Üniversite Kütüphaneleri Personel-Kullanıcı İlişkisi ve Mevcut Durumun Standarda Uygunluğu

Üniversite kütüphaneleri, kullanıcılarına en iyi hizmeti vermeyi amaçlayan, üniversitelerin en önemli birimlerinden biridir. Çünkü bilimin üretildiği yer olan üniversitelere yol gösteren, onların kütüphaneleridir. Dolayısıyla kütüphanelerde bulunan insan kaynakları da aynı derecede öneme sahiptir. Konularında uzman, kütüphanecilik eğitimi almış bölüm mezunlarına sahip olmak, daha iyi hizmet verebilmek adına üniversite kütüphaneleri için vazgeçilmez unsurlardan biridir. Bu araştırma ile Türkiye’deki kamu ve vakıf üniversite kütüphanelerinin sahip olduğu personel sayısı ile kullanıcı sayısı arasındaki ilişkinin ve mesleki formasyona sahip personel sayısının değerlendirilmesi yapılmıştır. Ayrıca çalışmada 2014 yılında hazırlanmış olan “2023’e Doğru Türkiye’de Üniversite Kütüphaneleri Mevcut Durum, Sorunlar, Standartlar ve Çözüm Önerileri” adlı çalışmadaki kullanıcı sayısı-personel sayısı standardı ile araştırmacının sahip olduğu mevcut durum verilerinin standarda uygunluğu da irdelenmektedir. 55 kamu, 19 vakıf üniversitesi kütüphanesi olmak üzere toplamda 74 üniversite kütüphanesi çalışmaya katılmıştır. Elde edilen verilerde personelin toplam sayısı ve kütüphanecilik eğitimi almış personel sayısı yer almaktadır. Elde edilen tüm veriler, kamu ve vakıf üniversite kütüphaneleri için ayrı ayrı değerlendirilmiştir. Çalışma sonucunda kamu üniversitesi kütüphanelerinde kütüphanecilerin toplam personel içindeki payı %40.9 iken, vakıf üniversitesi kütüphanelerinde bu oran %56.9’dur. YÖK’ün Yükseköğretim Kurulu hazırlamış olduğu standart ile 74 üniversite kütüphanesinin verileri karşılaştırıldığında personel anlamında üniversite kütüphanelerinin yetersiz olduğu görülmüştür. Özellikle bazı vakıf üniversiteleri kütüphanelerinde hiç kütüphaneci bulunmamaktadır. Bu sorunu ortadan kaldırabilmek için üniversite kütüphanelerinde personel yönetimine dikkat çekilmelidir. Ayrıca ilgili kamu kuruluşları ve konu ile ilgili dernekler bilgilendirilmedir.

University Libraries Staff-User Relationship and the Conformity of the Current Situationto the Standard

Universitylibraries areone ofthemost importantunits in universitiesthataimto providethebest service totheir users.Because itis their librariesthatguide to theuniversitieswhere science is produced therefore,humanresourcesin theuniversity libraries havethesameequalimportance.Inorderto providebetterserviceintheuniversity libraries,one oftheindispensibleelement is to have certified librarians whoare expert ontheirtopics. Inthisresearch,theevaluationoftherelationship betweenthenumberof staffthatthefoundation & the public libraries hasand thenumber of userstheyhave and the number of staffwiththelibrarianship degreehavebeen made.In addition, number of users andstaff standard inthework called“UniversityLibraries in Turkey towards2023, Current Situation,Problems, Standardsand SolutionProposals” and suitabilityof the data tothe standards that theresarcher hascurrentlyhavebeen examined. A totalof 74university libraries, including 55 state and 19 foundation universitylibraries,participatedinthework. Thetotalnumber ofstaff and thenumberofstaffwith the librarianshipdegreearegiven in thedataobtained.All thedata obtainedhas been evaluatedseparatelyfor public andfoundationuniversity libraries. Asaresult ofthe study, While the number oflibrarians intotal staff inthe stateuniversity librariesis40.9%, thisfigure is56.9% inthefoundation university libraries.When compared tothestandard prepared by YÖK Council of Higher Education and the dataof 74university libraries,itis seenthatuniversitylibrariesareinadequate in terms ofstaff. Inparticular,there are nolibrarians insome foundationuniversity libraries. Attentionshould be paidtopersonnel management inthe university librariestoaddressthisissue.Inaddition,the relevant state institutionsandrelatedassociationsshouldbeinformed

___

  • Akkaya, M. (2013). Türkiye'de yeni bin yılda kurulan devlet üniversitelerinin kütüphaneleri hakkında nicelikselbir değerlendirme. Türk Kütüphaneciliği, 27(4), 601-618.
  • ARL. (2011). ARL Statistics 2008-2009. Erişim Adresi: http://publications.arl.org/ARL-Statistics- 2008-2009/
  • Odabaş, H., Polat, C. (2011). Türkiye'de üniversite kütüphaneleri standartları. Atatürk Üniversitesi TürkiyatArastırmaları Enstitüsü Dergisi [TAED], 45, 321-346.
  • Polat, C., Odabaş, H. (2011). Türkiye'de üniversite kütüphaneleri : standartlar ve yönetici görüşleri doğrultusundaniceliksel bir değerlendirme. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,15(1), 43-62.
  • Standardsfor canadian college libraries (2004). CTCL Standards Committee.
  • Standardsfor libraries in higher education. (2011). ACRL, Chicago, Illinois.
  • Withers, F. N.(1970). Standarts for library service. Paris (France): United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization.
  • YÖK.(2014). 2023'e doğru Türkiye'de üniversite kütüphaneleri mevcut durum, sorunlar, standartlar ve çözüm önerileri. Erişim Adresi: http://yok.gov.tr/documents/9273450/9459025/%C3%9Cniversite+K%C3%BCt%C3%BCphan eleri+Raporu+Yeni/0afe641a-1e58-4822-a8de-a8ae35d4c4db
  • YÖK. (t.y.). Yükseköğretim Bilgi YönetimiSistemi. Erişim Adresi: https://istatistik.yok.gov.tr/