Ayhan CEYHAN, Tamer SEZENLER, İsmail ERDOĞAN, Osman TORUN

Marmara bölgesi şartlarına uygun etçi tip koyun geliştirme çalışmaları: I. dölverimi, kuzularda yaşama gücü ve büyüme performası

Bu araştırma, Alman Siyah Başlı Et (ASB) ırkı koçlar ile Kıvırcık ırkı koyunların melezlerinde döl verimi, kuzuların yaşama gücü ve büyüme özelliklerini karşılaştırmak amacı ile yürütülmüştür. Çalışmada, ASB × K (F1), Bandırma-I, Bandırma-II ve Kıvırcık koyunlarının doğum oranı sırasıyla % 80,00, % 75,73, % 76,78 ve % 83,72’dır. Doğum oranı bakımından genotipler arasındaki farklılıklar önemlidir (P < 0,01). Doğumda kuzu verimi üzerine genotiplerin etkisi önemli (P < 0,05) ancak, koçaltı koyuna göre kuzu verimi üzerine etkisi önemsizidir (P > 0,05). Sütten kesimde yaşama gücü oranı bakımından genotipler arasındaki farklılıklar önemlidir (P < 0,01). Kuzuların doğum ağırlığı, sütten kesim ağırlığı ve bir yaş canlı ağırlıkları ASB × K (F1)’ler için sırasıyla; 3,77 kg, 34,11 kg ve 43,71 kg, Bandırma-I kuzuları için 3,74 kg, 32,98 kg ve 44,91 kg, Bandırma-II kuzuları için 3,73 kg, 33,18 kg ve 45,71 kg ve saf Kıvırcık kuzuları içinde kg 3,45 kg, 30,92 kg ve 42,22 kg’dır. Bu araştırmadan elde edilen bulgular, Kıvırcık koyunların ASB ırkı ile melezlenmesinin kuzu verimini artırmadığını, ancak elde edilen melez kuzuların yerli ırk Kıvırcıklar ile karşılaştırıldığında önemli yaşama gücü problemine sahip olmadığını ve Marmara Bölgesi koşullarında Kıvırcık ırkından daha yüksek büyüme performansına sahip olduğunu göstermiştir.

Anahtar Kelimeler:

Koyun, döl verimi, yaşama gücü, büyüme özellikleri

Improvement studies on mutton sheep for Marmara region conditions: I. fertility, lamb survival, and growth traits of lambs

The present study was conducted to compare the fertility of ewes, the survival rates, and the growth performance of lambs that were crossbred by mating German Black-Headed Mutton (GBM) rams with Kıvırcık ewes. The average lambing rates of the GBM × K(F1), Bandırma-I and Bandırma-II genotype, and Kıvırcık ewes were 80.00%, 75.73%, 76.78%, and 83.72%, respectively. The differences in lambing rates between the genotypes were significant (P < 0.01). The genotypes had a significant effect on litter size at birth, but not on fecundity. The differences in lambs' survival rates between the genotypes were significant (P < 0.05). The birth weight (BW), weaning weight (WW), and yearling live weight (YLW) of the lambs were 3.77 kg, 34.11 kg, and 43.71 kg for the GBM × K (F1); 3.74 kg, 32.98 kg, and 44.91 kg for the Bandırma-I; 3.73 kg, 33.18 kg, and 45.71 kg for the Bandırma-II; and 3.45 kg, 30.92 kg, and 42.22 kg for the Kıvırcık lambs. The results of this study showed that crossbreeding between the GBM and Kıvırcık breed did not significantly increase lamb production. However, crossbred lambs did not have significant survival problems when compared to native Kıvırcık lambs and had higher growth performance than purebred Kıvırcık lambs.

Keywords:

fertility, survival rate, growth traits, Sheep,

PDF

___

Kaymakçı, M.: İleri Koyun Yetiştiriciliği. Genişletilmiş İkinci Baskı. İzmir İli Damızlık Koyun-Keçi Yetiştiricileri Birliği Yayınları No:1. Bornova, İzmir. 2006.
Croston, D., Pollott, G.: Planned Sheep Production. Second Edition. Oxford Blackwell Scientifi c Publications. 1994.
Altınel, A., Evrim, M., Özcan, M., Başpınar, H., Deligözoğlu, F.: Studies on Possibility of Producing High Quality Lambs by Crossbreeding Among Sakız, Kıvırcık and German Black Headed Mutton Sheep. Turk. J. Vet. Anim. Sci., 1998; 22: 257- 265.
Özcan, M., Yılmaz, A., Akgündüz, M.: Investigations on improving the meat production of slaughter lambs by crossbreeding studies between Turkish Merino, Chios and Kıvırcık sheep breeds 1. fertility, lamb survival and growth of lambs. Turk. J. Vet. Anim. Sci., 2002; 26: 517-523.
Kaymakçı, M., Koşum, N, Taşkın, T., Akbaş, Y., Ataç, F.E.: A Study on Determining of Some Production Traits for Menemen Sheep Types. 4. National Animal Science Congress. 1-4 September 2004.
Kaymakçı, S., Sönmez, R., Kızılay, E., Taşkın, T., Ergül, N.: Investigation on developing sire lines for lamb production (fi rst stage). Turk. J. Vet. Anim. Sci., 1999; 23: 255-259.
Özder, M., Kaymakçı, M., Taşkın, T., Köycü, E., Karaağaç, F., Sönmez, R.: Growth and milk yield traits of Türkgeldi sheep. Turk. J. Vet. Anim. Sci., 2004; 28: 195-200.
Demir, H., Ekiz, B., Yilmaz, Y., Elmaz, Ö.: Th e fertility of Kıvırcık and Sakız x Kıvırcık crossbred F1 ewes and survival rates of their lambs. Th e Journal of Faculty of Veterinary Medicine, İstanbul University. 2002; 28: 155-161.
Özdamar, K.: Statistical Data Analysis-1. Published by Kaan Book Store. 2004; Eskişehir- Turkey.
Akçapınar, H., Özbeyaz, C., Ünal, N., Avcı, M.: Th e possibilities of developing dam and sire lines using Akkaraman, Sakız and Kıvırcık sheep breeds for lamb production i. fertility in Akkaraman sheep, survival rate and growth characteristics of Sakız x Akkaraman F1 and Kıvırcık x Akkaraman F1 Lambs. Turk. J. Vet. Anim. Sci., 2000; 24: 71-79.
Esen, F., Özbey, O.: Fertility and milk yield characteristics in White Karaman and Chios x White Karaman (F1) crossbred sheep. Turk. J. Vet. Anim. Sci., 2002; 26: 503-509.
Koyuncu, M., İpek, A., Tuncel, E., Akgündüz, V.: Some yield characteristics of genotype groups obtained by crossbreeding Kıvırcık with imported mutton sheep breeds (Hampshire Down, Lincoln and Blackhead German) Turk. J. Vet. Anim. Sci., 1999; 23: 423-427.
Ünal, Ü., Atasoy, F., Akçapınar, H., Erdoğan. M.: Fertility traits, survival rate and growth characteristics of Karayaka and Bafra (Chios x Karayaka B1) genotypes. Turk. J. Vet. Anim. Sci., 2003; 27: 265-272.
Ateş, C. T., Arslan, M., Yılmaz, O.: Th e eff ects of some factors on birth weight, survival rate and litter size, pregnancy period in Redkaraman and Redkaraman x Dorset Down cross-breed lambs (F1). Turk. J. Vet. Anim. Sci., 2003; 27: 1311-1318.
Ekiz, B., Altınel, A.: Th e growth and survival characteristics of lambs produced by commercial crossbreeding Kıvırcık ewes with F2 rams with the German Black-Headed mutton genotype. Turk. J. Vet. Anim. Sci., 2006; 30: 507-512.
Özbey, O., Esen, F., Aysöndü, M.H.: Production characteristics of Kıvırcık x (Chios x Red Karaman) F1 and Chios x (Kıvırcık x Red Karaman) F1 crossbred lambs. I. growth, survival ability and body measurements. Journal of Agricultural Science. 2000; 11: 27-33.
Esen, F., Yıldız, N.: Production characteristics of White Karaman, Chios x White Karaman (F1 ) crossbred lambs. i. growth, survival ability and body measures. Turk. J. Vet. Anim. Sci., 2000; 24: 223-231.
Kul, S., Akcan, A.: Survival ability, growth and some body measurements in Awassi and East Friesian x Awassi crossbred (F1) lambs. Uludag Univ. J. Fac. Vet. Med., 2002; 21: 109-114.
Özcan, M., Altinel, A., Yılmaz, A., Güneş, H.: Studies on the possibility of improving lamb production by two-way and three-way crossbreeding with German Black-Headed Mutton, Kıvırcık and Chios sheep breeds 1. fertility, lamb survival and growth of lambs. Turk. J. Vet. Anim. Sci., 2001; 25; 687-694.
Tekin, M.E., Gürkan, M., Karabulut, O., Düzgün, H.: Performance testing studies and the selection of Hasmer, Hasak, Hasiv and Linmer crossbreed sheep types: II. pre- weaning growth. Turk. J. Vet. Anim. Sci., 2005; 29: 59-65.
Atasoy, F., Ünal, Ü., Akçapınar, H., Mundan, D.: Fertility traits, survival rate and growth characteristics of Karayaka and Bafra (Chios x Karayaka B1) genotypes. Turk. J. Vet. Anim. Sci., 2003; 27: 259-264.