Mahmut İSTANBULLU, Özlem ETE AYDEMİR, Mehmet A. AKGÜN, Faruk ÖZKUTLU

Biberde (Capsicum annuum L.) Humik Asit ve Çinko Uygulamasının Yeşil Aksamda Kuru Madde ve Çinko Miktarına Etkisi

Bu çalışmanın amacı biber bitkisine farklı dozlarda çinko (Zn) ve hümik asit (HA) uygulamalarının yeşil aksam kuru madde verimi ve Zn konsantrasyonu üzerine olan etkilerini belirlemektir. Bu amaçla sera koşullarında yürütülen saksı denemesinde 3 farklı çinko dozu (0, 5, 10 mg kg-1) ve 4 farklı hümik asit (0, 50, 100, 200 mg l-1) uygulaması yapılmıştır. Artan dozlarda uygulanan Zn ve HA dozlarının ortalama kuru madde veriminde sırasıyla %13 ve %21’lik bir artış olduğu saptanmıştır. En fazla kuru madde veriminin 10 mg kg-1 Zn ile 200 mg l-1 HA uygulamasında olduğu ve kontrole kıyasla %32 lik bir artış sağladığı belirlenmiştir. Çinko ve hümik asit uygulamalarının bitki Zn konsantrasyonu arasındaki ilişki incelendiğinde ortalama Zn konsantrasyonunda kontrol grubuna göre en fazla artış sırasıyla %14 ve %18 olarak belirlenmiştir. Elde edilen veriler incelendiğinde, 10 mg kg-1 Zn ile 200 mg l-1 HA ‘nın birlikte uygulamasında bitki Zn konsantrasyonunda kontrol grubuna göre %45’lik bir artışın olduğu saptanmıştır. Çinko ve hümik asitin birlikte uygulandığı durumlarda hem yeşil aksam kuru madde miktarında hem de Zn konsantrasyonunda daha fazla artışların meydana geldiği belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Bitki besin elementleri, çinko, humik asit, kuru ağırlık, Zn'li gübreleme

The Effect of Humic Acid and Zinc Application on Shoot Dry Matter Yield and Zinc Amount in Pepper (Capsicum annuum L.)

The aim of this study is to determine effect of different doses of zinc (Zn) and humic acid (HA) on dry matter yield and Zn amount of pepper plant vegetative parts. For this purpose, 3 doses of zinc (0, 5 and 10 mg kg-1) and 4 doses of humic acid (0, 50, 100 and 200 mg l-1) were applied to pepper plants grown in a pot experiment in greenhouse condition. Increasing Zn and HA doses resulted in average increases of 13% and 21% in dry matter yield over the control, respectively. The highest dry matter yield was recorded at the combined application of 10 mg kg-1 Zn and 200 mg l-1 HA, with a yield increase of 32%. The mean zinc amount increased by 14% and 18% with Zn and HA applications. The application of 10 mg kg-1 Zn and 200 mg l-1 HA produced 45% increase in zinc amount of vegetative parts. When zinc and humic acid were applied together, it was determined that there were more increases in both dry matter content and Zn amount.

PDF

___

Referans1 Alak, H.C. ve Müftüoğlu, N.M. 2014. Hümik asit uygulamalarının alınabilir potasyum üzerine etkisi. ÇOMÜ Ziraat Fakültesi Dergisi, 2(2):61-66.
Referans2 Alloway, B.J. 2004. Zinc in soils and crop nutrition. International Zinc Association Communications. IZA Publications, Brussels.
Referans3 Alpay, Ş. 2013. Hümik asit esaslı adsorban maddelerle ağır metal giderimi. Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 66s.
Referans4 Bouyoucous, G.L. 1951. A recalibration of hydrometer method for making mechanical analysis of soils. Agronomy Journal, 43: 434-438.
Referans5 Bremner, J.M. 1965. Total nitrogen methods of soil analysis. Part 2. Chemical and microbiological properties. Ed. C.A. Black. Amer. Soc. Of Agron. Inc. Pub. Agron. Series. No: 9, Madison, Wisconsin, U.S.A, 1149-1178.
Referans6 Brown, P.H., Çakmak, I. ve Zhang, Q. 1993. Form and function of zinc in plants. Chap 7 in Robson, A.D. (ed) Zinc in Soils and Plants, Kluwer Academic Publishers, Dordrecht. 93-106.
Referans7 Cakmak, İ. 2000. Tansley Review No. 111 Possible roles of zinc in protecting plant cells from damage by reactive oxygen species. The New Phytologist, 146(2):185-205.
Referans8 Cakmak, İ., Yilmaz, A., Kalayci, M., Ekiz, H., Torun, B., Ereno, B. ve Braun, H. J. 1996. Zinc deficiency as a critical problem in wheat production in Central Anatolia. Plant and Soil, 180(2), 165-172.
Referans9 Çağlar, K.Ö. 1949. Toprak bilgisi. Ankara Üniveristesi Ziraat Fakültesi Yayınları, Ankara.
Referans10 Çelik, C. 2010. Zeytin karasuyundan hümik asit ve fulvik asitlerin (fa) eldesi ve karakterizasyonu. Yüksek Lisans Tezi. Çukurova Üniversitesi, Adana, 50s.
Referans11 Demir, E. ve Çimrin, K.M. 2011. Arıtma çamuru ve hümik asit uygulamalarının mısırın gelişimi, besin elementi ve ağır metal içerikleri ile bazı toprak özelliklerine etkileri. Tarım Bilimleri Dergisi, 17: 204-216.
Referans12 Doğru, A., Darçın, E., Tutar, A., Dizman, M. ve Koç, Y. 2012. Potasyum humatın mısır (Zea mays L.) bitkisinin büyümesi üzerine etkileri. SAÜ Fen Edebiyat Dergisi, (1): 83-93.
Referans13 Eken, S. ve Torun, B. 2008. Farklı biber (Capsicum annuum L.) tiplerinde çinko (Zn) etkinliğinin belirlenmesi. Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 18(1):132-139.
Referans14 Ekiz, H., Bagcı, S.A., Kıral, S., Eker, S., Gültekin, I., Alkan, A. ve Cakmak, I. 1998. Effects of zinc fertilization of various cereals grown in zinc-deficient calcareous soils. Journal of Plant Nutrition, 21:2245-2256.
Referans15 Eyüpoğlu, F., Kurucu, N. ve Talaz, S. 1995. Türkiye topraklarının bitkiye yarayışlı mikroelementler bakımından genel durumu. Toprak Gübre Araştırma Enstitüsü.
Referans16 FAO, 2019. Food and agriculture organization of the United Nations. http://faostat.fao.org.
Referans17 Hajiboland, R. ve Salehi, S.Y. 2006. Characterization of Zn efficiency in İranian rice genotypes I. uptake efficieny. Plant Physiol, 32:191-206.
Referans18 Jackson, M.L.1958. Soil chemical analysis. Prentice Hall, Englewood Cliffs, New Jersey, USA.
Referans19 Kaya, M., Atak, M., Khawar, K.M., Ciftci, C.Y. ve Ozcan, S. 2005. Effect of pre-sowing seed treatment with zinc and foliar spray of humic acids on yield of common bean (Phaseolus vulgaris L.). Int. J. Agric. Biol, 7(6):875-878.
Referans20 Korkmaz, K., Kırlı, A., Akgün, M. ve Dede, Ö. 2018. Effects of different levels of foliar zinc and application time on total phenolic content and antioxidant activity of potato. Fresenius environmental bulletin, 27(6):4192-4197.
Referans21 Köse, M.A. 2015. Humus ve hümik asit uygulamalarının marulda besin elementi alımı ve verim üzerine etkileri. Yüksek Lisans Tezi. Ordu Üniversitesi, Ordu, 60s.
Referans22 Lindsay, W.L. ve Norvell, W.L. 1978. Development of a DTPA soil test for zinc, iron, manganese, copper. Soil. Sci. Soc. Am, 42:421-428.
Referans23 Maas, E.V. 1986. Salt Tolerance of plants applied agricultural research, 1:12-26.
Referans24 Marschner, H 1995. Mineral nutrition of higher plants. Academic Press. 657-680.
Referans25 Naik, S.K. ve Das, D.K. Effect of lime, humic acid and moisture regime on the availability of zinc in Alfisol. Research Article the Scientific World J. 7:198-1206.
Referans26 Nelson, D.W. ve Sommers, L.E. 1982. Total carbon, organic carbon and organic matter. In ‘ Methods of analysis. Chemical and microbiological propertise. 539-580.
Referans27 Özalp, R. 2010. Ülkemizde biber üretimi ve örtü altı biber yetiştiriciliği. Tarım Türk Dergisi, 24(5):29-32.
Referans28 Prat, P.F. 1965. Metods of soil analiysis. part 2. chemical and mikrobiological properties. Ed. C.A. Black. Amer. Soc. Of agron. Inc. Pub. Agron, 9:1022-1030.
Referans29 Sillanpaa, M. 1982. Micronutrients and the nutrient status of soils: A global study. FAO Soils Bulletin 48. Rome: Food and Agriculture Organization of the United Nations.
Referans30 Sing, B., Natesan, S.K.A., Sing, B.K. ve USHA, K. 2005. Improving zinc efficiency of cereals under zinc deficiency. Current Science, 88(1):36-44.
Referans31 Tamer, N., Başalma, D., Türkmen, C. ve Namlı, A. 2016. Organik toprak düzenleyicilerin toprak parametreleri ve ayçiçeği (Helianthus annuus L.) bitkisinin verim ve verim öğeleri üzerine etkileri. Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Dergisi, 4(1):11-21.
Referans32 Torun, M.B. 1997. Değişik tahıl türlerinin ve buğday çeşitlerinin çinko eksikliğine karşı duyarlılığının araştırılması. Doktora Tezi. Çukurova Üniversitesi, Adana.
Referans33 Watanabe, F.S. ve Olsen, S.R. 1995. Test of an ascorbic acid method for determining phosphorus in water and NaHCO3 extracts from soils. Soil Sci. Soc. Am. Proc, 29: 677-678.
Referans34 Welch, R.M., Webb, M.J. ve Loneragan, J.F. 1982. Zinc in membrane function and its role in phosphorus toxicity [Crops]. In Plant Nutrition. Proceedings of the ninth ınternational plant nutrition colloquium. Warwick University, England, August 22-27, Ed. A Scaife, 710-715.
Referans35 Wolf, B. 1971. The determination of boron in soil extracts, plant materials, composts, manures, water and nutrient solutions. Communications in Soil Science and Plant Analysis, 2(5):363-374.
Referans36 Xu, X.P., He, P., Pampolino, M.F., Chuan, L.M., Johnshon, A.M., Qiu, S.J. ve Zhou, W. 2013. Nutrient requirements for maize in china based on QUEFTS analysis. Field Crops Res, 150:115–125.