Türk felsefe tarihinde yesevî düşüncesinin yeri

Hoca Ahmet Yesevî kendisinin düşünce temelinin Kur’ân-ı Kerîm ve hadisler olduğunu hikmetlerinde sık sık vurguluyor. Bu makalede Türk tasavvuf ekolünün kurucusunun; düşünce temellerinde yatan bazı felsefî yapı ve kalıplar ele alınacaktır. Türk düşüncesi özelliklerini yansıtan Tanrı, evren ve insanın kozmolojik birliğini Yesevî düşüncesinde bulmak mümkündür. Yesevî bunları tasavvufi ve dinî acıdan çok net ve sade dille kendisine has yöntemle yorumlamaktadır. Burada Yesevî hem eski Türk düşüncesi hem de İslâm felsefesi arasında güzel bir aheng bulan büyük düşünür olarak karşımıza çıkmaktadır.

The place of yesevî thought in the history of the Turkish philosophy

Hodja Ahmet Yesevî often emphasizes in his wisdom that his main of thought is the Holy Quran and hadiths. In this article, some of the philosophical structure and patterns that take place in the main of thought of the founder of the Turkish mysticism school will be handled. It is possible to come across with the cosmologic unity of the God, universe and human that reflects the features of the Turkish thought. Yesevî interprets them explicitly and in a specific way. in terms of Sufism and religion. Yesevî is a great intellectual, who found the harmony between the old Turkish thought and Islam Philosophy.

___

BİCE, H. (1993). Hoca Ahmed Yesevî-Divan-ı Hikmet. Ankara: TDV yayınları.

CEBECİOĞLU, E. (1997). Tasavvuf Terimleri ve Deyimleri Sözlüğü. Ankara: Rehber Yay;

ERASLAN, K. (1977). “Fakr-nâme”. İstanbul: Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi, C:XXII,

HAZİNÎ, (1995). Cevâhirü’l-Ebrâr Min Emvâc-ı Bihâr (Yesevî Menâkıbnâmesi), Haz. Cihan Okuyucu, Kayseri:

KENJETAY, D. (2003). Hoca Ahmet Yesevî’nin Ahlak Felsefesi, Ankara: H.A.O.yay.

KÖPRÜLÜ, F. (1991).Türk Edebiyatında İlk Mutasavvıflar. (7. baskı ), Ankara: D.İ.B. Yay.

NESEFİ, A. (1990). Tasavvufta İnsan Meselesi. (İnsan-i Kamil). İstanbul: Dergah Yayınları.,

QALİULU, A. (2000). “Sufizm tağılımının şığıs önırge taraluı”, Türkistan tarihı men madeniyeti. Ilımi maqalalar jinağı.Türkistan: Q.A.Yassawi Qazaq Türk Üniversiteti.

SELVİ, D. (1997). Kur’an ve Tasavvuf. (Tefsirlerin Tasavvufa Bakışı). İstanbul: Şule Yay:;

ULUDAĞ, S. (1996).Tasavvuf Terimleri Sözlüğü. İstanbul:

YASAWÎ, A-A. (2000). Miratü’l Qulub - Könildin Aynası. Ankara: Biliğ yayınları.