalar geliştirmelidir. Böylece, mevcut ve olası sosyal sorunların engellenmesi sağlanır. Dezavantajlı grupların toplumsal refahın oluşumunda belirleyici rolü vardır. Bu dezavantajlı gruplardan biri olan yaşlıların refahını çeşitli uygulamalarla yükseltmek mümkündür. Evde Bakım Sistemi bu uygulamalardan bir tanesidir. Yaşlılar dışında, çocuklar, engelliler, kronik hastalar ve diğer bakım ihtiyacı duyan dezavantajlı gruplar ve bireyler, geçici veya sürekli olarak yararlanacakları evde bakım sistemiyle bireysel refahlarını artırabilirler. Dezavantajlı gruplardaki refah artışı, bütün toplumun refahını artırır. Bu sebeple, birey ve toplum refahını artıracak “Ulusal Evde Bakım Sistemi”ni (UEBS) öneriyoruz. Bu sistem Türkiye’nin aile yapısı, toplumsal dokusu, ekonomik verimlilik, mevcut olanaklar ve genel yaşam tercihleri ile uyumludur. Bu sistem aynı zamanda “dezavantajlı bireyleri aileleri yanında ve aileleri ile birlikte toplumda refah içinde yaşatma” sosyal hizmet hedefi için ihtiyaç, etkili, sürdürülebilir ve kalıcı bir çözümdür. Bu alt-sistem, ülkenin bütün sosyal hizmet yapılarını, olanaklarını, fonksiyonlarını ve uygulamalarını birbiriyle entegre halinde yönetecek olan üst-sistem “Ulusal Bütünleşik Sosyal Hizmet Sistemi”nin parçası olmalıdır.

“NATIONAL HOME CARE SYSTEM” FOR ACTIVE AGING

Turkey’s population of individuals aged 65+ is 7 million in the 82 million total population, and the ratio was closer to about 9 percent of the general population. With the existing institutional care systems on the basis of nursing homes where 26.460 elderly people receive service, the welfare of this population can not be ensured. Turkey, a growing elderly population should be developed in parallel with social policies and practices. Thus, existing and potential social problems are prevented. Disadvantaged groups have a decisive role in the formation of social welfare. It is possible to raise the welfare of the elderly, which is one of these disadvantaged groups, with various applications. Home Care System is one of these applications. Apart from the elderly, people with children, disabilities, chronic patients and other disadvantaged groups and individuals who need other care can improve their individual well-being through a home care system that temporary or permanent benefit. The prosperity of disadvantaged groups increases the welfare of the whole society. For this reason, we recommend the “National Home Care System” (NHCS), which will increase the welfare of the individual and the community. This system is compatible with Turkey’s family structure, social fabric, economic efficiency, existing facilities and the general lifestyle choices. The system is also a need, effective, sustainable and lasting solution for the social service goal of “living disadvantaged individuals in their families and all together within sociaty in welfare”. This subsystem should be part of the upper-system that is “National Integrated Social Work System” (NISWS), which will manage all social work structures, facilities, functions and practices of the country in an integrated manner.

PDF

___

4. Ulusal ve Uluslararası Katılımlı Evde Sağlık ve Bakım Kongresi (2017, 22-25 Kasım). http://evdebakim.org.tr/4-ulusal-ve-uluslararasi-katilimli-evde-saglik-ve-bakim-kongresi.html, İstanbul, E.t. 1 Mart 2019.
10. Kalkınma Planı (2014-2018) (2014). Ankara: Kalkınma Bakanlığı.
10. Kalkınma Planı Yaşlanma Özel İhtisas Komisyonu Raporu (2014-2018) (2014). Ankara: Kalkınma Bakanlığı.
11. Kalkınma Planı (2019-2023) (2019, Temmuz). Ankara: Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı.
Aşar, R. Ş., Duman, K. N., Kapucu, S., Turgut, D. ve Yazıcı, C. (2018). Yaşlı Bireye Sahip Ailelerin Yaşlılık Hakkındaki Algıları (Yayımlanmamış Bitirme Tezi). İstanbul: Maltepe Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Sosyal Hizmet Bölümü.
Aydın, D. (2005). Evde Bakım Hizmetleri. Ankara: Sağlıklı Nesiller Derneği.
Badur, T., Seven, N. ve Temel Z. (2015). Yaşlılara Yönelik Evde Bakım Hizmetlerinin Kamu, Yerel ve Özel Kurumlar Bağlamında Karşılaştırmalı İncelemesini Yapan Niteliksel Bir Araştırma (Yayımlanmamış Bitirme Tezi). İstanbul: Maltepe Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Sosyal Hizmet Bölümü.
Barnay, T. ve Juin, S. (2016). Does home care for dependent elderly people improve their mental health?. Journal of Health Economics, Sayı 45, s. 149-160.
Bayoğlu, A. S. (2011). Yaşlanma Sürecinde Sosyal Dışlanmaya Karşı Güçlendirme Temelli Sosyal Hizmet Müdahalesi. Sosyal Dışlanma ve Aile: Sosyal Hizmet Müdahalelerinde Güçlendirme Yaklaşımı (3. Baskı, 2011) içinde (s. 123-136). Ankara: Maya Akademi Yayınları.
Bekiroğlu, S. (2016). Türkiye’de Sağlık Hizmetleri Kapsamında Tıbbi Sosyal Hizmet Uygulamaları. Sosyal Çalışma ve Sosyal Politika Yazıları içinde (s. 137-164) (Haz. İ. Cılga, E. Erkul, B. Yıldırım ve İ. B. Adıgüzel). Ankara: Bellek Yayınları.
Bilge, U., Elçioğlu, Ö., Ünalacak, M. ve Ünlüoğlu, İ. (2014). Türkiye’de Yaşlı Evde Bakım Hizmetleri. Eurasian Journal of Family Medicine. Cilt 3, Sayı 1, s. 1-8.
Birleşmiş Milletler Yaşlı İlkeleri, 16 Aralık 1991.
Boissy, P., Corriveau, H., Michaud, F., Labonté, D. ve Royer, M.P. (2007). A qualitative study of inhome robotic telepresence for home care of community-living elderly subjects. Journal of Telemedicine and Telecare, Cilt 13, Sayı 2, s. 79-84.
Bruce, M. L., McAvay, G. J., Raue, P. J., Brown, E. L., Meyers, B. S., Keohane, D. J., Jagoda, D. R. ve Weber, C. (2002). Major Depression in Elderly Home Health Care Patients. The American Journal of Psychiatry, Sayı 159, s. 1367-1374.
Can, M. (2013). Günümüz Refah Politikaları Bağlamında Sosyal Hizmetlerin Farklı Modelleri: Dünya Örnekleri Üzerine Bir Değerlendirme. Ankara: Nobel Yayınları.
Caris-Verhallen, W. M. C. M., Kerkstra, A., van der Heijden P. G. M. ve Bensing, J. M. (1998). Nurse-elderly patient communication in home care and institutional care: an explorative study. International Journal of Nursing Studies, Sayı 35, s. 95-108.
Caro, F. G. ve Blank, A. E. (1985). Effects of Home Care on the Qualityof Circumstances of the Elderly. Gerontological Society of America’nın yıllık toplantısında sunulan rapor, 30 sayfa.
Cheung, K. M. (1988, Mart). Home Care Services for the Elderly: Cost Savings Implications to Medicaid. Social Services Review, The University of Chicago, s. 127-136.
Cravens, D. D., Mehr, D. R. Campbell, J. D., Armer, J., Kruse, R. L. ve Rubenstein, L. Z. (2005). Home-based Comprehensive Assessment of Rural Elderly Persons: The CARE Project. The Journal of Rural Health, Cilt 21, Sayı 4, s. 322-328.
Çağlar, T. (2015). Türkiye ve Almanya’da Karşılaştırmalı Yaşlı Bakım Model ve Uygulamaları (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Çağlar, T. (2015, 26-28 Kasım). Yaşlı Bakım Alanında Alternatif Bir Sistem: Almanya Bakım Sigortası (Bildiri) (Sosyal Hizmet Sempozyumu 2015). Manisa: Manisa Celal Bayar Üniversitesi.
Çağlar, T. (2017). Yaşlı Bakımı: Modeller ve Uygulamalar. Ankara: Nika Yayınları.
Çav, E. (2015, 26-28 Kasım). Bir Sosyal Sorun Alanı Olarak Yaşlı Refahı ve Kapsayıcı Bir Çözüm Önerisi: Evde Bakım Sistemi (Bildiri) (Sosyal Hizmet Sempozyumu 2015). Manisa: Celal Bayar Üniversitesi.
Çavuş, F. Ö. (2013). Yaşlılara Yönelik Evde Bakım Hizmetlerinin Değerlendirilmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Hizmet Anabilim Dalı.
Çoban, M. ve Esatoğlu, A. E. (2004). Evde Bakım Hizmetlerine Genel Bir Bakış. Türkiye Klinikleri Tıp Etiği-Hukuku-Tarihi Dergisi, Sayı 12, s. 109-120.
Daenzer, P. M. (2009). Canada: New Ideology and Social Assistance in Post-industrial Society. The Welfare State in Post-Industrial Society içinde (s. 235-251) (Ed. J. L. Powel ve J. Hendricks). New York: Springer.
Dağdelen, G. (2016). Sosyal Sorunlar ve Sosyal Çalışma. Sosyal Çalışma ve Sosyal Politika Yazıları içinde (s. 61-82) (Haz. İ. Cılga, E. Erkul, B. Yıldırım ve İ. B. Adıgüzel). Ankara: Bellek Yayınları.
De Lange, F. (2018). Is home the best place to be old? The changing geography of responsibilities in the care for elderly. Stellenbosch Teological Journal, Cilt 4, Sayı 1, s. 133-151.
Dölek, B. Ö. (2013). Gerontolojik ve Geriatrik Sosyal Hizmet. Sosyal Politika ve Kamu Yönetimi Bileşenleriyle Sosyal Hizmet Temelleri ve Uygulama Alanları içinde (s. 279-297) (Ed. H. Acar, N. Negiz ve E. Akman). Ankara: Maya Akademi.
Duyan, V., Sayar, Ö. Ö. ve Özbulut, M. (2008). Sosyal Hizmeti Tanımak ve Anlamak. Ankara: Öncü Basımevi.
Easterbrook, L. (2002). Moving on from Community Care. London: Age Concern Books.
Easterbrook, L. (2007). Your Rights to Health Care (2. Baskı). London: Age Concern Books. Easterbrook, L. https://www.lornaeasterbrookconsultancy.com/publications.html, E.t. 31 Mayıs 2019.
Elbaş, N. Ö. ve Arpacı, F. (2004). Yaşlı Bireyin Evde Sağlık Bakımı. Yaşlılık Disiplinlerarası Yaklaşım, Sorunlar, Çözümler içinde (s. 119-134) (Ed. V. Kalınkara). Ankara: Odak Yayınları.
Elin, N. (2019, 14 Mart). Aile Hekimliğinde Yaşlı Sağlığı Hizmetleri. İstanbul: 1. Uluslararası Aktif Yaşlanma ve Kuşaklararası Dayanışma Kongresi. Engelli ve Yaşlı Bireylere İlişkin İstatistiki Bilgiler (2019, Ocak). TUİK.
Engeström, Y., Nummijoki, J. ve Sannino, A. (2012). Embodied Germ Cell at Work: Building an Expansive Concept of Physical Mobility in Home Care. Mind, Culture, and Activity, Sayı 19, s. 287–309.
Eraslan, A., Sakarya, F., Çubukçuoğlu, H. Ögat, B., Sevil, H. T., Aslan, M., İnce, İ., Seydibeyoğlu, T., Tunacan J., Eroğlu, K., Hablemitoğlu, Ş., Gönen, E. ve Şengül, Ş. (1995). Yaşlılık ve Sosyal Hizmetler Grup Raporu (4. Ulusal Sosyal Hizmetler Sempozyumu). 2000’li Yıllara Doğru Sosyal Devletin Gerçekleştirilmesinde Sosyal Hizmetlerin Yeri ve Önemi içinde (s. 231-235). Ankara: Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği Yayını.
Ersanlı, K. ve Kalkan, M. (Ed.) (2008). Psikolojik, Sosyal ve Bedensel Açıdan Yaşlılık. Ankara: Pegem Akademi.
Evans, C. J., Goodman, C. ve Redfern, S. (2003). Maintaining independence in the cognitively intact elderly care home population: a systematic review of intervention trials. Reviews in Clinical Gerontology, Sayı 13, s. 163-174.
Evde Sağlık ve Sosyal Hizmetlerin Bütünleşmesi Sempozyumu Raporu (2013, 18-19 Eylül) İstanbul: Evde Bakım Derneği.
Fabris, F., Molaschi, M., Aimonino, N., Ponzetto, M., Maero, B., Tibaldi, V., Nicola, E., Varetto, O., Barresi, O., Cavallero, M. L., Boschis, D., Plastino, V. ve Vitale, R. (2004). Home Care For Demented Subjects: New Models Of Care And Home-Care Allowance. Archives of Gerontology and Geriatrics, Sayı 9, s. 155-162.
Fahey, T., Montgomery, A. A., Barnes, J. ve Protheroe, J. (2003). Quality of care for elderly residents in nursing homes and elderly people living at home: controlled observational study. The BMJ, Sayı 326, s. 1-5.
Gelmez, Ö. S. Ö. (2015). Ailevileştirilen bakımın kürek mahkûmları: Evde bakım uygulaması kapsamında bakım veren kadınların deneyimleri. Fe Dergi: Feminist Eleştiri, Cilt 7, Sayı 2, s. 59-71.
Gelmez, Ö. S. Ö. (2016, 16 Aralık). Bakım Emeği Sömürüsünün Özneleri ya da Bir Sosyal Politika Uygulamasının Nesneleştirdikleri: Evde Bakım Uygulaması Kapsamında Bakım Veren Kadınlar. Hacettepe Üniversitesi Sosyolojik Araştırmalar E-Dergisi. Ankara (Sayı ve sayfa sayısı yok).
Hablemitoğlu, Ş. ve Özmete, E. (2010). Yaşlı Refahı-Yaşlılar İçin Sosyal Hizmet. Ankara: Kilit Yayınları.
Hellström, Y. ve Hallberg, I. R. (2001). Perspectives of elderly people receiving home help on health, care and quality of life. Health and Social Care in the Community, Cilt 9, Sayı 2, s. 67-71.
Hori, T., Nishida, Y., Aizawa, H., Murakami, S. ve Mizoguchi, H. (2004). Sensor Network for Supporting Elderly Care Home. International Conference on Industrial Informatics (IEEE) 2004 Konferans Bildiri Kitabı, s. 575-578.
İstanbul Yaşlılık Çalıştayı Kitabı (2012). İstanbul: İstanbul Büyükşehir Belediyesi. İstatistiklerle Yaşlılar 2014 (2015, 18 Mart 2015). Ankara: TUİK Yayınlar. İstatistiklerle Yaşlılar 2018 (2019, 18 Mart). Ankara: TUİK Yayınları.
Kalınkara, V. (2011). Temel Gerontoloji Yaşlılık Bilimi. Ankara: Nobel Yayınları.
Kalwij, A., Pasini, G. ve Wu, M. (2009, 16 Temmuz). Home Care for the Elderly: Family, Friends, and the State (Discussion Paper-Tartışma Makalesi). Network for Studies on Pensions, Aging and Retirement (NETSPAR), 45 sayfa.
Keigher, S. M., Simon-Rusinowitz, L., Linsk, N. L. ve Osterbuch, S. E. (1988). Payments to Informal versus Formal Home Care Providers: Policy Divergence Affecting the Elderly and Their Families in Michigan and Illinois. The Journal of Applied Gerontology, Cilt 7, Sayı 4, s. 456- 473.
Kesselring, A., Krulik, T., Bichsel, M., Minder, C., Beck, J. C. ve Stuck, A. E. (2001). Emotional and physical demands on caregivers in home care to the elderly in Switzerland and their relationship to nursing home admission. Eurpean Journal of Public Health, Cilt 11, Sayı 3, 267-273.
Kleisiaris, C., Maniou, M., Papathanasiou, I., Sfiniadaki, A., Collaku, E., Koutsoumpa, C. ve Sarafis, P. (2013). The prevalence of depressive symptoms in an elderly population and their relation to life situations in home care. Healt Science Journal, Cilt 7, Sayı 4, s. 417-423.
Laan, G. (2001). Avrupa Birliğine Giriş Sürecinde Türkiye’de Sosyal Politikalar (Panel). Sosyal Hizmet Sempozyumu 2000 içinde (s. 95-127). (Haz. İ. Tomanbay). Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Hizmetler Yüksek Okulu Yayınları.
Lagana, M. T. C., Malveira, F. A. S., Melo, J. K. F., Silva, R. T. S., Carvalho, R. F. ve Cabral, A. M. F. (2013). Strategy For Innovation In The Teaching Of Nursing In The Home Care For The Elderly. Journal of Research Fundamental Care On Line, Cilt 5, Sayı 3, s. 293-303.
Mou, H. ve Winer, S. L. (2012). Fiscal Incidence when both Individual Welfare and Family Structure Matter: The Case of Subsidization of Home-Care for the Elderly. CESifo Working Papers No. 3731, 32 sayfa.
Nachabe, L., Girod-Genet, M., ElHassan, B. ve Khawaja, J. (2016). Ontology Based Tele-Health Smart Home Care System: Ontosmart to Monitor Elderly. Computer Science & Information Technology içinde (s. 43-59) (Ed. N. Meghanathan). CS & IT-CSCP.
Oğlak, S. (2016). Evde Bakımın İhmal Edilen Boyutu: Sosyal Bakım. Türkiye Klinikleri. Cilt 2, Sayı 3, s. 32-37.
Onarcan, M. (2011, 2 Ağustos). Türkiye’de Evde Bakım Hizmetleri ve Ülke Modeli İçin Öneriler. http://www.sdplatform.com/Dergi/519/Turkiyede-evde-bakim-hizmetleri-ve-ulke-modeli-icinoneriler.aspx, E.t. 1 Mart 2019.
Otero, A., Yebenes, M. J. G., Laso, A. R. ve Victoria, M. (2003). Unmet home care needs among community-dwelling elderly people in Spain. Aging Clinical and Experimental Research, Cilt 15, Sayı 3, s. 235-242.
Özer, Ö. ve Şantaş, F. (2012). Kamunun Sunduğu Evde Bakım Hizmetleri ve Finansmanı. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, Cilt 3, Sayı: 2, s. 96-103.
Pajalic, Z., Persson, L., Westergren, A. ve Skovdahl, K. (2012). Public home care professionals’ experiences of being involved in food distribution to home-living elderly people in Sweden - a qualitative study with an action research approach. Journal of Nursing Education and Practice, Cilt 2, No 2, s. 1-11.
Richmond, K. ve Mias, C. (2005). Home Care in Serbia-Montenegro. The British Red Cross Society, 33 sayfa.
Qadeer, N., Velik, R. Zucker, G. ve Boley, H. (2009). Knowledge Representation for a NeuroSymbolic Network in Home Care Risk Identification. 7. Uluslararası Endüstriyel Bilim Konferansı (IEEE International Conference on Industrial Informatics) Bildiriler Kitabı içinde (s. 277-282).
Sevil, H. T. (2005). Yaşlılığın Sosyal Anatomisi. Ankara: Sabev Yayınları.
Seyyar, A. (2006). Özürlülere Adanmış Sosyal Politika Yazıları. Adapazarı: Adapazarı Büyükşehir Belediyesi Yayınları.
Seyyar, A. (2007). Bakıma Muhtaç Kişilere Dönük Manevi Bakım Uygulamaları. Manevi Sosyal Hizmetler içinde (s. 141-175) (Haz. A. Seyyar). İstanbul: Rağbet Yayınları.
Seyyar, A. ve Genç, Y. (2010). Sosyal Hizmet Terimleri (Ansiklopedik “Sosyal Pedagojik Çalışma” Sözlüğü). Sakarya: Sakarya Yayıncılık.
Sipila, J. (2009). A Nordic Welfare State in Post-industrial Society. The Welfare State in PostIndustrial Society içinde (s. 181-199) (Ed. J. L. Powel ve J. Hendricks). New York: Springer. Taşcı, F. (2014). Refah Devleti ve Yaşlılık Algısı: Türkiye Üzerinden Değerlendirmeler. Dezavantajlı Gruplar ve Sosyal Politika içinde (s. 35-56) (Haz. B. Altuntaş). Ankara: Nobel Yayınları.
Thiruchelvam, V. ve Teng, C. T. (2015). Home Automation for Elderly Home Stay. Uluslararası Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Telekomünikasyon Mühendisliği ve Mekatronik Konferansı Bildirileri, Malezya: SDIWC.
Turner, K. J., Docherty, L. S., Wang, F. ve Campbell, G. A. (2009). Managing Home Care Networks. Proc. 8th Int. Conf. on Networks içinde (s. 354-359) (Ed. R. Bestak, L. George, V. S. Zaborovsky ve C. Dini), IEEE Computer Society.
Uluocak, Ş. ve Aslan, C. (2012). Toplum ve Engelliler. Çanakkale: Çanakkale Kitaplığı.
Vukovic, D. (2013). Social Economy, Civil Society And The Serbian Welfare System. Cooperatives and Social Enterprises in Europe and in Transitional Contexts içinde (s. 62-78) (Ed. S. Cvejic). Belgrad: European Research Institute on Cooperative and Social Enterprises.
Weinstein, S. M. (1987, Mayıs-Haziran). Regulatory Concerns: Home Care. NITA.
Wilkins, K. ve Park, E. (1998). Home Care in Canada. Health Reports, Cilt 10, Sayı 1, s. 29-37.
Yerel Yönetimler ve Sosyal Hizmetler (1998). Ankara: Türk Belediyecilik Derneği ve Konrad Adenauer Vakfı.
Yücel, N. (2009). Demanslı Yıllara Değer Katan Aktiviteler (2. Baskı). İstanbul: İBB Yayınları.
Zastrow, C. (2013). Sosyal Hizmete Giriş (Çev. Kolektif). Ankara: Nika Yayınları.