Türkiye, İran ve Hollanda Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık / Sosyal Hizmetler Lisans Programlarının Karşılaştırılması
Araştırmanın genel amacı, İran, Hollanda ve Türkiye’de eğitim kurumlarında görev yapacak olan rehberlik ve psikolojik danışmanlık/danışmanlık/sosyal hizmetler uzmanı yetiştiren lisans programlarının benzerlik ve farklılıklarını karşılaştırmak ve Türkiye’deki RPD lisans programına ilişkin öneriler geliştirmektir. Nitel bir çalışma olan bu araştırma tarama modelinde tasarlanmış; yatay ve tanımlayıcı yaklaşımları temele alan bir karşılaştırmalı eğitim araştırmasıdır. Araştırmada İstanbul Kültür, Mohaghegh Ardabili ve Saxion üniversitelerinin RPD/danışmanlık/sosyal hizmetler programları karşılaştırılmıştır. Araştırma verileri doküman incelemesi yöntemiyle elde edilmiştir. Araştırma verilerinin analizinde betimsel analiz yöntemi kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre her üç üniversitede de genel amaçların belirlenmesinde öğrenen merkeze alınmaktadır. Mohaghegh Ardabili ve İstanbul Kültür üniversitesi programlarının çıktılarında öğretmenlik mesleğine yönelik yeterlikler de bulunurken; Saxion üniversitesinin programında bu yeterlikler yer almamaktadır. İstanbul Kültür ve Mohaghegh Ardabili üniversitesindeki derslerin sayısı Saxion üniversitesine göre fazladır. Seçmeli dersler İstanbul Kültür üniversitesinde diğer iki üniversiteye göre daha fazla iken; hem teorik hem uygulamalı olan dersler bu üniversitelere göre İstanbul Kültür üniversitesinde daha azdır. Her üç üniversite de öğrenci değerlendirmelerinde çoğunlukla araştırma ödevi raporunun ve dönem sonu yazılı sınavının dikkate alındığı görülmektedir. Bununla birlikte Mohaghegh Ardabili ve Saxion üniversitelerinde öğrencilerin mezun olabilmeleri için son dönemdeki bitirme projesini tamamlamaları gerekmektedir.
Comparison of the Guidance and Psychological Counseling / Social Services Undergraduate Programs of Turkey, Iran and Holland
The purpose of the research is to compare the similarities and differences of the undergraduate programs that train guidance and psychological counseling/ counselling/ social services specialists who will work in educational institutions in Turkey, Iran and Holland and to generate recommendations for GPC undergraduate programs in Turkey. This qualitative study is a comparative educational research based on horizontal and descriptive approaches and was designed in survey model. GPC/counseling/social services undergraduate programs of Istanbul Kültür, Mohaghegh Ardabili and Saxion Universities are compared. The research data were obtained by document analysis method. Descriptive analysis method was used in the analysis of research data. According to the findings obtained from the research, the learner is taken to the center in determining the general objectives in all three universities. While Mohaghegh Ardabili and Istanbul Kültür University have competencies for teaching profession as a program output, these competencies are not included in the program of Saxion University. The number of courses at Istanbul Kültür and Mohaghegh Ardabili University is considerably higher than at Saxion University. While elective courses are higher in Istanbul Kültür University than the other two universities; the courses both theoretical and practical, are less in İstanbul Kültür University than these universities. It is seen that the research paper and the written exam at the end of the semester are taken into consideration in student evaluations in all three universities. However, in order to graduate at Mohaghegh Ardabili and Saxion universities, students have to complete the final project.
___
- Abe T.O. & Isanbor P. O.(2013). Philosophical notation of ethics for educational measurement and evaluation. Res J Bus Ethics. 1(1), 1-9.
- Ada, Ş. (2000, Eylül). Hollanda eğitim sistemi (Pedagojik ve ideolojik çeşitlilik). IX. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi’nde sunulan bildiri. Atatürk Üniversitesi Kasım Karabekir Eğitim Fakültesi.
- Akkoyun, F. (1995). Psikolojik danışma ve rehberlikte eğitim programları ile iş ünvanı arasındaki problem: Bir gözden geçirme ve öneriler. Türk PDR DER Dergisi, 2(6), 1–28.
- Akkutay, E. A. (2017). Yükseköğretimde küreselleşme ve yansımaları. Eğitim ve Toplum Araştırmaları Dergisi, 4(1), 1-16.
- Aksaray Üniversitesi (2020). Rehberlik ve psikolojik danışmanlık lisans programı. https://ebb.aksaray.edu.tr/dosya/0911476c-a432-4fd3-a92e-0c9f7d8630cb.pdf
- Altınkurt, Y., Yılmaz, K. & Oğuz, A. (2012). İlköğretim ve ortaöğretim okulu öğretmenlerinin eğitim inançları. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31(2), 1-19.
- Ankara Üniversitesi (2020). Türkiye’de psikolojik danışma ve rehberlik alanının gelişmesinde Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Derneği’nin yeri ve önemi. ttps://acikders.ankara.edu.tr/pluginfile.php/13486/mod_resource/content/2/RehberlikHizmetlerinin-Tarihcesi.pdf
- Arslan, P. (2018). İran eğitim sistemi: amaç yapı ve süreç bakımından Türkiye ile karşılaştırılması. Route Educational and Social Science Journal, 5(11), 49-65.
- Aslan, M. Koç, H. & Büyüksevindik, B. (2018). Psikolojik danışma ve rehberlik lisans programı 1.sınıf öğrencilerinin öğretim programına ilişkin beklentileri. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(3), 143-159.
- Avrupa Birliği Eurydice (2020a). Hollanda yükseköğretim kurumlarının türleri. https://eacea.ec.europa.eu/national-policies/eurydice/content/types-higher-educationinstitutions-53_en
- Avrupa Birliği Eurydice (2020b). National Educational Systems. https://eacea.ec.europa.eu/national-policies/eurydice/content/netherlands_en.
- Aydın, H. (2006). Postmodernizmin eğitimdeki uzantısı: felsefi yapılandırmacılık, Bilim ve Gelecek Dergisi. 29. 1-12. http://turkoloji.cu.edu.tr/GENEL/hasan_aydin_egitim_yapilandirmacilik.pdf.
- Bay, E., Küçükoğlu, A., Kaya, İ., Köse, E., Ozan, C. & Taşgın, A. (2010, Mayıs). Öğretim elemanı ve öğretmen adaylarının ölçme-değerlendirmeye ilişkin görüşleri. Uluslararası Öğretmen Yetiştirme Politikaları ve Sorunları Sempozyumu, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
- Boyacı, M., & Özhan, M. B. (2018). Ortaokul öğrencilerinin okul tükenmişliğinde umut ve aile ilişkilerinin rolü: Bir yapısal eşitlik modellemesi. Eğitim ve Bilim, 43(195). http://dx.doi.org/10.15390/EB.2018.7536
- Burke, P. (2012). Bilginin Toplumsal Tarihi II: ENcyclopedie’den Wikipedia’ya. Çev: M. Tunçay. Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
- Çakmak, Z., Bulut, B. & Taşkıran, C. (2016). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının eğitim inançlarına yönelik görüşlerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16, 1190-1205.
- Delaram M. A. (2014). Comparison of student’s performances in multiple- choice and essay questions in mother and child Health examination. Journal of Medical Education Development. 7(14), 7-31.
- Demir, A. (1996). Üniversitedeki seçmeli ders uygulamasının öğrenciler ve öğretim üyelerince değerlendirilmesi. Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 2(7), 24-31.
- Demirel, Ö. (2000). Karşılaştırmalı Eğitim. (1. Baskı). Pegem AkademikYayıncılık.
- Donat Bacıoğlu, S. (2014, Ekim). Türkiye’de psikolojik danışma ve rehberlik eğitimi: Nitel bir değerlendirme. 9. Uluslararası Balkan Eğitim ve Bilim Kongresi’nde sunulan bildiri, http://www.bes2014.org
- Erdem A.R. (2012). Küreselleşme: Türk Yükseköğretimine Etkisi. Yükseköğretim Dergisi, 2(2), 109-117. http://dx.doi.org/10.2399/yod.12.016
- Erdoğan, İ. (2003). Karşılaştırmalı eğitim: Türk eğitim bilimleri çalışmaları içinde önemsenmesi gereken bir alan. Türkiye Eğitim Bilimleri Dergisi, 1(3), 265-283.
- Finn. C. E. &, Wright. B.L. (2015). Failing our brightest kids: A global challenge of educating high-ability students. Harvard Education Press.
- Gökbel, H., Özcan, M., Kılınç, N. & Ceran, Y. (2015, Eylül). Selçuk üniversitesinde Bologna süreci kapsamındaki uygulamalar ve yaşanan değişimin bölüm başkanlarını görüşlerine dayalı olarak değerlendirilmesi. I. Bologna Araştırmaları Kongresi’nde sunulan bildiri, Hacettepe üniversitesi, Ankara. http://www.bolognakongresi2015.hacettepe.edu.tr/belge/BSAK15_bildirikitabi.pdf
- Gökçe, A. (2012). Eğitim felsefesi akımlarının Türkiye Cumhuriyeti Eğitim Sistemine etkileri. Nurten Gökalp ve Şengül Çelik (Eds.), Eğitim felsefesi (s.174-184). Lisans yayıncılık.
- Günay, D. & Günay, A. (2016). Dünyada ve Türkiye’de yükseköğretim okullaşma oranları ve gelişmeler. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 6(1), 13-30. http://dx.doi.org/10.5961/jhes.2016.139
- Gündüz, B. (2008). Öğrenci kişilik hizmetleri ve rehberlik. Engin Deniz ve Atılgan Erözkan (Eds.), Psikolojik danışma ve rehberlik (ss. 3-33). Maya Akademi.
- Hamarat, E. (2019). 21.yüzyıl becerileri odağında Türkiye’nin eğitim politikaları, Seta yayınları.
- HAN uygulamalı bilimler üniversitesi (2020). HAN Hogeschool sosyal hizmetler lisans programı https://www.han.nl/opleidingen/hbo/social-work/voltijd/
- Hassan, H. D. (2008). Iran: Ethnic and religious minorities.Congressional research service report for Congress. http://www.fas.org/sgp/crs/mideast/RL34021.pdf
- Hayırsever, F. ve Oğuz, E. (2017). Öğretmen adaylarının eğitim inançlarının eleştirel düşünme eğilimlerine etkisi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(2), 757- 778.
- Hollanda Psikologlar Birliği (2020). Hollanda’da psikoloji eğitimi. https://www.psynip.nl/en/dutch-association-psychologists/education/
- İnce, M. & Yıldırım, C. (2018). Kanada ve Türkiye 5. Sınıf Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programlarının Karşılaştırılması. Journal of Educational Sciences, 6(154),162 156.
- İran PDR DER [Anjomane Moşavere der İran] (2020). Faaliyetha ve Çaleşhaye Jadid der Moşavere [Psikolojik danışmayla ilgili çalışmalar ve gelişmeler] http://www.ircounseling.org/
- Iranian Embassy. (İran Elçiliği). (2020). Education system in Iran. http://www.iran-embassyoslo.no/embassy/educat.htm
- İran Bilim Teknoloji ve Araştırma Bakanlığı [Vezarate Ulum, Tahgigat ve Fanavari] 2020. Faaliyetha ve Motaleate Ravanşenasi e Moşavere [PDR faaliyetleri ve çalışmaları]. http:/www.msrt.ir/
- Kalaycı, N. ve İlhan, E. (2017). Yükseköğretim çekirdek program. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 7(1), 118-131. http://doi.org/10.5961/jhes.2017.190
- Karaboğa, M.T. (2008). Küreselleşme sürecinin eğitim kurumları üzerindeki etkilerine yönelik bir tartışma: İktisat ve Girişimcilik üniversitesi, Türk dünyası Kırgız – Türk sosyal bilimler enstitüsü, Celalabat- Kırgızistan. Akademik Bakış Dergisi, 66, http://www.akademikbakis.org .
- Kazu, H. & Demiralp, D. (2015). Bologna sürecinin öğretmen yetiştirme programlarına yansıması: Öğretim üyesi görüşleri. I. Bologna Araştırmaları Kongresi, 17-18 Eylül 2015. Hacettepe üniversitesi, Ankara. http://www.bolognakongresi2015.hacettepe.edu.tr/belge/BSAK15_bildirikitabi.pdf
- Komeili, G. & Rezaei, G. A. (2002). Zahedan tıp bilimleri üniversitesi temel bilimler fakültesi üyeleri tarafından nasıl değerlendirilir. İran Tıp Eğitimi Dergisi, 4(4), 49.
- Korkmaz, İ. (2007, Haziran). Öğrenci merkezli ders uygulamalarına ilişkin öğrenci görüşleri. III. Sosyal Bilimler Eğitimi Kongresi’nde sunulan bildiri. Çukurova üniversitesi, Adana.
- Korkut-Owen, F. (2007). Psikolojik danışma alanında meslekleşme ve psikolojik danışman eğitimi: ABD, Avrupa Birliği ve Türkiye’deki durum. Özyürek, R., Korkut-Owen, F. & Owen, D. (Eds), Gelişen psikolojik danışma ve rehberlik meslekleşme sürecindeki ilerlemeler (ss. 95- 121). Nobel Yayın Dağıtım.
- Korkut, F. & Mızıkacı, F. (2008). Avrupa Birliği, Bologna Süreci ve Türkiye’de psikolojik danışman eğitimi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 53, 99-122.
- Kuzgun, Y. (2019). Rehberlik Ve Psikolojik Danışma. (15.Baskı). Nobel Akademik yayıncılık.
- Meaiari A. & Beiglar Khani M. (2012). Improving the quality of multiple-choice questions designed to Upgrade Assistant by giving feedback. Stride Development Medical Education. 10(1), 109-18.
- Mehrmohammadi, M. & Mahmudi, F. (2013). Mesleki eğitim için müfredat tasarlamaya yeni bir yaklaşım (Eğitim Bilimleri Ağırlıklı). İki Aylık Yüksek Öğretim Programı Araştırmaları Dergisi, 6,141-177.
- Milli Eğitim Bakanlığı (2020). Millî eğitim istatistikleri örgün eğitim. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı. http://sgb.meb.gov.tr/www/icerik_goruntule.php?KNO=361.
- Nazlı, S. (2007). Psikolojik danışmanların değişen rollerini algılayışlar. BAÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 10(18), 1-17.
- Owen, F. Sadri Damirchi, E. Molaei, B. (2013). İki orta doğu ülkesinde psikolojik danışma ve rehberlik alanı: Türkiye ve İran. Eğitim Fakültesi Dergisi, 26(1), 82-86.
- Özay Köse, E. (2016). Disiplinlerarası öğretim yaklaşımı ve biyoloji öğretmenliği programlarının incelenmesi. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(25), 17-26.
- Özlük, D. (2017). İran ve Türkiye eğitim sistemlerinin amaçlarının karşılaştırmalı analizi. Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5(3), 729-757. http://doi.org/10.18506/anemon.286057
- Partnership for 21st Century Learning (P21). (2007). Framework for 21st century learning. http://www.p21.org/our-work/p21-framework.
- Radmard, S. (2014). İran’ın mesleki ve teknik ortaöğretim okullarındaki sayısal gelişmeler. Muş Alparslan Ünı̇versı̇tesı̇ Sosyal Bı̇lı̇mler Dergisi. 2, 9-22.
- Safi, A. (2011). Amozesh ve Pervereish İbtidai Rahnemaye Tahsili ve Motavassite [İlköğretim, ortaöğretim ve yükseköğretim eğitim ve öğretim]. Samt.
- Sağlam, M., Özüdoğru, F., & Çıray, F. (2011). Avrupa birliği eğitim politikaları ve Türk eğitim sistemine etkileri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi., 13(1), 87‐109.
- Sanai Zaker B. (2001). Mabani e Rahnemaei ve Moşavere (Danışmanlık ve Rehberliğin Temelleri). Enteşarate Besat.
- Saraçoğlu, A.S. (1992). Türk ve Japon Öğretmen Yetiştirme Sistemlerinin Karşılaştırılması. Ege Basımevi.
- Saxion Uygulamalı Bilimler Üniversitesi (2020). Saxion Hogeschool sosyal hizmetler lisans programı. https://www.saxion.nl/opleidingen/voltijd/bachelor/social-work
- Sönmez, V. (2002). Eğitim felsefesi. Anı yayıncılık.
- Studielink (2020). Hollanda’da Yüksekokullar ve üniversiteler. http://info.studielink.nl/nl/studenten/overzichtonderwijsinstelling en/Pages/hogescholen.aspx
- StudyPortals (2020). Hollanda’da psikoloji lisans eğitimi veren üniversiteler. https://www.bachelorsportal.com/search/#q=ci-1|di-79|lv-bachelor|tc-EUR
- Şahin İ. (2014). The Quality Issues on Teacher Training in Turkey: The Case of Prospective Teachers. Middle-East Journal of Scientific Research, 21 (5), 808-817.
- Şafi Abadi A. (2005). Rahnemaei ve Moşavereye Şogli (Kariyer danışmanlığı ve rehberlik), (16.Baskı), Roşd Yayıncılık.
- T.C. Kalkınma Bakanlığı (2015). Yükseköğretimin uluslararasılaşması çerçevesinde Türk üniversitelerinin uluslararası öğrenciler için çekim merkezi haline getirilmesi (araştırma projesi raporu). http://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2018/11/Yuksekogretimin Uluslararai%C4%B1lasmasiCercevesinde_Turk_Universitelerinin_Uluslararasi_Ogrenciler _Icin_Cekim_Merkezi_Haline_Getirilmesi_Arastirma_Projesi_Raporu.pdf
- Tahran Ticaret Müşavirliği. (2015). İran İslam Cumhuriyeti Ülke Profili. www.ekonomi.gov.tr
- Tamer, Y. (2010). Basic changes in iranian education system before and after the islamic revolution. [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Orta Doğu Teknik Üniversitesi.
- Tavakkoli, Y., İzadi, A., Mostafapur, F., Fuladi, E., Mohammadkhani, SH., Ebrahimzade, N. ve Hoseyni, M. (2002). Barnameriziye Faaliyethaye Moşavere ve Rahnemaei [Danışmanlık ve rehberlik planlaması ve faaliyetleri], Veray Daneş Yayıncılık.
- Turan, Ü. & Kayıkçı, K. (2019). Lise son sınıf öğrencilerinin meslek seçiminde okul rehberlik hizmetlerinin rolü. E-uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 10(1), 15-33.
- Tuzgöl-Dost, M. ve Keklik, İ. (2012). Alanda çalışanların gözünden psikolojik danışma ve rehberlik alanının sorunları. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(23), 389-407.
- Türkoğlu, A. (1998). Karşılaştırmalı Eğitim Dünya Ülkelerinden Örnekler. Baki Kitabevi.
- Ültanır, G. (2000). Karşılaştırmalı eğitim bilimi. Eylül Kitabevi.
- Washington Ulusal Araştırma Konseyi (2012). Education for life and work: Developing transferable knowledge and skills in the 21st century. James W. Pellegrino and Margaret L. Hilton (Eds), Committee on Defining Deeper Learning and 21st Century Skills, The National Academies Press.
- Yalçın İncik.. E, & Tanrıseven. I. (2012). Eğitim fakültesi öğretim elemanlarının ve öğretmen adaylarının öğrenci merkezli eğitime ilişkin görüşleri (Mersin üniversitesi örneği). Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(3), 172-184.
- Yalçın, S. (2018). 21.yüzyıl becerileri ve bu becerilerin ölçülmesinde kullanılan araç ve yaklaşımlar. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 51(1), 183-201. http://dx.doi.org/10.30964/auebfd.405860
- Yayla, A. & Kozikoğlu, İ. (2013). Seçmeli derslerin işlevselliği ve öğretmen görüşleri. Kesintili Oniki Yıllık Zorunlu Eğitim Modelinde Seçmeli Dersler Sempozyumu (ss.17-28). Yüzüncü Yıl Üniversitesi Yayınları.
- Yazıcı, H. & Altun, F. (2016). PDR lisans programlarının üstün yeteneklilere dönük psikolojik danışma becerilerinin kazandırılması açısından değerlendirilmesi. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(1),61-71.
- Yeşilyaprak, B. (2007). Türkiye’de psikolojik danışma ve rehberlik alanında gelişiminde Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Derneğinin yeri ve önemi. Özyürek, R., Korkut-Owen, F. & Owen, D. (Eds), Gelişen psikolojik danışma ve rehberlik meslekleşme sürecindeki ilerlemeler (ss. 21-53). Nobel Yayın Dağıtım.
- Yeşilyaprak, B. (2013). 21. Yüzyılda eğitimde rehberlik hizmetleri gelişimsel yaklaşım. 21. Baskı. Nobel Yayıncılık.
- YÖK (2007). Eğitim fakültesi öğretmen yetiştirme lisans programları. https://www.yok.gov.tr/ Documents/Yayinlar/Yayinlarimiz/egitim-fakultesi-ogretmen-yetistirme-lisansprogramlari.pdf
- YÖK (2018). Rehberlik ve psikolojik danışmanlık lisans programı. https://www.yok.gov.tr/ Documents/Kurumsal/egitim_ogretim_dairesi/Yeni-Ogretmen-Yetistirme-LisansProgramlari/Rehberlik_ve_Psikolojik_Danismanlik_Lisans_Programi.pdf
- YÖK (2018). Öğretmen yetiştirme lisans programları, Programların Güncelleme Gerekçeleri, Getirdiği Yenilikler ve Uygulama Esasları, http://www.yok.gov.tr/web/guest/icerik//journal_content/56 _INSTANCE_rEHF8BIsfYRx/10279/41807946
- Yurdakal, İ. H. (2018). Değişen sınıf öğretmenliği lisans program içeriğinin incelenmesi. Ulakbilge, 6(29), 1483-1499. http://dx.doi.org/10.7816/ulakbilge-06-29-10
- Yüksel, İ. (2002). Yükseköğretimde eğitim-öğretim faaliyetleri ve örtük program. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1), 361-370.