MEVZUAT YAPIMINDA DÜZENLEYİCİ ETKİ ANALİZİ VE UYGULAMA SORUNLARI

Düzenleyici Etki Analizi (DEA), üzerine çalışılan yeni ve mevcut düzenlemeler ile yasalaşmayan olası alternatiflerin olumlu ve olumsuz etkilerini sistematik bir şekilde analiz eden eleştirel ve kapsamlı bir yardımcı karar aracıdır. DEA, düzenleme akışını değerlendiren faydalı araçlardan biri olduğu kadar güçlü bir düzenleyici yönetişim aracı olarak da bilinir. Günümüzde dünyanın çeşitli ülkelerinde DEA, farklı şekillerde uygulanma alanı bulmuştur. Ülkemizde DEA, Mevzuat Hazırlama Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik ile düzenlenmiş olup halen yürürlükte olmasına rağmen, mevzuat yapım sürecinde DEA'lardan yeterince faydalanılmamaktadır. Bu çalışma, DEA'nın önemini, ortaya çıkışını, temel felsefesini, araçlarını, faydalarını ve eleştirilen yönlerini açıkladıktan sonra; Türkiye'de DEA uygulamasında karşılaşılan sorunları önceki araştırmalardan, Başbakanlık faaliyet raporları ve performans programlarından ve alanda uzman olarak çalışan kişilerle yapılan mülakatlardan derlenen verilere dayalı olarak değerlendirmiş, DEA uygulamasına ilişkin GZFT analizi yapmış ve DEA uygulamasının geliştirilmesine yönelik politika önerilerinde bulunmuştur

REGULATORY IMPACT ANALYSIS IN LEGISLATION AND APPLICATION ISSUES

Regulatory Impact Analysis (RIA) is a comprehensive supporting decision tool which systematically analyzes and critically assesses the positive and negative effects of proposed and existing regulations and non-regulatory alternatives. RIA is considered as one of the most useful tools to evaluate the flow of regulations, as well as a powerful regulatory governance instrument. Today many countries around the world apply RIA in various forms. Even though RIA in our country has been regulated by currently valid Regulation on the Procedures and Principles of Legislation Preparation, it has not been benefited sufficiently in legislation process. This study, after explaining the emergence, significance, main philosophy, tools, benefits and critiques of RIA, evaluated the problems encountered in the application of RIA in Turkey based on previous research, activity reports and performance programs of Prime Ministry and interviews with experts in the field, performed SWOT analysis for RIA applications, and offered policy recommendations

PDF

___

Aktan, Can (2003). Kamusal Regülasyon Kavramları ve Türleri. (Erişim tarihi: 4.3 2017) http://www.canaktan.org/ekonomi/regulasyon/kavram.htm
Aygün, Erdem (2013). DEA ve Rekabet Değerlendirmesi, Rekabet Kurumu, (Erişim tarihi: 15 Şubat 2017) http://www.rekabet.gov.tr/tr-TR/Rekabet-Yazisi/DEA-veRekabet-Degerlendirmesi.
Ayhan, E. ve Önder, M. (2017). “Yeni Kamu Hizmeti Yaklaşımı: Yönetişime Açılan Bir Kapı”, Gazi İktisat ve İşletme Dergisi, C:3, S:2, (19-48).
Baskıcı, G.F. (2007). Uluslararası Uygulamalar Işığında Düzenleyici Etki Analizi ve Türk mali Yönetimi ve Kontrol Sistemi Açısından Uygulanabilirliği, Devlet Bütçe Uzmanlığı Araştırma Raporu, Maliye Bakanlığı.
Başbakanlık, (2008-2016). 2008, 2009, 2010, 2011, 2012, 2013, 2014, 2015 ve 2016 Yılları Faaliyet Raporları. (Erişim tarihi 22.8.2017). https://www.basbakanlik. gov.tr/Forms/_Article/pg_ArticleTitles.aspx?CategoryId=71CF64F5-A24D-4C8F96B4-8D04BF2C68B5
Başbakanlık, (2011-2015). 2011, 2012, 2013, 2014, 2015 Yılları Performans Programları. (Erişim tarihi 22.8.2017). https://www.basbakanlik.gov.tr/ Forms/_Article/pg_ArticleTitles.aspx?CategoryId=71CF64F5-A24D-4C8F-96B4- 8D04BF2C68B5
Bayramoğlu, S. (2006). “Düzenleyici Etki Analizi: Yasamayı Erksizleştirme Aracı. Memleket”, Siyaset ve Yönetim, Sayı:2
Bıçkıcı, M. (2003). “Düzenleyici Etki Analizinin Türkiye’de Uygulanabilirliği”. Türk İdare Dergisi, Sayı: 441.
Çağlayan, A. İ. (2003). Rekabet Hukukunda Pazar Gücünün Önemi ve Ölçülmesi, Rekabet Kurumu, Ankara
Ekici, Birol (2006). Düzenleyici Etki Analizi: Kanun, Kanun Hükmünde Kararname, Tüzük, Yönetmelik ve Diğer Düzenlemelerde Uygulanması, TEPAV Yayınları.
Ekici, B. ve Çelik, M. (2007). “Düzenleyici Etki Analizi: Analiz Süreci ve Uygulama”, Amme İdaresi Dergisi, C:40, S:1 Gözler, K. ve Kaplan G. (2011). İdare Hukuku Dersleri. Ekin Yayınları: Bursa.
Güngör, M. ve Evren G. (2009). Kapsam, Uygulama, Deneyimler ve Öneriler: Mobil Ara Bağlantı Ücretlerinin Düzenlenmesine İlişkin Ardıl DEA Çalışması, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu
Heywood, A. (2014). Siyasi İdeolojiler, Adres Yayınları: Ankara.
Heywood, A. (2015). Siyaset, Adres Yayınları: Ankara.
Jacobs, S. (2006). Current Trends in Regulatory Impact Analysis: The Challenges of Mainstreaming RIA into Policy-Making, Jacobs & Associates.
Karaosmanoğlu, H. S. (2006). Düzenleyici Etki Analizi ve Türkiye Uygulaması, DPT Yayınları.
Kaymak, H. (2004). “Düzenleyici Etki Analizi”, Maliye Dergisi, Sayı: 146 / MayısAğustos.
Kirkpatrick, C., Parker, D. ve Zhang, Y. F. (2003). “Regulatory Impact Assessment in Developing and Transition Economies: A Survey of Current Practice and Recommendations for Further Development”, Regulatory Impact Assessment Conference, CRC, University of Manchester, 26-27 November 2003.
Ladegaard, P. (2005). “Improving Business Environments throughRegulatory Impact Analysis- Opportunities and challenges for developing countries”, Paper Prepared for The international Conference on Reforming Business Environment, Cairo, December 1st, 2005.
Leblebici, D. N., A. Kurban ve U. Sadioğlu, (2012). “Türk Yönetim Sisteminde Bağımsız Düzenleyici Kurullar Üzerine Kuramsal Tartışmalar”, Hacettepe Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 30, Sayı: 2, Sayfa: 81-109, [ULAKBİM].
Mehter, Aykın S. (2010). “Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne Sürdürülebilir Katılımı İçin Düzenleyici Etki Analizinin Gerekliliği”, Yönetim ve Ekonomi Dergisi Cilt: 17 Sayı:2.
OECD (1995). Recommendation of the Council of the OECD on Improving the Quality of Government Regulation, Paris.
OECD (1997). Regulatory Impact Analysis. Best Practice in OECD Countries, Paris.
OECD (2007). Competition Assessment Toolkit, OECD Publications.
OECD (2011). Düzenleme Reformu İncelemeleri, Düzenleyici Etki Analizi: Politika Bütünlüğü İçin Bir Araç. ISBN:9789756180402
OECD (2017). The OECD Reference Checklist for Regulatory Decision-Making. (Erişim tarihi: 20 Şubat 2017) https://www.oecd.org/gov/regulatorypolicy/35220214.pdf
OECD ve Başbakanlık Dış İlişkiler Başkanlığı (2002). Türkiye’de Düzenleyici Reformlar: Ekonomik İyileşme İçin Önemli Destek, (Çev: Vedat Uras ve Ahmet Aslanoğlu), Başbakanlık Basımevi: Ankara.
OFT (2007). “Completing Competition Assessments in Impact Assessments”. (Erişim tarihi: 18 Şubat 2017), http://www.oft.gov.uk/shared oft/reports/comp policv/oft876.pdf
Önder, M. ve Aydın, G. (2016). “Türk Kamu Yönetiminde Stratejik Yönetim: Kronik Uygulama Sorunsalı ve Yeni Perspektifler”, The Journal of International Management Research/Uluslararası Yönetim Araştırmaları Dergisi, 2:3.
Önder, Murat (2012). “Reinventing Government: Historical Foundations, Philosophy, Critique, and Future Implications”, Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler E-Dergisi, Sayı:28, Sayfa:1-20.
Önder, Murat (2011a). “Prime Minister Turnover and Distributive Politics: An Interrupted Time Series Analysis.” Journal of US-China Public Administration, 8:3, (298-306).
Önder, Murat (2011b). “What Accounts for Changing Public Trust in Government? A Causal Analysis with Structural Equation Model” Journal of US-China Public Administration, 8:2, (154-165).
Önder, M. (2006). How Local Conditions Affect the Existence and Capacity of the Nonprofit Sector: A Test of Competing Theories. (Kar Amacı Gütmeyen Sektörün Ortaya Çıkışını ve Kapasitesini Açıklayan Faktörler: Rakip Teorilerin Test Edilmesi, Florida Eyalet Üniversitesi, Doktora tezi).
Shafritz, Jay M, E. W. Russell, Christopher, and P. Borick (2017). Introducing Public Administration, 9th Edition, Routledge: New York
Sezer, Ö ve T. Vural (2010). “Kamu Hizmetlerinin Sunumunda Devletin Değişen Rolü ve Merkezi Yönetim ile Yerel Yönetimler Arasında Yetki ve Görev Paylaşımı”, Maliye Dergisi, Sayı 159, Temmuz-Aralık.
Solak, Z. (2006). “Müzakere Sürecinin Olmazsa Olmaz Aracı “Düzenleyici Etki Analizleri” Semineri Toplantı Raporu, İzmir Ticaret Odası, (Erişim tarihi: 11 Şubat 2017). http://www.izto.org.tr/NR/rdonlyres/5C7C3D39- C082-43D4-83DEDA12B6397D64/6292/DUZENLEYICI.pdf
Tank, M. (2011). “Meclisin Kanun Yapma Usulü ve Düzenleyici Etki Analizi”, Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, Cilt:1,Yıl:2, Sayı:6
TEPAV (2008). “Düzenleyici Etki Analizi Rehberi”, (Erişim tarihi: 10 Şubat 2017), http://www.tepav.org.tr/tur/admin/dosvabul/upload/Duzenleyici Etki Analizi Rehberi.pdf
Yüksel, N. (2005). “Yeni Kamu Mali Yönetim Sistemi ve Düzenleyici Etki Analizi (DEA)”, Sayıştay Dergisi, Sayı: 59, (47-71).
Zemheri, C. (2012). Daha İyi Düzenleme Çalışmaları ve Düzenleyici Etki Analizi, Yayımlanmamış Uzmanlık Tezi, TBMM.