Etkin Kütüphane Kullanımı Önünde Büyük Bir Engel Olarak Kütüphane Kaygısı: Genel Bir Değerlendirme

Kütüphane kaygısı, kavramın ilk olarak tanımlandığı 1986 yılından bugüne uluslararası alanda çeşitli boyutlarıyla irdelenen bir konudur. Bununla birlikte, bu önemli konu, eldeki makale bağlamında literatür araştırmasını sonlandırdığımız 2010 yılı sonu itibariyle, Türk kütüphaneciliği kapsamında hiç ele alınmamış ve çalışılmamıştır.Türk kütüphaneciliği kapsamında kütüphane kaygısının bağımsız bir konu olarak ele alındığı ilk makale olan bu çalışmanın temel amacı, kütüphanelerin varlık nedeni olan kullanıcıların kütüphane hizmetleriyle ilgili olarak yüksek düzeyde memnuniyet yaşamalarının önünde büyük bir engel olan kütüphane kaygısı konusuna dikkat çekmek ve ayrıca bu konuda bugüne kadar hazırlanmış olan çalışmaları genel bir bakışla ele almaktır.Çalışmada ayrıca, Türk kütüphaneciliği içerisinde konuya yakın çalışmalar ele alınmış ve konuyla ilgili genel bir değerlendirme yapılmıştır.Çalışmanın son bölümünde ise, konunun Türk kütüphaneciliği kapsamında teorik olarak ele alınmasına ve ayrıca uygulama içerisinde kullanıcılarda kütüphane kaygısı oluşumunu önlemeye ve gidermeye yönelik kimi önerilere yer verilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

kaygı, kütüphane kullanıcıları, kütüphane personeli, kütüphane kaygısı, Kütüphane Kaygısı Ölçeği

Library Anxiety As A Great Barrier Before Effective Library Use: A General Appraisal

Library anxiety is a subject which has been searched in international platform in its various dimensions since 1986 in which the concept was first defined. On the other hand, this important subject, in the context of this article, as of the end of 2010 year in which we concluded literature survey, has never been handled and studied on in the scope of Turkish Librarianship.2 2 As ofthe end of 2010 year whichwasthe yearthat literature search wasfinished whereas it was observed that a thesisstudy was not prepared related to the subject, in the process of evaluation period by referee the information was given by a referee that a thesis was accepted on this subject on 05.01.2011. Main purpose of this study which is the first article in which library anxiety is studied as an independent subject in the scope of Turkish Librarianship is to draw attention to the subject of library anxiety which is a great barrier for the users before the high levelsatisfaction relating to the library services, who are the existence reason of the libraries and furthermore isto handle the studies prepared in the past on this subject under a general approach. Furthermore in this study, studies close to the subject in the Turkish Librarianship were handled and a general appraisal was made on the subject. At the final part of the study, place was given to some proposals which are directed towards the discussion of library anxiety in theoretical dimension within the scope of Turkish Librarianship and furthermore some proposals which are aimed to prevent and eliminate the formation of library anxiety in the users during the application operation of the library are given place.

Keywords:

anxiety, library users, library personnel, library anxiety, Library Anxiety Scale,

PDF

___

AkınoğluGür, H. F. (1993). Teknostres. Türk Kütüphaneciliği, 7 (3), 159-173.
Alkan, N.(1992). Üniversite kütüphanesi sisteminde kütüphaneci-kullanıcı etkileşimi.Türk Kütüphaneciliği, 6 (3), 133-141.
Alkan,N. (2006). Bilgi merkezlerinde kullanıcı-kütüphaneci ilişkisi. E. Kaya ve E. Yılmaz (Yay. Haz.), “Türkiye'de Bilgi Hizmetleri ve Yeni Yaklaşımlar”: Kütüphane Haftası bildirileri: 27 Mart-2 Nisan içinde (ss. 199-221). Ankara: Türk Kütüphaneciler Derneği.
Atılgan, D. ve Türkan, Ç. (1995). A.Ü. DTCF Kütüphanecilik Bölümü'nde yapılan doçentlik, doktora, master ve Emily Dean ödülü alan lisans tezleri bibliyografyası. Türk Kütüphaneciliği, 9 (4), 439-447.
Atlas, M. C. (2005). Library anxiety in the electronic era, or why won't anybody talk to me anymore. Reference and User Services Quarterly, 44 (4), 314
Beck, A.T. ve Emery, G. (2006). Anksiyete bozuklukları ve fobiler: Bilişsel bir bakışaçısı. (V. Öztürk, Çev.). İstanbul: Litera Yayıncılık. (Orijinali 2005'te yayımlanmıştır).
Budak, S. (2000). Psikoloji sözlüğü. Ankara: Bilim ve Sanat.
Carlile, H. (2007). The implications of library anxiety for academic reference services: A review of the literature. Australian Academic and Research Libraries, 38 (2). 129-147.
Cevizci, A. (2003). Felsefe terimleri sözlüğü. 2. Bs., İstanbul: Paradigma.
Cleveland, A.(2004). Library anxiety: A decade of empirical research. Library Review, 53 (3), 177-185.
Foskett,D. J. (1962). The creed of a librarian: No politics, no religion, no morals. London: The Library Association.
Fossum, L. (2004). Endişeyi yenmek: Daha iyi bir yaşam yönetimi için. (M. Sağlam, Çev.). 2. Bs., İstanbul: Alfa.
Gürdal, O., Narinç, S., Yıldızeli, A. ve Yılmaz, B. (Yay. Haz.). (1993). Türk Kütüphaneciliği - Türk Kütüphaneciler Derneği Bülteni: Dizin/ 1952-1992. Ankara: Kültür Bakanlığı.
Gürdal, O., (Narinç) Kazak, S., Yıldızeli, A. ve Yılmaz, B. (Yay. Haz.). (2001). Türk Kütüphaneciliği: Dizin/ 1993-2000. Ankara: Türk Kütüphaneciler Derneği.
Hançerlioğlu, O. (1997). Ruhbilim sözlüğü. 3. Bs., İstanbul: Remzi.
Harnett, M. (2005). Did you say library anxiety? - Part one. BiblioTech: The Online Magazin by and for Tomorrow's Information Professionals, (1 March), 26.12.2009 tarihinde http://lsobibliotech.blogspot.com/2005/03/ did-you-say-library-anxiety-part-one.html adresinden erişildi.
Harnett, M. (2005). Did you say library anxiety? - Part two. BiblioTech: The Online Magazin by and for Tomorrow's Information Professionals, (1 March), 26.12.2009 tarihinde http://lsobibliotech.blogspot.com/2005/03/ did-you-say-library-anxiety-part-two.html adresinden erişildi.
Harrell, K. J. (2002). Reducing high anxiety: Responsive library services to off- campus nontraditional students. Journal of Library Administration, 37 (3/4),355-365.
Harrison, L. (2000). Stress relief: Help for the technophobic patron from the reference desk. Reference Librarian, 69/70, 31-47.
Jerabek,J. A., Meyer, L. S. ve Kordinak, S. T. (2001). Library anxiety and computer anxiety: Measures, validity, and research implications. Library and Information Science Research, 23 (3), 277-289. 20.11.2009 tarihinde
http://www.sciencedirect.com/science?_ob=ArticleURL&_udi=B6W5R- 44MX98D-5&_user=690958&_coverDate=07%2F01%2F2001&_ rdoc=1&_fmt=full&_orig=search&_cdi=6577&_sort=d&_ docanchor=&view=c&_searchStrId=1102743140&_ rerunOrigin=google&_acct=C000038498&_version=1&_urlVersion=0&_ userid=690958&md5=41e028c6cf68a7f8127b34f49beda1a0#bib3 adresinden erişildi.
Jiao, Q. G., Onwuegbuzie, A. J. ve Lichtenstein, A. (1996). Library anxiety: Characteristics of ‘at-risk' college students. Library and Information Science Research, 18 (Spring), 151-163.
Jiao, Q. G. ve Onwuegbuzie, A. J. (1997). Antecedents of library anxiety. Library Quarterly, 67 (4), 372-389.
Jiao, Q. G. ve Onwuegbuzie, A. J. (1998). Perfectionism and library anxiety among graduate students. Journal of Academic Librarianship, 24 (5), 365-371.
Jiao, Q. G. ve Onwuegbuzie, A. J. (1999a). Is library anxiety important? Library Review, 48 (6), 278-282.
Jiao, Q. G. ve Onwuegbuzie, A. J. (1999b). Self-perception and library anxiety: An empirical study.Library Review, 48 (3), 140-147.
Jiao,Q. G. ve Onwuegbuzie, A. J. (1999c). Library anxiety among international students. Annual Meeting of the Mid-South Education Research Association, (Point Clear, AL, November 17-19, 1999). (ERIC Mikrofiş No: ED 437 973).
Jiao, Q. G. ve Onwuegbuzie, A. J. (1999d). Identifying and library anxiety through students' learning-modality preferences. Library Quarterly, 69 (2), 202
Jiao, Q. G. ve Onwuegbuzie, A. J. (2001). Library anxiety among international students. Urban Library Journal, 11: 16-27.
Keefer, J. A.. (1993). The hungry rats syndrome: Library anxiety, information literacy,and the academic reference process. RQ, 32, 333-339.
Köknel,Ö. (2005). Kaygıdan mutluluğa kişilik. 17. Bs., İstanbul: Altın Kitaplar Yayınevi.
Kuhlthau, C. C.. (1988). Developing a model of the library search process: Cognitive and affective aspects. RQ, 28, 232-242.
Kuhlthau, C. C.. (1991). Inside the search process: Information seeking from the user'sperspective. Journal of the American Society for Information Science, 42 (5), 361-371.
“Library Anxiety”. (2009). Kwantlen Polytechnic University; Coast Capital Savings Library/ Guides/ “Library Anxiety”. 27.12.2009 tarihinde http:// www.kwantlen.ca/library/guides/anxiety.html adresinden erişildi.
Mech, T. F. ve Brooks, C. I. (1995). Library anxiety among college students: An exploratory study. Conference Proceedings: ACRL 7th National Conference, March29 - April 1, 1995, Pittsburg, Pennsylvania içinde (ss. 173-179), Pittsburg, PA,.
Mellon, C. A. (1986a). Library anxiety: A grounded theory and its development. College and Research Libraries, 47 (2), 160-165.
Mellon, C. A. (1986b). Understanding library use from the standpoint of the user: Naturalisticinquiry for library research. Journal of Educational Media and Library Sciences, 23 (4), 348-364.
Mellon, C. A. (1988). Attitudes: The forgotten dimension in library instruction. Library Journal, 113, 137-139.
Mellon, C. A. (1989). Library anxiety and the non-traditional student. Paper presented at the 16th national LOEX Library Instruction Conference, May 5-6, 1988.Bowling State Green State University, Bowling Green, OH.
Miner, S. (2001). Success at the reference desk: Helping patrons overcome computer anxiety. Legal Reference Services Quarterly, 19 (3/4), 95-103.
Onwuegbuzie, A. J. (1997a). Writing a research proposal: The role of library anxiety,statistic anxiety,and composition anxiety. Library and Information Science Research, 19: 5-33.
Onwuegbuzie, A. J. (1997b). The role of technology in the library anxiety of Arkansascollege students. Instructional Media Quarterly, 30, 6-8.
Onwuegbuzie, A. J., Jiao, Q. G. ve Bostick, S. L. (2004). Library anxiety: Theory, research, and applications. Lanham, Maryland: The Scarecrow Press, Inc.
Polat C. ve Odabaş, H. (Yay. Haz.). (2005). Anahtar: Kütüphanecilik, Arşivcilik ve Dokümantasyon-Enformasyon alanlarında yayınlanan toplantı, anı, armağan ve derleme kitaplar dizin. Ankara: Alp Yayınevi.
Polat C. ve Odabaş, H. (Yay. Haz.). (2009). Anahtar-II: Kütüphanecilik, Arşivcilik ve Dokümantasyon-Enformasyon alanlarında yayınlanan toplantı, anı, armağan ve derleme kitaplar dizini. İstanbul: Hiperlink.
Shoham, S. ve Mizrachi, D. (2001). Library anxiety among undergraduates: A study of Israeli B. Ed students. Journal of Academic Librarianship, 27 (4), 305-311.
“Surviving Library Anxiety”. (2009). University of Arkansas University Libraries/ MullinsLibrary/ Jumpstart: Library Instruction and Research Tips: Other Topics/Surviving Library Anxiety. 27.11.2009 tarihinde http://comp.uark. edu/~neciap/instruction1/anxiety.html adresinden erişildi.
Tallis, F. (2003). Kaygıları aşmak. (O. C. Önertoy, Çev.). İstanbul: Sistem Yayıncılık.
Tamdoğan Gürdal, O., (Narinç) Kazak, S., ve Yıldızeli, A. (Yay. Haz.). (2009). Türk Kütüphaneciliği: Dizin/ 2001-2007. Ankara: Türk Kütüphaneciler Derneği.
Türkçe Sözlük. (1988). Ankara: Türk Dil Kurumu.
UçakÖzenç, N. (1997). Bilgi merkezi için mi kullanıcı, kullanıcı için mi bilgi merkezi? B. Yılmaz (Yay. Haz.), Kütüphanecilik Bölümü 25. Yıla armağan içinde (ss. 242-248). Ankara: Hacettepe Üniversitesi Kütüphanecilik Bö lümü.
Uraz,N. (1996). İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Kütüphanecilik Bölümü öğretim elemanlarının yayınları, çevirileri ve tezleri: 1985-1994. Türk Kütüphaneciliği, 10 (1) : 48-64.
Uraz, N. (2000). Türkiye'de kütüphanecilik bölümlerinde yapılan yüksek lisans, doktora ve doçentlik tezleri: 1958-1998. Kütüphanecilik Dergisi: Belge Bilgi Kütüphane Araştırmaları, (6), 137-163.
Van Kampen, D. J. (2004). Development and validation of the Multidimensional Library Anxiety Scale. College and Research Libraries, 65 (1), 28-34.
VanScoyoc, A. M. (2003). Reducing library anxiety in first-year students: The impact of computer-assisted instruction and bibliographic instruction. Reference and User Services Quarterly, 42 (4), 329-341.
Yılmaz, B. (1990). Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Kütüphanecilik Bölümü'nde yapılan tezler kaynakçası: (1972-1990). Türk Kütüphaneciliği, 4(2), 83-87.
Yılmaz, B. (1997). Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Kütüphanecilik Bölümü lisansüstü tezlerinin niceliksel ve konusal analizi: 1974-1997. B. Yılmaz (Yay. Haz.), Kütüphanecilik Bölümü 25. Yıla armağan içinde (ss. 191-198).Ankara: Hacettepe Üniversitesi Kütüphanecilik Bölümü.
Yılmaz, E. (1999). “Kütüphaneci-kullanıcı iletişimi ve iletişim kazaları”. Özlem Bayram (ve diğerleri). (Yay. Haz.), “Bilginin Serüveni: Dünü, Bugünü ve Yarını...”: TürkKütüphaneciler Derneği'nin Kuruluşunun 50. Yılı Uluslararası Sempozyum bildirileri(17-21 Kasım 1999, Ankara) içinde (ss. 173-201).Ankara: Türk Kütüphaneciler Derneği.
Yontar, A. (1998). Türkiye'de Kütüphane ve Bilgi Bilimi konusundaki başlıca araştırma sorunlarının lisansüstü tezlerinde yansıması. Kütüphanecilik Dergisi: Belge-Bilgi Kütüphane Araştırmaları, (4), 1-17.
Yontar, A. ve Yalvaç, M. (2000). Türkiye'de Kütüphane ve Bilgi Bilimi konusundaki araştırma sorunları: 1952-1994 yıllarında yayınlanan dergi makalelerinin içerik analizi. Kütüphanecilik Dergisi: Belge Bilgi Kütüphane Araştırmaları,(6), 165-186.