Gönül KURT, Semra AÇIKSÖZ, Hamide ARSLAN

Hemşirelik Öğrencilerinin Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar Konusunda Bilgi Düzeylerini Arttırmaya Yönelik İki Eğitim Yönteminin Etkinliğinin Değerlendirilmesi

Amaç: Bu araştırma ile hemşirelik öğrencilerinin cinsel yolla bulaşan hastalıklar (CYBH) konusunda bilgi düzeylerinin ve farkındalıklarının arttırılmasına yönelik uygulanan iki farklı eğitim yönteminin etkinliğini değerlendirmek amaçlanmıştır. Yöntem: Müdahale tipindeki bu araştırma, bir hemşirelik yüksekokulunda öğrenim görmekte olan 1. ve 2. sınıf hemşirelik öğrencileri ile yürütülmüştür. Araştırmanın uygulama aşamasında 1. sınıf öğrencilerine akran eğitimi (n=123), 2. sınıf öğrencilerine ise broşür eşliğinde uzman bir eğitimci tarafından eğitim (n=77) verilmiştir. Araştırma verilerinin toplanmasında Katılımcı Tanılama Formu ve Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklara İlişkin Bilgi Formu kullanılmıştır. Araştırma verileri eğitim öncesi ve eğitim verildikten bir ay sonra toplanmıştır. Araştırma verileri SPSS 22.0 paket programı kullanılarak değerlendirilmiştir. Verilerin analizinde Mann Whitney U testi, Ki-kare testi ve Wilcoxon Signed Ranks testi kullanılmıştır. Bulgular: Araştırma kapsamında her iki eğitim grubundaki öğrencilerin eğitim öncesi CYBH konusunda bilgi düzeylerinin orta düzeyde olduğu ve CYBH ilişkin bilgi düzeyi açısından gruplar arasında fark olmadığı saptanmıştır (p>0,05). Eğitim öncesi, her iki eğitim grubundaki öğrencilerin en yüksek oranda CYBH’nin cinsel ilişki dışında kan yolu ile bulaştığını bildikleri belirlenmiştir. Aynı zamanda eğitim öncesi akran eğitimi grubundaki öğrenciler CYBH açısından en yüksek oranda çok eşli olan kişilerin risk altında olduğunu, broşür+uzman eğitimi grubundaki öğrenciler ise en yüksek oranda seks işçilerinin risk altında olduğunu bildirmiştir. Eğitim sonrası ise broşür eşliğinde uzman eğitimci tarafından eğitim verilen öğrencilerin, akran eğitimi verilen öğrencilere göre CYBH konusunda bilgi düzeylerinin daha yüksek olduğu saptanmıştır (p<0,001). Sonuç: Broşür+uzman eğitimi verilen öğrencilerin eğitim sonrası CYBH konusundaki bilgi düzeyleri akran eğitimi verilen öğrencilere göre daha yüksektir. Öğrencilerin CYBH’ye ilişkin bilgi düzeylerini ve farkındalıklarını arttırmada broşür+uzman eğitimi vermenin etkili bir yöntem olduğu bulunmuştur. Her iki eğitim grubundaki öğrencilerin çoğunun eğitim öncesinde CYBH açısından risk altında olan grupları ve cinsel ilişki dışında bulaşma yollarından birini bildikleri saptanmıştır. Gençlerin CYBH konusunda bilgi düzeylerini arttırmada farklı ve etkinliği kanıtlanmış yöntemler ile eğitimlerin verilmesi, cinsel sağlık ve üreme sağlığının korunmasını ve geliştirilmesini sağlayacaktır.

Anahtar Kelimeler:

Akran eğitimi, broşür, uzman eğitimi, cinsel yolla bulaşan hastalıklar

Evaluating the Effectiveness of the Two Training Methods for Increasing Nursing Students’ Knowledge Level on Sexually Transmitted Diseases

Objective: The aim of this study was to evaluate the effectiveness of the two different methods of education in order to increase the awareness and the knowledge of nursing students about sexually transmitted diseases (STDs). Methods: This interventional study is carried out by first and second year students in a nursing school. In the application phase of the study, peer education was given to first year students (n=123) and second year students (n=77) were trained by an expert educator accompanied by an educational brochure. The data were collected by using Participant Description Form and Information Form on Sexually Transmitted Diseases. Data were collected before the training and also after one month following the training. The SPSS 22.0 package software program was used for the evaluation of the data obtained from the study. Data were analyzed by Mann-Whitney-U test, Chi-square test and Wilcoxon Signed Ranks test. Results: Within the scope of the study, it was determined that students in both groups had mid-level knowledge regarding STDs before the education and there was no statistically significant difference between groups (p>0.05). Before the education, students in both groups stated that STDs are transmitted through blood in the highest rate, after sexual intercourse. At the same time, students in the peer training group reported that the people who are polygamous are at the highest risk of STDs, while students in the brochure+expert training group reported that sex workers are at the highest risk of getting STDs. After the education, knowledge scores regarding STDs of the students who were trained by an expert educator with an educational brochure was found to be higher than those who were given peer training (p<0.001). Conclusion: After the education, the level of knowledge regarding STDs of the students who had brochure+expert training were higher when compared to the students who had peer training. It was found that brochure+expert training is an effective method for increasing the knowledge and awareness of students regarding STDs. Most of the students in both education groups knew the groups that are at risk for STDs, and knew one of the transmission methods apart from sexual intercourse before the training. Training of the young using different and proven methods to increase their knowledge about STDs will ensure the protection and improvement of sexual and reproductive health.

Keywords:

Peer training, brochures, expert training, sexually transmitted diseases,

PDF

___

1. Mickinzie J. Sexually transmitted diseases. In: Walls R, Hockberger R, Gausche-Hill M. editors. Rosen's Emergency Medicine-Concepts and Clinical Practice E-book. Elsevier Health Sciences;2017. p.1197-1208.
2. Türk R, Bıçakcı H. Hemşirelik bölümü birinci sınıf öğrencilerine verilen cinsel yolla bulaşan hastalıklara ilişkin eğitimin etkinliğinin değerlendirilmesi. JACSD 2018;22-44. doi:10.17367/JACSD.2018.3.4
3. World Health Organization. Sexually transmitted ınfections (STIs). https://www.who.int/en/news-room/fact-sheets/detail/sexually-transmitted-infections-(stis). Published June 2019. Accessed June 29, 2020.
4. Coşkun AM. Kadın sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği El Kitabı. 2.baskı. İstanbul: Koç Üniversitesi Yayınları;2016. p.1-131.
5. Morales A, Espada JP, Orgile M, Escribano S, Johnson BT, Lightfoot M. Interventions to reduce risk for sexually transmitted infections in adolescents: A meta-analysis of trials, 2008-2016. PloS One 2018;13(6):e0199421. https://doi.org/10.1371/journal
6. Centers for Disease Control and Prevention. STDs in adolescents and young adults. https://www.cdc.gov/std/stats18/adolescents.htm#ref2. Published July 2019. Accessed June 30, 2020.
7. Yalnız H, Nebioglu M, Karacan BS, Güven M, Geçici Ö. Madde bağımlılığı tanısı alan gençlerde cinsel yolla bulaşan hastalıklar ve aile planlaması ile ilgili bilgi düzeyi ve verilen eğitimin etkisi. Düşünen Adam Psikiyatri ye Nörolojik Bilimler Dergisi 2011;24(2):106-112.doi: 10.5350/DAJPN2011240203
8. Özkan H, Taşğın ZDÜ, Apay SE. Cinsellikle ilgili eğitim alan ve almayan öğrencilerin cinsel sağlık bilgi düzeylerinin karşılaştırılması. Ebelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi 2020;3(1):11-21.
9. Abdul R, Gerritsen AAM, Mwangome M, Geubbels E. Prevalence of self-reported symptoms of sexually transmitted infections, knowledge and sexual behaviour among youth in semi-rural Tanzania in the period of adolescent friendly health services strategy implementation. BMC Infect Dis 2018;18(1):229. https://doi.org/10.1186/s12879-018-3138-1
10. Karasu F, Göllüce A, Güvenç E, Dadük S, Tunçel, T. Hemşirelik öğrencilerinin cinsel yolla bulaşan hastalıklar hakkındaki bilgilerinin incelenmesi. İ.Ü. Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu Dergisi 2017;5(1):1-15.
11. Lale HN. Evlenmek için başvuran çiftlerin aile planlaması ve cinsel yolla bulaşan hastalıklar hakkındaki bilgi ve tutumları [Tıpta Uzmanlık Tezi]. Kayseri, Türkiye: Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi;2018. p. 1-97.
12. Centers for Disease Control and Prevention. Sexually Transmitted Diseases Treatment Guidelines. https://www.cdc.gov/std/tg2015/clinical.htm. Published May 2019. Accessed June 30, 2020.
13. Ekşi Z, Kömürcü N. Knowledge level of university students about sexually transmitted diseases. Procedia-Social and Behavioral Sciences 2014;122:465-472. doi: 10.1016/j.sbspro.2014.01.1374
14. Bell A, Bray L. The knowledge and attitudes of student nurses towards patients with sexually transmitted infections: Exploring changes to the curriculum. Nurse Educ Pract 2014;14:512-517. https://doi.org/10.1016/j.nepr.2014.05.002
15. T.C. Sağlık Bakanlığı Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü. Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar (CYBE/HIV/AIDS) katılımcı kitabı. No: 4-b Ankara:2009. p.1-112.
16. United Nations Fund for Population Activities (UNFPA).Sexually transmitted infections: Breaking the cycle of transmission. New York:2004. p. 1-28.
17. Kırmızıtoprak E, Şimşek Z. Cinsel yolla bulaşan hastalıklar ve güvenli cinsel yaşam konusunda gençlerin bilgi ve davranışlarına akran eğitiminin etkisi. TAF Preventive Medicine Bulletin 2011;10(4):463-472.
18. Mahmoud SF, Ahmed NMES. The effect of providing educational sessions about sexually transmitted diseases on knowledge and attitudes of secondary school students at Zagazig city. J Nurs Educ Pract 2018;8(4):16-27. https://doi.org/10.5430/jnep.v8n4p16
19. Ghasemi V, Simbar M, Fakari FR, Naz, MSG, Kian, Z. The effect of peer education on health promotion of Iranian adolescents: A systematic review. Int J Pediatr 2019;7(3):9139-9157. doi: 10.22038/ijp.2018.36143.3153
20. Bajaj S, et al. Risk factors for sexually transmitted diseases in Canada and provincial variations. Social Medicine 2017;11(2):62-69.
21. Elkin N. Üniversite öğrencilerinin cinsel yolla bulaşan hastalıklar konusundaki bilgilerinin araştırılması. Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2015;8(1):1-14.
22. McMann N, Trout KE. Assessing the knowledge, attitudes, and practices regarding sexually transmitted ınfections among college students in a rural midwest setting. J Community Health 2020;1-10. https://doi.org/10.1007/s10900-020-00855-3
23. Folasayo AT, Oluwasegun AJ, Samsudin S, Saudi SNS, Osman M, Hamat RA. Assessing the knowledge level, attitudes, risky behaviors and preventive practices on sexually transmitted diseases among university students as future healthcare providers in the central zone of Malaysia: A cross-sectional study. Int J Environ Res Public Health 2017;14(2):159. doi:10.3390/ijerph14020159
24. Chaudhry R. Knowledge about and attitude towards sexually transmitted diseases, amongst first year medical students of continental medical college Lahore. J Pak Med Assoc 2017;11(4):1574-1578.