Üreticilerin Gübre Kullanımında Çevre Bilinci: Tokat Merkez İlçe Örneği

Tokat ilindeki bitkisel üretim yapan işletmelerin gübre ve gübrelemede ki çevre bilincini ortaya koymak için 88 üreticiyle görüşülmüştür. Araştırma kapsamında görüşülen üreticilerin aktif çalışabilir yaş aralığında olduğu, genelinin ortaokul mezunu ve tarımsal gelirden geçimini sağlayan bir sosyo ekonomik yapıya sahiplerdir. Yaş/eğitim gibi sosyo faktörler üretimde etkili olduğu gibi ekonomik yapısı üzerine de da etkisi büyüktür. Ekonomik yapının en büyük göstergesi de gelir olacağından üreticilerin gelir durumu araştırılmıştır. Üreticilerin yıllık ortalama tarımsal geliri 22.311,36 TL iken tarım dışı geliri 24.886,32 TL olarak hesaplanmıştır. Böylelikle üreticilerin yıllık ortalama geliri 47.197,68 TL olduğu söylenebilir. Üreticiler gübre kullanımından sonra kalıntısı hakkında düşünleri; %48,86’sı gübreleme kalıntısının olacağı ve çevreye olumsuz etkisi olmayı düşüncesine sahipken %43,18’i gübrenin toprakta ve yer altı su kaynaklarında birikeceğini, %15,91’i gübrenin çeşitli şekillerde yıkanarak gideceği, %11,36’sı gübre kalıntısı hakkında hiçbir fikri olmadığı ve %6,82’sinin bazı gübrelerin toprakta kalıntı bırakacağı fikrine sahiptir. Üretici tipi (sadece çiftçilik yapan ve tarım dışı sigortalı işte çalışan üretici) ile gübrenin toprakta-yeraltı su kaynaklarında birikeceği düşüncesi arasındaki ekonometrik ilişki incelendiğinde anlamlı ve pozitif yönlü bir ilişki olduğu belirlenmiştir. Yani üreticilerin çevre kirliliğine neden olacak faktörler hakkında bilinçli olduğu ama çevre kirliliğinin zamanla kendilerine zarar vereceği bilgisinin olmaması bilinçsiz gübrelemeye devam etmektedir. Bu sonuçta eğitim ihtiyacının önemini bir kez daha öne çıkarmaktadır.

Environmental Consciousness in the Use of Fertilizer Producer: Tokat Center District Case

In the province of Tokat Turkey has an important place in terms of agricultural fertilizers and manure in order to demonstrate the environmentally conscious manufacturer 88 were interviewed. It was observed that the producers interviewed within the scope of the research are in the age range of active working age and have a socio-economic structure that makes a living from agricultural income. Factors such as age / education have a great impact on the economic structure as well as on production. Since income will be the biggest indicator of the economic structure, the income status of the producers has been investigated. Annual average agricultural income of producers is 22,311.36 TL, while non-agricultural income is calculated as 24,886.32 TL. Thus, it can be said that the average annual income of the producers is 47,197.68 TL. Here is what producers think about the residue after using the fertilizer; 48.86% of them thought that there would be manure residues and that it would have a negative impact on the environment, 43.18% of the manure would accumulate in the soil and underground water sources, 15.91% of the manure would be washed away in various ways, 11.36% had no idea about the manure residue and 6.82% that some fertilizers will leave residue in the soil. When the econometric relationship between the type of producer (the producer who only farms and works in non-agricultural insured work) and the idea that the fertilizer will accumulate in the soil and groundwater resources, it was determined that there is a significant and positive relationship. In other words, it can be said that producers have knowledge about the factors that cause environmental pollution. However, it continues to fertilize unconsciously without thinking that environmental pollution will harm them over time. This result once again highlights the importance of the training need.

PDF

___

Altıntaş G, Altıntaş A. 2012. Kimyevi Gübre ve Toprak Tahlili Desteğinin Sosyo -Ekonomik Açıdan İncelenmesi (Tokat İli Örneği). Tarım Ekonomisi Dergisi, 18 (1 ve 2), s:55-68.

Atılgan A, Coşkan A, Saltuk B, Erkan M. 2007. Antalya Yöresindeki Seralarda Kimyasal ve Organik Gübre Kullanım Düzeyleri ve Olası Çevre Etkileri. Ekoloji Dergisi, 15 (62), s:37-47.

Boyacı S, Akyüz A, Kükürtçü M. 2011. Büyükbaş hayvan barınaklarında gübrenin yarattığı çevre kirliliği ve çözüm olanakları. Tarım Bilimleri Araştırma Dergisi 4 (1), s:49- 55.

Cankurt M, Miran B, Gülsoylu E. 2009. Çiftçilerin Traktör Tercihlerinin Konjoint Analizi İle Belirlenmesi. Tarım Makinaları Bilimi Dergisi,5(1) s:29-34.

Düzgüneş O, Kesici T, Gürbüz F. 1983. İstatistik Metotları I. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları: 861, Ders Kitabı: 229, Ankara.

Engindeniz S. 2010. İzmir’de Domates Üreticilerinin Sulama ve Kuraklıkla İlgili Tutum ve Davranışlarının Analizi. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 47(3), s:321-330.

Eraslan F, İnal A, Güneş A, Erdal İ, Coşkan A. 2009. Türkiye’de Kimyasal Gübre Üretim ve Tüketim Durumu, Sorunlar, Çözüm Önerileri ve Yenilikler, TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası, Ziraat Mühendisliği VII. Teknik Kongresi, 11 – 15 Ocak 2010, Ankara.

Gizaki LJ, Alege AA, Iwuchukwu JC. 2015. Farmer’s perception of sustainable alternatives to the use of chemical fertilizers to enhance crop yield in Bauchi state Nigeria. International Journal of Scientific Research in Science and Technology 1 (5), s:242- 250.

Gözener B, Sayılı M, Yurdabakan M. 2016. Agricultural chemical use in tomato farming in Kazova Region of Tokat Province. Turkish Journal Of Agriculture - Food Science And Technology. 5(5), s:451-458.

Güldal H, Özçelik A. 2017. Buğday Yetiştiriciliğinde Toprak Analizi Sonucuna Göre Kullanılan Gübrenin Maliyete Etkilerinin Belirlenmesi: Konya İli Cihanbeyli İlçesi Örneği. Adnan Menderes Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 14 (1), s:9-15.

Han H, Zhao L. 2009. Farmers’ character and behavior of fertilizer application – evidence from a survey of Xinxiang County Henan Province, China Agric. Sci. China, 8 (10) , pp. 1238-1245.

Kalaycı Ş, 2010. SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri. BRC Matbaacılık, Ankara.

Kızılaslan H, Kızılaslan N. 2005. Türkiye’de Kimyasal Gübre Kullanımı ve Tokat İli Artova İlçesinde Kimyasal Gübredeki Uygulamalar, Gübreleme-Çevre İlişkileri, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Yayınları, No: 129, 42 s, Tokat.

Kızıloğlu R. 2017. Üreticilerin Tarım Sigortası Yaptırmaya Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi (Konya ili Akşehir ilçesi Örneği). Alinteri Journal of Agriculture Science, 32 (1), s:19- 26. DOI: 10.28955/alinterizbd.293243.

Lenka S, Rajendiran, Coumar MV, Dotaniya ML, Saha JK. 2016. Impacts of fertilizers use on environmental quality. Proceedings of the International Academy of Ecology and Environmental Sciences 3(4), pp. 330-343.

Newbold P. 1995. Statistics for Business and Economics, Prentice-Hall, New Jersey.

Oruç E, Gürler AZ. 1995. Tokat İli Kazova Yöresi’nde Kimyasal Gübrelerin Tedarik ve Kullanımı Üzerine Bir Araştırma, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, Sayı: 12, s:56 – 68, Tokat.

Özalp B, Güldal, H. 2017. Tohum, Kimyasal Gübre ve İlaç Kullanımı Açısından Mısır Üreticilerinin Çevre ve İnsan Sağlığı Üzerine Duyarlılığı: Adana İli Örneği. Tarım Ekonomisi Dergisi, 23 (1), s:13-24.

Savcı S. 2012. An agricultural pollutant: chemical fertilizer. International Journal of Environmental Science and Development, 3, pp. 77-79.

Sipahi C, Kızılaslan H. 2003. Tokat İli Artova İlçesinde Kimyasal Gübrelerin Tedarik ve Kullanımı Üzerine Bir Araştırma. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 20, s:17-25.

Smith L, Siciliano G. 2015. A comprehensive review of constraints to improved management of fertilizers in China and mitigation of diffuse water pollution from agriculture Agric. Ecosyst. Environ., 209, pp. 15-25.

Sönmez İ, Kaplan M, Sönmez S. 2008. Kimyasal Gübrelerin Çevre Kirliliği Üzerine Etkileri ve Çözüm Önerileri. Derim, 25 (2), s:24-34.

Şahin A, Miran B. 2007. Çiftçi Algılarına Göre Bitkisel Ürünlerin Risk Haritası Bayındır İlçesi Örneği. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 44(3), s:59-74.

Şahin G. 2016. Türkiye’de Gübre Kullanım Durumu ve Gübreleme Konusunda Yaşanan Problemler. Tarım Ekonomisi Dergisi, 22 (1), s:19-32.

TUİK (2018). http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1001 (erişim tarihi: 15.01.2029).

Tümer Eİ, Birinci A. 2013. TRA I Bölgesindeki Çiftçilerin Riske Karşı Tutumları Açısından SosyoEkonomik Özellikleri. Gaziosmanpaşa Bilimsel Araştırma Dergisi, 7(1), s:55-66.

Yan Z, Liu P, Li Y, Ma L, Alva A, Dou Z, Chen Q, Zhang F. 2014. Phosphorus in China’s intensive vegetable production systems: overfertilization, soil enrichment, and environmental implications J. Environ. Qual., 42 , pp. 982- 989.

Yang X, Fang S. 2015. Practices, perceptions, and implications of fertilizer use in East-Central China AMBIO, 44, pp.647– 652.

Yılmaz H. 2005. Kimyasal Gübre Kullanımının Çevresel Etkilerinin Teknik ve Ekonomik Açıdan Değerlendirilmesi, I. Çevre ve Ormancılık Şurası,Tebliğler, 1.cilt, s:118-128.,21- 24 Mart, Antalya.

Yılmaz H, Demircan V, Gül M. 2009. Üreticilerin Kimyasal Gübre Kullanımında Bilgi Kaynaklarının Belirlenmesi ve Tarımsal Yayım Açısından Değerlendirilmesi. Ziraat Fakültesi Dergisi, 4 (1), s:31-44.