Türkiye’de Özel Eğitim Alanında Fen Eğitimine Yönelik Yapılan Lisansüstü Tezlerin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi

Bu araştırmada; Türkiye’de özel eğitim alanında gerçekleştirilen fen eğitimi lisansüstü çalışmalarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada, Türkiye’de 2004-2019 yılları arasında özel eğitim alanında fen eğitimi konusuyla ilgili tamamlanmış 37 (26’sı yüksek lisans ve 11 doktora) lisansüstü tezin araştırma türüne, modeline, konusuna, örneklem sayısı ve düzeyine, veri toplama araçlarının türüne ve analizlerine göre içerik analizi ile incelenmiştir. Araştırmanın sonucunda lisansüstü tezlerin gruplara göre en çok üstün yetenekliler alanında çalışmaların yapıldığı, nicel araştırma türünün yüksek lisans düzeyinde, karma araştırma türünün ise daha çok doktora düzeyinde tercih edildiği gözlenmiştir. Deneysel araştırma modelinin tercih edildiği lisansüstü tezlerin araştırma konusu olarak fen eğitimine yönelik karşılaşılan sorunlar, görüşler ve uygulanabilir yöntemlerin araştırıldığı, örneklem düzeyi olarak öğrencilerle daha çok yürütüldüğü, örneklem sayısı olarak en çok 0-50 aralığında gruplarla çalışıldığı sonucuna varılmıştır. Lisansüstü tezler de kullanılan veri toplama araçları olarak en çok anketin kullanıldığı belirlenirken; veri analiz yöntemlerinden en çok içerik analizi, ANOVA, bağımsız gruplar t-testi, bağımlı gruplar t-testi ve Mann WhitneyU Testi kullanıldığı sonucuna ulaşılmıştır. Gelecekteki araştırmaların görme engelli, işitme engelli, çoklu engel, bedensel engelli gibi konularda fen eğitimine yönelik daha fazla çalışma yapılması ve özel gereksinimli çocukların fene yönelik bazı beceriler konusunda yetersiz kalmaması ve bireysel farklılıkları göz önünde bulundurarak farklı yöntemlerin kullanıldığı çalışmalara yer verilmesi önerilebilir.

Review of Postgraduate Theses on Science Education in The Field of Special Education in Turkey in Terms of Some Variables

The aim of this research; To examined in terms of various variables postgraduate thesis for science education prepared in special educational field in Turkey. The study examined a total of 37 postgraduate thesis, including 26 masters and 11 doctorates theses in the field of special education in Turkey between 2004 and 2019, with content analysis according to research type, model, subject, number and level of samples, data collection tools type and analysis. When the distribution of the research according to handicap groups is examined according to numerical results; done in the most highly skilled area, it has been observed that most of the quantitative research type was preferred at the master's level and the mixed research type was preferred at the doctoral level. It was concluded that the problems, opinions and applicable methods encountered in science education as the subject of research of the experimental research model were investigated, that the students are studied more with the sampling level, and the groups are in the range of 10-50. When determining that ‘survey’ was used as the data collection tool by postgraduate theses; it was concluded that most of the data analysis methods used content analysis, ANOVA, independent groups t-test, dependent groups t-test and Mann Whitney U test. It may be recommended that future research be carried out on subjects such as visually impaired, hearing impaired, multiple disabilities, physical disabilities, and that different methods are used, taking into account individual differences in the fact that children with special needs are not inadequate in some skills for science and gain skills

PDF

___

Alper, A., Gülbahar, Y. (2009). Trends and issues in educational technologies: A review of recent research in TOJET. The Turkish Online Journal of Educational Technology, 8(2), 124-135.
Akçamete A. G., (2009). Genel eğitim okullarında özel gereksinimi olan öğrenciler ve özel eğitim (2. baskı), Kök Yayıncılık.
Anderson, K. M., & Anderson, C. L. (2010). Access to science for all students. Special Education Technology Practice, 12(5), 19-24.
Boyle, J. & Scanlon, D. (2009). Methods and strategies for teaching students with mild disabilities: A case-based approach. Special Education Technology Practice, 10(3), 25-38.
Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E. Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2016). Bilimsel Araştırma Yöntemleri (4. Baskı), Pegem akademi.
Can Yaşar, M., & Aral, N. (2011). Türkiye'de okul öncesinde drama alanında yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(22), 70- 90. https://doi.org/10.21764/maeuefd.403244.
Cavkaytar, A. (2013). Özel eğitime gereksinim olan çocuklar ve özel eğitim (7. Baskı). Pegem Yayıncılık.
Cohen, L. & Manion, L. (1997). Reseacrh methods in education (4th ed.). Routledge.
Cohen, L., Manion, L. & Morrison, K. (2007). Research methods in education (6th Edition). Routledge.
Çalık, M., Ayas, A. ve Ebenezer, J. V. (2005). A review of solution chemistry studies: Insights into students’ conceptions. Journal of Science Education and Technology, 14(1), 29-50. https://doi.org/10.1007/s10956-005-2732-3.
Çapraz, C., Mete, P. & Yıldırım, A.,(2017). Zihinsel Yetersizliğe Sahip Öğrenciler İçin Fen Eğitimi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 21(1), 289 – 304.
Çelikten, M., Şanal, M., & Yeni, Y. (2005). Öğretmenlik mesleği ve özellikleri. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(2), 207-237.
Fırat, M., Yurdakul, I. K., & Ersoy, A. (2014). Bir Eğitim Teknolojisi Araştırmasına Dayalı Olarak Karma Yöntem Araştırması Deneyimi, Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 2(1), 64-85. https://doi.org/10.14689/issn.2148-2624.1.2s3m.
Fraenkel, J. R., & Wallen, N. E. (1996). How to design and evaluate research in education (3th Edition). Mc Graw Hill Higher Education.
Gay, L. R. (1996). Educational research, competencies for analysis and application (5th Edition). OHIO: Merrill an imprint of Prentice Hall.
İlik, Ş. (2009). Hafif düzeyde öğrenme güçlüğüne sahip öğrencilerde doğrudan öğretim yönteminin fen ve teknoloji dersine ilişkin kavramların öğretiminde etkililiğinin değerlendirilmesi. [Yayınlanmamış Doktora Tezi]. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Johnson, R. B., & Onwuegbuzie, A. J. (2004). Mixed methods research: A research paradigm whose time has come. Educational Researcher, 33(7), 14-26.
Kabaca, T. & Erdoğan, Y. (2007). Fen bilimleri, bilgisayar ve matematik eğitimi alanlarındaki tez çalışmalarının istatistiksel açıdan incelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(2), 54-63.
Karasar, N. (2006). Bilimsel araştırma yöntemi. Nobel Yayın Dağıtım.
Karkın, A.M. (2011). Müzik bilimleri alanında yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi. İnönü Üniversitesi Sanat ve Tasarım Dergisi, 1(2), 143-149.
Küçüközer, A. (2016). Fen bilgisi eğitimi alanında yapılan doktora tezlerine bir bakış. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 10(1), 107-141.
Mastropieri, M.A., & Scruggs, T. E. (1992). Science for students with disabilities. Review of Educational Research, 62(4), 377-411. https://doi.org/10.2307/1170485.
MEB (2005). Özel eğitim hizmetleri tanıtım el kitabı. Milli Eğitim Basımevi.
MEB (2018). Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği. MEB Yayınevi.
Salend, S.J. (1998). Using an activities-based approach to teach science to students with disabilities. Intervention in School and Clinic, 34(2), 67-72. https://doi.org/10.1177/105345129803400201.
Sola-Özgüç, C. (2015). Zihin yetersizliği olan ortaokul öğrencilerinin bulunduğu bir sınıfta öğretim etkinliklerinin teknoloji desteği ile geliştirilmesi: bir eylem araştırması. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Soodak, L.C., McCarthy, M. R. (2006). Classroom management in ınclusive settings. Evertson, C.M. & Weinstein, C.S. (Ed.), Handbook of classroom management: Research, practice and contemporary ıssues, 3–15. https://doi.org/10.4324/9780203874783.ch17.
Sözbilir, M., Kutu, H., Yasar, M. D. & Arpacık, Ö. (2010a). Türk fen eğitimi araştırmalarında genel eğilimler: Bir içerik analizi çalışması. IX. National Science and Mathematics Education Congress Abstract Book (123), Dokuz Eylül University, Buca Faculty of Education.
Subakan, Y. & Koç, M. (2019). Özel Eğitim Gereksinimli Bireylerin Gelişim ve Eğitimlerinde Kullanılan Mobil Cihazlar ve Yazılımlar. Bilim, Eğitim, Sanat ve Teknoloji. 3 (2), 51-61. https://doi.org/10.14527/9786053187745.01.
Sucuoğlu, B., Demirtaşlı, N., & Güner, N. (2009). Kaynaştırma Sınıflarında Çalışan Sınıf Öğretmenlerinin Önleyici Sınıf Yönetimi Bilgi ve Becerilerinin Değerlendirilmesi. Tübitak Destekli Araştırma Projesi, 108K-183.
Şahin, D., Calp, Ş., Bulut, P. & Kuşdemir, Y. (2013). Sınıf öğretmenliği eğitimi bilim dalında yapılmış lisansüstü tezleri çeşitli kriterlere göre incelenmesi. Zeitschrift Für Die Welt Der Türken, 5(3), 187-205.
Şimşek, A., Özdamar, N., Becit, G., Kılıçer, K., Akbulut, Y., & Yıldırım, Y. (2008). Türkiye’deki eğitim teknolojisi araştırmalarında güncel eğilimler. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(19), 439-458.
Uyar, Ö., R., ve Ormancı Ü. (2016). Türkiye'de okul öncesi dönem fen eğitimi araştırmalarında güncel eğilimler: bir tematik analiz çalışması. Eğitim bilimlerinde yenilikler ve nitelik arayışı. Pegem Akademi, 559- 584.
Üstündağ, A., D. (2009). Türkiye’de bilgisayar ve öğretim teknolojileri alanında yapılan yüksek lisans tezlerinin içerik ve yöntem açısından değerlendirilmesi. [Yayımlanmamış doktora tezi]. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Villanueva, M.G., Taylor, J., Therrien, W. & Hand, B. (2012). Science education for students with special needs. Studies in Science Education, 48(2), 187–215. https://doi.org/10.1080/14703297.2012.737117

Turkish Studies - Educational Sciences-Cover

ISSN: 2667-5609
Yayın Aralığı: Yılda 6 Sayı
Başlangıç: 2006
Yayıncı: ASOS Eğitim Bilişim Danışmanlık Otomasyon Yayıncılık Reklam Sanayi ve Ticaret LTD ŞTİ