İsmet BALIK, Hıdır ÇUBUK, Remziye ÖZKÖK, Rahmi UYSAL

Some biological characteristics of crayfish (Astacus leptodactylus Eschscholotz, 1823) in Lake Eğirdir

Bu çalışma, Eğirdir Gölü'ndeki tatlısu İstakozu (Astacus leptodactylus Eschscholtz, 1823) populasyonunun eşey ve boy kompozisyonları, boy-ağırlık ilişkisi ve üreme gibi bazı biyolojik özelliklerini incelemek için 2001 ve 2002 yılları arasında yürütülmüştür. Göz genişliği 34 mm (gerilmiş ağ gözü) olan pinterlerde yakalanan tatlısu İstakozlarının eşey oranlan % 65,2 erkek ve % 34,8 dişidir. Her iki eşeyin de total vücut boylarının 40 ile 150 mm arasında değiştiği ve çoğunluğunun 110 mm boy sınıfında olduğu tespit edilmiştir. Erkek ve dişi bireylerin ortalama boylan hemen hemen eşit olduğu halde, erkek bireylerin ortalama ağırlıkları dişilere göre daha yüksek bulunmuştur. Erkek, dişi ve her iki eşeyin ortak boy (L) - ağırlık (W) ilişkileri sırasıyla Log W = -10,007 + 2,922 Log L ( $R^2$ = 0,960), Log W = -9,206 + 2,724 Log L ( $R^2$ = 0,977) ve Log W = -9,714 + 2,850 Log L ( $R^2$ = 0,958) şeklinde tespit edilmiştir. Çiftleşme Aralık, yumurtlama ise Ocak ayının ortalarında başlamaktadır. Yumurtaların embriyonik gelişimi Haziran ayı başlarına kadar sürmekte, yumurtadan çıkan larvalar Haziran ayı ortalarına kadar anaçları terk etmektedirler. Dişi bireyler için ilk eşeysel olgunluk boyu $(L_m)$ 97,9 mm olarak hesaplanmıştır. Fekondite (F) - boy ve fekondite - ağırlık ilişkileri F = -359,3 + 56,6 L (R2 = 0,670) and F = 151,4 + 3,09 W ( $R^2$ = 0,779) olarak saptanmıştır. Diğer taraftan, spermatoforlu bireylerin % 27,9' unda hiç yumurta görülmemiştir.

PDF

___

Abrahamsson, S. 1972. Fecundity and growth of some populations of Astacus astacus Linne in Sweden. Rep. Inst. Freshwater Res, Drottningholm 52: 23-27.
Abrahamsson, S.A.A. 1971. Density, growth and reproduction in populations of Astacus astacus and Pacifastacus lenisculus in isolated pond. OIKOS 22: 373-380.
Balık, Ü., Özkök, E. and Özkök, R. Catch per unit effort and size composition of crayfish, Astacus leptodactylus Eschscholtz 1823, in Lake İznik. Asian and Australasian Journal of Animal Sci. 15: 884-889.
Bayrak, M., Karakoyun, S., Menengiç, M. and Vatansever, H. 1991. Eğirdir Gölü Ekolojisi ve ekonomik su ürünlerinin incelenmesi projesi. TÜBİTAK DEB-ÇAG 51, Eğirdir Su Ürünleri Araştırma Enstitüsü, 44 pp.
Bolat, Y. 2002. Eğirdir Gšlü tatlısu istakozlarında ( Astacus leptodactylus Esch. 1823) üreme. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Derg. 5: 49-56.
Çevik, C. and Tekelioğlu, N. 1997. Seyhan Baraj Gölünde yaşayan tatlısu istakozu ( Astacus leptodactylus, Esch., 1823)' nun bazı biyoekolojik, morfometrik özellikleri ile hastalık durumunun saptanması. In: IX. Ulusal Su ürünleri Sempozyumu, Eğirdir, pp.279.
DeMartini, E.E., Uchiyama, J.H. and Williams, H.A. 2000. Sexual maturity, sex ratio, and size composition, Xiphias gladius, caught by the Hawaii-based pelagic longline fishery. Fish. Bull. 98: 489- 506.
Duman, E. and Gürel, A. 2000. Keban Baraj Gölü Ağın Bölgesi'nde yaşayan kerevitin ( Astacus leptodactylus salinusNordmann 1842) üreme özelliklerinin belirlenmesi. In: Su ürünleri Sempozyumu, Erzurum, pp. 141-150.
Elbek, A.G., Oktay, E. and Saygı , H. 2002. İstatistik. Ege Üniversitesi Su Ürünleri Fak. Yay. No:19, Ders Kitabı Dizin No:6, İzmir.
Erdem, U. and Erdem, Ü. 1994. Ayrancı Baraj Gölündeki (Karaman) tatlısu istakozu ( Astacus leptodactylus Esch. 1823)' nun bazı biyoekolojik ve morfolojik özelliklerinin incelenmesi. In: XII. Ulusal Biyoloji Kongresi, Edirne, pp. 358-361.
Erdem, Ü., Cebeci, M., Selçuk, S., Tunç, N., Özbay, A. and Çiğdem, B. 2001. İznik Gölü'ndeki tatlısu istakozu ( Astacus leptodactylus Esch., 1823)' nun bazı biyo-ekolojik özellikleri. In: XI. Ulusal Su Ürünleri Sempozyumu Bildirileri, Cilt I, Hatay, pp. 449-456.
Erdemli, A.Ü. 1982. Beyşehir, Eğridir, Akşehir, Eber gölleri ile Apa Baraj Gölünde tatlısu istakozu ( Astacus leptodactylus Esch., 1823) populasyonlarının bazı biyolojik ve morfolojik özellikleri üzerinde karşılaştırmalı bir araştırma. Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu, Veteriner Hayvancılık Araştırma Grubu, Proje No: VHAG-490, 84 pp.
Erdemli, A.Ü. 1985. Hotamış Gölü ve Mamasın Baraj Gölünde tatlısu istakozu ( Astacus leptodactylus salinus Nordmann, 1842) populasyonlarının bazı biyolojik ve morfolojik özellikleri üzerine bir araştırma. Türkiye Bilimsel Araştırma Kurumu Matematik, Fizik ve Biyoloji Araştırma Grubu, Proje No: TBAG 594, 73 pp.
Erdemli, A.Ü. 1987. Hotamış Gölü ile Mamasın Barajı tatlısu istakozu populasyonlarının karşılaştırmalı incelenmesi. DOĞA TU Zooloji D. 11: 16-23.
Furst, M. 1988. Future perspectives for Turkish crayfish fishery (Türkiye'de kerevit avcılığının geleceği). Üstanbul Üniversitesi Su Ürünleri Y.O. Su Ürünleri Derg. 2: 139-147.
Güner, U. and Balık, S. 2002. Işıklı Gölü (Çivril-Denizli) tatlısu kerevitlerinde ( Astacus leptodactylus Eschscholtz, 1823) yumurta verimliliğinin boy ve ağırlık ilişkisi. Ege Üniversitesi Su Ürünleri Derg. 19: 109-113.
Harlıoğlu, M.M. 1999. Keban Baraj Gölü, Ağın Yöresi tatlı su istakozu, Astacus leptodactylus, Eschscholtz populasyonunda ağırlıkuzunluk ilişkisi ve et verimi. Tr. J. of Zool. 23: 349-357.
Harlıoğlu, M.M., Barım. Ö., Türkgülü, Ü. and Harlıoğlu, A.G. 2004. Potential fecundity of an introduced population, Keban Dam Lake, Elazığ, Turkey, of freshwater crayfish, Astacus leptodactylus leptodactylus (Esch., 1852). Aquaculture 230: 189-195.
Karabatak, M. and Tüzün, Ü. 1989. Mogan Gölündeki kerevit ( Astacus leptodactylus, Esch, 1823) populasyonunun bazı özellikleri. Akdeniz †niversitesi Su Ürün. Müh. Derg. 2: 1-34.
Köksal, G. 1980. Biometric analysis on the freshwater crayfish ( Astacus leptodactylus Esch. 1823) which is produced in Turkey- relationship between the major body components and meat yield. Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Derg. 26: 93-114.
Köksal, G. and Korkmaz, Ş. 2000. Ankara-Dikilitaş Göleti tatlısu istakozlarının ( Astacus leptodactylus Esch., 1823) populasyon büyüklüğünün tahmini. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Su Ürünleri Bölümü, Ankara, 28 pp.
Krebs, C.J. 1972. Ecology: The Experimental Analysis of Distribution and Abundance, Ecology. Harper and Row, New York.
Le Cren, E.D. 1951. The length-relationship and seasonal cycle in gonad weight and condition in the perch ( Perca fluviatilis). J. Animal Ecology 20: 210-218.
Penn, G.H. 1943. A study of the life history of the Louisiana redcrawfish, Cambarus clarkii Girard. Ecology 24: 1-18.
Romaire, R.P., Forester, J.S. and Avault, J.W. 1977. Length-weight relationships of two commercially important crayfishes of the genus Procambarus. Freshwater Crayfish 3: 463-470.
Skuladottir, U. 1998. Size at sexual maturity of female northern shrimp ( Pandalus borealisKroyer) in the Denmark Strait 1985-93 and a comparison with the nearest Icelandic shrimp populations. J. Northw. Atl. Fish. Sci. 24: 27-37.
Skurdal, J. and Qvenild, T. 1986. Growth, maturity and fecundity of Astacus astacus in Lake Steinsfjorden, In: Freshwater Crayfish (Eds., J. Skurdal and T. TougbOlvarnothing$l), Norway, pp. 182-186.
Taugb$varnothing$l, T. and Skurdal, J. 1989. Effect of indoor culture conditions on maturation and fecundity of wild caught female noble crayfish Astacus astacus L. Aquaculture 81: 1-12. TKB. 2002. Denizlerde ve İçsularda Ticari Amaçlı Su ürünleri Avcılığını Düzenleyen 2000-2002 Av Dönemine Ait 34/1 Numaralı Sirküler. TKB Koruma ve Kontrol Genel Müdürlüğü, Ankara. Yurtsever, N. 1984. Deneysel İstatistik Metodları. TOKB Genel Yayın No: 1212, Teknik Yayın No: 56, Ankara.