Yeme Tutumunun 'Düşünce Eylem Kaynaşması' ve 'Düşünce Beden Biçimi Kaynaşması ' ile İlişkisi

Bu araştırmada, klinik olmayan örneklemde yeme tutumu ile düşünce eylem kaynaşması (DEK) ve düşünce beden biçimi kaynaşmasının (DBBK) ilişkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda, 473 üniversite öğrencisine MOKSL (Maudsley Obsesif Kompulsif Soru Listesi), BDE (Beck Depresyon Envanteri), DBBK-Ö (Düşünce Beden Biçimi Kaynaşması Ölçeği), DEK-Ö (Düşünce Eylem Kaynaşması Ölçeği), YTT-40 (Yeme Tutumu Testi 40) uygulanmıştır. Araştırmanın ilk aşamasında DBBK-Ö Türkçe’ye çevrilmiş, geçerlik ve güvenirlik çalışmaları yapılmıştır. ANOVA sonuçlarına göre, yeme tutumu farklılaşan üniversite öğrencileri arasında DEK’in farklılaştığı, yeme tutumunda bozulma gösteren bireylerde daha yüksek düzeyde DEK olduğu, ancak cinsiyetin anlamlı bir etkisinin olmadığı gözlenmiştir. Depresyon ve obsesif kompulsif bozukluk (OKB) belirtileri istatistiksel olarak kontrol edildiğinde ise DEK için bulunan farkın anlamlılığını yitirdiği anlaşılmıştır. Düşünce eylem kaynaşmasının alt boyutlarına bakıldığında; yeme tutumu farklılaşan bireyler arasında DEK-Olabilirlik kendisi, DEK-Olabilirlik diğerleri ve DEK-Ahlak boyutlarının farklılaşmadığı ve cinsiyetin DEK-Olabilirlik kendisi ve DEK-Olabilirlik diğerleri alt boyutlarda etkisinin olmadığı bulunmuştur. Ancak erkeklerin, kadınlara oranla daha fazla DEK-Ahlak alt boyutunda kaynaşma gösterdikleri gözlenmiştir. Düşünce beden biçimi kaynaşması açısından ise yeme tutumu farklılaşan bireyler arasında bir farklılaşma gözlenmiştir. Yeme tutumunda bozulma gösteren bireylerde, daha az bozulma gösteren bireylere oranla daha fazla DBBK olduğu bulunmuştur. Bu etkinin, OKB ve depresyon belirtileri kontrol edildiğinde de devam ettiği gözlenmiştir. Sonuç olarak depresyon ve OKB belirtileri kontrol edildiğinde yeme tutumu farklılaşan bireyler arasında DEK’deki farkın kaybolması buna karşılık DBBK’daki farkın korunması, DBBK’nın yeme tutumları ile ilişkili ve yeme tutum ya da bozukluklarına özgü olabileceğini düşündürmüştür.

The Relationship of 'Thought Action Fusion' and 'Thought Shape Fusion' with Eating Attitudes

The aim of this study is to investigate the relationship of thought action fusion (TAF) and thought shape fusion (TSF) with eating attitudes among non-clinical sample. MOCI (Maudsley Obsessive-Compulsive Inventory), BDI (Beck Depression Inventory), TSFS (Thought- Shape Fusion Scale), TAFS (Thought- Action Fusion Scale), and EAT-40 (The Eating Attitude Test-40) were administered to 473 university students. For the first part of the study, TSFS was translated into Turkish, reliability and validity studies were completed. According to the results of ANOVA, if the eating attitudes of the university students differ, the degree of thought action fusion also differs, but no significant effect of gender is observed. It is also observed that individuals having pathological eating attitudes showed more TAF characteristics in comparison with the ones having less pathological eating attitudes. But the significant effect of eating attitudes on TAF diminished after depressive and OCD symptoms were controlled. For the subscales of TAF, it is found that the dimensions of TAF-Likelihood-self, TAF-Likelihood-others and TAF-Moral do not differ and the gender does not also have any effect on the sub-dimensions of TAF-Likelihood-self and TAF-Likelihood-others. However, it is found that males have shown more TAF in moral dimension in comparison with females. As for TSF, a significant difference has been observed among the individuals with different eating attitude. More TSF was found for the individuals having pathological eating attitudes than the ones having less pathological eating attitudes. It was also found that this effect has remained when controlling the effects of OCD and depression symptoms. No significant effect of gender has been found. Results indicate that not TAF but TSF has a relation with eating attitudes, without effects of depression and OCD symptoms, and TSF might be peculiar to eating attitudes or disorders.

PDF

___

Abromowitz, J. S., Whiteside, S., Lynam, D. ve Kalsy, S. (2003). Is thought-action fusion specific to OCD?: A mediating role of negative affect. Behavior Research and Therapy, 41, 1069-1079.

Andersen, A. E. ve Yager, J. (2005). Eating disorders. B. J. Sadock ve V. A. Sadock, (Ed.), Kaplan & Sadock's comphrehensive textbook of psychiatry (8. Ed.) içinde (2002-2021). New York: Lippincott Williams & Wilkins.

Beck, J. S. (2001). Bilişsel terapi - Temel ilkeler ve ötesi. (N. H. Şahin Çev). Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları. (Orijinal çalışma basım tarihi 1995.)

Berle, D. ve Starcevic, V. (2005). Thought-action fusion: Review of the literature and future directions. Clinical Psychology Review, 25, 263-284.

Coles, M. E., Mennin, D. S. ve Heimberg, R. G. (2001). Distinguishing obsessive features and worries: The role of thought-action fusion. Behavior Research and Therapy, 39, 947-960.

Elal, G., Altuğ, A., Slade, P. ve Tekcan, A. (2000). Factor structure of the eating attitudes test (EAT) in a Turkish university sample. Eating Weight Disorder, 5 (1), 46-50

Erol, N. ve Savaşır, I. (1988). Maudsley obsesif-kompulsif soru listesi. 24. Ulusal Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Kongresi Bilimsel Çalışma Kitabı. Ankara, s.107-114.

Hisli, N. (1988). Beck Depresyon Envanteri'nin geçerliği üzerine bir çalışma. Psikoloji Dergisi, 7(23), 3-13.

Muris,P., Meesters, C, Rassin, E., Merckbach, H. ve Campbell, J. (2001). Thought-action fusion and anxiety disorders symptoms in normal adolescents. Behavior Research and Therapy, 39, 843-852.

O' Brien, K. M. ve Vincent, N. K. (2003). Psychiatric comorbidity in anorexia and bulimia nervosa: Nature, prevalence, and causal relationships. Clinical Psychology Review, 23, 51-1 A.

Penas-Lledo, E., Sancho, L. ve Waller, G. (2002). Eating attidutes and use of alcohol, tobacco and excercises among male and female adolescents. Eating Behaviors, 3,101-111.

Rachman, S. (1993). Obsessions, responsibility and guilt. Behaviour Research and Therapy, 31, 149- 154.

Rachman, S. (1997).Acognitive theory of obsessions. Research and Therapy, 35, 793-802.

Rachman, S. (1998). A cognitive theory of obsessions: Elaborations. Behaviour Research and Therapy, 36,385- 401.

Rachman, S. ve Hodgson, R. (1980). Obsessions and compulsions. New York: Prentice Hall.

Rachman, S., Thordarson , D. S., Shafran, R. ve Woody, S. R. (1995). Perceived responsibility: Structure and significance. Behaviour Research and Therapy, 33, 779-784.

Radomsky, A. S., Suva P., Todd, G., Treasure, J. ve Murphy, T. (2002). Thought-shape fusion in anorexia nervosa: An experimental investigation. Behaviour Research and Therapy, 40, 1169-1177.

Rassin, E., Diepstraten, P., Merckelbach, H. ve Muris, P. (2001a). Thought-action fusion and thought supression in obsessive-compulsive disorder. Behavior Research and Therapy, 39,151-164.

Rassin, E., Diepstraten, P., Merckelbach, H. ve Muris, P. (2001b). Thought-action fusion scale: Further evidence for it's reliability and validity. Behavior Research and Therapy, 39, 537-544.

Rassin, E. ve Koster, E. (2003). The correlation between thought-action fusion and religiosity in a normal sample. Behavior Research and Therapy, 41, 361-36.

Salkovskis, P., Shafran, R., Rachman, S. ve Freeston, M. H. (1999). Multiple pathways to inflated responsibility beliefs in obsessional problems: Possible origins and implications for therapy and research. Behaviour Research and Therapy, 37, 1055-1072.

Savaşır, I. ve Erol, N. (1989). Yeme tutumu testi: Anoreksiya nervoza belirleyicileri indeksi. Psikoloji Dergisi, (7), 19- 25.

Shafran, R. ve Robinson, P. (2004). Thought-shape fusion in eating disorders. British Journal of Clinical Psychology, 43,399-407.

Shafran, R .ve Rachman, S. (2004). Thought-action fusion: A review. Journal of Behavior Therapy and Experimental Psychiatry, 35, 87-107.

Shafran, R., Teachman, B. A., Kerry, S. ve Rachman, S. (1999). A cognitive distortion sssociated with eating disorders: Thought-shape fusion. British Journal of Clinical Psychology, 38, 167-179.

Shafran, R., Thordarson, D. S. ve Rachman, S. (1996). Thought- action fusion in obsessive compulsive disorder. Journal of Anxiety Disorders, 10 (5), 379-391.

Speranza, M., Corcos, M., Godart, N., Loas, G., Guilbaud, O., Jeammet, P. ve Flament, M. (2001). Obsessive compulsive disorders in eating disorders. Eating Behaviors, 2, 193- 207

Stevens, H. H., Zucker, B. G. ve Craske, M. G. (2002). The relationship of thought-action fusion to pathologicial worry and generalized anxiety disorder. Behavior Research and Therapy, 40, 1199-1204.

Yorulmaz, O., Yılmaz, A. E. ve Gençöz, T. (2004). Psychometric properties of the TAF scale in Turkish sample. Behavior Research and Therapy, 42, 1203-1214.