Hatay İli Dörtyol İlçesinde Portakal Üretim ve Pazarlaması

Dünyada turunçgil üretiminin yaklaşık %50’sini portakal oluşturmaktadır. Türkiye dünya portakal üretiminde 7. sırada yer almakta ve portakal üretiminin yaklaşık %4’ünü karşılamaktadır. Tüketim artışına bağlı olarak ekonomik değeri de sürekli artan portakal dış pazarlarda daha çok portakal suyu olarak rağbet görmektedir. Türkiye’nin portakal üretimi ağırlıklı olarak, Washington, Yafa ve diğer portakal çeşitlerinden oluşmaktadır. Portakal üretiminin %83’ünün yapıldığı Akdeniz Bölgesinde üretim sırasıyla Antalya, Adana, Hatay ve Mersin illerinde daha çok yapılmaktadır. Türkiye’de portakal üretiminin %17’sinin yapıldığı Hatay ilinde üretim Dörtyol ve Erzin ilçelerinde yoğunlaşmaktadır. Bu çalışmada portakal üretiminin Dörtyol ilçesindeki durumu ve pazarlanma ile ilgili sorunlara çözüm önerilerinin ortaya konulması amaçlanmıştır. Dörtyol ilçesinde portakal üretimi yapan 91 üreticiyle yapılan anketler sonucu elde edilen veriler çalışmanın ana materyalini oluşturmuştur. Araştırma sonuçlarına göre işletmelerde turunçgil arazi varlığı ortalama 47,31 da olarak belirlenmiştir. Portakal üretiminde dekara düşen ağaç sayısı 20,94 adet/da ve ortalama ağaç verimi 160,00 kg/adet olarak saptanmıştır. Portakal üretiminde ağaç başına brüt kâr 52,13 TL/adet olarak saptanmıştır. Araştırma sonuçlarına göre ürün pazarlamada en önemli risk faktörünün %17,31 ile fiyat belirsizliği olduğu ve üretimde ise en önemli üretim risk faktörünün %10,67 ile üretim teknolojisi olduğu belirlenmiştir. Sonuç olarak fiyat belirsizliğini ortadan kaldıracak şekilde tüketimi 12 aya çıkaracak çeşitlerin geliştirilmesi ve tüketimi arttıracak şekilde üretimin işlenmesine yönelik çalışmalar yapılmasına ihtiyaç vardır.

Anahtar Kelimeler:

Portakal, Üretim, Tüketim, Pazarlama

PDF

___

Referans1 Akgün, C., 2006. Turunçgil Sektör Profili. Dış Ticaret Şubesi Uygulama Servisi.
Referans2 Altunışık, R., Coşkun, R., Yıldırım, E., Bayraktaroğlu, S. (2002). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri (Research methods in social sciences). Sakarya Kitabevi.
Referans3 Anonim, Dörtyol Tarım İlçe Müdürlüğü Çiftçi Kayıt Sistemi, Dörtyol, Hatay.
Referans4 Anonim, TÜİK. https://biruni.tuik.gov.tr
Referans5 Anonim, FAO. http://faostat3.fao.org/home/E
Referans6 Arıkan, M., & Taşcıoğlu, Y. Coğrafi işaretli ürünlerin kırsal alana olan etkilerinin üreticiler açısından belirlenmesi: Finike portakalı örneği.
Referans7 Aygören, E., 2015. Turunçgiller Durum Ve Tahmin: 2014/2015. TEPGE. Yayın No: 261, Ankara.
Referans8 Bülbül, C., 2011. Finike Portakalının Sürdürülebilir Rekabetinin Araştırılması: Değer Zinciri Analizi. Akdeniz Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü, İktisat Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Antalya.
Referans9 Demirtaş, B., 2005. Türkiye’de Limon Üretim Ekonomisi ve Pazar Yapısı. Ç.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, Doktora Tezi, Adana.
Referans10 Ertek, N., Demir, O., & Keskin, A. Türkiye’de Portakal Piyasasının Ekonomik Analizi ve Pazarlama Marjları. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 51(1), 1-7.
Referans11 Hasdemir, M., 2007. Turunçgiller. Tarımsal Ekonomi Araştırma Enstitüsü. Sayı: 9 Nüsha: 10.
Referans12 Kaptan, S. (1983). Bilimsel Araştırma Teknikleri ve İstatistik Yöntemleri.
Referans13 Karahocagil, P., Tunalıoğlu, R., Taşkaya, B., & Anaç, H. (2003). Turunçgiller Durum ve Tahmin: 2003/2004. Tarımsal Ekonomi Araştırma Enstitüsü, Yayın, (111).
Referans14 Karasar, N. (2005). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Referans15 Kızıltuğ, T., & Fidan, H. (2019). Hatay İlinin Portakal Üretimi ve Dış Ticarette İşletmelerin Pazarlama Stratejileri. Tarim ve Doga Dergisi, 22(2), 281.
Referans16 Newbold, P., 1995. Statistics For Business And Economics, Prentice-Hall International, New Jersey, 867p.
Referans17 Miran, B., 2002. Temel İstatistik, Ege Üni. Basımevi, İzmir, S.288
Referans18 Mutlu, S., 2001. Çukurova Bölgesinde Turunçgil İhracat Sektör Yapısı. Ç.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Adana.
Referans19 Oral, M., 2014. Türkiye’de Portakal Pazarlaması Etkinlik Analizi. Akdeniz Üniversitesi. Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, Doktora Tezi, Antalya.
Referans20 Oral, M. ve Akpinar, M. (2017). Bildiriler: 1. Uluslararası Gıda ve Tarım Ekonomisi Konferansı: Türkiye'nin Portakal Üreticilerinde Portakal Pazarlama Sorununa Yanıt Verilmesi (No. 2314-2019-4817).
Referans21 Öztunç, U., 1987. Adana İli, Turunçgil Toptan Fiyatlarının Analizi. Ç.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Adana.
Referans22 Palaz, S., Boz, I., (2008). Üniversite Mezunu Yetişkinlerin Farklı Organizasyonlarda Gönüllü Hizmet Vermesini Etkileyen Faktörler, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11 (19): 95-106.
Referans23 Polat, Ö., 2010. Adana İli Yaş Sebze ve Meyve Fiyatlarının Analizi. Ç.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Adana.
Referans24 Roose, M. L., 2015. New Genetıc And Genomıc Tools For Cıtrus Breedıng. Acta Hortic. 1065, 63-65 Doı: 10.17660/Actahortic.2015.1065.5.
Referans25 Söyler, O., 2009. Hatay Bölgesindeki Turunçgil Paketleme Tesislerinin Teknik Özelliklerinin Tespiti, Karşılaşılan Sorunlar ve Çözüm Yollarının Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma. Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarım Makineleri Anabilim Dalı, Doktora Tezi, Adana.
Referans26 Söyler, O., & Atlı, H. F. (2018). A Research on the Determination of Contributions of Good Agricultural Practices at Citrus Production on Agricultural Enterprises From the Points of Technology and Economy. Journal of Tekirdag Agricultural Faculty, 15(2).