Özden DEMİRCİOĞLU FAYDALIGÜL, Bülent YILMAZ

Türkiye’de Halk Kütüphanesi Hizmetlerinin Yerel Yönetimlere Devri Konusunda Kütüphane Yöneticilerinin ve Kütüphanecilerin Yaklaşımları

Yerel yönetimler, kamu hizmetlerinin halka götürülmesinde önemli işlevler üstlenmiş, bu işlevlerini halkın beklentilerine göre gerçekleştiren, dolayısıyla halkın dilek ve isteklerini duyurabilecekleri halka en yakın ve en etkili yönetim birimleridir. Halk kütüphaneleri, bulunduğu yörenin kalkınmasına katkıda bulunmak için hizmet verdiği toplumun her türlü bilgi gereksinimlerini karşılayan yerel niteliklere sahip olan toplumsal kuruluşlardır. Yerel yönetimler ve halk kütüphaneleri hizmet verdiği toplumla yakından ilgilidir ve hizmetlerini bu halkın gereksinimlerine göre biçimlendirmektedirler.Bu çalışma halk kütüphanesinde çalışan yöneticilerin ve halk kütüphanecilerinin, halk kütüphanelerinin yerel yönetimlere devri konusundaki düşüncelerini ortaya koymak amacıyla yapılmıştır. Betimleme yöntemiyle yapılan çalışma, Türkiye'de halk kütüphanelerinde çalışan yöneticilerin ve kütüphanecilerin üzerinde gerçekleştirilmiştir. Bu çerçevede 207 yönetici ve kütüphaneciye anket uygulanmıştır. Araştırmanın hipotezi; "Halk kütüphanelerinde çalışan yönetici ve kütüphaneciler yasal yapı, finansman, personel, bina, derme gibi konularda gerekli koşulların sağlanması durumunda Türkiye'de halk kütüphanelerinin yerel yönetimlere bağlı olmasının doğru olacağını, bu koşullar sağlanmadan gerçekleştirilecek değişimin halk kütüphanelerine zarar vereceğini düşünmektedirler" biçiminde oluşturulmuştur.Araştırma sonucunda, halk kütüphanecilerinin, halk kütüphanelerinin yerel yönetimlere devredilmesini ilke olarak kabul etmekte ve istemekte oldukları ancak bunun uygun koşullar sağlanarak yapılamasının doğru olacağını düşündükleri anlaşılmıştır. Ayrıca, kütüphaneciler Türkiye 'de içinde bulunduğumuz dönemde halk kütüphanelerinin yerel yönetimlere devri konusunda başlatılan yasal süreçteki yaklaşımları güven verici bulmamaktadırlar.

Anahtar Kelimeler:

Halk kütüphaneleri, yerel yönetimler, yerel yönetimlere dayalı halk kütüphanesi sistemi.

Opinions of' Library Directors and Librarians on the Handover of' Public Library Services to the Local Governments in Turkey

Local governments which have overtaken important functions for providing public services to the public, and which fulfill these functions according to the needs of the public, are hence the nearest and most effective administrative units to the public. Public Libraries are the social institutions, which have local characteristics and provide all the information needs of the public that they serve, for providing assistance for the development of their regions. Local governments and public libraries are closely related to the societies they serve and shape their services according to the needs of the society. This study was made in order to present the views of the library directors and librarians that work in public libraries about the handover of public libraries to the local governments. The study was performed on the library directors and librarians that work in public libraries in Turkey In this study which was made by survey method 207 questionnaire forms were applied to the library directors and librarians. The hypothesis of the survey was formed as; "the library directors and librarians working in public libraries think that it would be appropriate to handover public libraries tothe local governments in Turkey only when legal structure, financing, staff, structure, collection conditions are provided,, and without the satisfaction of these conditions, any changes would harm public libraries. At the end of the survey:, it was understood that public librarians accept and want the transferring of public libraries to the local governments in principle, however, they think that it would be appropriate to realize this by providing the proper conditions. Besides, librarians do not consider the approaches in the legal process that was initiated about the handover of public libraries to the local governments as trustworthy in this period.

Keywords:

Public Libraries, Local Governments, Public Library System Based on Local Governments,

PDF

___

Aydemir, S. R. (2001). Hizmette yakınlık (Subsidiarity) ilkesi ve Türkiye'de merkeziyönetim ile yerel yönetimler arası yetki ve görev bölüşümü. (Yayımlanmamışyüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
Bilgiç, V. (1998). Yerel yönetimler. Ankara: 21.Yüzyıl.
Bozkurt, Ö.ve Ergun, T. (1998). Kamu yönetimi sözlüğü. Ankara: TODAİE.
Bülbül, D. (2006). Yerel yönetimlerin mali yapıları. Aralık 2006 tarihinde Yerel/Net web sitesinden erişildi: http://www.yerelnet.org.tr/mali_yapı/ rapor_01pdf.
Büyükşehir Belediyesi Kanunu. (2004). 29 Ağustos 2006 tarihinde TBMM web sitesinden erişildi: http://www.tbmm.gov.tr/kanunlar/k5216.html
Campbell, H. C. (1988). Halk kütüphanesi sistem ve hizmetlerinin geliştirilmesi. Bengü Çapar (çev.). Ankara: T.C. Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğü. Çıngı, H.
Demir, H. (1996). Yerel yönetimlerin kütüphane hizmeti bir deneme: Bursa ili incelemesi.. (Yayımlanmamış lisans tezi). Ankara: Ankara Üniversitesi
Demircioğlu, Özden. (2007) Türkiye'de halk kütüphanesi hizmetlerinin yerel yönetimleredevri konusunda kütüphane yöneticileri ve kütüphanecilerin yak laşımları.. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi) Ankara: Hacettepe Üniver sitesi.
DİE (2007). Ocak 2007 tarihinde DİE web sayfasındanerişildi: http://die.gov.tr/nufus_sayimi/2000Nufus.pdf
DPT(2001). Sekizinci beş yıllık kalkınma planı: yerel yönetimler özel ihtisas komisyonu raporu. Ankara: DPT.
IFLA (2004). Halk kütüphanesi hizmeti: Gelişim için IFLA/UNESCO ilkeleri. Bülent Yılmaz (çev.). İstanbul: TKD İstanbul Şubesi.
İl Özel İdaresi Kanunu. (2005). 29 Ağustos 2006 tarihinde TBMM web sitesin denerişildi: http://www.tbmm.gov.tr/kanunlar/k5302.html
Kamu Yönetiminin Temelİlkeleri ve Yeniden Yapılanması Hakkında Kanun (2004). 16 Temmuz 2005 tarihinde TBMM web sitesinden erişildi: http://www.tbmm .gov.tr
Keleş, R. ve Yavuz, A. (1983). Yerel yönetimler. Ankara: Turhan.
Keseroğlu, Hasan S. (1989). Halk Kütüphanesi Politikası ve Türkiye Cumhuriyeti'nde Durum. İstanbul: TKD İstanbul Şubesi.
Kültür veTurizm Bakanlığının Bazı Taşra Kuruluşlarının İl Özel İdareleri ve Belediyelere Devredilmesi ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde DeğişiklikYapılmasına Dair Kanun Tasarısı. (2006). 16 Nisan2007 tarihinde TBMM web sitesindenerişildi: http://www2.tbmm.gov.tr/d22/1 /1-1196.pdf
Kütüphaneler Komitesi Raporu (1961). Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı.
Sağlamtunç, Tülin. (1994). Çağdaş Kütüphanecilik ve Düşünce Özgürlüğü Üze rine . İstanbul: Yapı Tasarım.
TODAİE. (1991). Mahalli idarelerin kültürel fonksiyonları (halk kütüphaneleri vemahalli idareler) araştırma projesi raporu. Ankara: TODAİE.
Tortop, N. (1986). Mahalli idareler. Ankara: TODAİE.
TÜSİAD (1995). Yerel yönetimler: sorunlar, çözümler. İstanbul: TÜSİAD.
Yerel Yönetim. (1990). Ana Britannica Genel Kültür Ansiklopedisi içinde (c.22, s. 383). İstanbul: Ana Yayıncılık
Yılmaz, B. (1996). Halk kütüphanesikullanımı:Sosyo-ekonomik bir çözümleme. İstanbul: Türk Kütüphaneciler Derneği İstanbul Şubesi.