Hikmetle hükûmet etmek: HÜseyin Şevket'in Hz. Ali'den yaptığı manzum ahidname tercümesi

Ahidname, kaynaklarda Hz. Ali’ye isnat edilen mensur eserlerden biridir. Bir siyasetna- me örneği olarak değerlendirilebilecek bu metni Hz. Ali, Mısır’a vali tayin etiği vakit Mâlik el-Eşter'e vermiştir. Devlet adamlarına izlemeleri gereken temel prensipleri anlatan Ahidname’nin pek çok Türkçe tercümesi bulunmaktadır. Bunlardan biri Yenişehirli Hüseyin Şevket Efendi’ye aitir. Müellifin Kosova Sahrâsı adlı eserinde yer alan bu tercüme diğerlerin- den farklı olarak manzum şekilde yapılmıştır. Bu çalışmada kaside nazım şekliyle yapılmış 39 beyitlik söz konusu tercüme, Ahidname ’nin iki mensur çevirisiyle mukayeseli olarak değer- lendirilmiştir. Tercümeler karşılaştırıldığında eldeki manzum tercümenin mensur olanlar ya- nında oldukça kısa olduğu görülmüştür. Bununla birlikte mütercim kısa da olsa çoğu konuya eserinde yer vermeye çalışmıştır.

Governing with wisdom: Huseyin Sevket’s translation of ahidname written in verse by Ali Bin Abi Talib

Ahidname is a work of prose atributed to Caliph Ali (r. 656-661) in resources. Ali gave this political treatise to Malik Al-Ashtar when he appointed him as the governor of Egypt. Ahid- name, which consists of advices to statesmen, has a number of Turkish translations. One of the translations is done by Huseyin Sevket Efendi from Yenisehir. Tis version is diferent from other translations in that it was writen in verses in the author’s work titled Kosova Sah- rası. Tis study examines Huseyin Sevket Efendi’s translation, which consists of 39 couplets in the form of eulogy, comparatively with two prosaic translations of Ahidname . A compari- son of these translations indicates that the poetic translation in hand is relatively shorter than its prosaic counterparts. While they were briefy mentioned, the translator Huseyin Sevket Efendi included as many subjects as possible in his translation.

___

AVCI, İ. (2009). “Klasik Türk Edebiyatında Gelenekli Bir Yazım Konusu Olarak İlim ve Mal”, Divan Edebiyatı Araştırmaları Dergisi 2: 81-116.

Başbakanlık Osmanlı Arşivi (BOA). DH.SAİDd...dahiliye-deferler, Dosya No: 81, Gömlek No:475, Tarih: 29 Z 1248.

Başbakanlık Osmanlı Arşivi (BOA). DH.SAİDd...dahiliye-deferler, Dosya No: 112, Gömlek No: 219, Tarih: 29 Z 1286.

CEYHAN, A. (2006). Türk Edebiyatında Hazret-i Ali Vecizeleri . Ankara: Öncü Kitap.

ÇERÇİ, F. (2007). “Mâlik el-Eşter'e Verdiği Ahd-nâme’ye Göre Hz. Ali’nin Yönetim Anlayı- şı", Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 28: 89-125.

Hazret-i Ali (trz). Nehcü’l-Belâga . hzl. Abdülbaki Gölpınarlı. İstanbul: Der Yayınları.

Hüseyin Şevket Efendi (1325/1328). Yâdigâr-ı Bahriyye. Sakız: Şems Matbaası.

Hüseyin Şevket Efendi (1327). Kosova Sahrâsı, Mâzîyi İhyâ Âtîyi İ’lâ Eden Bir Mahşer-i İkbâl. Selanik: Rumeli Matbaası.

Hz. Ali (2004). Devlet Adamlarına Tavsiyeler, Hz. Ali Diyor Ki. trc. Mehmed Âkif Ersoy. İstanbul: Kayıhan Yayınları.

KNDEMİR, M.Y. (1989). "Ali (İlmî Şahsiyeti, Fazileti)”, İslam Ansiklopedisi II. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 371-8.

ÖZAYDIN, A. (1995). "Eşter", İslam Ansiklopedisi XI, Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayın- ları, 486-7.

YILMAZ, M. (2008). Kültürümüzde Arapça ve Farsça Asıllı Vecizeler Sözlüğü I. İzmir: Sütun Yayınları.