Çocukların Evlilik Çatışmasını Algılaması ve Ana-Baba Tutumları Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi

Bu araştırmanın temel amacı çocukların cinsiyetlerinin ve ebeveyn tutumlarının birlikte evlilik çatışması (çatışma özellikleri, tehdit ve kendini suçlama) algılamalarını yordayıp yordamadığını incelemektir. Ayrıca, bu araştırmada çocukların çatışma özellikleri, tehdit ve kendini suçlama evlilik çatışması algılamalarını yaşa göre incelemek de amaçlanmıştır. Çalışma grubu, 310 (160 kız ve 150 erkek) ortaokul öğrencisinden oluşmaktadır. Bu öğrenciler 2008-2009 öğretim yılında Antalya il merkezindeki üç resmi ortaokulun 5,7 ve 8. sınıflarında öğrenim görmekteydiler. Katılımcıların yaş dağılımları 11-13 yıllar arasında değişmektedir ve yaş ortalaması  = 12.73, SD=1.06’dır.Araştırmanın verilerinin toplanmasında Çocukların Evlilik Çatışmasını Algılamaları Ölçeği, Çocuklar için Anne- Baba Tutum Ölçeği ve Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Veriler çoklu doğrusal regresyon analizi ve tek yönlü varyans (ANOVA) kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırmanın bulguları, anne demokratik, baba demokratik, anne otoriter, baba otoriter ve cinsiyetin birlikte sırasıyla Çatışma Özellikleri ($R^2$=. 25), Tehdit ($R^2$=.18) ve Kendini Suçlama ($R^2$=.21) puanlarını anlamlı olarak yordadığını göstermiştir. Beş bağımsız değişkenden babayı demokratik olarak algılama Çatışma Özelliklerinin ve Kendini Suçlamanın en güçlü yordayıcısıdır. Babayı otoriter olarak algılamak ise Tehdit’in en güçlü yordayıcısıdır. Çocukların Çatışma Özellikleri, Tehdit ve Kendini Suçlama puanlarının yaşa göre anlamlı olarak fark göstermediği bulunmuştur. Araştırmanın bulguları ilgili literatüre dayanılarak tartışılmış ve araştırmanın sınırlılıkları belirtilmiştir. Gelecekte yapılacak teorik ve uygulamalı araştırmalara yönelik öneriler sunulmuştur.

An Examining the Relationships Between Marital Conflict Perception of Children and Parental Attitudes

The main aim of this study is to examine whether children’s gender and parental attitudes predict marital conflict (conflict characteristics, threats, and self-blame) perceptions. In addition, in this study, it was aimed to examine children's perception of conflict characteristics, threats and self-blame marriage conflict perceptions by age. The study group consists of 310 (160 girls and 150 boys) middle school students. These students were studying in the 5th, 7th and 8th grades of three state secondary schools affiliated to the Ministry of National Education in Antalya city center in the 2008-2009 academic year. The participants ranged in age from 11 to 13 years (M = 12.73, SD = 1.06). 105 (36.6%) grade 5, 148 (51.6%) grade 6 and 34 (31.8%) grade 8 students participated in the study. 23 students from the participants did not answer a large number of items in the data collection scales. For this reason, statistical analyzes were done on 287 (140 girls, 48.8% girls and 147 men, 51.2%) student data. In the collection of the data of the study, Children's Perceptions of Marital Conflict Scale, Parental Attitude Scale for Children and Personal Information Form were used. The data were analyzed using multiple linear regression analysis and one-way variance (ANOVA). The findings of the study were maternal democratic, paternal democratic, maternal authoritarian, paternal authoritarian and gender, respectively, Conflict Characteristics ($R2$= .25) Threat ($R2$= .18) and Self Accusation ($R2$ = .21) significantly predicted scores. It was found that children's conflict characteristics, threat and self-blame scores did not differ significantly according to age. The findings of the study were discussed based on the relevant literature and the limitations of the study were determined. Suggestions for future theoretical and applied research are presented.

PDF

___

Aktaş, Y. (1994). Çalışan anne ve çocuğu. Yaşadıkça Eğitim, 36, 7-11.
Bacanlı, H. (2008). Gelişim ve Öğrenme. Asal Yayın ve Bilişim.
Bilal, G. (1984). Demokratik ve Otoriter Olarak Algılanan Ana-Baba Tutumlarının Çocukların Uyum Düzeylerine Etkisi. [Yayımlanmamış doktora tezi]. Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Bronstein, P., Briones, M., Brooks, T., & Cowan, B. (1996). Gender and family factors as predictors of late adolescent emotional expressiveness and adjustment: A longitudinal study. Sex Roles, 34, 739-765.
Buehler, C., & Gerard, J. M. (2002). Marital conflict, ineffective parenting, and children’s and adolescents’maladjustment. Journal of Marriage and Family, 64, 78-92. https://doi.org/10.1111/j.1741-3737.2002.00078.x
Cummings, E. M. & Davies, P. T. (2002). Effects of marital conflict on children: Resent advances and emerging themes in process-oriented research. Journal of Child Psycholohy and Psychiatry, 43, 31-63. https://doi.org/10.1111/1469-7610.00003
Cummings, E. M., Davies, P. T., & Simpson, K, S. (1994). Marital conflict, gender, and children’sappraisals and coping efficacy as mediators of child adjustment. Journal of Family Pschology, 8, 141-149. https://doi.org/10.1037/0893-3200.8.2.141
Cummings, E., M., Schermerhorn, A. C., Davies, P. T., Goeke-Morey, M. C., & Cummings, J.S. (2006). Interparental discord and child adjustment: Prospective investigations of emotional security as an explanatory mechanism. Child Development, 77, 132-152. https://doi.org/10.1111/j.1467-8624.2006.00861.x
Cummings, E. M. & Davies, P. (1994). Children and marital conflict: The impact of family dispute and resolution. New York: Guilford. https://doi.org/10.1007/bf01544314
Cummings, E. M., lanotti. J. R., & Zahn-Waxler. C. (1985). Influence of conflict between adults on the emotions and aggression of young children. Developmental Psychology, 21(3), 495- 507. https://doi.org/10.1037/0012-1649.21.3.495
Cummings, E. M., Zahn-Waxler, C., & Radke-Yarrow, M. (1981). Young children’s responses to expressions of anger and affection by others in the family. Child Development, 52, 1274- 1282. https://doi.org/10.2307/1129516
Cummings, E. M. & Davies, P. T. (2002). Effects of marital conflict on children: Recent advences and emerging themes in process-oriented research. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 43(1), 31-63. https://doi.org/10.1111/1469-7610.00003
Davies, P. T. & Cummings, E. M. (1994). Marital conflict and child adjustment: An emotional security hypothesis. Psychological Bulletin, 116, 387-411. https://doi.org/10.1037/0033- 2909.116.3.387
Davies, P. T. & Cummings, E. M. (1998). Exploring children’s emotional security as a mediator of the link between marital relations and child adjustment. Child Development, 69, 124-139. https://doi.org/10.1111/j.1467-8624.1998.tb06138.x
El-Sheik, M. (1997). Children's responses to adult-adult and mother-child arguements: The role of parental marital conflict and distress. Journal of Family Psychology, 11, 165-175.
Emery, R. E. (1999). Marriage, divorce, and childrens’s adjustment (2nd ed.). Thousand Oaks, CA: Sage.
Erel, O. & Burman, B. (1995). Interrelatedness of marital relations and parent-child relations: A meta-analytic review. Psychological Bulletin, 118, 106-132. https://doi.org/10.1037/0033- 2909.118.1.108
Fauber, R. L. & Long, N. (1991). Children in context The role of the family in child psychotherapy. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 59, 813-820. https://doi.org/10.1037/0022- 006x.59.6.813
Fauber, R., Forehand, R., Thomas, A., & Wierson, M. (1990). A mediational model of the impact of marital conflict on adolescent adjustment in intact and divorced families: The role of disrupted parenting. Child Development, 61, 1112-1123. https://doi.org/10.2307/1130879
Fincham, F. D. (1998). Child develpoment and marital relation ships. Child Development, 69(2) 543-574. https://doi.org/10.1111/j.1467-8624.1998.tb06207.x
Grych, J. H. & Fincham, F. D. (1990). Marital conflict and children’s adjustment: A cognitivecontextual framework. Psychological Bulletin, 108, 267-290. https://doi.org/10.1037/0033- 2909.108.2.267
Grych, J. H., Seid, M., & Fincham, F. D. (1992). Assessing marital conflict from the child’s perspective: The children’s perception of interparental conflict scale. Child Development, 63, 558-572. https://doi.org/10.2307/1131346
Hatipoğlu, Z. (1993). The role of cetain demographich variables and marital conflict in marital saticfaction of husbands and wives [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Orta Doğu Teknik Üniversitesi.
Hetherington, E. M., Clingempeel, W.G., Anderson, E. R., Deal, J. E., Hagan, M. S., Hollier, E. A., & of Linder, M. S. (1992). Coping with marital transitions. Monograps of the Society for Research in Child Development, 57(1-2, Serial No.227).
Jenkins, J. M., Smith, M. A., & Graham, P. J. (1989). Coping with parental quarrels. Journal of American Academy of Child and Adolescent Psychiatry, 28, 182-189. https://doi.org/10.1097/00004583-198903000-00006
Kanıgsberg, S. J., & Levant, F. R. (1998). Parental attitudes and childern’s self-concept and behavior following parents’participation in parent training groups. Journal of Community Psychology, 16(4), 152-160. https://doi.org/10.1002/1520-6629(198804)16:2%3C152::aidjcop2290160206%3E3.0.co;2-r
Koçer, H. & Bacanlı, F. (2009, Mayıs). Çocukların evlilik çatışmasını algılamaları ve anne babaları arasındaki ilişkilerin incelenmesi. I. Uluslararası Eğitim Araştırmaları Kongresi. Çanakkale Üniversitesi, Çanakkale.
Mangır, M., Aral, N., Haktanır, G., Baran, G., Başar, F., & Köksal, A. (1995). Fiziksel yönden istismar edilen ve edilmeyen çocukların ana-baba tutumlarının algılayış şekillerinin incelenmesi. 10. Ya-Pa Okulöncesi Eğitimi ve Yaygınlaştırılması Semineri. İstanbul: Ya-Pa Yayın Paz. San. Tic. A.Ş., 81-98.
Neighbors, B. D., Forehand, R., & Bau, J. J. (1997). Interparental coflict and relations with parents as predictors of young adult functioning. Development and Psychopathology, 9, 169-187. https://doi.org/10.1017/s0954579497001120
O’Brien, M., Margolin, G., & John, R. S. (1995). Relation among marital conflict, child coping, and child adjustment. Journal of Clinical Child Psychology, 24, 346-361. https://doi.org/10.1207/s15374424jccp2403_12
Öztütüncü, F. (1996). Liseli ergenlerdeki İrrasyonelolumsuz otomatik düşüncelerin ana baba tutumları ve aile içi ilişkiler açısından incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi] Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Özyürek, A. & Poyraz, H. (2005). Okulöncesi 5-6 yaş çocukların problem davranışları ve ebeveynlerin displin yöntemlerinin incelenmesi, Milli Eğitim Dergisi, 166, 83-97.
Renk, K., Phares, V., & Epps, J. (1999). The relationship between parental anger and behavior problems in children and adolescents. Journal of Family Psychology, 13, 209-227. https://doi.org/10.1037/0893-3200.13.2.209
Steinberg, L., Lowborn, S. D., Darling, N., Mounts, N. S., & Downburst, S. M. (1994). Over-time changes in adjustment and competence among adolescescents from authoritative, authoritarian, indulgent neglectful families. Child Development, 65, 754-770. https://doi.org/10.2307/1131416
Şahin, F. E., & Özyürek, A. (2008). 5-6 yaş grubu çocuğa sahip ebeveynlerin demografik özelliklerinin çocuk yetiştirme tutumlarına etkisinin incelenmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(3), 395-414. https://doi.org/10.21565/ozelegitimdergisi.300013
Şendil, G. (1999). Çocukların anne babanın evlilik çatışmasını algılayışı [Yayınlanmamış Doktora Tezi] İstanbul Üniversitesi.
Şırvanlı-Özen. D. (1998) Eşler arası çatışma ve boşanmanın farklı yaş ve cinsiyetteki çocukların davranış ve uyum problemleri ile algıladıkları sosyal destek üzerindeki rolü [Yayınlanmamış doktora tezi] Hacettepe Üniversitesi.
Tezer, E. (1994). Evli eşler arsındaki çatışmalar ile çeşitli demografik değişkenlerin evlilik doyumuna etkisi: kadın eşin bir işte çalıştığı ve çalışmadığı eşler üzerinde bir araştırma. Psikiyatri, Psikoloji ve Psikofarmakoloji Dergisi, 2(3), 209-217. https://doi.org/10.18394/iid.714735
Ulu, İ. P. & Fışıloğlu, H. (2004). Çocukların evlilik çatışmasını algılaması ölçeği’nin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Türk Psikoloji Yazıları, 7(14), 61-75. https://doi.org/10.31828/tpy1301996120200131m000018
Volling, B. L. & Elins J. (1998). Family relationships and children’s emotional adjustment as correlates of maternal and paternal differantial treatment: a replication with toddler and preschool siblings. Child Development, 69(6),1640-1656. https://doi.org/10.1111/j.1467- 8624.1998.tb06182.x
Werner, E. E. (989). High-risk chidren in young adulthood: A longitudinal study from birth to 32 years. American Journal of Orthopsychiatry, 59, 72-81. https://doi.org/10.1111/j.1939- 0025.1989.tb01636.x
Zaslow, M. J. (1989). Sex differences in children’s response to parental divorce: 2. Samples, variables, ages, an sources. American Journal of Orthopsychiatry, 59, 118-141. https://doi.org/10.1111/j.1939-0025.1989.tb01640.x

Turkish Studies - Educational Sciences-Cover

ISSN: 2667-5609
Yayın Aralığı: Yılda 6 Sayı
Başlangıç: 2006
Yayıncı: ASOS Eğitim Bilişim Danışmanlık Otomasyon Yayıncılık Reklam Sanayi ve Ticaret LTD ŞTİ