Murtaza AYKAÇ, Davut KÖĞCE, Buket ASLANDAĞ

Türkiye’de Öğretmenlerle Hayat Boyu Öğrenme Alanında Yapılan Tezlerin Konu, Problem, Sonuç ve Önerilerinin İncelenmesi

Bu araştırma, Türkiye’de 2009-2020 tarihleri arasında öğretmenlerle hayat boyu öğrenme alanında yapılmış lisansüstü tezleri problem, konu, sonuç ve önerilerinin incelemesi amacıyla yapılmıştır. Hayat boyu öğrenme konusu ile ilgili yapılmış yayınlara ulaşabilmek için ölçüt örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini Türkiye’de YÖK tez tarama veri tabanında 2009-2020 yılları arasında öğretmenlerle hayat boyu öğrenme alanında yapılmış 23 adet lisansüstü tez oluşturmuştur. Veri toplama aracı olarak bu tezler kullanılmıştır. Araştırma doküman incelemesi yönteminin kullanıldığı nitel bir çalışmadır. Veriler içerik analizi yöntemi kapsamında benzerlik ve farklılıklarına göre kategorik olarak gruplandırılarak analiz edilmiştir. Sonuç olarak tezlerin önemli bir kısmının öğretmenlerin hayat boyu öğrenme eğilimi-yeterlikleri algılarını ve farklı değişkenler arasındaki ilişkileri ortaya koymaya yönelik konulardan oluştuğu ortaya çıkmıştır. Ayrıca lisansüstü tezlerde ağırlıklı olarak öğretmenlerin hayat boyu öğrenme eğilimlerinin ne düzeyde olduğunu ve hayat boyu öğrenme yeterlikleri-eğilimleri cinsiyete, kıdeme, yaşa, branşlarına, görev yaptıkları okullara ve eğitim durumlarına göre farklılık gösterip göstermediği, problemlerine cevaplar aradıkları ve tezlerin önemli bir kısmı öğretmenlerin hayat boyu öğrenme eğilimlerinin yüksek olduğunu ortaya koymuştur. Tezlerin önemli bir kısmında lisansüstü eğitime sahip öğretmenlerin hayat boyu öğrenme yeterlilik algılarının daha yüksek çıktığından öğretmenlerin lisansüstü eğitim için teşvik edilmesi ve hayat boyu öğrenme konusunda yetersiz olan öğretmenlere hizmet içi eğitim seminerlerinin verilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca, araştırma sonuçları ile doğrudan ilişkili olmayan birçok genel önerinin yapıldığı da ortaya çıkmıştır. Bu sonuçlara dayalı olarak bazı önerilerde bulunulmuştur.

The Investigation of the Graduate Thesis on Teachers’ in the Field of Lifelong Learning in Terms of Problems, Issues, Results and Recommentations

This study aimed to examine the problems, issues, results, and recommendations of graduate theses conducted on teachers and lifelong learning in Turkey between 2009-2020. Criterion sampling method was used to reach publications on lifelong learning. The sample of the study was made 23 graduate theses published in the Council of Higher Education Thesis Database in the field of lifelong learning with teachers between 2009-2020. The data of the study were collected by examining these theses. The present study is a qualitative study using the document analysis method. The data were analyzed categorically according to their similarities and differences within of content analysis method. The present study concluded that the majority of these theses focused on the perception of lifelong learning competencies in teachers and on identifying relationships between lifelong learning and different variables. In addition, the present study demonstrated that these graduate theses mainly identified the level of lifelong learning tendency in teachers and whether lifelong learning competencies differed across gender, seniority, age, branches, schools that they worked in, and education level as well as searching for solutions to problems. The majority of theses revealed that teachers had a high lifelong learning tendency. It has been revealed that teachers who have graduate education in most of the theses suggest that teachers should be encouraged for postgraduate education due to higher perceptions of lifelong learning competence and in-service training seminars should be given to teachers who are inadequate in lifelong learning. It was also revealed that many general recommendations were made that were not directly related to the research results. Based on these results, some recommendations were provided.

PDF

___

Aydın, A., Selvitopu A. & Kaya, M. (2018). Sınıf yönetimi alanındaki lisansüstü tezlerin incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18 (1), 41-56. https://doi.org/10.17240/aibuefd.2018..-382251
Bahçacı Önal, M. & Türkoğlu, B. (2019). Türkiye’de okul öncesi öğretmenleri ve okul öncesi öğretmen adayları ile ilgili yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi. Turkish Studies Educational Sciences, 14(4), 1103-1139. https://doi.org/10.29228/TurkishStudies.23274
Baynazoğlu, l. & Atasoy, E. (2020). Türkiye’de kavram karikatürleriyle ilgili yapılan araştırmalara yönelik bir meta-sentez çalışması. Cumhuriyet International Journal of Education, 9(2), 390-409. http://dx.doi.org/10.30703/cije.597030
Bolat, Y. (2016). Türkiye’de 2005-2015 yılları arasında mesleki ve teknik eğitim alanında yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi. Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, 3 (8), 151-167. http://dx.doi.org/10.16991/INESJOURNAL.281
Can Yaşar, M. & Aral, N. (2014). Türkiye’de okul öncesinde drama alanında yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11 (22), 70- 90. https://doi.org/10.21764/maeuefd.403244
Coolahan, J. (2002). Hayat boyu öğrenme çağında öğretmen eğitimi ve öğretmenlik kariyeri. OECD Education Working Papers, 2. OECD Publishing.
Çepni, S. (2018). Araştırma ve proje çalışmalarına giriş. Pegem Akademi.
Çiltaş, A., Güler, G. & Sözbilir, M. (2012). Mathematics education research in Turkey: A content analysis study. Educational Sciences: Theory & Practice, 12(1), 574- 580.
Demir, E. & Köse, M. (2016). Öğretmenlerin rol modelliği hakkında öğretmen görüşleri. Akademik Bakış Dergisi, 53, 38-57.
Division for Lifelong Learning. (2001). The capetown statement on characteristic elements of a lifelong learning higher education institution. Bellville. Güney Afrika: Western Cape Üniversitesi.
European Commission Study Group (1997). Accomplishing Europe through education and training. Brüksel.
Gaff, J. (1982). Qua1itative research methods and educational practice. (E. Kuhnr. S.V.Mariorana Ed.) New Dirrctions /nr Inrtilurional Research: Qunlrtoirvc Mrfhodifor lnsfitufronal Research, 34, Josrey-5.
Karakuş, C. (2013). Meslek yüksekokulu öğrencilerinin yaşam boyu öğrenme yeterlilikleri. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 2(3), 26-35.
Karasar, N. (2009). Bilimsel araştırma yöntemi. Nobel Yayınları.
Kardeş, S., Akman, B. & Yazıcı, D. N. (2018). Üstün yetenekliler alanında yapılmış tezlerin analizi. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 11 (3), 411-430. http://dx.doi.org/10.30831/akukeg.353279
Koşar, D. (2019). Öğretmenlerin mesleki deneyimlerinin incelenmesi: Öğretmen olmanın anlamına ilişkin fenomenolojik bir çalışma. Journal of History Culture and Art Research, 8(2), 333- 346. http://dx.doi.org/10.7596/taksad.v8i2.2122
Kwakman, K. (2002). Factors affecting teachers’ participation in professional learning activities. Teaching and Teacher Education, 19, 149-170. https://doi.org/10.1016/s0742- 051x(02)00101-4
Maya, İ. & Taşdemir, S. (2018). Öğretmenlerin mesleki gelişim uygulamaları açısından PISA’da başarılı bazı ülkeler ile Türkiye’nin karşılaştırılması. Turkish Studies Educational Sciences, 13(11), 909-932. https://doi.org/10.7827/TurkishStudies.13439
Merriam, S. B. (1988). Case study research in education: A qualitative approach. JosseyBass.
Miles, M. & Huberman, M. (1994). An expanded source book qualitative data analysis. 2nd ed. Sage Publications.
OECD. (2010a). PISA 2009 sonuçları: Öğrenciler ne biliyorlar ve neler yapabilirler: Okuma, matematik ve fen bilimlerinde öğrenci performansı (Volume I), PISA. OECD Publishing. http://dx.doi.org/10.1787/9789264091450-en
OECD (2010b). Education today 2010: The OECD perspective. OECD publishing. https://doi.org/10.1787/edu_today-2010-en
OECD (2019). Letonya OECD beceri stratejileri: Değerlendirme ve öneriler. OECD Beceri Çalışmaları. OECD Publishing. https://doi.org/10.1787/74fe3bf8-en.
Özenç, E. G. & Özenç, M. (2018). Sınıf öğretmenliği bilim dalında yapılan lisansüstü eğitim tez yönelimlerinin eğitim bilimleri enstitüsü düzeyinde bir analizi. International Journal of Active Learning, 3 (2), 1-10. https://doi.org/10.7827/turkishstudies.9503
Parlar, H. & Halisdemir, M. (2020). Türkiye’de öğretmen yetiştirme alanında yapılan doktora tezlerinin incelenmesi. OPUS–Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 15(24), 2674- 2696. https://doi.org/10.26466/opus.596629
Schulz, J. (2014). Research methods in educational leadership and management. International Journal of Research & Method in Education, 36(2), 204-205.
Tarman, B., Güven, C. & Aktaşlı, İ. (2011). Türkiye’de sosyal bilgiler eğitimi alanında yapılan doktora tezlerinin değerlendirilmesi ve alana katkıları. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 32, 391-410. https://doi.org/10.33692/avrasyad.510136
UNESCO (1996). Learning: The treasure within, Paris.
Yetim, A. A. & Göktaş, Z. (2004). Öğretmenin mesleki ve kişisel nitelikleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 12(2), 541-550.
Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.
Yılmaz, K. & Altınkurt, Y. (2012). An examination of articles published on preschool education in Turkey. Educational Sciences: Theory & Practice, Special Issue, 3227-3241.
Abbak, Y. (2018). Öğretmenlerin yaşam boyu öğrenme yeterlikleri ile yenilikçilik düzeylerinin incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Erciyes Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Altın, S. (2018). Ortaöğretim öğretmenlerinin yaşam boyu öğrenme eğilimlerinin incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Zonguldak Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü.
Ayaz, C, (2016). Öğretmenlerin yaşam boyu öğrenme eğilimlerinin bazı değişkenler açısından İncelenmesi (Mardin ili örneği) [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Bartın Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Aydın, Ş. (2020). Öğretmenlerin yaşam boyu öğrenme eğilimleri ile kültürel sermayeleri ve aralarındaki ilişkinin incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Çukurova Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Ayra, M. (2015). Öğretmenlerin yaşam boyu öğrenme eğilimlerinin mesleki öz yeterlik inançları ile ilişkisi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Amasya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Bozkan, E. (2018). Öğretmenlerin yaşam boyu öğrenmelerini etkileyen faktörler ile mobil öğrenmeye ilişkin tutumları arasındaki ilişki (Sakarya ili örneği) [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Çalışkan Toyoğlu, A. (2016). Okullarda hayat boyu öğrenme kültürüne ilişkin öğretmenlerin algı ve görüşleri [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Çakır, H. (2017). İSMEK hayat boyu öğrenme merkezi öğretmenlerinin örgüt kültürü algıları ile iş motivasyonları arasındaki ilişkinin incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Çam, E. (2017). İlköğretim öğretmenlerinin teknolojik pedagojik alan bilgisi (TPAB) düzeylerinin yaşam boyu öğrenme, özyeterlik [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Amasya Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü.
Doğan, E. (2019). Sınıf öğretmenlerinin öğrenilmiş güçlülük düzeyleri ile yaşam boyu öğrenme eğilimleri arasındaki ilişkinin incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. İstanbul Aydın Üniversitesi ve Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüleri.
Güner, A. (2018). Yaşam boyu öğrenme merkezlerinde çalışan sınıf öğretmenlerinin öğrenen örgüt algısı [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
İleri, S. (2017). Din kültürü ve ahlak bilgisi öğretmenlerinin yaşam boyu öğrenme eğilimleri ve hayat boyu öğrenme faaliyetlerine katılım düzeyleri (Karşıyaka-Bayraklı örneklemi) [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Kabal, D. (2019). Öğretmenlerin yaşam boyu öğrenme eğilimleri ve mutluluk düzeyleri üzerine bir çalışma (Kocaeli Örneği). [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Kaya, K. (2018). Öğretmenlerin bilimsel epistemolojik inançları ile yaşam boyu öğrenme yeterlikleri arasındaki ilişki [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Kılıç, H. (2015). İlköğretim branş öğretmenlerinin bireysel yenilikçilik düzeyleri ve yaşam boyu öğrenme eğilimleri (Denizli ili örneği) [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Özcan, D. (2011). İlköğretim okullarında görev yapan 4. ve 5. Sınıf öğretmenlerinin yaşam boyu öğrenme yaklaşımına yönelik yeterlik algılarının değerlendirilmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Yakın Doğu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Özçiftçi M. (2014). Sınıf öğretmenlerinin yaşam boyu öğrenme eğilimleri ile eğitim teknolojisi standartlarına yönelik özyeterliklerinin ilişkisi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Amasya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Özden, S. (2019). Ortaokul öğretmenlerinin yaşam boyu öğrenme ile eleştirel düşünme eğilimlerinin incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Pala, Ö. F. (2019). Devlet okulları ve özel okullarda görev yapan öğretmenlerin yaşam boyu öğrenmeye yönelik eğilimlerinin ve görüşlerinin incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Bartın Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Poyraz, H. (2014). Öğretmenlerin yaşam boyu öğrenmelerini etkileyen faktörler ile kurumları tarafından desteklenme algıları arasındaki ilişki (Sakarya ili örneği) [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Tanatar, E. (2017). Öğretmenlerin iş değerleri ile yaşam boyu öğrenme eğilimleri arasındaki ilişkinin incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Yaman, F. (2014). Öğretmenlerin yaşam boyu öğrenme eğilimlerinin incelenmesi (Diyarbakır ili örneği) [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Dicle Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Yıldırım, Z. (2015). Sınıf Öğretmenlerin Yaşam Boyu Öğrenmeye Yönelik Yeterlik Algıları ve Görüşleri [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.

Turkish Studies - Educational Sciences-Cover

ISSN: 2667-5609
Yayın Aralığı: Yılda 6 Sayı
Başlangıç: 2006
Yayıncı: ASOS Eğitim Bilişim Danışmanlık Otomasyon Yayıncılık Reklam Sanayi ve Ticaret LTD ŞTİ