Ayhan YILDIRIM, Halil İbrahim HALİLOĞLU, Orhan ERDOĞAN, Mustafa TÜRKMEN

Karasu Nehri Aşkale Mevkiinde Yaşayan Chalcalburnus mossulensis (Heckel, 1843)`in Bazı Üreme Özellikleri

Kas›m 1995 ile Ekim 1997 tarihleri aras›nda Karasu Nehri Aflkale mevkiinden yakalanan Chalcalburnus mossulensis`in cinsiyet oran›, üreme mevsimi, ilk olgunluk, yumurta verimi gibi üreme özellikleri araflt›r›lm›flt›r. Erkek difli oran› 1:1,08 ve istatistik olarak önemsiz bulunmufltur. Yumurta verimi 3012 ile 11.417 yumurta/birey aras›nda de¤iflmifltir. Yumurta verimi ile boy, a¤›rl›k, gonat a¤›rl›¤› ve yafl aras›nda korelasyonlar bulunmufltur. ‹lk olgunluk yafl› ve boyu da, erkek ve difliler için s›ras›yla, 1,26 y›l, 9,24 cm ve 1,81 y›l, 9,65 cm olarak hesaplanm›flt›r. Üreme su sicakl›¤›n›n 15 °C ulaflt›¤› Haziran ile A¤ustos aras›nda meydana gelmifltir.

Anahtar Kelimeler:

Chalcalburnus mossulensis, yumurta verimi, olgunluk, üreme mevsimi, Karasu Nehri

Some Reproduction Characteristics of Chalcalburnus mossulensis (Heckel, 1843) Inhabiting the Karasu River (Erzurum, Turkey)

Some reproduction characteristics of Chalcalburnus mossulensis from the Aşkale region of the Karasu River, including sex ratio, spawning season, first maturity, and fecundity, were investigated between November 1995 and October 1997. The male to female ratio was 1:1.08, which was not significantly different from 1:1. Fecundity ranged from 3012 to 11,417 ova per female. There were significant correlations between fecundity, and fork length, total weight, age, and gonad weight. The length and age at first maturity for the males and females were 1.26 years and 9.24 cm, and 1.81 years and 9.65 cm, respectively. The spawning period was from June to August, when the water temperature reached 15 °C.

Keywords:

Chalcalburnus mossulensis, fecundity, maturity, spawning season, Karasu River,

PDF

___

Akgül, M. 1980. Van gölü kapalı havzasında yaflayan inci kefalı (Chalcalburnus tarichi, pallas, 1811)’nin biyoekolojisi üzerine arafltırmalar. TÜBİTAK VII. Bilim Kongresi, Biyoloji Tebliğleri.
Anderson, R.O. and Gutreuter, S.J. 1983. Length, Weight, and Associated Structural Indices. In: Fisheries Techniques. (Eds., L.A. Nielsen and D.L. Johnson), American Fisheries Society, Bethesda, pp. 283-300.
Bagenal, T.B. and Braum, E. 1978. Eggs and Early Life History. In: Methods for Assessment of Fish Population in Fresh Waters. (ed. T.B. Bagenal) Blackwell Scientific, London, pp. 101-136.
Balık, S. 1975. Batı Anadolu tatlısu balıklarının taksonomik durumu ve bu formların bölgedeki coğrafik dağılımı. İzmir, TÜBİTAK V. Bilim Kongresi, 299-313.
Bek, Y. 1986. Regresyon doğrularının karflılafltırılması (The comparisons of regression lines). Ç.Ü. Zir. Fak. Derg. 1: 86-97.
Çetinkaya, O. and Öksüz, A. 1996. Van inci kefalı (Chalcalburnus tarichi, Pallas, 1811)’in populasyon yapısı, beslenme, üreme özellikleri ve avcılığı. Yüzüncü Yıl Üni. Zir. Fak. Derg. 6: 1-15.
Çetinkaya, O., Sarı, M., Arabacı, M., fien, F. and Duyar, H.A. 1995. Van gölü havzası çayı balık populasyonları üzerinde arafltırmalar. Yüzüncü Yıl Üni. Zir. Fak. Derg. 5: 189-202.
Chugunova, N.I. 1959. Age and Growth Studies in Fish. Translated from Russian. Israel Program for Scientific Translations Ltd, Washington.
Danulat, E. and Selçuk, B. 1992. Life history and environmental conditions of the anadromous Chalcalburnus tarichi (Cyprinidae) in the highly alkaline Lake Van, Eastern Anatolia, Turkey. Arch. Hydrobiol. 126: 105-125.
EİE, 1996. Bindokuzyüz Doksan iki (1992) Su yılı akım değerleri. EİE Genel Müdürlüğü yayınları, Ankara
Elp, M. 1996. İnci kefali (Chalcalburnus tarichi, pallas, 1811)’nin üreme biyolojisi üzerine bir arafltırma. Yüksek Lisans Tezi, Yüzüncü Yıl Üniv. Van, 72 pp.
Erdoğan, O., Türkmen, M. and Yıldırım, A. 2002. Studies on the age, growth and reproduction characteristics of the chub, Leuciscus cephalus orientalis (Nordmann, 1840), from Aflkale region of Karasu brook. Turk. J. Vet. Anim. Sci. 26: 983-993.
Ergene, S. 1993. Karasuda yaflayan Chalcalburnus mossulensis (Heckel, 1843), (Pisces, Cyprinidae)’nin büyüme oranları. Doğa – Tr. J. of Zoology 17: 367-377.
Erk’akan, F. 1983. Sakarya havzası balıklarının sistematiği ve biyo- ekolojisi üzerine arafltırmalar. Doğa Bilim Dergisi, Veterinerlik ve Hayvancılık 7: 141-154.
Geldiay, M. and Balık, S. 1996. Türkiye Tatlısu Balıkları. Ege Üniv., İzmir.
King, M., 1995 Fisheries biology: assessment and management. Oxford: Fishing News Books, Cambridge.
Kuru, M. 1975. Dicle-fırat, kura-aras, van gölü ve karadeniz havzası tatlı sularında yaflayan balıkların (pisces) zoocoğrafik yönden incelenmesi. Doçentlik Tezi. Atatürk Üniv., Erzurum, 183 pp.
Nikolsky, G.W. 1963. The Ecology of Fishes (Translated by L. Birkett). Academic Press, London and New York.
Saila, S.B., Recksiek, C.W. and Prager, M.H. 1988. Fishery Science Application System A Compendium of Microcomputer Programs and Manual of Operation, Elsevier, New York.
Sarı, M. and Arabacı, M. 1997. İnci kefalı (Chalcalburnus tarichi, Pallas, 1811) populasyonunda üreme ve fekondite. Akdeniz Balıkçılık Kongresi, 9-11 Eylül 1997, İzmir, pp 537-544.
fien, D. 1985. Kalecik (Karakoçan-Elazığ) göletinin ve su ürünlerinin incelenmesi. Doğa Bilim Dergisi, A212: 69-85.
Türkmen, M. and Akyurt, İ. 2000. Karasu Irmağının Aflkale mevkiinden yakalanan gümüfl balığı (Chalcalburnus mossulensis, Heckel, 1843)’nin populasyon yapısı ve büyüme özellikleri. Turk. J. Biol. 24: 95-111.
Türkmen, M., Erdoğan, O, Yıldırım, A. and Akyurt, İ. 2002. Reproduction tactics, age, and growth of Capoeta capoeta umbla Heckel, 1843 from the Aflkale Region of the Karasu River, Turkey. Fisheries Research 54: 317-328.
Türkmen, M., Erdoğan, O., Haliloğlu, H.İ. and Yıldırım, A. 2001. Age, growth and reproduction of Acantalburnus microlepis, Filippi 1863 from the Yağan Region of the Aras River, Turkey. Turk. J. Zool. 25: 127-133.
Ünal, G., Çetinkaya, O. and Elp, M. 1996. İnci kefalinde (Chalcalburnus tarichi) gonad gelifliminin histolojik olarak incelenmesi. XIII. Ulusal Biyoloji Kongresi, 17-20 Eylül 1996, İstanbul.
Williams, T. and Bedford, G. 1973. The use of otoliths for age determinations. International Symposium on the Ageing of Fish. Unwin Bros., England.
Wootton, R.J., 1990. Fish Ecology, Thomson Litho Ltd., Scotland.
Yıldırım A. and Aras, S. 2000. Some reproduction characteristics of Capoeta tinca (Heckel, 1843) living in the Oltu stream of Çoruh basin. Turk. J. Zool. 24: 95-101.
Yıldırım, A., Haliloğlu, H.İ, Türkmen, M. and Erdoğan, O. 2003. Age and growth characteristics of Chalcalburnus mossulensis (Heckel, 1843) living in Karasu River (Erzurum-Turkey). Turk. J. Vet. Anim. Sci. 27: 1091-1097.
Zar, J.H. 1984. Biostatistical Analysis, Prentice Hall, Upper Saddle River, New Jersey.