AHMET HAMDİ TANPINAR’IN "HUZUR" ROMANININ ALMANCA ÇEVİRİSİ ("SEELENFRIEDEN") ÖRNEĞİNDE EDEBİ ÇEVİRİ ELEŞTİRİSİ

Çeviri işlemi günümüzde toplumları ve bireyleri birbirine yaklaştıran ve onlar arasında her türlü diyalogun ya da iletişimin kurulmasını sağlayan vazgeçilmez bir etkinliktir. Yapılan çevirilerin kalitesinin artması bakımından çeviri eleştirisinin, çeviri bilimdeki önemi tartışılmaz bir gerçektir. Ahmet Hamdi Tanpınar, eserleriyle olduğu kadar şahsiyeti, yaşam tarzı ve bütün bunların arka planında sahip olduğu kültürün derinliği ile de yakın dönem Türk Edebiyatının önemli şahsiyetleri arasında yer almaktadır. Çalışmamızda yazarın ilk uzun yazı denemesi olan ve geniş kültürü ile şair mizacını en olgun şekilde ortaya koyduğu roman olarak tanımlanan "Huzur"un, Christoph K.Neumann tarafından Almancaya çevirisi "Seelenfrieden"i inceledik. Ahmet Hamdi Tanpınar'ın "Huzur" adlı romanının Almancaya yapılan çevirisinin, yazın çevirisi eleştirisi ilkeleri doğrultusunda karşılaştırmalı ve betimlemeli yöntemle irdelenmesi, bilimsel literatür ışığında tartışılması araştırmamızın konusunu oluşturmaktadır. Bu çalışmada özgün dili Türkçe olan yazınsal ürünün Alman Diline nasıl aktarıldığını betimleme ve bu aktarım tarzlarını değerlendirme, ayrıca her çevirmenin sahip olması gereken alan, konu ve dil bilgisini, yaratıcılıkla ne ölçüde harmanlayarak kullanabildiklerini belirleme çabası güdülmüştür. Araştırmamızın sonunda irdelediğimiz çevirmenin genellikle hedef dil odaklı bir çeviri anlayışını benimsediğini ve kaynak dilden hedef dile aktarım yaparken öncelikle hedef dil kültürünü esas aldığını gözlemledik. Araştırdığımız eser, yazınsal bir eser olduğu için yazınsal metinlerin çevirisinde içerik ve biçimin bir bütün oluşturduğunu ve bu bütünün birini diğerine tercih etmeden aktarılması gerektiğini vurguladık

CRITICISM OF LITERARY TRANSLATION ON THE SAMPLE OF (“SEELENFRIEDEN”) GERMAN TRANSLATION OF THE NOVEL “HUZUR” BY AHMET HAMDI TANPINAR

Translation process is an irreplaceable activity which brings societies and individuals together and ensures all kinds of dialogues or communication among them in our day. In view of improving the quality of translation, the importance of translation criticism is an undisputable fact. Ahmet Hamdi Tanpınar takes his place among the leading figures of Turkish Literature over the recent era not only with his works but also with his personality, life style and his rich cultural background lying behind. In our study we examined “Seelenfrieden”, which is the German translation by Christoph K. Neumann of the novel “Huzur” which is defined as his first long prose writing and which displays his poetic character best. German translation of ”Huzur” written by Ahmet Hamdi Tanpınar has been analysed by a comparative and descriptive method in line with the principles of literary work criticism, and discussed in the light of scientific literature, which is the subject of our study. This study attempts to achieve a description of how an original literary product in Turkish is transferred into German language and an assessment of such transfer approaches, in addition, efforts have been made to explain to what extent knowledge of field, of the subject matter and language could be blended with creativity and then used, which are the qualities that every translator needs to have. At the end of our study, we observed that the translator we examined adopted a target language-oriented approach in general and while translating from the source language to the target language, he primarily grounded on the culture of the target language. As the work of art we have examined here is a literary work, we highlighted that the content and the form are integrated in the translation of such literary works and the translation should be made without preferring one to another

PDF

___

Akerson, Fatma Erkman: (1991),’’Anlam-Çeviri-Karşılaştırma,Bizim Dilimizden Öteki Dile-Öteki Dilden Bizim Dilimize,ABC Kitabevi,İstanbul.
Aksan, Gülnur: (2007),’’Thomas Bernhand’ın Ein Kind Adlı Eserinin Kemal Boztepetarafından Bir Çocuk Adıyla Yapılan Çevirisinin Çeviribilimsel Karşılaştırması’’, Gazi Üni. Eğitim Bilimleri Enstitüsü. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi)
Aksan, Doğan: (1975),’’Anadili’’,Türk Dili Dergisi,Sayı:285,Ankara,s.423-434.
Aksan, Doğan: (1990) ,Her Yönüyle Dil,Cilt I,Türk Tarih Kurumu Basımevi,Ankara.
Aksoy, N. Berrin: (2001),‘’Çeviride Çevirmen Seçimleri Işığında Çeviri Eleştirisi’’, Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi,Cilt 18,Sayı 2,s.1-16.
Akşit, Göktürk (1994) “Çeviri : Dillerin Dili”, Yapı Kredi Yay., İstanbul
Aktaş,Tahsin: (1995),’’Çeviri İşlemi ve Eşdeğerlilik’’,Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi,Yeni Dönem,Sayı:3,Ankara,s.235-246.
Aktaş,Tahsin (1996) “Çeviri İşlemine Genel Bir Bakış”, Orsen Matbaacılık, Ankara.
Aktaş,Tahsin (1999),’’Yazın Çevirisi,İşlevi ve Özellikleri,Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi,19 (3),Ankara,s.41-51.
Akün, Ömer Faruk : (1970) ,’’Ahmet Hamdi Tanpınar’’,İ.Ü.Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi XII.Sayı,İstanbul,s.1-32.
Akünal, Dündar: (1985),’’Çeviri ve Batılılaşma’’,Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi, c.2, İstanbul,s.452-454.
Albrecht, J:(1973), Linguistik und Übersetzen. Tübingen.
Ammann, Margret: (1990) ,’’Grundlagen Der Modernen Translationstheorie-Ein Leitfaden für Studierende’’,Heidelberg.
Apel, Friedmar: (1983),Literarische Übersetzung,Stuttgart,Metzler Verlag,s.12.
Arda, Zeki Cemil: (2002),’’Çeviri Merkezli Çeviri Sorunları’’,Ege Alman Dili ve Edebiyatı Araştırmaları Dergisi,İzmir,Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları,s.144-149.
Arntz, R/Thome,G: (1990),Übersetzungswissenschaft,Ergebnisse und Perspektiven,Festschrift für Wolfram Wilss,Tübingen.
Aslan, Nuran: (2002),’’Kültür Aktarımının Adsız Kahramanları.Çevirmenler’’(Bir Kültür,Bir Yazar, Ve Onun Üç Çevirmeni),Ege Ege Alman Dili ve Edebiyatı Araştırmaları Dergisi,İzmir,Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları, s.37-40.
Assman, Jann: (2001),Kültürel Bellek,Ayrıntı Yayınları.
Ateşman, Ender: (2001),’’Kültürel Farklardan Kaynaklanan Çeviri Sorunları ve Çözüm Önerileri’’H.Ü.Edebiyat Fakültesi Dergisi,C 18S 2 s.29-35.
Aydın, Ferit: (1984),Tercüme Sanatının Gerçekleri,Kültür Basın Yayın Birliği, İstanbul.
Aytaç Gürsel: (1977) ,’’Edebi Tercüme Problemi’’Dünya Edebiyatlarından Seçmeler,Kültür Bakanlığı Yayınları,Sayı:2,Ankara.
Aytaç Gürsel: (1983) ,’’Çağdaş Alman Edebiyatı’’,Kültür Bakanlığı Başbakanlık Basımevi,Ankara.
Aytaç Gürsel: (1990), Edebiyat Yazıları 1. Ankara: Gündoğan Yayınları.
Bachmann-Medick, Doris (1997). Übersetzung als Repräsentation fremder Kulturen. Berlin
Baydar,Turgut: (2001), ’’ Ahmet Hamdi Tanpınar’ın ‘’Huzur’’ isimli romanında kelime grupları’’Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi,Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı,Erzurum.
Bengi, Işın: (1992a),’’Çeviribilim Terimleri Sözlüğüne Doğru’’,Metis Çeviri,Sayı:20/21.
Bengi, Işın: (1992b),’’Çeviribilim Terimleri Sözlüğü’’,İstanbul,Sel yayıncılık.
Bengi, Işın: (1999) “Çeviri Bir Süreçtir Ya Çeviribilim” , Sel Yay., İst.
Berkes, Niyazi : (2002),’’Dil Çağdaşlaşması ve Siyasal Anlamları’’ Türkiye’de Çağdaşlaşma,Haz.Ahmet Kuyaş,İstanbul,Yapı Kredi Yay.,Ekim,s.253-266.
Bıschoff, Cornelius: (1988),’’Probleme bei der Übersetzung türkischer Partizipien’’,In: Übersetzer Workshop, Herausgegeben von der Pädagogischen Verbindungsstelle am Deutschen Kulturinstitut in Ankara,der Ausstellung- und Messe GmbH des Börsenvereins des Deutschen Buchhandels,Frankfurter Buchmesse,Frankfurt/Main und Internationas,Bonn,s.35-41.
Bozok, Hüsamettin:(1943),’’Faydasız Tercümeler’’,Yurt ve Dünya, 1.Teşrih, Ekim,s.34.
Boztaş, İsmail: (1992),’’Çeviri, Çeviride Eşdeğerlilik ve Dilbilim’’,Dilbilim 20.Yıl Yazıları,Karaca Dil Kursu yayınları,Ankara,s.249-255.
Börner, Wolfgang/KlausVogel(1998). Kontrast und Äquivalenz. Beiträge zu Sprachvergleich und Übersetzung. Tübingen.
Brenner, Peter J.: Das Problem der Interpretation. Eine Einführung in die Grundlagen der Literaturwissenschaft. Tübingen 1998 (=Konzepte der Sprach- und Literaturwissenschaft, Band 58).
Brınker, Klaus: (1992),Linguistische Textanalyse,Erich Schmidt Verlag,Berlin.
Burçoğlu, (Kuran) Nedret: (1997),’’Boğaziçi Üniversitesi’’ Forum Türkiye’de Çeviri Eğitimi,Sayı:1,İstanbul,Sel yayıncılık,s.138-143.
Bühler, L. (1982): Sprachtheorie: Die Darstellungsfunktion der Sprache. Stuttgart.
Cemal, Ahmet (1979) “Bilim Öncesi Çeviri Kuramları ve Çeviribilimin Gelişme Süreci”, Bağlam, İst. Ünv. Yabancı Diller Yüksek Okulu Almanca Bölüm Dergisi, İst.
Cemal, Ahmet (1978),’’Öğretimde Amaç ve Araç Olarak Çeviri’’,Türk Dili Dergisi, Çeviri Sorunları Özel Sayısı,Sayı:322,Ankara,s.45-49.
Cemal, Ahmet (1986),’’Çeviri Sorunları’’,Gösteri,Sanat-Edebiyat Dergisi,Hürriyet Ofset matbaacılık ve Gazetecilik A.Ş.,İstanbul,s.93-94.
Corbineau-Hoffmann, Angelika (2002): Die Analyse literarischer Texte. Stuttgart 2002 (=UTB 2330).
Coseriu E. (1978):Falsche und richtige Fragestellungen in der Übersetzungstheorie. In: Grähs L., Karlen G., Mamberg B.
Cömert, Bedrettin: (1978),’’Kuramsal Açıdan Çeviri Sorunu’’,Türk Dili Dergisi,Çeviri Sorunları Özel sayısı,Sayı:322,A.Ü.Basımevi,Ankara.
Çağlar, Tanyeli,Turgay Kurultay: (1998),’’Bilimselliğin Neresindeyiz?’’,Germanistik Sempozyumu Açılımlar,Olanaklar ve Erekler,Mersin,Mersin Ü.Fen Edebiyat Fakültesi,Alman Dili ve Edebiyatı Yay. S.444-459.
Dağyeli Bohne,Helga: (1988),’’Verhältnis Autor-Lektor-Übersetzer Übersetzungsprobleme Hinsichtlich der Zeiten und Metaphern im Türkischen und Deutschen’’,In:Übersetzer Workshop,Herausgegeben von der Pädagogischen Verbindungsstelle am Deutschen Kulturinstitut in Ankara,der Ausstellung- und Messe GmbH des Börsenvereins des Deutschen Buchhandels,Frankfurter Buchmesse,Frankfurt/Main und Internationas, Bonn,s.45-53.
Dallmann, Sabine (1979): Die Rezension. Zur Charakterisierung von Texttyp, Darstellungsart und Stil. In: Wolfgang Fleischer (Hg.): Sprachnormen, Stil und Sprachkultur, 58-97. Berlin. Akademie der Wissenschaften (Linguistische Studien A/51) (Berlin Ost).
Demir Ayça: (2005) ’’Ahmet Hamdi Tanpınar’ın Huzur Romanında Sözdizimi İncelemesi’’ Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi,Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Türk Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı Türk Dili Bilim Dalı,s.17-37,Van.
Demirtürk, Lale (1993) “Betimleyici Model Açısından Bir İnceleme: Ernest Hemingway’in ‘Başka Bir Ülkede’ Öyküsünün Çeviri Eleştirisi”,Gündoğan Edebiyat, Sayı 5, Ankara.
Derkunt, Ümran: (1994),’’Ardıl veya Simültane Çeviri Öğretiminde Başlıca Sorunlar’’,Çeviribilim ve Uygulamaları Dergisi,H.Ü.Ed.Fak.Mütercim-Tercümanlık Böl.Ankara,s.191-200.
Dino, Güzin: (1978)‘’Sabahattin Eyüboğlu ve Türkiye’de Çeviri Haraketleri’’Türk Dili Dergisi,Çeviri Sorunları Özel sayısı,Sayı:322,A.Ü.Basımevi,Ankara ,s.104-112.
Doğan, Mehmet H.: (1978)’’Serbest Çeviri Üzerine’’,Türk Dili Dergisi,Çeviri Sorunları Özel Sayısı,Sayı:322,A.Ü.Basımevi,Ankara,s.49-54.
Doğan, Ş., Sağlam M.Y.:(1993),’’Çeviri Karşılaştırması ve Kritiği Üzerine Bir İnceleme’’,Çeviribilim ve Uygulamaları Dergisi,H.Ü.Ed.Fak.,Mütercim-Tercümanlık Böl.Ankara,s.1-13.
Doğan, Ş., Sağlam M.Y.: (1994),’’Geçmişten Günümüze dek Yapılan Faust Çevirilerine Eleştirel Bir Bakış’’,Çeviribilim ve Uygulamaları Dergisi, H.Ü. Ed. Fak., Mütercim-Tercümanlık Böl.Ankara,s.1-13.
Doğan, Şerife: (1995),’’Karşılaştırmalı Dil ve Edebiyat Araştırmalarında Çevirinin Yeri’’,Çeviribilim ve Uygulamaları Dergisi,H.Ü.Ed.Fak.,Mütercim-Tercümanlık Böl.Ankara,s.1-12.
Duden. (2008).,Das Bedetungswörterbuch. Mannheim: Dudenverlag.
Durusoy, Gertrude: (1988),’’Inwiefern geht Kultur bei literarischen Übersetzungen verloren?’’, In:Übersetzer Workshop,Herausgegeben von der Pädagogischen Verbindungsstelle am Deutschen Kulturinstitut in Ankara,der Ausstellung- und Messe GmbH des Börsenvereins des Deutschen Buchhandels,Frankfurter Buchmesse,Frankfurt/Main und Internationas, Bonn,s.93-106.
Durusoy, Gertrude: (1989),’’Interkulturelle Aspekte beim Übersetzungsunterricht’’, In:Ankaraner Beiträge zur Germanistik,Sondernummer,Ankara,s.57-65
Ecevit, Yıldız: (1992),’’Robert Musil’in Üç Kadını ve Çevirisi Üzerine’’Kurmaca Bir Dünyadan,Gündoğan Yay.Ankara,s.115-117.
Eruz, F. Sakine: (2003),’’Çeviriden Çeviribilime’’,Multılıngual Yabancı Dil Yayınları, İstanbul.
Frank, Horst J.: Wie interpretiere ich ein Gedicht? Eine methodische Anleitung. Tübingen 1991 (=UTB 1639).
Fuat, Mehmet: (1964),’’Çeviride Anlam’’,Türk Dili Dergisi,21 (122),Ankara,s.403-406.
Göktürk Akşit: (1970),’’Çeviride Anlam’’,Türk Dili Dergisi,Sayı:144,Ankara, s.104-107.
Göktürk Akşit (1994) “Çeviri : Dillerin Dili”, Yapı Kredi Yay., İstanbul
Göktürk Akşit (1978),’’Yazınsal Çeviride Metin Ötesi Anlam İlişkileri’’,Türk Dili Aylık Dil ve Yazın Dergisi, Ankara,s.59-65.
Griesheimer, Frank/PRİNZ, Alois (Hg.): Wozu Literaturwissenschaft? Kritik und Perspektiven. Tübingen1991 (=UTB 1640).
Günyol, Vedat: (1985),’’Türkiye’de Çeviri’’,Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi, c.2, İstanbul,s.324-329.
Günyol, Vedat: (1986),’’Çeviri Sorunları’’,Gösteri,sanat-Edebiyat Dergisi,Hürriyet Ofset Matbaacılık ve Gazetecilik A.Ş.,İstanbul,s.90-91
Gürsel, Nedim: (1985),’’Uygarlık ve Çeviri’’, Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi,c.2,İstanbul,s.324-329.
Heınemann, Wolfgang (1981): Sprecherintention und Textstruktur. In: Inger Rosengren (Hg.): Sprache und Pragmatik, 259-268. Lund: CWK Gleerup (Lunder Germanistische Forschungen 50).
Heınemann, Wolfgang, Dieter Viehweger(1991): Textlinguistik. Eine Einführung. Tübingen: Niemeyer.
Heß, Dieter (Hg.) (1992): Kulturjournalismus. Ein Handbuch für Ausbildung und Praxis. München, Leipzig: List.
Heydeydebrand, Renate von, Simone Winko (1996): Einführung in die Wertung von Literatur.Systematik, Geschichte, Legitimation. Paderborn, München, Wien, Zürich: Schöningh.
Hohn, S. (1999).:Philologisch-historische Tradition, in: Snell-Hornby, Mary; u.a. Hg.). Handbuch, Translation. 2. verbesserte Aufl. Tübingen: Stauffenburg, S. 91-95.
Hönig, Hans G./Kuβmaul,Paul: (1982),’’Strategie der Übersetzung,Ein Lehr und Arbeitsbuch,Narr Verlag,Tübingen.
Hulusi, Şerif: (1999),’’Tanzimattan Sonraki Tercüme Faaliyeti’’,Yay.Haz.Öner Yağcı,Cumhuriyet Dönemi Edebiyat Çevirileri Seçkisi,T.C.Kültür Bakanlığı Yayınları,s.203-207.
İlkhan, İbrahim: (1989),’’Die Rolle der Übersetzung in der Sprachdidaktik’’, In:Ankaraner Beiträge zur Germanistik,Ankara,s.67-74.
İnandı, Battal: (1992),Eski Yüksek Alman Edebiyatı Döneminde Çeviri’’,Gündoğan Edebiyat,Yıldız Matbaacılık San,Sayı 2,Ankara,s.33-37.
İşcen, İsmail: (2002),’’Çevrim Kuramı’’,Seçkin Yayıncılık,Ankara.
Jäger, Gerhart (1975) “Translation und Translationlinguistik”, Halle (Saale)
Jäger , G. und NEUBERT, A. (Hrsg.) 1986.:Bedeutung und Translation. Leipzig.
Kade, O.:(1964),’’Subjektive und Objektive Faktoren im Übersetzungsprozess, Leipzig.
Kade, O.: (1986),’’Zufall und Gesetzmäβigkeit in der Übersetzung,Leipzig (Beihefte zur Zeitschrift Fremdsprachen,I).
Kaplan Mehmet : (1970) , ’’Bir Şairin Romanı:Huzur’’,İ.Ü.Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi XII.Sayı,İstanbul,s.33-93.
Kapp, Volker: (1984),Übersetzer und Dolmetscher,Francke Verlag,München.
Karadağ,A.B.:(1997),’’Forum,Türkiye’de Çeviri Eğitimi’’İstanbul,Sen Yayıncılık, s.101-106.
Karakaş, Sedat:(2006),’’Eine Vergleichende Literarische Übersetzungskritik-Anhand des Romans Johann Wolfgang von Goethes ’’Die Leiden des Jungen Werthers’’ Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü,(Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi)
Kayaoğlu, Taceddin: (1998),Türkiye’de Tercüme Müesseseleri,İstanbul Kitabevi.
Keseroğlu, Hasan;Serdar Gökalp: (1985),’’Cumhuriyetten Günümüze Çeviri Üzerine Yazılar Kaynakçası’’,Dün ve Bugün Çeviri,2.Kitap,1985,s.191-228.
Kızıldağ, Rezzan: (2002),’’Edebi Çeviri Eleştirisi ve Büyülü Dağ’’,Ege Alman Dili ve Edebiyatı Araştırmaları dergisi,İzmir,Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları,s.51-59.
Kiriş, Yakup: (2002),’’Heinrich Böll’ün ‘’Die Verlorene Ehre von Katherina Blum’’ Adlı Eserinin Analizi Çerçevesinde Bu Eserin Ahmet Cemal’in ‘’Katherina Blum’un Çiğnenen Onuru’’ Adlı Çevirisi ile Çeviribilimsel Karşılaştırması’’, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.(Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi)
Klegraf(1974:60),’’Reinige Bemerkungen zu übersetzungskritischen Fragen’’
Kloepfer, Rolf (1967) “Die Theorie der literarischen Übersetzung”, Romanisch-Deutscher Sprachbereich, München.
Koller, Werner (1987) “Einführung in die Übersetzungswissenschaft”, Quelle Mayer Verlag,Heidelberg.
Koller, Werner ( 1992) Einführung in die Übersetzungswissenschaft. Heidelberg.
Köksal, Dinçay: (1995),’’Çeviri Kuramları’’,Neyir Yayımcılık,Ankara.
König, Wolf: (1993),’’Kültürlerarası İletişimde Mütercimin Rolü’’,Çağdaş Çeviri Kuramları ve Uygulamaları, H.Ü.Yabancı Diller Yüksek Okulu Mütercim ve Tercümanlık Böl.Yay.Ankara,s.75-86.
Königs, Frank G. (1989).:Übersetzungswissenschaft und Fremdsprachenunterricht. Neue Beiträge zu einem alten Thema. München
Kurultay, A.Turgay: (1985),’’Çeviri Eleştirisinde Yöntem Sorunlarına Uygulamalı Bir Yaklaşım’’İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi)
Kuruyazıcı, Nilüfer: (1986),’’Çeviri Sorunları’’,Gösteri,Sanat-Edebiyat Dergisi, Hürriyet Ofset Matbaacılık ve Gazetecilik A.Ş.,İstanbul,s.86-87.
Levy, Jiri:(1969), ‘’Die literarische Übersetzung,Theorie einer Kunstgattung’’ Frankfurt am MainBoon.
Lınk, Jürgen(1997):Elemente der Lyrik. In: Literaturwissenschaft. Ein Grundkurs. Hg. Von Helmut Brackert und Jörn Stückrath. Reinbek b. Hamburg 1997(=Rowohlts Enzyklopädie), S. 86- 101.
Ludwig, Hans-Werner(1981):Arbeitsbuch Lyrikanalyse. Tübingen 1981 (=Literaturwissenschaft im Grundstudium 3).
Mounin, Georges: (1967),Die Übersetzung,Nymphenburger Verlag-Shandlung GmbH,München.
Neubert,Albert: (1968),’’Pragmatische Aspekte der Übersetzung’’,in Neubert,s.21-23.
Neubert,Albert: (1973),’’Theorie und Praxis der Übersetzungsgewissenschaft’’, In Beiträge,s.120-144.
Nıda, Eugene A. (1976) “A Framework for the Analysis and Evolution of Theories of Translation” W. Brislin
Nord, Christia (1997):So treu wie möglich, Keller, R. Hg.). Linguistik und Literaturübersetzen. s. 35-60. Tübingen: Gunter Narr.
Nord, Christia (1999a).: Textlinguistik, Snell-Hornby, Mary; u.a.Hg.): Handbuch Translation. s. 59- 61. 2. verbesserte Aufl. Tübingen: Stauffenburg.
Nord, Christia (1999b). :„Das Verhältnis des Zieltextes zum Ausgangstext“, in: Snell-Hornby, Mary; u.a.Hg. S. 59-61. Handbuch Translation. 2. verbesserte Aufl. Tübingen: Stauffenburg.
Nord, Christia (1988): Textanalyse und Übersetzen. Heidelberg.
Nord, Christia (1993),:’’Einführung in das funktionale Übersetzen am Beispiel von Titeln und Überschriften’’,Tübinger Beiträge zur Linguistik 281,Tübingen.
Önen, Yaşar; C.Z.Şanbey: (1993)Türk Dil Kurumu Almanca-Türkçe Sözlük,Baskya Haz:Vural Ülkü,Ankara:Türk tarih Kurumu Basımevi.
Özbek, Yılmaz: (2002),Çeviri Neden Zor Bir Uğraştır?, Ege Alman Dili ve Edebiyatı Araştırmaları Dergisi, İzmir, Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları,s.29-35.
Özel, İsmet: (1985),’’Tanzimat’ın Getirdiği Aydın’’, Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi,c.2,İstanbul,s.61-66.
Özgü, Melahat: (1978),’’Çeviride Uzmanlık Sorunu’’,Türk Dili Dergisi,Çeviri Sorunları Özel sayısı,Ankara,s.37-44.
Päpcke, Fritz. (1986),’’Im Übersetzen Leben-Übersetzen und Vergleich, Hrsg. v. K. Berger u.H.- M.Speier,Tübingen: (=Tübinger Beiträge zur Linguistk 281)
Parlatır, İsmail : (1998) Türk Dil Kurumu Türkçe Sözlük,2 Cilt,Türk Dil Kurumu Yayınları:549,Ankara.Türk Dil Kurumu Basımevi.
Pazarkaya, Yüksel: (1989) ‘’Sinn und Unsinn der literarischen Übersetzung’’, In:Übersetzer Workshop,Herausgegeben von der Pädagogischen Verbindungsstelle am Deutschen Kulturinstitut in Ankara,der Ausstellung- und Messe GmbH des Börsenvereins des Deutschen Buchhandels, Frankfurter Buchmesse, Frankfurt/Main und Internationas, Bonn,s.63-91.
Pınar, Nedret: (1991),Kültürler Arası İletişim Aracı Olarak Çeviri.
Popovıc, Anton :(1987) , ‘’Yazın Terimleri Sözlüğü’’ Haz.Suat Karantay-Yurdanur Salman Metis Yay.,İstanbul.
Reıß, Katharina: (1971),’’Möglichkeiten und Grenzen der Übersetzungskritik, Kategorien und Kriterien für eine Sachgerechte Beurteilung von Übersetzungen, Max Hueber Verlag,München.
Reıß, Katharina (1983):Texttypen und Übersetzungsmethode. Der operative Text. Heidelberg.
Reıß, Katharina (1986): Möglichkeiten und Grenzen der Übersetzungskritik. Kategorien und Kriterien für eine sachgerechte Beurteilung von Übersetzungen. München: Max Hueber.
Reiß, K. und Vermeer, H.J. 1984.:Grundlegung einer allgemeinen Translationstheorie. Tübingen.
Rıcoeur, Paul (2008) “Çeviri Üzerine”, Yapı Kredi Yay., 2701 Edebiyat-288, İstanbul, Çev. Sündüs Öztürk Kasar.
Rıfat, Mehmet (1995) “Çeviri ve Çeviri Kuramları Üstüne Söylemler”, İstanbul.
Salihoğlu, Hüseyin: (1980),’’Edebi Çeviri Sorunları Üzerine’’,Türkiye Yazıları, Sayı 43,Ankara,s.13-16.
Salnıkow, Nikolai (1995):Sprachtransfer - Kulturtransfer: Text, Kontext und Translation. Frankfurt/Main.
Savory, Theodore: (1994),’’Tercüme Sanatı’’,(Çev.Hamit Dereli),MEB Basımevi, İstanbul.
Sayın, Gülşen: (1997),Çeviri Eğitiminde Yazınsal Çevirinin Yeri,Önemi ve Gerçekleştirme Koşulları,In Forum,İstanbul,s.75-79.
Schıchl, Sigurd Paul (1982):Stiluntersuchung und sprachliches Verstehen von Texten. Am Beispiel eines Gedichtes von Christine Busta. In: Jahrbuch für Internationale Germanistik Jg. XIV (1982), Heft 2, S. 100-126.
Schreıber, Michael: (1993),’’Übersetzung und Bearbeitung’’,Günter Nar Verlag,Tübingen.
Schleıermacher, Friederich (1973) “Über die verschiedenen Methoden des Übersetzens”
Snell-Hornby, Mary. 1994):Übersetzungswissenschaft. Eine Neuorientierung. Tübingen.
Snell-Hornby, Mary. (1999): Handbuch Translation. 2. verbesserte Aufl. Tübingen: Stauffenburg.
Stolze, Radegundis: (1982),Grundlagen der Textübersetzung,Gross,Heidelberg.
Stolze, Radegundis (1997). :Übersetzungstheorien. 2. völl. überarb. u. erw. Aufl. Tübingen: Gunter Narr.
Störıg, Hans Joachim: (1973),Das Problem des Übersetzens,Wege der Forschung,sayı VIII,Darmstadt.
Şan, Filiz: (2006),’’Theorien und Methoden Der Übersetzungskritik’’,Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi)
Tanpınar, Ahmet Hamdi: (2008),’’Huzur’’,Dergah Yayınları,İstanbul,16.Baskı.
Tanpınar, Ahmet Hamdi: (2008),’’Seelenfrieden’’(Çeviren:Christoph K. Neumann), Unionsverlag, Zürich.
Tapan, Nilüfer: (1997)’’İstanbul Üniversitesi’’,Forum.Türkiye’de Çeviri Eğitimi,s.1,İstanbul,Sel yayıncılık,s.150-154.
TDK, (1988) “Türkçe Sözlük”, Türk Dil Kurumu Yay., Ankara.
Tosun, Muharrem: ‘’Çeviri Eleştirisi’’,Sakarya Yayıncılık.
Toury, Gideon: (1980) In Search of a Theory of Translation.Tel Aviv University,The Porter Institute for Poetics and Semiotics.
Toury, Gideon: (1995) ‘’A Pivotal Potisiton of Descriptive Studies and Descriptive Translations Studies’’ Descriptive Translation Studies and Beyond Amsterdam:John Benjamins Publishing Company.s.7-21.
Ulrıch, W. (1981).:Wörterbuch Linguistischer Grundbegriffe. 3., erneut bearb. u. erw. Aufl. Kiel: Ferdinand Hirt.
Vardar, Berke : (1978a),’’Çeviri Konuşmaları,Yazka Çeviri,Sayı 2,s.172-173.
Vardar, Berke (1978b) “Türk Dili, Çeviri Sorunları Özel Sayısı”, TDK Yay.Sayı: 332, Temmuz
Vardar, Berke (1988) “Açıklamalı Dilbilim Terimleri Sözlüğü”, ABC Kitapevi, İstanbul.
Vural KARA,Sergül: (2005)’’Übersetzungsvergleich für das Sprachenpaar DeutschTürkisch’’,Frankfurt am Main:Peter lang Verlag.
Wıesmuller, Wolfgang(2001):Intertextualität vs. Interpretation? Ein Fall für „Dialogizität“ in der literaturwissenschaftlichen Methodendiskussion. In: „Millionen Welten“. Festschrift für Árpád Bernáth zum 60. Geburtstag. Hg. v. Márta Gaál-Baróti und Péter Bassola. Szeged (Osiris) 2001, S. 65-77.
Wills, Wolfram: (1977) ,’’Übersetzungswissenschaft, Probleme und Methoden’’, Stuttgart,Klett Verlag.
Wills, Wolfram: (1988). “Kognition und Übersetzen: zu Theorie und Praxis der menschlichen und der maschinellen Übersetzung”, Niemeyer Verlag, Tübingen.
Wills, Wolfram: (1992): Übersetzungsfertigkeit: Annäherung an einen komplexen übersetzungspraktischen Begriff. Tübingen: Narr. (Tübinger Beiträge zur Linguistik;376).
Wills, Wolfram: (1996):Übersetzungsunterricht: eine Einführung; begriffliche Grundlagen und methodische Orientierungen. Tübingen: Narr.
Wuthenow, R.-R. (1969).:Das fremde Kunstwerk. Aspekte der literarischen Übersetzung. Göttingen: Vandenhoeck&Ruprecht.
Yazıcı Mine Dr.: (2004) ,’’Çeviri Etkinliği’’ Multilingual,İstanbul.
Yazıcı Mine Dr.: (2005),’’Çeviri Bilim Temel Kavram ve Kuramları, Multilingual,Matbaa 70, İstanbul.
Yıldız, Şerife:’’Çeviride Eşdeğerlik ve Çeviri Kuramları Bağlamında Karşılaştırmalı bir Çalışma.H.Ü.Edebiyat Fak.
Yücel,Tahsin: (1986), ’’Çeviri Sorunları’’,Gösteri,Sanat-Edebiyat Dergisi, Hürriyet Ofset Matbaacılık ve Gazetecilik A.Ş.,İstanbul,s.84-85.