Kahire'deki El- Megaverî (Kaygusuz) Bektaşî Tekkesi'nden, Detroit'teki Bektaşî Tekkesi'ne

Tarih içinde Türklerin uzun yıllar yaşadıkları coğrafya içinde fonksiyonel olmuş pek çok Bektaşî tekkesinin varlığını tespit etmekteyiz. Bu tekkeler kültürün taşınması ve yaşatılması açısından önemli vazifeler icra etmişlerdir. Geniş Osmanlı coğrafyası içinde yer alan Bektaşî tekkelerinin en önemlilerinden biri de Kahire’deki El- Megaverî-Kaygusuz Bektaşî tekesidir. Kaygusuz Abdal, Mısır’a ilk defa 791 (1389) yılında gelmiş, 806’dan (1493-4) itibaren de kendisi için inşa edilen Kasrü’l –ayn Dergâhı’nda irşad faaliyetlerinde bulunmuştur. Kaygusuz Abdal, Mısır’da Abdullah el-Megaverî ismiyle anılmaktadır. Kaygusuz Dergâhı, Bektaşîlerin dört Halife makamından biri olarak da önem arz etmektedir. Kaygusuz Dergâhı, bugün Amerika’da Taylor kasabasında fonksiyonel olarak görevlerini icra eden Bektaşî tekkesinin kurucusu Recep Ferdi Baba’ya da ev sahibliği yapmıştır. Ahmet Sırrı Baba, Bektaşîliğin yaşatılması için Recep Ferdi ‘ye babalık icazeti vererek Amerika’ya göndermiştir. Bildirimizde Detroit’teki Bektaşî tekkesinin kurulmasına ilham veren El-Megaverî (Kaygusuz) Bektaşî Tekkesi’ni tanıtacağız.

From the El- Megaverî (Kaygusuz) Bektashi Tekke at Cairo to the Bektashi Tekke at Detroit

We have identified a lot of Bektashi Tekkes which have been functional in the geography they have lived for many years in the history of Turks. These tekkes have executed an important role in the transformation and cherish the culture. One of the most important Bektashi tekkes in the broad Ottoman land is the El- Megaverî-Kaygusuz Bektaşî tekke in Cairo. Kaygusuz Abdal came to Egypt in 791 (1389)for the first time, started the irshad service at the Kasrü’l –ayn Dergâh built for him in 806 (1493-4). Kaygusuz Abdal is remembered in the name of Abdullah el-Megaverî in Egypt. The Kaygusuz Dergag also has an importance for the Bektashis as having the position of one the four caliphs. Kaygusuz Dergâh has also hosted the founder of the Bektashi Tekke Recep Ferdi Baba who is presently functioning at the Taylor Town in America. Ahmet Sırrı Baba has given authorization to be a baba to Recep Ferdi for the cherishing of Bektashi and has sent him to America. In this communiqué, we are going to introduce the El-Megaverî (Kaygusuz) Bektashi tekke which has given inspiration to the establishment of the Bektashi tekke in Detroit.

___

Ahmed Said Süleyman. (1962). “Abdullah el-Megaverî ve Risâletühü Defterü’l-Uşşak” Mecelletü Külliyeti’l-âdâb. XIV/I. Kahire.

Ahmet Sırrı Baba, er Risâletü’l- Ahmediyye fi târihi’t-tarikati’l-aliyyeti’l-Bektaşîyye Mısır 1353/1934, 1358/1939.

AZAMAT, Nihat. (2002). Kaygusuz Abdal. Türkiye Diyanet Vakfı, İslam Ansiklopedisi. Cilt: 25. Ankara.

CLAYER, Nathalie. (2004). Amerika Birleşik Devletlerinde Yayımlanan Arnavut Bektaşîlik Dergisi (1954-1955) Bektaşîliğin Yolu. Yayına Hazırlayan: Ali Aktaş, Didem Çankaya. Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Velî Araştırma Dergisi. Kış 2004 / Sayı: 32. Ankara.

GÜZEL, Abdurrahman. (1981). Kaygusuz Abdal. Ankara.

KÖPRÜLÜ, Fuat. (1939). Mısır’da Bektaşîlik. İstanbul Üniversitesi Türkiyat Mecmuası. Cilt: VI.

MURRAY, John. (1895). Handbooks Asia Minor. London, 1900 Egypt.

NUR, Rıza. (1935). Kaygusuz Abdal, Gaybi Bey, Kahire’de Bektaşî Tekkesinde Bir Manüskırı.

TRİX, Frances (1993) Spritual Dircourse Learning with on Islamic master, University of Pennsylvania Pres Philadelphia.

TURAN, Fatma Ahsen; ALTUN, İlknur. (2006). Hacı Bektaş Geleneğinin Bir Uzantısı Olan Detroitteki Arnavut Bektaşî Tekkesi. Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Velî Araştırma Dergisi. Güz 2006 / Sayı: 40. Ankara.

Türk Birlik Revüsü, II /5. İskenderiye.