MEŞHED ŞEHRİNİN MEKTEP VE MEDRESELERİ - Rahim HALİLOV

Erivan Vilayeti Uluhanlı okulunun ve Erivan Öğretmen Seminariyası’nın Azerbaycan Türkçesi (dönemin ifadesiyle Tatar Dili öğretmenliğini yapan Rahim Halilov, 1899 yılının yaz tatilini İran’ın yukarıda bahsi geçen Meşhed şehrinde geçirmiştir. Burada bulunduğu iki buçuk aylık sürede onun en fazla dikkatini ve ilgisini bu şehrin mektep ve medreseleri çekmiştir. Bu kurumları tarihi geçmişleri, mimari yapıları ve eğitim-öğretim boyutlarıyla yakından inceleme şansı bulan yazar, geri dönüşünde bu izlenimlerini makale haline getirmiş ve Kafkas’ın Yer Adlarının ve Halklarının Betimlenmesiyle İlgili Belgeler Toplusu’nun 27. cildinde yayınlatmıştır. Toplunun bu sayısına giriş yazısı yazan editör L. Lopatinski, makaleyi, “geçmişin uykusundan uyanmak için sadece bir dürtü bekleyen İran eğitim-öğretimiyle ilgili okuyucuda fikir oluşturacak ilginç bir çalışma” olarak değerlendirmiştir.

Anahtar Kelimeler:

-

PDF

___

Gültek, V. (2004). Rusça-Türkçe Sözlük, Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
Кавказский Календарь. на 1893 годъ. подъ редакцею Е. Кондратенко, XLVIII годъ. Тифлисъ 1892.
Кавказский Календарь. на 1894 годъ. подъ редакцею Е. Кондратенко. XLIX годъ. Тифлисъ 1893.
Кавказский Календарь. на 1898 годъ. подъ редакцею Е. Кондратенко. LIII годъ. Тифлисъ 1897.
Кавказский Календарь. на 1899 годъ. подъ редакцею Е. Кондратенко. LIV годъ. Тифлисъ 1898.
Кавказский Календарь. на 1900 годъ. подъ редакцею Е. Кондратенко. LV годъ. Тифлисъ 1899.
Кавказский Календарь. на 1900 годъ. подъ редакцею Е. Кондратенко. LV годъ. Тифлисъ 1899.
Кавказский Календарь. на 1901 годъ. подъ редакцею Е. Кондратенко. LVI годъ. Тифлисъ 1900.
Кавказский Календарь. на 1902 годъ. подъ редакцею Е. Кондратенко. LVII годъ. Тифлисъ 1901.
Кавказский Календарь. на 1903 годъ. подъ редакцею Е. Кондратенко. LVIII годъ. Тифлисъ 1902.
Лопатинскiй, Л. (1900). Предисловiе. СМОМПК. выпускъ двадцать седьмой. Тифлисъ: Изданiе Управленiя Кавказскаго Учебнаго Округа. c. I-XIV.
Мешхед. Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона. т. 19. С.-Петербургъ 1896. с. 229-230.
Məhərrəmov, Z. (2010). İrəvanda Məktəbdarlıq və Maarifçilik (1800-1920-ci İllərdə Ədəbi-Mədəni Mühit), Bakı: Nurlan Nəşriyyatı.
Mutafa, N. (2013). İrəvan Şəhəri, Bakı.
Öz, M. (2004). Meşhed. TDV İslam Ansiklopedisi (C. 29, ss. 363-365). İstanbul.
Первая всеобщая перепись населения Российской империи 1897 г. «Населенные места Российской империи в 500 и более жителей с указанием всего наличного в них населения и числа жителей преобладающих вероисповеданий, по данным первой всеобщей переписи населения 1897 г.». Санкт-Петербург 1905.
Səqəfi (Hatəmi), N. (1999). Farsca Azerbaycanca Lüğət. I-II cilt. Tehran: “Naşer” Nəşriyyatı.
Streck, M. (1997). Meşhed. MEB İslam Ansiklopedisi (C. 8, ss. 145-159). Eskişehir.
Zeynalov, Ə. (2013, 31 May). Unudulmaz Uluxanlı Məktəbi. Respublika qəzeti.
Ziyayeva, Z. (2001). Azerbaycan Diyalektolojisinin Tarihi Üzerine, Karadeniz Araştırmaları. (30). s. 93-106.
Халиловъ, Р. (1898). Траурный месяцъ магаррамъ у мусульманъ-шiитовъ Эриванской губернiи. СМОМПК. выпускъ двадцать пятый. отдѣлъ I. Тифлисъ: Изданiе Управленiя Кавказскаго Учебнаго Округа. c. 161-188.
Халиловъ, Р. (1900). Мектебы и медресе гор. Мешгеда. СМОМПК. выпускъ двадцать седьмой, отдѣлъ I. Тифлисъ: Изданiе Управленiя Кавказскаго Учебнаго Округа. c. 102-119.