ORTADOĞU’DA SİLAHLANMA SORUNU: EKONOMİ-POLİTİK BİR ÇÖZÜMLEME

Silahlanma, salt askeri, siyasi ve güvenlik ile ilintili bir olgu değildir. Buolgunun teknolojik, kültürel, ekolojik ve ekonomik boyutları bulunmaktadır.Ortadoğu’da silahlanma olgusu ise daha grift ve derinlik arz etmektedir.Silahlanma eğilimi, Ortadoğu bölgesinde özellikle Arap Baharı sonrası yükselenbir seyir izlemektedir. Bu durum “güvenlik ikilemi” sarmalına neden olmaktadır.Bu sarmal yeni bir formda şiddet dalgasına neden olmakta aynı zamanda özelliklebölgesel ölçekte istikrarsızlık ve belirsizliğe neden olmaktadır. Yeni bir anarşikaşamayı deneyimleyen Ortadoğu’daki siyasi ve güvenlik sorunlarının önemliunsurlarından birisini silahlanma oluşturmaktadır. Silahlanma olgusu uluslararasıilişkiler ve güvenlik disiplinleri içerisinde daha çok güvenlik ve politik boyutlarıylaele alınmıştır. Bu olgunun ekonomi-politik bir çözümlemeye çalışılması karmaşıkyapı arz eden sorunun anlaşılmasını kolaylaştıracaktır. Bu çalışmanın temel amacıOrtadoğu’da silahlanma sorununu ekonomi--politik bir çerçeveden incelemeyeçalışmaktır. Bu çerçevede, Ortadoğu’daki silahlanma olgusu militarizm bağlamındaekonomi-politik bir perspektifle irdelenecektir.

ARMAMENT PROBLEM IN THE MIDDLE EAST: AN ECONOMIC-POLITICAL ANALYSIS

Armament is not a purely military, political and security related concept. This phenomenon has technological, cultural, ecological and economic dimensions. Armament in the Middle East is more complex. The armament tendency is increasing in the Middle East region especially after the Arab Spring. This leads to spiral of “security dilemma”. This spiral causes a wave of violence in a new form and at the same time it causes instability and uncertainty especially at regional level. The Middle East is experiencing a new anarchic phase and Armament constitutes one of the important elements of these political and security problems. The phenomenon of armament has been examined with mainly security and political dimensions in fields of international relations and security studies. The economic-political analysis of this phenomenon will facilitate understanding of the complex problem. The main purpose of this study is to examine the problem of armament in the Middle East from an political economy framework. In this context, the phenomenon of armament in the Middle East will be examined from an economic-political perspective.

PDF

___

Altay, H. ve Nugay, U. (2013), “Ortadoğu Bölgesi Enerji Kaynaklarının 21. Yüzyıl Dünya Ekonomisi İçin Stratejik Önemi”, Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1-35.

Arms Exports (2019), Germany Trails U.S. as World’s fourth largest Spplier, Erişim Tarihi: 5 Eylül 2019, https://www.dw.com/en/arms-exports-germany-trailsus- as-worlds-fourth- largest-supplier/a-47847393.

Blank, S. ve Levitzky, E. (2015), “Geostrategic Aims of the Russian Arms Trade In East Asia and the Middle East”. Defence Studies, 15(1). 63-80.

Bowler, T. (2018), Which Country dominatesthe Global Arms Trade, Erişim Tarihi: 6 Ağustos 2019, https://www.bbc.com/news/business-43873518.

Cihangir, M. (2018), “Arap Baharı’nın Yemen’e Ekonomi-Politik Etkileri: Optimist Çizgiden Pesimist Bir Doğrultuya Yönelişin Analizi”. Turkish Studies, 13(22). 165- 177.

Çancı, H. ve Medugu J. Y. (2015), “ Impact of the Global Arms Trade in Somalia( 2000- 2014): A Descriptive Analysis”. International Journal On World Peace, 32(4). 35-62.

DW, (2019), Arms Exports: Germany Trails US as World’s Fourth – Largest Supplier, Erişim Tarihi: 10.16.2019. https://www.dw.com/en/arms-exports-germany-trailsus- as-worlds-fourth-largest-supplier/a-47847393.

Hal, (2019), Erişim Tarihi: 28 Haziran 2019, https://hal.archives-ouvertes.fr/hal 02051360/file/Article%20ESHET%20Madrid%20ESHET%202018.pdf.

Hall, R. A. ve Coyne, J. C. (2013), The Militiarization of U.S. Domestic Policing”, The Independent Review, 17(4) . 485-504.

Intriljgator, D. M. ve Brito. D. (2000), “Arms Races”, Defence and Peace Economics, 11(1). 45 - 54. Kemp, G. (1991). “The Middle East Arms Race: Can It Be Controlled?”. Middle East Journal, 45(3). 452-453.

Karaooğlu, O. (2019), Küresel Sistemde Jeopolitiğin Dönüşü, Dünya Siyasetinde Küresel Fay Hatları, Analizler Serisi-3, Ankara: Anadolu Ajansı Yayınları.

Landler, M. (2018), Trump Abandons Iran Nuclear Deal He Long Scorned, The Newyork Times, Erişim: Tarihi: 07.05.2019, https://www.nytimes.com/2018/05/08/ world/middleeast/trump-iran-nuclear-deal.html.

Lavrov, S. (2012), Rusya’dan Patriot Uyarısı, Erişim Tarihi: 10.12.2019, https:// www.cnnturk.com/2012/dunya/11/23/rusyadan.patriot.uyarisi/685844.0/index. html.

Mawdsley, J. (2019), “Armaments Decision-Making. Are European States Really Different?”, Comparative Strategy, 37(4). 260-261.

Militarism, (2019), What is Militarism?, Erişim Tarihi: 17 Haziran 2019, https:// www.gotquestions.org/militarism.html.

Paoli, P. G. ve Kytımaki E. (2016), Towords a Universial Arms Trade Treaty : Understanding Barriers and Challenges in South –East Asia, Rand Cooparetaions, Erişim Tarihi:10.18.2019,https://www.rand.org/content/dam/rand/pubs/research_ reports/RR1700/RR1779/RAND_RR1779.pdf.

Pirinççi, F. (2018), “Ortadoğu’da Silahlanmayı Etkileyen Dinamikler: Arap Baharında Alıcılar ve Tedarikçiler”.International Journal of Social Inquiry, 11(2), 287-309.

Power Rankings, (2019), Erişim Tarihi 11 Kasım 2019, https://www.globalfirepower. com/countries-listing.asp.

Rattinger, H. (1976), “From War to War: Arms Races in the Middle East”. International Studies Quarterly, 20(4), 501-531.

SIPRI Fact Sheet, (2018), Trends in International Arms Transfers, Erişim Tarihi: 5 Nisan 2019, https://www.sipri.org/sites/default/files/2019-03/fs_1903_at_2018. pdf.

SIPRI, (2019), Financial value of the global arm strade, Erişim Tarihi: 11 Aralık 2019, https://www.sipri.org/databases/financial-value-global-arms-trade.

Singer, D. J. (1958), “Threat-Perception and Armament-Tension Dillema”. The Journal of Conflict Resolution, 2(1). 90-105.

Sputnik Türkiye, (2018), Fransa Ortadoğu’da Kriz Çıkarıp Silah Satıyor, Erişim Tarihi: 9 Ağustos 2019, https://tr.sputniknews.com/avrupa/201807041034147646fransaortadogukrizsilah/ https://www.dw.com/en/arms-exports-germany-trailsus- as-worlds fourth-largest-supplier/a-47847393.

Trade War (2019), What You need to know about US-China talks, Erişim Tarihi: 07.08.2019, https://www.bbc.com/news/business-48089004.

US (2019), U.S. Increases Dominance of Global Arms Trade, Erişim Tarihi: 21 Ağustos 2019, https://www.maritime-executive.com/article/u-s-increases-dominance- of-global-arms- trade.

Waltz, N. K. (2012), “Why İran Should Get the Bomb: Nuclear Balancing Would Mean Stability”. Foreign Affairs, 91(4). 2-5.

Wendt, E. A. (2013), “Anarşi Devletler Ne Anlıyorsa Odur: Güç Politikalarının Sosyal İnşası”. Uluslararası İlişkiler Dergisi, 10(39), 3-43.

Wendt, A. ve Barnett, M. (1993), “Dependent State Formation and Third World Militarization”. Review of International Studies, 19. 321-347.

World Bank, (2019), Databank, Erişim Tarihi: 5 Nisan 2019. https://databank.worldbank. org/home.aspx.

World Beyond War, (2014), Erişim Tarihi: 6 Haziran 2019, https://worldbeyondwar. org/gallup-u-s-population-highly-militaristic/.

Yıldızoğlu, E. (2019), Yeni Döneme ABD, Rusya ve Çin’in Silahlanma Yarışı mı Damga Vuracak?, Erişim Tarihi: 20 Ağustos 2019, https://www.bbc.com/turkce/haberler- dunya-47198011.

Yolcu, H. F. (2018), Silahlanma Piyasasının Yeni Gözdesi: Ortadoğu, Erişim Tarihi: 5 Haziran 2019,https://www.aa.com.tr/tr/analiz-haber/silahlanma-piyasasinin-yeni- gozdesi-ortadogu/1102582.