20779

AHTAPOT KADINLAR: AİLE VE İŞ YAŞAMI KISKACINDAKİ KADINLAR VE KARŞILAŞTIKLARI SORUNLAR

Dünyadaki nüfusun yarıdan fazlasını oluşturan kadın, tarihin tüm dönemlerinde üretici rolüyle ekonomik alanda varlığını hissettirmiştir. Sanayi devriminden önce aile içinde ücretsiz işçi olarak sadece ev işleriyle (çocuk bakmak, yemek yapmak, çamaşır yıkamak, bulaşık yıkamak vb. gibi) meşgul olan kadın, sanayi devrimiyle beraber kamusal alanda da emeğini satarak çalışamaya başlamıştır. Sanayi devrimiyle çalışma yaşamına katılan kadının, toplumsal yaşam alanlarında rolleri farklılaşsa da konumunda olumlu gelişmeler olsa da, geleneksel kadınlık rollerinden tam olarak kurtulabilmiş değildir. Diğer bir deyişle çalışan kadın, var olan rollerine yenileri eklerken, mevcut toplumsal cinsiyet kalıp yargıları çerçevesinde geleneksel kadınlık rollerini de yerine getirmeyi sürdürmek zorunda kalmıştır. İş yaşamındaki zorluklar ve sıkıntılar, ev ve işin gerektirdiği rol beklentilerinin çokluğu, bu rollerin beklentilerini yerine getiren kadının, sosyal destekten (eşin yardımı, aile ya da akraba yardımı, kurum yardımı vb. gibi) ve kaynaklardan yoksunluğu, kadını işin içinden çıkılmaz bir duruma sürüklemekte, hem onları hem de onların iş-aile dengesini sarsarak, çifte sömürüyle yüz yüze gelmelerine neden olmaktadır. Bu çalışma da, sanayileşmeyle beraber özel alandan kamusal alana çıkan kadının, toplumsal cinsiyet bağlamında iş yaşamında karşılaşmış olduğu sorunlar (istihdam, eşit işe eşit ücret, krizler, sosyal güvenceden yoksunluk vb gibi), iş yaşamıyla aile yaşamı (sürdürmek zorunda olduğu geleneksel kadınlık rolleri) arasındaki dengeyi kurarken karşılaşmış olduğu zorluklar ve bu zorlukların kişisel, ailesel ve toplumsal sonuçları irdelenecek/ele alınacaktır. Derleme niteliğindeki bu çalışma da belgesel gözleme başvurularak, araştırmayla ilgili makale, kitap, dergi, internet taranmış, konuyla ilgili yapılmış araştırma sonuçlarının istatistiki verilerine yer verilmiştir. Daha sonraki süreçte, eldeki veriler uygun başlıklar altında toplanarak yorumlanmış ve rapor edilmiştir.

OCTOPUS WOMEN: CRAMPED BY THE DOMESTIC AND WORKING LIFE CONDITIONS AND PROBLEMS THAT THEY COME ACROSS

Women that make up more than half of the world’s population have made its presence felt in the area of economy with their producer role in all periods of the history. Women, who were engaged with only household chores (such as looking after the children, cooking, doing the washing, washing the dishes, etc.) as unpaid workers in the family before the industrial revolution, she started to work by selling her labour in the public area together with the industrial revolution. Although social life roles of women, who participated in work life with industrial revolution, differed and positive developments happened in her position, they have not yet been able to get rid of their traditional women roles completely. In other words, women had to maintain their traditional womanhood roles in the framework of existing social gender stereotypes while they added new roles to existing ones. Hardships and problems in work life, abundance of role expectations necessitated by home and work, that women fulfilling the expectations of these roles have no social support (help of the spouse, help of the family or relatives, help from the institutions, etc.) and resources drive women to an unsolvable situation, and cause them to be faced by double exploitation by shaking both then and their workfamily balance. In this study, the work life problems (employment, equal wage for equal work, crises, having no social security, etc.) faced by women, who reached the public area from private area together with industrialization, in the context of social gender, and hardships faced by them while establishing the balance between work life and family life (traditional womanhood roles that they have to maintain) and personal, family and social results of these hardships will be examined/addressed. Articles, books, magazines and the internet regarding the research were reviewed by referring to documentary observation in this study that is in the form of compilation, and the statistical data of the research results were also included. In the subsequent process, the data obtained were interpreted by gathering under suitable captions and reported.

PDF

___

ADAK, N. (2007). Kadınların İkilemi: Aile Yaşamı, Sosyoloji Dergisi Ülgen Oskay’a Armağan Özel Sayısı, ss.137,152.
AKBULUT N. T. (2006). Televizyonda Kadın, Kadın Çalışmaları Dergisi, C:1, S:1, Ocak-Nisan ss.100-105.
AKYILDIZ, C. A. (2014). Cinsiyetin Toplumsal Rol’deki Yeri ElfriedeJelinek’in Seçilmiş Romanlarında Kadınlık, Konya: Çizgi Kitabevi.
ALTINAY, A. (2004). Vatan, Millet, Kadınlar, İstanbul: İletişim Yayınları
ARSLAN, M. (2012). İş-Aile ve Aile-İş Çatışmalarının Kadın Çalışanların İş Doyumları Üzerineki Etkisi, Birey ve Toplum Dergisi, C:2, S:3, Bahar, ss.99-113.
BALCI, Ş. (2005). Kadın Yoksulluğu ve Hukuk, Çer-Çöp, Odak: Feminizm ve Hukuk, Cogito Dergisi (iç.), Sayı:43, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. ss.
BEAUVOİR, S., (1993). Kadın İkinci Cins Bağımsızlığa Doğru, Çev. Bertan Onaran, İstanbul: Payel Yayınları.
BEBEL, A. (1991). Kadın ve Sosyalizm, Çev. S. N. Kaya, İstanbul: İnter Yayınları.
BERKTAY, F. (2006), Tarihin Cinsiyeti, İstanbul: Metis Yayınları.
CANER, E. (2004). Kutsal Fahişeden Bakire Meryem’e Toprak ve Kadın, İstanbul: Su Yayınları. ÇAKIR, S. (1994). Osmanlı’da Kadın Hareketi, İstanbul: Metis Yayınları.
ÇAKIR, Ö. (2008). Türkiye’de Kadının Çalışma Yaşamından Dışlanması, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdare Bilimler Fakültesi Dergisi, Sayı:31, Temmuz-Aralık, ss.25-47.
DÖKMEN, Z. (2006). Toplumsal Cinsiyet Sosyal Psikolojik Açılımlar, İstanbul:Sistem Yayıncılık.
ECEVİT, F. Y. (1995). “Kentsel Üretim Sürecinde Kadın Emeğinin Konumu ve Değişen Biçimleri”, (Edit: Şirin Tekeli), 1980’ler Türkiye’sinde Kadın Bakış Açısından Kadınlar (iç), İstanbul: İletişim Yay. 3. Baskı, ss.117-128.
ECEVİT, Y. (1998). Türkiye’de Ücretli Kadın Emeğinin Toplumsal Cinsiyet Temelinde Analizi, 75. Yılda Kadın ve Erkekler (İç.), İstanbul: T.İş Bankası Yayınları.
ECHANİZ, S. O. (2006). Bedenler, Dinler ve Toplumsal Cinsiyet, Der. SylviaMarcus, Çev.Sibel Özbudun, Balkı Şafak, İlker Çayla, Ankara:Ütopya Yayınevi.
ENGEL, B. (2002). Kimliksiz Kadınlar, Çev. Deniz Atlas, Ankara: Phoneix Yayınları.
GİRAUD, A.(2007). Ahtapot Kadınlar, İstanbul: Sistem Yayıncılık.
HALİMİ, G. (1990). Hapsedilmiş Kadınlar, Çev. Feyza Tulga, İstanbul: Broy Yayınları.
HAZNEDAROĞLU, İ.,Şit, Z. (1997). Kadınlar, Kadınlar İçin Dediler ki, İstanbul: Oğlak Yayınları.
IŞIKLI, Ş. (2005). Kadın ve Felsefe, İstanbul: Emre Yayınları.
Kadın Statüleri Genel Müdürlüğü (KSGM). (2015). Türkiye’de Kadın, kadınstatusu.aile.gov.tr/uygulamalar/turkiyedekadın, Mayıs Dönemi, Erişim Tarihi:28.06.2015.
KADIOĞLU, A. (19989. Cinselliğin İnkarı: Büyük Toplumsal Projelerin Nesnesi Olarak Türk Kadınları, 75. Yılda Kadınlar ve Erkekler (İç.) Edt. Ayşe Berktay Hacımirzaoğlu, Bilanço 98 Yayın Dizisi, İstanbul:Tarih Vakfı Yayınları, ss.89-100.
KANDİYOTİ, D. (2007). Cariyeler, Bacılar, Yurttaşlar, Kimlikler ve Toplumsal Dönüşümler, İstanbul: Metis Yayınları.
KIRAY, M. (2006). Toplumsal Yapı Toplumsal Değişme, İstanbul: Bağlam Yayınları.
KIZILKAYA, H. (2005). Anasoyluluktan Günümüze Kadın, İzmir: İlya Yayınları.
KLOBY, J. (2005). Küreselleşmenin Sefaleti, Eşitsizlik, Güç ve Kalkınma, Çev. Orhan Düz, İstanbul: Güncel Yayınları.
MACKİNNON, C. A. (2003). Feminist Bir Devlet Kuramına Doğru, Çev. Türkan Yöney, Sabir Yücesoy, İstanbul: Metis Yayınları
MARKHAM, U. (1999). Baskı Altındaki Kadın, Çev. Murat Sağlam, İstanbul: Alfa Yayınları.
MARSHALL, B.L. (2000). ConfiguringGender: Explorations in TheoryandPolitics.Canada: CanadianCopraightLicensingAgency.
ORAL, Z. (2008). Kadın Olmak, İstanbul: Cumhuriyet Yayınları.
SÜREKLİ, D. (2002). Kadın ve Toplum, İstanbul: Evrim Yayınları.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK). (2015) İşgücü İstatistikleri Mart Dönemi, www.tuik.gov.tr/HbGetirHTMLdo?id=18638. Erişim Tarihi:28.06.2015.
YARAMAN, A. (1999). Türkiye’de Kadınların Siyasi Temsili, İstanbul: Bağlam Yayınları.
YILMAZ, T.,ŞAHİN, N.H. (2008). İş-Aile Çatışması ve Kadın Yaşamı Üzerine Etkileri, İ.Ü.F.N. Hem. Dergisi, C:16, S:63, ss.188-194.
WOOLF, V. (2005). Kendine Ait Oda, Çev. Suğra Öncü, İstanbul: İletişim Yayınları.