Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleriyle Finansal Performans Değerlendirme: Ulaştırma Alanında Bir Uygulama

İşletmelerin performanslarının değerlendirilmesi, işletmelerin varlığını sürdürmek ve gelecekte faaliyetlerine devam etmek için büyük önem taşımaktadır. İşletmelerdeki en önemli performans göstergelerinden biri finansal performanstır. Bu çalışmanın amacı 2007 yılından itibaren İstanbul’da şehir içi toplu taşıma alanında faaliyet göstermekte olan "İstanbul Otobüs İşletmeleri Ticaret Anonim Şirketi’nin" (Otobüs AŞ) finansal performansını değerlendirmektir. Bu amaçla öncelikle çok kriterli karar verme yöntemleriyle finansal performans değerlendirilmelerinde kullanılan değişkenlerin belirlenmesi amacıyla literatür taraması yapılmıştır. Literatür taraması sonucunda firmaların finansal performansının değerlendirilmesinde yaygın kullanılan kriterler belirmiş ve analizlerde kullanılmıştır. Bu kriterler “cari oran”, “likidite oranı/asit testi oranı”, “nakit oran”, “ aktif devir hızı”, “ alacak devir hızı oranı”, “öz kaynak devir hızı=net satışlar/ öz kaynak”, “toplam borç oranı”, “borç/öz kaynak oranı”, “ kısa vadeli borç/toplam aktif oranı”, “kısa vadeli borç/toplam borç oranı”, “öz kaynaklar/toplam varlıklar”, “net kar/net satışlar”, “aktifler karlılığı oranı”, ve “öz kaynak karlılığı oranı”dır. 2011-2018 dönemi verileri ile yapılan analizde CRITIC ve TOPSIS yöntemleri kullanılmıştır. Analizlerde kullanılan kriterlerin önem derecelerinin objektif olarak belirlenebilmesine olanak sağlayan CRITIC yöntemiyle belirlenmiştir. Elde edilen bu kriter ağırlıkları kullanılarak TOPSIS yöntemiyle yapılan analizler sonucunda Otobüs AŞ’nin yıllara göre finansal performans bazlı sıralamaları yapılmıştır. Otobüs AŞ'nin CRITIC ağırlıklı TOPSIS yöntemine göre 2014 yılında en yüksek finansal performansa sahip olduğu tespit edilmiştir.

Financial Performance Evaluation By Multi-Criteria Decision Making Methods: An Implimentation in The Field of Transportation

The evaluation of business enterprises' performance is of great importance in order to maintain its existence and continue their activities in the future. One of the most important performance indicators in businesses is financial performance. The aim of this study is to evaluate the financial performance of " Istanbul Bus Companies Trade Inc. " (Otobüs AS/ Bus Inc.) which has been active in the field of public transportation in Istanbul since 2007. For this purpose, firstly, the literature was searched to determine the variables used in the evaluation of financial performance by multi-criteria decision making methods. As a result of literature review, widely used criteria for evaluating the financial performance of firms have emerged and used in analysis. These criteria are “current ratio”, “liquidity ratio / acid test ratio”, “cash ratio”, “asset turnover rate”, “accounts receivables turnover rate”, “equity turnover rate = net sales / equity”, “total debt ratio ”,“ debt / equity ratio ”,“ short term debt / total asset ratio ”,“ short term debt / total debt ratio ”,“ equity / total assets ”,“ net profit / net sales ”, return on assets ratio ”, and“ return on equity ratio”. CRITIC and TOPSIS methods were used in the analysis with 2011-2018 era data. The importance degree (weights) of the criteria used in the analyzes was determined by using the CRITIC method, which allows objective determination. As a result of the analyzes performed by the TOPSIS method by using these criterion weights obtained, Bus Inc.`s financial performance based rankings have been made according to years. According to the CRITIC-weighted TOPSIS method, Bus Inc. has the highest financial performance in 2014.

___

Turkish Studies - Economics, Finance, Politics-Cover
  • ISSN: 2667-5625
  • Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
  • Başlangıç: 2006
  • Yayıncı: ASOS Eğitim Bilişim Danışmanlık Otomasyon Yayıncılık Reklam Sanayi ve Ticaret LTD ŞTİ