Çocuk Gelişimi Lisans Öğrencilerinin Kişilik Özellikleri ile Mesleğe Bakış Açıları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi
Bu çalışma, çocuk gelişimi alanında lisans eğitimi gören lisans öğrencilerin “çocuk gelişimci” kavramına ilişkin sahip oldukları algılarını içeren metaforları belirlemek ve kişilik özellikleri arasındaki ilişkiyi incelemek amacı ile yapılmıştır. Bu çalışmanın Sağlık Bilimleri Üniversitesi Hamidiye Bilimsel Araştırmalar Etik Kurul 15/05/2020 toplantı tarihi ve 2020/5 sayılı karar ile etik onay izni alınmıştır.İstanbul il merkezinde bulunan bir üniversitede Çocuk Gelişimi Bölümünde öğrenimine devam eden 175 çocuk gelişimci adayı çalışma grubunu oluşturmuştur. Verilerin toplanmasında; nitel ve nicel araştırma yöntemleri birlikte kullanılmıştır. Kişilik özelliklerini belirlemek için “Sıfatlara Dayalı Kişilik Testi (STDK)” kullanılmıştır. Çocuk Gelişimci mesleğine yönelik algılarını belirlemek için ise metafor formu oluşturulmuştur Mesleki algıyı içeren metaforlar kategorilere ayrılarak elde edilen verilerin frekans ve yüzde değerleri bulunmuştur. Sıfatlara Dayalı Kişilik Testi (STDK)”nden elde edilen verilerin analizinde ise t test, ANOVA kullanılmıştır. Sonuç olarak, elde edilen metaforlar yol gösterici, üretken, koruyucu, eğlenceli, değerli, çözüm odaklı, yetersiz, tedavi edici, birleştirici, duygusal olmak üzere 10 kategori altında toplanmıştır. En fazla metafor, yol gösterici ve koruyucu kategorilerinde yer almaktadır. Kişilik özelliklerine ilişkin elde edilen veriler doğrultusunda, STDK toplam ve alt puanlarının cinsiyete göre anlamlı bir fark olmadığı, yaşları ile deneyime açıklık puanları arasında pozitif yönde orta düzeyde anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Ayrıca öğrencilerin öğrenim gördükleri sınıf ile STDK alt puanları arasında anlamlı bir ilişki olduğu, ikinci ve üçüncü sınıfta anlamlı bir şekilde arttığı belirlenmiştir. Bir diğer sonuç ise, metafor kategorileri ile SDTK puanları arasında anlamlı bir fark bulunamamıştır.
Investigation of the Relationship Between Personality Traits and Profession Perspectives of Undergraduate Students in Child Development
This study was carried out to determine the metaphors of undergraduate students who received undergraduate education in the field of child development and their perceptions about the concept of “child developers” and to examine the relationship between them. Ethical approval of this study was obtained with the decision of Health Sciences University Hamidiye Scientific Research Ethics Committee meeting date 15/05/2020 and number 2020/5. 175 child development candidates who continue their education in the Child Development Department of a university located in the city center of Istanbul formed the study group. In data collection; qualitative and quantitative research methods are used together. "Adjectives Based Test (STDK)" was used to learn personality. In order to determine their perceptions about the Child Developmental profession, metaphors were formed. In the analysis obtained from the Adjective Based Personality Test (STDK) t test, ANOVA was used. As a result, the metaphors obtained were gathered under 10 categories as guiding, productive, protective, fun, valuable, solution-oriented, inadequate, therapeutic, unifying, emotional. It is mostly in the metaphor, guiding and protective categories. In line with the data obtained regarding the personality traits, there was no significant difference between their ages and openness to experience, and there was no significant difference between their ages and openness to experience. In addition, it was determined that there was a significant relationship between the class in which the students studied and the sub-scores of STDK, and it increased significantly in the second and third grades. Another result was that there was no significant difference between metaphor categories and SDTK scores.
___
- Acarkan, İ. (2016). Çocuklar neden farklı: Enneagram - dokuz mizaç modeline göre, Beşir Kitabevi.
- Acarkan, İ. (2019). Kişiliğin DNA’sı: Enneagram ve dokuz mizac modeline göre, Nobel Yayıncılık.
- Ahmetoğulları, K., ve Güneş, M. (2017). Öğrencilerin kişilik özelliklerinin mesleğin geleceğine bakış açılarına etkisi: Hilvan MYO örneği, MESTEK 2017| 4. Ulusal Meslek Yüksekokulları Sosyal ve Teknik Bilimler Kongresi Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, 127-142.
- Altun, T. ve Camadan, F. (2013). Rehber öğretmenlerin rehber öğretmen (psikolojik danışman) kavramına ilişkin algılarının metafor analizi yoluyla incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 21(3), 883-918.
- Akar Gençer, A., & Yüksel, N. (2016). Sağlık personelinin hastanede görev yapan çocuk gelişimcilere yönelik görüşlerinin incelenmesi. Journal of International Social Research, 9(43), 2530-2537. http://dx.doi.org/10.17719/jisr.20164317812
- Anderson, A., Brooke, B., Doyle, A., Finn, D., & Moley, S. (2006). Understanding young people in jobs without training. London: DfES. https://www.researchgate.net/profile/ Sean_Moley/publication/267194470_Understanding_Young_People_in_Jobs_without_Tra ining/links/544e26790cf26dda088e4ef1/Understanding-Young-People-in-Jobs-withoutTraining.pdf
- Aslan, S. ve Yalçın, M. (2013). Öğretmenliğe ilişkin tutumun beş faktör kişilik tipleriyle yordanması. Milli Eğitim Dergisi, 43(197), 169-179.
- Atik, B.A. (2018). Öğretmenlerin işle bütünleşme düzeylerinin beş faktör kişilik özellikleri, iş doyumu ve öznel iyi oluşla ilişkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. K.T.Ü. Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- Atlı, A. ve Kaya, M. (2017). Üniversite öğrencilerinin mesleki kişilik tipleri. Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7 (14), 331-342. https://dx.doi.org/10.29029/busbed.322778
- Ayaz Özbek, C. ve Özkan Kılıç, Ö. (2018). Meslek yüksekokulu çocuk gelişimi programı öğrencilerinin akademik branş memnuniyetinin, öğretmenlik mesleğine yönelmelerindeki etkisi. Jass Studies-The Journal of Academic Social Science Studies, 67, s. 413- 430. http://dx.doi.org/10.9761/JASSS7566.
- Aydın, İ. S., ve Pehlivan, A. (2010). Türkçe öğretmeni adaylarının “öğretmen” ve “öğrenci” kavramlarına ilişkin kullandıkları metaforlar. Turkish Studies, 5(3), 818-842.
- Bacanlı,,H., İlhan, T. ve Aslan, S. (2009). Beş faktör kuramına dayalı bir kişilik ölçeğinin geliştirilmesi: Sıfatlara Dayalı Kişilik Testi (SDKT). Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7 (2), 261-279.
- Beydağ, K., Gündüz, A., Gök Özer, F. (2008). Sağlık yüksekokulu öğrencilerinin eğitimlerine ve mesleklerine bakış açıları, meslekten beklentileri. Pamukkale Tıp Dergisi, 1(3), 137-142.
- Burger, J.M. (2006). Kişilik. Kaknüs Psikoloji Yayınları.
- Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem Akademi Yayınları.
- Cotter, E. W., & Fouad, N. A. (2011). The relationship between subjective well-being and vocational personality type. Journal of Career Assessment, 19(1), 51-60.
- Çağlar, A , Yakut, Ö , Karadağ, E. (2005). İlköğretim okulu müdürlerinin öğretmenler tarafından algılanan kişilik özellikleri ve liderlik davranışları arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi. Ege Eğitim Dergisi, 6 (1), 61-80.
- Çelikten, M. (2006). Kültür ve öğretmen metaforları. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(21), 269-283.
- ÇGEDER, (2019). Çocuk Gelişimci Kimdir? http://cgeder.org/cocuk-gelisimci-kimdir/
- Davis, S. F. ve Palladino, J.J. (1997). Psychology (second edition), Prentice Hall.
- Demirbaş, E. A. (2015). Çocuk gelişimi bölümü üniversite öğrencilerinin “çocuk” kavramına ilişkin sahip oldukları zihinsel imgeler. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 4 (1), 295-303. https://dx.doi.org/10.26466/opus.654029
- Doğan, A. ve Baykoç, N . (2015). Türkiye'de bulunan üniversitelerin lisans programlarının çocuk gelişimi açısından incelenmesi. Hacettepe University Faculty of Health Sciences Journal, 1(2), 425-432.
- Dündar, S. (2009). Üniversite öğrencilerinin kişilik özellikleri ile problem çözme becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 24(2), 139-150.
- George D, Mallery M. (2010). SPSS for windows step by step: A simple guide and reference, 17.0 update (10th ed.). Pearson.
- Gençer Akar, A. ve Yüksel, N. (2016). Sağlık personelinin hastanede görev yapan çocuk gelişimcilere yönelik görüşlerinin incelenmesi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9, 43(9), 2530-2537. http://dx.doi.org/10.17719/jisr.20164317812
- Gülen, (2020). Çocuk gelişimi okuyan bireyin sahip olmak istediği meslek ve tercihlerinin nedenleri ile beraber incelenmesi, Turkish Studies-Educational Science,15(3),1893-1906. http://dx.doi.org/10.29228/TurkishStudies.41996
- Gülbahar, B. (2020). Öğretmenlerin sınıf yönetimi yeterlilikleri ve kişilik özellikleri arasındaki ilişkinin incelenmesi, Turkish Studies-Educational Science, 15(3),1871-1892. https://dx.doi.org/10.29228/TurkishStudies.42711
- Oktay, G., Yıldız Çeltek, N., Kuyucu, Y. E., Kuzdan, C., ve Tetikçok, R. (2016). Child development students’ level of knowledge of child health. SETB, 50 (2): 147-154. https://dx.doi.org/10.5350/SEMB.20160118040438
- İstengel, A. M. (2006). Okul rehber öğretmenlerinin kişilik özellikleri ve iş stresleri arasındaki ilişki düzeyinin incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi], Marmara Üniversitesi. Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- Kamaşak, R., ve Bulutlar, F. (2010). Kişilik, mesleki tercih ve performans ilişkisi: akademik personel üzerine bir araştırma. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 2(2), 119-126.
- Kılıç, A., Şahin, Ş., Albayrakoğlu, Ö. ve Arseven, Z. (2016). An investigation of teacher behaviors in terms of values education according to their colleagues’ views. Journal of Theoretical Educational Science, 9(3), 441-460. http://dx.doi.org/10.5578/keg.9123
- Kıral, E. (2015). Öğretmen adaylarının algılarına göre öğretmen metaforları. Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(1), 57-65.
- Koç, E. S. (2014). Sınıf öğretmeni adaylarının öğretmen ve öğretmenlik mesleği kavramlarına ilişkin metaforik algıları. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1), 51-72. http://dx.doi.org/10.17679/iuefd.79408
- Köroğlu, Ö. (2014). Meslek seçimi ile kişilik özellikleri arasındaki ilişkinin belirlenmesi: turizm rehberliği öğrencileri üzerine bir araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 19(2), 137-157.
- Kösece, P., Üredi, L., ve Akbaşlı, S. (2015). Eğitim fakültesi sınıf öğretmenliği bölümü öğrencilerin kişilik tipleriyle öğrenme stilleri arasındaki ilişkinin incelenmesi, Turkish Studies, 10(7),675- 688. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.8168
- Mayer, J. D. (2007). Asserting the definition of personality. The Online Newsletter For Personality Science, 1(1), 1-4.
- MEB (2013). Milli Eğitim Bakanlığı okul öncesi eğitim programı, https://tegm.meb.gov.tr/dosya/okuloncesi/ooproram.pdf
- McCrae, R. R., ve Costa, P. T., Jr. (2008). The five-factor theory of personality. In O. P. John, R. W. Robins ve L. A. Pervin (Eds.), Handbook of personality: Theory and research (p. 159–181). The Guilford Press.
- McGraw-Hill (2017). Aklımın Aklı Psikoloji- PsychSmart, (Ed. Mithat Durak, Emre Şenol Durak, Ufuk Kocatepe) Nobel Yayıncılık.
- Özpolat, A. R. (2014). Psikolojik danışma ve rehberlik bölümü öğrencilerinin “psikolojik danışma” kavramına ilişkin sahip oldukları metaforlar. Kastamonu Eğitim Dergisi, 22(1), 385-396.
- Pesen, A., Kara, İ ve Gedik, M. (2015). Çocuk gelişimi bölümü 2. sınıf öğrencilerinin “müdür” kavramına ilişkin metafor algıları. Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4, 39- 61.
- Saban, A. (2004). Giriş düzeyindeki sınıf öğretmeni adaylarının öğretmen kavramına ilişkin ileri sürdükleri metaforlar, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(2), 131-155.
- Saban, A. (2009). Öğretmen adaylarının öğrenci kavramına ilişkin sahip oldukları zihinsel imgeler. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(2), 281-326.
- Saban, A., Koçbeker, B. N., ve Saban, A. (2006). Öğretmen adaylarının öğretmen kavramına ilişkin algılarının metafor analizi yoluyla incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(2), 461-522.
- Sevi, E. S. (2009). Psikobiyolojik kişilik modeli ve beş faktör kişilik kuramı: Mizaç ve karakter envanteri (TCI) ile beş faktör kişilik envanterinin (5FKE) karşılaştırılması. [YayımlanmamışYüksek Lisans Tezi]. Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Soba, M., Şimşek, A. ve Demir, E. (2019). Üniversite öğrencileri üzerine ampirik bir uygulama: beş faktör kişilik modeli. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 6(2), 28-43.
- Tabachnick B.G. ve Fidell L.S. (2013). Using Multivariate Statistics (6th edition). Pearson.
- Taştepe, T., ve Köksal Akyol, A. (2014). Hastanelerde görev yapan çocuk gelişimcilerin çalışma ortamları ile mesleklerine ilişkin görüşlerinin incelenmesi. Ankara Sağlık Bilimleri Dergisi, 3(1), 29-54. https://dx.doi.org/10.1501/Asbd_0000000045
- Tatar, A. (2017). Büyük beş-50 kişilik testinin Türkçeye çevirisi ve beş faktör kişilik envanteri kısa formu ile karşılaştırılması. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 18(1), 51-61. http://dx.doi.org/10.5455/apd.220580
- Tatlılıoğlu, K. (2014). Üniversite öğrencilerinin beş faktör kişilik kuramına göre kişilik özellikleri alt boyutlarının bazı değişkenlere göre değerlendirilmesi. Tarih Okulu Dergisi, 17,939-971.
- Tomrukçu, B. (2008). Beş faktör kişilik özellikleri ile iş değerleri arasındaki ilişki üzerine bir inceleme [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- TDK (2019). Türk dil kurumu sözlükleri. http://sozluk. gov. tr.
- TUIK, A. (2008). Fishery statistics. Turkey Statistical Institute, 18.
- Uğurlu, B. (2012). Resmi liselerde çalışan öğretmenlerin kişilik özellikleri ile kullandıkları disiplin stilleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi], Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- Ulutaş, M. (2010). Birey örgüt uyumu kuramı ve dalaman havalimanı çalışanları üzerine bir alan araştırması [Yayınlanmamış doktora tezi] Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Ündar, E. (2005). Okul öncesi öğretmenlerinin kişilik özelliklerinin iş tatminleri üzerindeki etkisi. [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- Yıldırım, A., ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayınevi.