Arşiv ve Kütüphanelerdeki Risklere Yönelik Pasif Korumanın Önemi

Dünyada ve ülkemizde afetler ve diğer tehlike potansiyelleri nedeniyle kültürel miras tehdit altında bulunmaktadır. Bu afetler insani faktörlerin yanı sıra, teknolojik ya da doğal nedenlerden kaynaklanabilmektedir. Tarihi eser niteliğinde olan bazı kütüphane ve arşiv binaları da yapısal sorunlarnedeniyle afetler karşısında hasar görme olasılığına sahiptir. Hem tarihi eser niteliğinde olan bu yapılar, hem de bina bünyesinde bulunan kitaplar, elyazması eserler ile diğer kütüphane ve arşiv malzemesinin korunması amacıyla önceden proaktif tedbirler alınmalıdır. Bu tedbirler, pasif koruma ve/veya aktif koruma yöntemini içerebilir. Çalışmada, niteliksel araştırma yöntemi ile IFLA UluslararasıKütüphane Dernekleri ve Kuruluşları Federasyonu ve afet yönetimi ilkeleri doğrultusunda kütüphane ve arşiv personeli ile bina ve kütüphane, arşiv malzemesine etki eden risk faktörlerinin araştırılması amaçlanmıştır. Bu risklerin azaltılmasına yönelik pasif / önleyici koruma yöntemleri de önerilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Pasif / önleyici koruma, risk analizi, arşiv ve kütüphanelerin korunması, bilgi ve belge yönetimi, iş sağlığı ve güvenliği İSG, acil durum planlaması.

The Significance of 'Passive Conservation Against Risks in Archives and Libraries

The culturalheritage is under threat in the world and in our country due to the potential hazards and other dangers. These factors are caused by human, technological or natural-induced reasons. Some historical buildings which are used as library and archive buildings have the possibility of damage due tostructural problems in case of disaster Proactive . Precautions must be taken well before any kind ofemergency situation or disaster due to protect both these structures as historical monuments, andbooks,manuscripts and other library and archive materials in historical and modern buildings. Thesemeasures may include passive/preventive and/or active conservation methods. This study aimed to examine risk factors by qualitative research method which affect to the library and archive staff, buildings and materials in accordance with the principles IFLA International Federation of Library Associations and Institutions and disaster management. Passive / preventive conservation method proposals are extended for risk reduction

Keywords:

Passive /preventive conservation, risk analysis, archive and library conservation, information and document management, occupational health and safety OHS, emergency planning,

PDF

___

Adcock, E. (1998). IFLA principles for the care and handling of library material, International Federation ofLibrary Associations and Institutions Core Programme on Preservation and Conservation and Council on Library and Information Resources.
American National Standards Institute (2001). Environmental conditions for exhibiting library and archival materials (ANSI/NISO Z39.79-2001), NISO Press.
Boğaziçi Üniversitesi, Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırmaları Enstitüsü, (2005). Yapısal olmayan tehlikelerin azaltılması (YOTA) el kitabı.
Camuffo, D. (2013). Microclimate for cultural heritage: Conservation, restoration, and maintenance of indoor and outdoor monuments, Radiation And Light, 157-158.
Champa, A. (2008). Care of the collection in University Of Peradeniya Library: Strategic planning for the preventive conservation. Journal of the University Librarians Association of Sri Lanka, 12, 1-16.
Caneva, G. Nugari, M. P. ve Salvadori, O. ( 1991). Biology in the conservation of work of art. Roma: ICCROM.
Chapman, P. (1990).Guidelines on preservation and conservation policies in the archives and libraries heritage. Paris: United NationsEducational, Scientific and Cultural Organization.
Dahlin, E. (2002). Preventive conservation strategies for protection of organic objects in museums, historical buildings and archives. 5th EC Conference Report “Cultural Heritage Research: A Pan European Challenge” içinde (ss. 57-60). Institute of Catalysis and Surface Chemistry, Polish Academyof Sciences, Krakow.
Ersoy, H. (1996). Türk müzeciliğinde kanun, yönetmelik ve iç tüzüklerde koruma(ma), Kuruluşunun 15. Yılında Türk Müzeciliği Sempozyumu III Bildirileri, 24-26 Eylül 1996 içinde (ss. 168-175). Harbiye Askeri Müze ve Kültür Sitesi Komutanlığı.
FEMA (2011). Reducing the risks of nonstructural earthquake damage: A practical guide- behavior of nonstructralcomponents. (FEMA E-74). California: Applied Technology Council.
Gallo, F. (1985). Biological factors in deterioration of paper. Roma: ICCROM.
Haack, A. (2009). Construction of the north-south-metro line in Cologne and the accident on March 3rd,2009. International Symposium On Social Management Systems (SSMS). 10 Temmuz 2014 Haak100126(re-submit).pdf adresindenerişildi.
Henderson, J. (2007). Managing the library and archive environment. UK: National Preservation Office.
ICCROM, (1987).Müzelerde koruma: Çevresel koşulların denetimi- Kültür Varlıkları Koruma ve Onarım Araştırmaları UluslararasıMerkezi, İstanbul: İstanbul Restorasyon ve Komservasvom Merkez Laboratuarı.
ISO 11799:2003 Standartı. Information and documentation document storage requirements for archive and library materials. ISO.
Kadıoğlu,M. (2011). Afet yönetimi: Beklenilmeyeni beklemek, en kötüsünü yönetmek. İstanbul: Marmara BelediyelerBirliği.
Karasar, N. (2014). Bilimsel araştırma yöntemi. 26. bs. Ankara: Nobel Yayın, 86.
Kuhn, H. (1986). Conservation of works of art and antiquities. London: Butterworths.
Kuzucuoğlu, A. (2011). Beylerbeyi sarayında risk analizleri ve koruyucu tedbir önerileri. Yayımlanmamış Doktora Tezi. İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
Massa, S.ve Caneva, G. (1988). Analisi delle c^dizi^ termoigrometriche in relazione alla conservazione del materiale grafico. In 2nd International conference on non- destructive testing,microanalytical methods and environment evaluation for study and conservation of works of art içinde (ss.1-11). Perugia: Institute Centrale Per Il Distruttive.
Merritt, J. ve Reilly, J. (2010) Preventive conservation for historic house museums. England: AltaMira Press.
Myrbakk, G. (2005). Mountain Vaults: A thousand years perspective, Libraries - A voyage of discovery, World library and information congress içinde (ss. 1-7). 71th IFLA General Conference Passive ConservationAgainst Risks inand Council,IFLA Preservation and Conservation Section, Newsletter Issue 18.
Petal, M. (2003). Causes of'deaths and injuries in the August 17th, 1999 3:02 A.M. M=7.4 Kocaeli Earthquake, Research Report. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi CENDIM.
Plenderleith, H. ve Philpott, P. (1960). Climatology and conservation in museums. Museum (UNESCO, Paris), 13 (4), 202- 289.
Sahoo, J.(1990). Preservation of library materials: Some preventive measures. OHRJ, XLVII (1), 105 114.
Waller, R. R. (2003). Cultural property risk analysis model: Development and application to preventive conservation at the Canadian Museum of Nature. Göteborg: Institute of Conservation Göteborg University.

Başlangıç: 1952
Yayıncı: Türk Kütüphaneciler Derneği

Arşiv