Kamu Personeli Tarafından İşlenen Zimmet Suçlarına Yönelik Türkiye Genelinde Bir Araştırma

Devlet tarafından vatandaşlara kamu çalışanları aracılığıyla muhtelif hizmetler sunulmaktadır. Söz konusu hizmetlerin finansmanı ağırlıklı olarak bütçe kaynaklarından sağlanmaktadır. Genel bütçenin kaynakları, çok sayıda kişi ve firmadan toplanan vergi ve benzeri kamu mali gelirleridir. Devletin vergilendirme yoluyla elde ettiği gelirler, cari harcamalar, transfer harcamaları ve yatırım harcamaları biçiminde farklı saiklerle yıl içinde kullanılmaktadır. Kamu sektöründe çeşitli amaçlarla gelir elde edilmesi ve bunların harcamalara dönüştürülmesi sürecinde çok sayıda işlem yapılmakta ve bunlar yüksek sayıda personel tarafından yürütülmektedir. Kamuda çalışan personel sayısının yüksekliği ve icra edilen işlem çeşitliliği sebebiyle birtakım hile riskleri ortaya çıkmaktadır. Yapılan araştırmalar kamu sektöründe varlıkların kötüye kullanılması niteliğindeki zimmet eylemlerinin en sık gerçekleştirilen hileler olduğunu göstermektedir. Zimmet, görevi nedeniyle zilyetliği kendisine devredilen bir kıymet üzerinde bir kamu personelinin kendisi veya başkasının çıkarına olarak tasarrufta bulunması biçiminde ifade edilmektedir. Bu çalışmada Türkiye kamu sektöründe çalışan personel tarafından gerçekleştirilen zimmet eylemlerinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Araştırma Adalet Bakanlığı tarafından yayınlanan adli istatistik verileri üzerinden yürütülmüştür. Bu çerçevede 2009- 2017 yılları arasında ceza davalarına konu olan zimmet eylemlerine ilişkin olarak yıl, cinsiyet ve bölge bağlamında fark analizleri gerçekleştirilmiş olup ortaya çıkan istatistiki bulgular hile teorisi çerçevesinde tartışılmıştır. Araştırmadan elde edilen sonuçlar, kamu sektöründe gerçekleştirilen zimmet eylemlerinin cinsiyet ve bölge açısından anlamlı farklılıklar taşıdığını, yıl açısından ise anlamlı bir farklılık taşımadığını göstermektedir.

A Research Across Turkey Regarding Embezzlement Crimes Perpetrated By Public Sector Personnel

The state provides various services to citizens through public employees. These services are mainly financed from budgetary sources. The sources of the general budget are tax and similar public financial resources collected from a large number of individuals and firms. The revenues collected by the state through taxation are used during the year with different incentives in the form of current expenditures, transfer expenditures and investment expenditures. In the process of collecting fiscal income and converting them into expenditures for various purposes in the public sector, many transactions are performed and these are carried out by a high number of personnel. Various fraud risks arise due to the high number of public employees and the variety of transactions performed. Research shows that embezzlement acts, which are misuse of assets, are the most common frauds in the public sector. Embezzlement is expressed in the form of the disposing of a public personnel in the interest of himself or another person on an asset transferred to him due to his duty. This paper aimed to evaluate embezzlement crimes perpetrated by public sector personnel in Turkey. The research was carried out on forensic statistics published by the Ministry of Justice. Within this framework, the difference tests were carried out regarding the embezzlement actions that were subject to the criminal cases between 2009- 2017 in terms of year, gender and region and the findings are discussed within the scope of fraud theory. The results of this study show that embezzlement actions carried out in the Turkish public sector have significant differences in terms of gender and region, but not in terms of years.

PDF

___

5 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi (2018, 15 Temmuz). Resmi Gazete Sayısı: 30479
5018 sayılı Kamu Mali Kontrol Kanunu (2003, 12 Ekim). Resmi Gazete Sayısı: 25326.
5237 sayılı Türk Ceza Kanunu (2004, 26 Eylül). Resmi Gazete Sayısı: 25611.
Adalet Bakanlığı (2003), Türk Ceza Kanunu Madde Gerekçeleri, http://www.cezabb. adalet.gov.tr/mevzuat/maddegerekce.doc (Erişim Tarihi: 22.08.2019)
Adalet Bakanlığı (2019a), Yıllar İtibarıyla İllere Göre Ceza Mahkemelerinde Yıl İçinde Açılan Davalar ve Sanık Sayıları, http://www.adlisicil.adalet.gov.tr/acilandetayli/2017ceza/acilan/2017-5237- %C4%B0LLER.pdf (Erişim Tarihi: 27.07.2019)
Adalet Bakanlığı (2019b), Yıllar İtibariyle İllere Göre Ceza Mahkemelerinde Yıl İçinde Açılan Davalar ve Sanık Sayıları, http://www.adlisicil.adalet.gov.tr/acilandetayli/2016ceza/acilan/2016-5237- %C4%B0LLER.pdf (Erişim Tarihi: 27.07.2019)
Adalet Bakanlığı (2019c), Yıllar İtibariyle İllere Göre Ceza Mahkemelerinde Yıl İçinde Açılan Davalar ve Sanık Sayıları, http://www.adlisicil.adalet.gov.tr/acilandetayli/2015-5237.pdf (Erişim Tarihi: 27.07.2019)
Adalet Bakanlığı (2019ç), Yıllar İtibariyle İllere Göre Ceza Mahkemelerinde Yıl İçinde Açılan Davalar ve Sanık Sayıları, http://www.adlisicil.adalet.gov.tr/acilandetayli/2014-5237.pdf (Erişim Tarihi: 27.07.2019)
Adalet Bakanlığı (2019d), Yıllar İtibariyle İllere Göre Ceza Mahkemelerinde Yıl İçinde Açılan Davalar ve Sanık Sayıları, http://www.adlisicil.adalet.gov.tr/acilandetayli/2013-5237.pdf (Erişim Tarihi: 27.07.2019)
Adalet Bakanlığı (2019e), Yıllar İtibariyle İllere Göre Ceza Mahkemelerinde Yıl İçinde Açılan Davalar ve Sanık Sayıları, http://www.adlisicil.adalet.gov.tr/acilandetayli/2012-5237.pdf (Erişim Tarihi: 27.07.2019)
Adalet Bakanlığı (2019f), Yıllar İtibariyle İllere Göre Ceza Mahkemelerinde Yıl İçinde Açılan Davalar ve Sanık Sayıları, http://www.adlisicil.adalet.gov.tr/acilandetayli/2011-5237.pdf (Erişim Tarihi: 27.07.2019)
Adalet Bakanlığı (2019g), Yıllar İtibariyle İllere Göre Ceza Mahkemelerinde Yıl İçinde Açılan Davalar ve Sanık Sayıları, http://www.adlisicil.adalet.gov.tr/acilandetayli/2010-5237.pdf (Erişim Tarihi: 27.07.2019)
Adalet Bakanlığı (2019h), Yıllar İtibariyle İllere Göre Ceza Mahkemelerinde Yıl İçinde Açılan Davalar ve Sanık Sayıları, http://www.adlisicil.adalet.gov.tr/acilandetayli/2009-5237.pdf (Erişim Tarihi: 27.07.2019)
Aslan, V. (2013), Zimmet Suçu, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, 71(1), 43-66.
Association of Certified Fraud Examiners (ACFE) (2018a), Report To The Nations 2018 Global Study on Occupational Fraud and Abuse, https://s3-us-west- 2.amazonaws.com/acfepublic/2018-report-to-the-nations.pdf (Erişim Tarihi: 22.08.2019)
Association of Certified Fraud Examiners (ACFE) (2018b), Report To The Nations 2018 Global Study On Occupational Fraud And Abuse – Government Edition-, https://www.acfe.com/uploadedFiles/ACFE_Website/Content/rttn/2018/RTTNGovernment- Edition.pdf (Erişim Tarihi: 22.08.2019)
Bozkurt, N. (2016), İşletmelerin Kara Deliği Hile: Çalışan Hileleri, 3.Basım, Alfa Yayınları, İstanbul.
Chartered Institute of Management Accountants (CIMA) (2009a), Fraud Risk Management: A Guide to Good Practice, https://www.cimaglobal.com/Documents/ImportedDocuments/cid_techguide_fraud_risk_m anagement_feb09.pdf.pdf (Erişim Tarihi: 22.08.2019)
Chartered Institute of Management Accountants (CIMA) (2009b), Corporate Fraud, http://www.cimaglobal.com/Documents/ImportedDocuments/cid_tg_corporate_fraud_may 09.pdf.pdf (Erişim Tarihi: 22.08.2019)
Coenen, T.L. (2008), Essentials of Corporate Fraud, John Wiley & Sons, New Jersey.
Devlet Personel Başkanlığı (DPB) (2019), Kamu Personelinin Cinsiyetlerine Göre Dağılımı, http://www.dpb.gov.tr/F/Root/dosyalar/istatistikler/kamu_per_istatistikleri/temmuz2019/20 18_1_GENELTABLO_CINSIYET.pdf (Erişim Tarihi: 27.07.2019)
DiNapoli, T.P. (2008), Red Flags for Fraud, State of New York Office of the State Comptroller.
Dursun, H. (2005), Ekonomik Suçlar ve Türkiye’deki Sürdürülebilir Kalkınmaya Etkileri, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 58, 215-245.
Emir, M. (2008), Hile Denetimi, Mali Çözüm Dergisi, 86, 109.121.
Gloeck, J.D. ve de Jager, H. (2005), Fraud Profiles of Public Sector Institutions in South Africa, Southern African Journal of Accountability and Auditing Research, 6(1), 49-65.
Golden, T.W., Skalak, S.L. ve Clayton M.M. (2006), A Guide to Forensic Accounting Investigation, John Wiley & Sons.
İç Denetim Koordinasyon Kurulu (İDDK) (2006), İç Denetçilerin Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik, Resmi Gazete Sayısı: 26226.
İtişgen, R. (2013), Türk Ceza Hukukunda Zimmet Suçu, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, 71(1), 639-672.
Kayım, A. (2009), İç Denetçiler Soruşturma Yapabilir Mi? Kamu Zararından Sorumlu Olanların Tespiti Çerçevesinde Bir Değerlendirme, Denetişim, 2, 117-125.
Okoye, E.I. ve Gbegi, D.O. (2013), Forensic Accounting: A Tool for Fraud Detection and Prevention in The Public Sector (A Study Of Selected Ministries in Kogi State), International Journal of Academic Research in Business and Social Sciences, 3(3), 1-19.
Othman, R., Aris, N.A., Mardziyah, A., Zainan, N. ve Amin, N.M. (2015), Fraud Detection and Prevention Methods in The Malaysian Public Sector: Accountants’ and Internal Auditors’ Perceptions, Procedia Economics and Finance, 28, 59-67.
Şahin, Ü. (2008), 5018 Sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununda İç Denetim Sistemi, Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 2008(2), 289-302.
Şentürk, F. ve Kasap, M. (2013), Beyaz Yaka Suçları ve Finansal Yolsuzluklar, Çankırı Karatekin Üniversitesi İİBF Dergisi, 3(2), 143-167.
The Institute of Internal Auditors (IIA) (2009), Internal Auditing and Fraud, The IIA Research Foundation, USA.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) (2019), Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Sonuçları, http://www.tuik.gov.tr/PreIstatistikTablo.do?istab_id=1590 (Erişim Tarihi: 27.07.2019)
Uzun, A.K. (2009), Kamu Yönetiminde İç Kontrol Ve İç Denetim Yaklaşımı, Denetişim, 3, 59-65.
Vona, L.W. (2008), Fraud Risk Assessment: Building A Fraud Audit Program, John Wiley & Sons.
Yaman, A. (2011), Geleneksel Teftiş İle İç Denetim Modelinin Fonksiyonel Açıdan Değerlendirilmesi. Denetişim, 6, 22-28.
Yılmaz, M. (2015), Türkiye’de Kırsal Nüfusun Değişimi ve İllere Göre Dağılımı (1980-2012), Doğu Coğrafya Dergisi, 20 (33), 161-187.

Turkish Studies - Economics, Finance, Politics-Cover

ISSN: 2667-5625
Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
Başlangıç: 2006
Yayıncı: ASOS Eğitim Bilişim Danışmanlık Otomasyon Yayıncılık Reklam Sanayi ve Ticaret LTD ŞTİ