Raylı Sistemler Konulu Lisansüstü Tezlerin İncelenmesi

Bu araştırmada, Türkiye’de yazılan lisansüstü tezlerde, raylı sistemlerin hangi açıdan ve ne şekilde ele alındığına ilişkin genel durumun incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın evrenini Yükseköğretim Kurumu (YÖK) Ulusal Tez Veri Tabanında “raylı sistemler konulu” yazılmış olan lisansüstü tezler oluşturmaktadır. Araştırmada örnekleme yoluna gidilmemiştir. Araştırmanın yapıldığı tarih olan 2019 yılı Eylül ayına kadar YÖK Ulusal Tez Veri Tabanında “başlığında raylı sistem” kavramı geçen 202 lisansüstü tez olduğu belirlenmiş ve tüm tezler araştırma kapsamına alınmıştır. Veriler araştırmacı tarafından oluşturulan tez inceleme formu ile toplanmıştır. Araştırmada veriler, araştırmacı tarafından oluşturulan tez inceleme formuna göre toplanarak kodlanmıştır. Yapılan doküman inceleme sonuçları, bilgisayar ortamında SPSS 22.0 programına aktarılarak yüzde ve frekans analizlerine tabi tutulmuştur. Araştırma sonucunda; raylı sistemler konusunda yapılan ilk lisansüstü tezin 1992 yılında; en çok sayıdaki lisansüstü tezin İstanbul Teknik Üniversitesi’nde yapıldığı belirlenmiştir. Raylı sistemler konulu lisansüstü tezlerin çoğunluğunun Fen Bilimleri Enstitülerinde yapıldığı; en fazla lisansüstü tezin elektrik, elektronik, elektrik elektronik mühendisliği anabilim dallarında gerçekleştirildiği belirlenmiştir. Araştırmada raylı sistemler konulu tezlerin büyük çoğunluğunun devlet üniversitelerinde, Türkçe dilinde; yüksek lisans tezi olarak hazırlandığı saptanmıştır. Lisansüstü tezleri yöneten danışmanların çoğunluğunun Profesör Doktor unvanına sahip olan akademisyenlerce yürütüldüğü saptanmıştır. Raylı sistemler konulu incelenen tezlerin içeriklerine bakıldığında ise; incelenen 202 tezin 62’sinde proje oluşturulduğu, 8 tezde ise hem proje oluşturulduğu hem de oluşturulan projenin uygulamaya geçirildiği görülmüştür.

Assessment of Postgraduate Theses on Rail Systems

This research was carried out in order to examine how the overall situation of rail systems are handled in graduate theses written in Turkey. The universe of the research consists of graduate theses written on the subject "rail systems" in the national thesis database of Higher Education Institution (YÖK). No sampling method was used in the research. Until September 2019, the date of the research, 202 graduate theses on the subject of "rail systems" were determined in the national thesis database of Higher Education Institution, and all were included in the research. The data of the research were collected and coded according to the thesis review form created by the researcher. The document review results were transferred to SPSS 22.0 program in computer environment and were subjected to percentage and frequency analyzes. As a result of the research, it was determined that the first post-graduate thesis on rail systems was made in 1992 and that the highest number of post-graduate theses were made at Istanbul Technical University. The majority of the graduate theses on rail systems were done in the Institutes of natural and applied sciences and that the most graduate theses were performed in the Departments of Electrical, Electronics, Electrical-Electronics Engineering. They were written in Turkish and as a master's thesis in state universities. The majority of the advisors who manage the graduate theses were carried out by academics with the title of Professor Doctor. When we look at the contents of the theses reviewed; it was observed that in 62 of the 202, projects were created, and in 8, the created project was also implemented.

___

  • Akarsoy Altay, T. (2014). Türkiye Raylı Sistem Taşıt Araçları İmalat Sanayisi, 2014. 20 Eylül 2019 tarihinde http://www.inovasyon.org/pdf/TA.TurkiyeRaylıSistemlerSanayisi.2014.pdf adresinden erişildi.
  • Akarsoy Altay, T. Kaya, N. Sığırtmaç, T. (2009). Rapor: Bursa Raylı Sistem (Hafif Raylı) Araçları Üretimi. 14 Eylül 2019 tarihinde http://www.inovasyon.org/pdf/TA.Bursa.RaylısistemAraçÜre tim.Rap.9.10.2009.pdf adresinden erişildi.
  • Akbulut, G. (2012). “Osmanlı Devleti’nden Türkiye Cumhuriyeti’ne gerçekleşmeyen projeleri ve etkileri (1876-1939)”. Atatürk Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Dergisi, 1, (1): 225-257.
  • Akbulut, U., (2013). “Tramvay, Tünel ve Trenin Ülkemize Gelişi”. TSE Standart Ekonomik ve Teknik Dergisi, (619). Alan Tercihleri, Raylı Sistemler Teknolojisi 20 Eylül 2019 tarihinde http://www.alantercihleri.com /video/269/RAYLI-SISTEMLER-TEKNOLOJISI.html adresinden erişildi
  • Aydın, S. (2001). “Türkiye’nin serüvenine muhtasar bir bakış”. Kebikeç- İnsan Bilimleri İçin Kaynak Araştırmaları Dergisi, 11: 49-94.
  • Ayhan, S. (2007). Kentsel raylı sistemlerde işletme maliyetleri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Birinci, G., Kılıçer K., Ünlüer, S. ve Kabakçı, I. (2009). Eğitim teknolojisi alanında yapılan durum çalışması araştırmalarının yöntemsel değerlendirilmesi. III. Uluslararası Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Sempozyumu. Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
  • Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2019). Bilimsel araştırma yöntemleri. (26. bs.). Ankara: Pegem Yayınları.
  • Dalgıç, Y., Boz Ulutaş, E. ve Karasungur, S. (2016). Tr41 Bölgesi Raylı Sistemler Sektörü Raporu, Dünü, Bugünü ve Geleceği, BEBKA Bursa Eskişehir Bilecik Kalkınma Ajansı.
  • Dinç, S., Hamurcu, M. ve Eren, T. (2018). “Kentsel ulaşım için alternatif tramvay araçlarının çok kriterli seçimi”. Gazi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 4(2):124-135.
  • Erkaya, H. H. (2013, Haziran). Raylı sistemler lisansüstü programları, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Raylı Sistemler. 1 Ekim 2019 tarihinde http://www.emo.org.tr/ekler/3acb36fe11ce59a_ek.pdf adresinden erişildi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Raylı Sistemler Yüksek Lisans Programı, 10 Eylül 2019 tarihinde https://ects.ogu.edu.tr/YuksekLisans/Program/88 adresinden erişildi.
  • Eskişehir Teknik Üniversitesi Ulaştırma Meslek Yüksekokulu, 15 Eylül 2019 tarihinde https://www.eskisehir.edu.tr/akademik/meslek-yuksekokullari/1402/ulastirma-meslekyuksekokulu/ genel-bilgi adresinden erişildi.
  • Euronews, (19.03.2019). 12 Ağustos 2019 tarihinde https://tr.euronews.com/2019/03/19/turkiyede- 100-kisiye-dusen-arac-say-s-28-ab-de-ise-51 adresinden erişildi.
  • Gülnar, H. (2018). Yüksek hızlı tren yatırımlarının gelir ortaklığı senedi ile finansmanı. Uzmanlık tezi, Kalkınma Bakanlığı, Yayın No: 2958, Ankara. 18 Ağustos 2019 tarihinde www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2018/11/HalilG%C3%BClnar.pdf adresinden erişildi.
  • Gündüz, A, Kaya, M, Aydemir, C. (2011). “Kent içi ulaşımında karayolu ulaşımına alternatif sistem: raylı ulaşım sistemi”. Akademik Yaklaşımlar Dergisi, 2(1): 134-151. İTÜ Program Bilgi Paketi Raylı Sistemler Mühendisliği Tezli Yüksek Lisans Programı, 1 Ekim 2019 tarihinde http://www.tyyc.itu.edu.tr/ProgramHakkinda.php?Program=RSM_RS_YL adresinden erişildi.
  • İTÜ Raylı Sistemler Mühendisliği Yüksek Lisans Programı, 20 Eylül 2019 tarihinde http://www.rsm.itu.edu.tr/tr/misyon-vizyon/ adresinden erişildi.
  • Karabulut, Y. (1993), “Türkiye'de demiryolu ulaşımı”. Türkiye Coğrafyası Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi, (6), Ankara. 30 Eylül 2019 tarihinde http://tucaum.ankara.edu.tr/turkiye-cografyasi-arastirma-ve-uygulama-merkezi-dergisi/ adresinden erişildi.
  • Karabük Üniversitesi Raylı Sistemler Mühendisliği Raylı Sistemler Mühendisliği, 20 Eylül 2019 tarihinde http://muh.karabuk.edu.tr/raylisistemler/ adresinden erişildi. Karabük Üniversitesi, 20 Eylül 2019 tarihinde https://yokatlas.yok.gov.tr/lisans.php?y=106110433 adresinden erişildi.
  • Karasar, N. (2014). Bilimsel araştırma yöntemi (27. Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Kırlangıçoğlu, C. (2016). “Çok kriterli karar verme yöntemleri ile kent içi raylı sistem koridor planlaması”. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Coğrafya Dergisi, (33):54-71.
  • Kurt, C. (2010). Türkiye’de ulaştırma sektörü içerisinde lojistiğin yeri ve önemi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • MEB (Milli Eğitim Bakanlığı) (2018). Türkiye’de meslekî ve teknik eğitimin görünümü. Eğitim Analiz ve Değerlendirme Raporları Serisi, No:1, Kasım.
  • Nalçakan, M. (2013), “Raylı sistemler eğitiminin önemi”. TSE Standart Ekonomik ve Teknik Dergisi, (619):66-71.
  • Nalçakan, M. (2003). Türkiye ekonomisi açısından ulaştırma sektöründe demiryolu taşımacılığının önemi ve ekonometrik model ile türkiye demiryolu yurtiçi yük taşıma talebinin analizi (1980–2000 dönemi). Yayımlanmamış doktora tezi, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
  • Öztürk, İ. (2009). Osmanlı İmparatorluğu’ndan günümüze demir yollarının gelişimi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Öztürk, Z. ve Arlı, V. (2009). Demiryolu mühendisliği. İstanbul: Sembol Baskı.
  • Rail Turkey TR (2019). Hangi Şehrimiz Raylı Sistemlerde Ne Durumda – 2019?. 15 Kasım 2019 tarihinde https://tr.railturkey.org/2019/11/11/hangi-sehrimiz-rayli-sistemlerde-nedurumda- 2019/adresinden erişildi.
  • Resmî Gazete, (9 Kasım 2015, Sayı: 29537.), TCDD Genel Müdürlüğü-Demiryolu Emniyet Yönetmeliği-Madde-4-j. 14 Eylül 2019 tarihinde https://www.mevzuat.gov.tr/Metin.Aspx?MevzuatKod=7.5.21259&MevzuatIliski=0&sour ceXmlSearch=Demiryolu%20Emniyet%20Y%C3%B6netmeli%C4%9Fi adresinden erişildi.
  • Saatçioğlu, C. ve Yaşarlar, Y. (2012). “Kentiçi ulaşımda toplu taşımacılık sistemleri”. Kafkas Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 3(3): 117-144.
  • Şen, L. (2001). “Merkez-çevre ilişkilerinin önemli bir dinamiği olarak osmanlı imparatorluğu’nda ulaştırma sistemleri”. Kebikeç- İnsan Bilimleri İçin Kaynak Araştırmaları Dergisi, (11), 95-124.
  • Şenlik, İ. (2016). “Kent içi raylı ulaşım sistemleri”. Elektrik Mühendisliği Dergisi, (458):37-39.
  • TCDD Genel Müdürlüğü İstatistik Yıllığı (2014-2018). Ankara. 30 Eylül 2019 tarihinde http://www. tcdd.gov.tr/content/35 adresinden erişildi.
  • TCDD Taşımacılık AŞ. (2018). Faaliyet Raporu. 22 Ağustos 2019 tarihinde http://www.tcdd tasimacilik.gov.tr/sayfa/faaliyet-raporlari/ adresinden erişildi.
  • Tekeli, İ. ve İlkin, S. (2001). “Cumhuriyet’in demiryolu politikalarının oluşumu ve uygulaması”. Kebikeç- İnsan Bilimleri İçin Kaynak Araştırmaları Dergisi, (11):125-163
  • Toprak, R. (1999). Şehir içi raylı ulaşım sistemleri. Trafik: Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Trafik Planlaması ve Uygulanması Anabilim Dalı Bülteni, (13).
  • TSKB (Türkiye Sınai Kalkınma Bankası) (2015). Sürdürülebilir Yaşam: Toplu Ulaşım, Çevreye de Kazandırıyor. 02 Ağustos 2019 tarihinde http://www.cevreciyiz.com/makaledetay/ 966/toplu-ulasim-cevreye-de kazandiriyor adresinden erişildi.
  • UAB-Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı (2018). Ulaşan ve Erişen Türkiye, Ankara. 07 Eylül 2019 tarihinde https://www.uab.gov.tr/uploads/pages/bakanlik-raporlari/ulasan-ve-erisenturkiye- 2018.pdf adresinden erişildi.
  • UAB-Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı (2018), Ulaşan ve Erişen Türkiye, Demiryolu”, Ankara. 07 Eylül 2019 tarihinde https://www.uab.gov.tr/uploads/pages/demiryolu/demiryolu.pdf adresinden erişildi.
  • unirehberi.com. 26 Eylül 2019 tarihinde https://www.unirehberi.com/ adresinden erişildi.
  • Yalçın, S. ve Erel, A. (2007). Yüksek Hızlı Demiryollarında Altyapının Önemi ve Tasarım İlkeleri. 7. Ulaştırma Kongresi Bildiriler Kitabı, 19-21 Eylül 2007, İstanbul: TMMOB Yayınları, s. 324-344.
  • Yükseköğretim Kurulu (YÖK), (2019). 15 Eylül 2019 tarihinde https://tez.yok.gov.tr/UlusalTez Merkezi/tezSorguSonucYeni.jsp adresinden erişildi.
  • Zhou, W., Wang, Z. and Li-min, J. (2011). The theory and method of design and optimization for railway ıntelligent transportation systems (RITS). Bentham Science Publishers, pp.1- 28.