NATO’NUN BOSNA-HERSEK ASKERİ MÜDAHALESİ ÖNCESİ TÜRKİYE’NİN SİYASİ ÇABALARI

Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü (NATO) kuruluş amacı olarak karşımıza ilk olarak Sovyet Rusya’nın yayılmacı politikaları neticesinde batılı dünyanın kendinin savunması olarak çıkmaktadır. Daha sonra Sovyet Rusya tarafının Varşova Paktı’nı kurmasıyla birlikte dünyada Soğuk Savaşın bu paktla en büyük aktörlerinden biri haline gelmiştir. Sovyetlerin, dolayısıyla da komünizmin dağılmasıyla birlikte NATO Soğuk Savaşın bir aktörü olmaktan sıyrılmış, modern dünyada siyasi, askeri olaylara yön vermeye, demokratik olmayan eylemlere, terörizmle mücadeleye karşı etkin olarak kullanılan bir yapıya bürünmüştür. Özellikle Körfez Krizi ardından Irak’a yapılan müdahalede başrolü çekmesi, NATO’nun artık bir soğuk savaş aktörü değil toplumsal ve siyasi olaylara müdahalede etkin olan bir başrole girdiği görülmektedir. Körfez Savaşından sonra artık zulmü engelleme, anlaşmazlıkları giderme ve toplumlararası olayları çözmede hem siyasi hem de askeri gücünü kullanarak dünyada söz sahibi bir organizasyon haline gelmiştir. Çalışma; NATO’nun problemi çözmede siyasi girişimlerle bir sonuç alınamaması ve Sırpların, Boşnaklara karşı yaptığı ve yapmaya devam ettiği özellikle soykırım noktasına gelen askeri müdahalelerine karşı yapmış olduğu askeri müdahale öncesi Türkiye’nin siyasi çabalarını ve bu çabaların bir savaşı engelleme boyutunu ele almaya çalışmıştır. Çalışma; Nitel araştırma yöntemlerinden belge, doküman analizi, görüşme ve röportaj metodu kullanılarak, arşiv belgeleri ve dönemin siyasi aktörlerinin de görüşleri noktasında değerlendirilmiştir. NATO’nun bir üyesi olan Türkiye’nin bu müdahale öncesi, esnasında ve sonrasında nasıl bir tavır takındığını dönemin gazetelerinden de yararlanılarak ortaya konulmuştur.

TURKEY'S POLITICAL EFFORTS BEFORE THE NATO MILITARY INTERVENTION IN BOSNIA-HERZEGOVINA

As a result of the expansionist policies of Soviet Russia, we first come across as the defence of the Western world itself as the purpose of the establishment of the North Atlantic Treaty Organization (NATO). Later, with the establishment of the Warsaw Pact by the Soviet Russian side, it became one of the greatest actors of the Cold War in the world with this pact. With the dissolution of the Soviets and, therefore, communism, NATO has been stripped of being an actor of the Cold War and has been effectively used in the modern world against political, military events, undemocratic actions and the fight against terrorism. The fact that NATO took the lead role in the intervention in Iraq, especially after the Gulf crisis, shows that NATO is no longer a Cold War actor but an active participant in intervening in social and political events. After the Gulf War, it has now become an organization that has a say in the world by using both its political and military power to prevent persecution, resolve disputes and resolve inter-communal events. The study sought to address the political efforts of Turkey before NATO's political attempts to solve the problem and the military intervention of the Serbs against the Bosniaks, which it continues to do and especially against the genocide point, and the extent of these efforts to prevent a war. The study was evaluated using qualitative research methods such as Document, document analysis, interview and interview method, on the point of archival documents and opinions of political actors of the period. Turkey, which is a member of NATO, has taken a stance before, during and after this intervention.

___

  • Ayın Tarihi, 2 Şubat 1994.
  • Ayın Tarihi, 6 Mayıs 1993.
  • Ayın Tarihi, 7 Temmuz 1992.
  • Dışişleri Bakanlığı Enformasyon Dairesi Başkanlığı, 11 Temmuz 1992, sayı: 3356-E.
  • Dışişleri Bakanlığı Enformasyon Dairesi Başkanlığı, 13 Ağustos 1992, sayı: 3356-E
  • Dışişleri Bakanlığı Enformasyon Dairesi Başkanlığı, 14 Temmuz 1993, sayısız.
  • Dışişleri Bakanlığı Enformasyon Dairesi Başkanlığı, 19 Aralık 1992, sayı: 3350.
  • TBBM Zabıt Cerideleri, D. 19, C. 10, s. 250.
  • TBMM Zabıt Cerideleri, D. 19, C. 10, s. 249.
  • TBMM Zabıt Cerideleri, D. 19, C. 11, s. 207.
  • TBMM Zabıt Cerideleri, D. 19, C. 16, s. 30.
  • TBMM Zabıt Cerideleri, D. 19, C. 36, s. 255.
  • TBMM Zabıt Cerideleri, D. 19, C. 57, s. 241,242.
  • TBMM Zabıt Cerideleri, D. 19, C. 57, s. 242.
  • Cumhuriyet, 3 Ocak 1993.
  • Milliyet, 22 Nisan 1992.
  • Fidan Yusuf (2017), Soğuk Savaş Sonrası NATO’nun Balkan Politikası, (Yüksek Lisans Tezi), Antalya: Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Karal Enver Ziya (1988), Osmanlı Tarihi Cilt. V, Ankara: TTK Yayınları.
  • Yenigün Cüneyt, Hacıoğlu Ümit (2010), “Bosna-Hersek: Batı’nın Güvenini Kaybettiği Medeniyet”, Dünya Çatışmaları Dergisi, C: 1 ss. 674-677.
Turkish Studies - Economics, Finance, Politics-Cover
  • ISSN: 2667-5625
  • Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
  • Başlangıç: 2006
  • Yayıncı: ASOS Eğitim Bilişim Danışmanlık Otomasyon Yayıncılık Reklam Sanayi ve Ticaret LTD ŞTİ
Sayıdaki Diğer Makaleler

MARKAYA DUYULAN GÜVEN ÜZERİNDE DENEYİMSEL PAZARLAMANIN ROLÜ: ULUSAL DÜZEYDE FAALİYET GÖSTEREN LOJİSTİK ŞİRKETİ MÜŞTERİLERİ ÜZERİNDE BİR ÇALIŞMA

Murat ÇAKIRKAYA

HIRVATİSTAN’DA E-DEVLET POLİTİKA VE UYGULAMALARININ AB GÖSTERGELERİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ

Hatice KOÇ

ÇALIŞANLARIN ETİK İKLİM ALGILAMALARININ İŞ TATMİNİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ: TÜKENMİŞLİĞİN ARACILIK ROLÜ

Mehtap ÖZTÜRK, Aykut BEDÜK, Kemalettin ERYEŞİL

DOĞRUDAN YABANCI YATIRIMLARIN ÜLKELERİN EKONOMİK PERFORMANSLARINA ETKİLERİ: MINT ÜLKELERİ ÜZERİNE TARİHSEL BİR ANALİZ

Seçil ŞENEL UZUNKAYA

MİLLİ ENERJİ VE MADEN POLİTİKASINDA BİR AKTÖR OLARAK LİNYİTİN TARTIŞMALI MİSYONU

Muhammed ORAL, Ünal ÖZDEMİR

TÜRK FİNANSMAN ŞİRKETLERİNİN CAMEL ANALİZİ

Arzum Erken ÇELİK

SAĞLIK UYARI ETİKETİNİN, ALGILANAN KALİTE, ALGILANAN SAĞLIK RİSKİ VE SATIN ALMA EĞİLİMİNE ETKİSİ: ANKARA’DA BİR ARAŞTIRMA

İbrahim BOZACI, Rukiye Nur BEĞDEŞ, İsmail GÖKDENİZ

ÖRGÜTLERDE UYGULANAN KATI VE ILIMLI İNSAN KAYNAKLARI MODELLERİNİN, ÇALIŞANLARIN İŞ TATMİNLERİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİNİN İNCELENMESİ

Nilüfer RÜZGAR

ASİMETRİK BİLGİ ÇERÇEVESİNDE HANE HALKI HARCAMALARI VE GÜVEN İNDEKSLERİNİN ULUSLARARASI TİCARET ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ: İTHALAT VE İHRACAT PERSPEKTİFİNDEN BAKIŞ

Işıl TELLALBAŞI MENGÜÇ

YEREL YÖNETİMLERDE TÜRKİYE’NİN MODERNLEŞMESİ VE STRATEJİK PLANLAMA

Eray KÖMÜRCÜOĞLU