Karadeniz Bölgesi’nde Organik Bitkisel Üretim

Dünyada yaşanan hızlı nüfus artışına bağlı olarak tarımsal üretimde en yüksek verimin alınabilmesi amacıyla kullanılan kimyasal ve genetik girdilerin, zaman içerisinde insan sağlığı ve doğal çevreye olan olumsuz etkilerinin gündeme gelmesiyle başlayan organik tarım yaklaşımı, günümüzde de önemini giderek artırmaktadır. 2010 yılında 191.785 ha'lık alanda 331.361 ton olan Türkiye organik tarım üretimi 2016 yılında 379.042 ha'lık üretim alanına (%98 artarak) ve 1.627.106 tonluk üretim miktarına (%391 artarak) ulaşmıştır. Türkiye organik tarım alanlarının yaklaşık 18 bin hektarlık (%4,7) kısmı Karadeniz Bölgesi'nde yer almaktadır. Bölge arazi yapısı ve üretilen ürünlerin niteliği bakımından organik tarım potansiyeli olan bir bölgedir. Karadeniz Bölgesi'nde 12.515 üretici tarafından yapılan organik tarımdan toplam 119.425 ton organik ürün elde edilmektedir. Bölgede 2010 yılında 88.322 ha alanda 31.960 ton olan organik ürün üretimi 2016 yılında 18.061 ha (%80 azalarak) alanda 119.425 ton (%274 artarak) olmuştur. Bölgede Rize (%57,4), Tokat (%14,6), Ordu (%7,5), Gümüşhane (%4,9) ve Samsun (%3,8) son yıllardaki organik tarım üretim miktarları bakımından ön sıralarda yer alan illerdir. Karadeniz Bölgesi'nde organik olarak üretilen ürünlerin başında çay (67.927 ton ve %57,7), fındık (11.785 ton ve %9,9), elma (11.253 ton ve %9,4), armut (5.207 ton ve %4,4), mısır (4.705 ton ve %3,9) ve yonca (4301 ton ve %3,6) gelmektedir. Bu derleme ile Karadeniz Bölgesi'nin organik bitkisel üretiminin mevcut durumu ve potansiyeli ortaya konulmaya çalışılmıştır.

Organic Plant Production in the Black Sea Region

Organic agriculture approach started with coming up the adverse effect’s of chemical and genetic inputs on human health and natural environment in time, it has been also continued by raising the importance nowadays. Organic agriculture production amount of Turkey was 331.361 tons in 191.785 ha areas, although it was reached up to 1.627.106 tons (391% increased) in 379.042 ha (98% increased) areas. Black sea region has nearly 18.000 ha area (4.7%) of organic agriculture areas of Turkey. The region has organic agriculture potential with regard to regional land structure and qualification of produced products. In 2010, organic agriculture production was 31.960 tons in 88.322 ha areas, although it was 119.425 tons (274% increased) in 18.061 ha (80% decreased) areas in 2016. In recent years, Rize (57%), Tokat (14.6%), Ordu (7.5%), Gümüşhane (4.9%) and Samsun (3.8%) are leading provinces in the region in terms of organic production quantities. Tea (67.927 tons: 57.7%), hazelnut (11.785 tons: 9.9%), apple (11.253 tons: 9.4%), pear (5.207 tons: 4.4%), maize (4.705 tons: 3.9%) and alfalfa (4.301 tons: 3.6%) are major organic products of Black Sea region. At present study, current situation of organic plant production and potential in the Black Sea region were presented.

___

  • Anonim 2017a. Karadeniz Bölgesi. http://www.cografya.gen.tr/ egitim/bolgeler/karadeniz.htm (02.08.2017)
  • Anonim 2017b. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı İstatistikleri. http://www.tarim.gov.tr/Konular/BitkiselUretim/Organik-Tarim/Istatistikler (Erişim tarihi: 01.08.2017)
  • Ataseven Y, Aksoy F. 2000. Türkiye’de Organik Tarımın Yayılması ve Benimsenmesi Üzerine Bir Çalışma. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü Bitirme Tezi, Ankara.
  • Ataseven Y, Güneş E. 2008. Türkiye’de işlenmiş organik tarım ürünleri üretimi ve ticaretindeki gelişmeler. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fak. Derg., 22(2): 25-33.
  • Atlı S. 2006. Orgüder ve Dünyada ve Türkiye’de organik tarım uygulamaları. Türkiye 9. Gıda Kong., 24-26 Mayıs, Bolu, 85-88.
  • BÜGEM. 2017. Bügem faaliyetleri. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğü. 25s. http://www.tarim.gov.tr/sgb/Belgeler/SagMenuVeriler/BUG EM.pdf (13.07.2017)
  • Çakırer G, Özkök A, Demir K. 2015. Organik tarımın dünyadaki durumu. Doğu Karadeniz II. Organik Tarım Kong. 6-9 Ekim, Pazar/Rize, 649-656.
  • ÇAYKUR 2017. http://www.caykur.gov.tr/CMS/Design/ Sources/Dosya/Yayinlar/101.pdf (21.11.2017)
  • Demiryürek K. 2004. Dünya ve Türkiye’de Organik Tarım. Harran Üniversitesi Ziraat Fak. Derg., 8(3/4): 63-71.
  • Dursun A, Ekinci M. 2010. Erzurum ilinin organik sebzecilik bakımından önemi ve potansiyeli. Türkiye IV. Organik Tarım Semp., 28 Haziran-1 Temmuz, Erzurum, 109-113.
  • Kadıoğlu B. 2015. Organik tarım. Doğu Karadeniz II. Organik Tarım Kong., 6-9 Ekim, Pazar/Rize, 411-415.
  • Özbilge Z. 2007. An Analysis of Organic Agriculture in Turkey: The Current Situation and Basic Constraints. J. of Central European Agr., 8 (2): 213-222.
  • Ünal S. 2006. Organik tarım ve hayvancılık. Aktüel. Veteriner Hekimler Derneği Derg., 77 (4): 8-12.
  • Willer H, Lernoud J. 2017. The World of Organic Agriculture Statistics and Emerging Trends in 2017. www.organicresearch.net/tipi (10.07.2017)
  • Yavaş İ, Akgül HN. 2015. Organik Tarım ve Ege Bölgesi’nde Faaliyet Gösteren Ticari Firmaların Potansiyeli. Tralleis Elektronik Derg., (4): 26-37
  • Yiğen Ç, Baki İ, Aytaç S. 2015. Karadeniz Bölgesi’nin organik tarım alanları ve fırsatlar. Doğu Karadeniz II. Organik Tarım Kong. 6-9 Ekim, Pazar/Rize, 318-328.