Ahmed b. İsa, hicrî üçüncü asrın sonları ile dördüncü asrın ilk yarısında yaşamış Evlad-ı Resulden bir âlimdir. Günümüzde özellikle, Hadramut bölgesinde ve Yemende, Hz. Peygamber soyundan gelenlerin dedesi olup, hem bu bölgede hem de Endonezya, Malezya, Filipinler, Çin ve bütün Güney Asya ile Güney Afrikada İslamın yayılmasına vesile olan Müslümanların hem hocası hem de atasıdır. Tarihte büyük bir yeri olmasına rağmen çoğu kaynaklarda yer almaması ve günümüz nesillerine tanıtılmaması bir talihsizlik olmuştur. Söz konusu makale, onun hayat öyküsünü, hayatındaki çektiği sıkıntıları, Basradan Hadramuta kadar olan hicret yolu haritasını ve bu bölgedeki yerlerin fotoğraflarını sunmakla, onun kişiliğine ve tarihteki önemli yerine ışık tutacaktır.
Ahmad b. Isa b. Muhammad is one of the Evlad Rasoul and scholar, who lived in the late third century and the first half of the fourth century AH. He is the grandfather of the descendants of the Prophet in present day especially in Hadhramout and Yemen too. He is also the master and the forefather of the people who spread Islam throughout the South Asia, as Indonesia, Malaysia, the Philippines, China and the South Africa. It is a misfortune that although he has significant place in the history, he is not mentioned in most of the resources, and so he is not presented contemporary generation. This article presents the story of his life, his distresses suffered in his life, his Hijrah road map from Basra to Hadramout and the pictures of places in this area. Therefore, it sheds light on his personality and his significant place in the history.
___
ALGÜL, H. (1997). Hadramut. DİA.
BAYDAR, M. (2008). Abbasiler Tarihinde (H.255-270/M. 869-883) Zenci İsyanı, Sebep ve Sonuçları. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İzmir.
BEDİR, A. (1995). İsnaaşeriye Şiası ve Hadis Usulü. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. HRÜ Sosyal Bilimler Esntitüsü. Şanlıurfa.
BUZPINAR, Ş. T. (2006). Nakîbüleşraf . DİA. İstanbul: Diyanet Vakfı.
COSTA M. (1980). The Book of a Thousand Judgements (A Sasanian Law-Book), Introduction, Transciription of the Pahlavi Text, Notes, Glossary and Indexes by Anahit Perikhanian, RusçadanTercüme eden: Nina Garsoïan, (Costa Mesa, California and New York: Mazda Publishers in association with Bibliotheca Persica, 1980). 5-7.
EL-ALUSÎ, Mahmud. Ruhul-maânî fi tefsiril-Kuranil-azim ves-sebil-mesanî. Beyrut: Darül-ihya.
EL-ASKALANÎ, Ahmed b. Ali b. Hacer. Takribüt-Tehzîb, tah. Ebul-Eşbal Sağır Ahmed Şağif. Darul-asıme.
EL-BAĞDADÎ, Safiyyüddin Abdülmümin b. Abdülhak. (1992). Merasidül-Ittıla ala esmail- emkineti vel-bikâ. 1. Baskı. Beyrut: Darül-cîl.
EL-BELADÎ, Atık b. Ğays. (2010). Mucemü meâlimül-Hicaz. 2. Baskı. Mekketül- Mükerreme: Daru Mekke.
EL-BELADÎ, Atık b. Ğays. (2010). Mucemü meâlimül-Hicaz. 2. Baskı. Mekketül- Mükerreme: Daru Mekke.
EL-HAMEVÎ, Yakut b. Abdullah. (1977). Mucemül-Büldan. Beyrut: Daru sadır.
EL-ISFAHANÎ, Ebul-Ferec. Mekatilüt-talibîn. tah. Seyyid Ahmed es-Sakr. Menşuratu Şerif Rıza.
EL-KEFAMÎ, İbrahim b. Ali. (1997). ed-Beledül-Emin ved-dirul-hasîn, talik, Alauddin el- Alemî. 1. Baskı. Beyrut: Müessesetül-alemî.
EL-KUDAÎ, Ebu Abdillah Muhammed b. Abdullah. (1995). et-Tekmile li Kitabis-sıle. tah. Abdusselam el-Harras. Beyrut: Darül-fikr.
EL-KÜLEYNÎ, Ebu Câfer Muhammed b. Yakûb. (h.1347). Furul-Kâfî. Tahran: Darül- Kütübil-İslamiyye.
EL-MAKRİZÎ, Takiyuddin Ahmed b. Ali. (1941). İmtaul-Esma, musahhih: Mahmud Mu- hammed Şakir. Kahire.
ES-SAMİR, F. (2000). Sevretüz-zenc. 2. Baskı. Dimaşk: el-Medâ.
ES-SEKKAF, Abdurrahman b. Ubeydullah. (h.1375). Nesimu hacir fi tekid-i an mezhebil- Mühacir. Sofiyye Hadramut.
ES-SEKKAF, es-Seyyid Abdurrahman b. Ubeydullah. (2005). İdamül-kût fi zikr-i büldanil- Hadaramevt. 1. Baskı. Beyrut: Darül-minhac.
EŞ-ŞATIRÎ, Muhammed b. Ahmed b. Ömer. (1994). Edvarüt-Tarihl-Hadramî. 3. Baskı. Medinetül-Münevvere.
EŞ-ŞİLLÎ, Muhammed b. Ebi Bekir. (h. 1319). el-Meşraür-Revî fî Menakıbis-Sâdetil-kiram âl-i ebi Alevî. 1. Baskı. Matabatül-amire.
ET-TABERÎ, Muhammed b. Cerir. Tarihur-rüsûl vel-mulûk. tah. Muhammed Ebul-Fadıl İb- rahim. 2. Baskı. Kahire: Darül-maarif.
EZ-ZEHEBÎ, Ebu Abdillah Muhammed b. Ahmed b. Osman b. Kaymaz. el-İber fî haberi men aber, tah. Ebu Hacir Muhammed es-Saîd. Beyrut: Darül-kütübil-ilmiyye.
EZ-ZEHEBÎ, Muhammed b. Ahmed b. Osman. (1998). Tezkiretül-Huffâz, tah. Zekeriyya Umeyrat. 1. Baskı. Beyrut: Darül-kütübil-ilmiyye.
EZ-ZEHRANÎ, Muhammed Matar. (h. 1326). Tedvînus-sünnetin-Nebeviiye: Neşetuhu ve tadavvuruhu. Riyad: Darül-minhac.
EZ-ZİRİKLÎ, Hayreddin. el-Alâm:kamusu teracim [li-eşherir-rical ven-nisa]. 15. Baskı. Beyrut: Darül-ilm lil-melayin.
FIĞLALI, Ethem Ruhi. (1997). Hariciler, DİA, XVI, 172.
İBNÜL-İMAD, Abdulhah b. Ahmed b. Muhammed. (h.1406). Şezeratüz-zeheb fî ahabari men zeheb, tah. Abdulkadir el-Arnavud, Mahmed el-Arnavud. Dimaşk: Daru İbn kesir.
KEHHALE, Ö. R. (1968). Mucemu kabâilil-Arab. 2. Baskı. Beyrut. Darül-ilim, 1968.
MADELUNG, W. (1997). Ķarmaî, The Encyclopedia of Islam New Edition. Leiden: E.J. Brill.
MUSTAFA MUNİR, Edhem. (1930). Rihletu el-İmam eş-Şafiî. Mısır: Matbaatul-muktadaf.
SÜHEYİL ZEKKAR. (1982). Ahbârül-Karamita fi el-Ahsa, eş-Şam, el-Irak, el-Yemen. Tahkik ve derleyen: Süheyil Zekkâr. 2. baskı. Dımaşk: Daru Hassan, Hassan.
ŞİHAB, Muhammed Ziya ve Abdullah b. Nûh. (1980). el-İmamül-muhacir Ahmed b. İsa b. Muhammed b. Ali el-Urayzî. 1. Baskı. Cidde: Dârüş-Şuruk.
TOPRAK, M. (1993). Cevşen, DİA.
YEĞİN, H. İ. (2003). Kutsal Mekân ve İnsan İlişkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Samsun.
YENİAY, A. (2008). Cevşen Duasının Hadis İlmi Açısından Kritiği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Sivas.