BİR YEREL YÖNETİM UYGULAMASI OLARAK 1913 YILI AYDIN VİLAYETİ UMUMİ MECLİSİ TOPLANTISI VE MÜZAKERELERİ
Vilayet umumi meclisleri Osmanlı vilayet idaresine ilk defa 1864 tarihliTuna vilayeti nizamnamesi ile katılmıştır. Bu meclisler 1867, 1871 ve 1913 tarihlivilayet kanun ve nizamnamelerinde varlığını korumuştur. Danışma niteliğindeolan bu meclislere vilayete bağlı sancak ve kazalardan halkın seçtiği temsilcilerkatılıyordu. Meclis-i umumi toplantıları yılda bir defa yapılıyor ve bu meclisler enfazla kırk gün süreyle görev yapıyordu. Bu toplantılarda vilayeti ilgilendiren idari,mali, maarif, sıhhi vb. konular ele alınıyor, her dairenin bütçesi ayrı ayrı inceleniyor,bu inceleme sonunda kabul veya ret ediliyordu. Meclis toplantıları halka kapalıolarak yapılıyordu. Ancak mecliste yapılan müzakereler ve alınan kararlar yerelbir gazetede yayınlanıyordu. Meclisin aldığı bazı kararların uygulanabilmesiiçin merkezi hükümetten izin alınması gerekiyordu. 1913 yılında toplananAydın Vilayeti Umumi Meclisinin aldığı kararlar ve yaptığı müzakereler Ahenkgazetesinde yayınlanmıştır. Yapılan bu çalışmada da Ahenk gazetesinde yayınlananmeclis-i umumi kararları ve müzakereleri kullanılmıştır. Yaklaşık bir ay sürenmeclis-i umumi toplantısında meclise hangi konuların getirildiği, bu konularla ilgilinasıl müzakereler yapıldığı ve ne tür kararlar alındığı gazeteye yansıdığı kadarı ilefarklı başlıklar altında incelenmiştir. Ayrıca çalışmada vilayet umumi meclislerininTürkiye Cumhuriyeti Dönemi’nde anayasalarda ve yasalarda nasıl zikredildiği,hangi yasalarla yetkilerinden bir kısmını başka kurumlara devrettiği, 1913 tarihlikanunun ne zaman kaldırıldığı ve i genel meclislerinin hangi yasaya göre faaliyetgöstermeye başladığı da ele alınmıştır.
A AN APPLICATION, THE MEETING AND NEGOTIATIONS OF AYDIN PROVINCIAL GENERAL COUNCIL HELD IN 1913
The provincial General Councils participated in Ottoman provincial administration for the first time with Regulation of Danube Province dated 1864. These councils remained in the provincial laws and regulations of 1867, 1871 and 1913. Representatives elected from the province, sandjaks and towns attended these advisory councils. The meetings of general councils were held once a year and could meet for a maximum forty days. In these meetings; administartive, finacial, educational, sanitary etc. issues related to the province were handled, the budgets of each department were examined separately, at the end of the review, they were accepted or rejected. Council meetings were held closed to the public. However, negotiations held and decisions taken at council were published in a local newspaper. Permission from the central goverment was required to implement some of decisions taken by council. Decisions and negotiations of Aydın Provincial General Council convened in 1913 have been published in Ahenk newspaper. In this study, decisions and negotiations of general council published in Ahenk newspaper were used. What issues were brought to council, how these issues were negotiated and what kind of decisions were taken were discussed under different title at the meeting of general council which lasted for about a month. In article how provincial general councils were mentioned in constitutions and laws in the Period of Turkish Republic, by which laws they transfered some of their powers to other institutions, when the law of 1913 was repealed and according to which law provincial general councils started to operate were also discussed.
___
Ahenk Gazetesi, Şaban-Ramazan 1331 Tarihleri arasındaki sayılar. Başkanlık Osmanlı Arşivi: BOA. İ. ŞD. No: 19-825; 14-634, 14-645, 15-655, 15-658, 15-649, 16-708, 17-713.Çadırcı, M. (1985). “Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Ülke Yönetimi” Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Ansiklopedisi, C. 1, İletişim Yayınları, İstanbul, 210-230.
Çadırcı, M. (1991). Tanzimat Döneminde Anadolu Kentlerinin Sosyal ve Ekonomik Yapıları, Türk Tarih Kurumu, Ankara.
Demir, G. T. (2014). “Tarihsel Süreçte Vilayet Meclis-i Umumileri ve Çankırı Örneği Üzerinde Bir Değerlendirme” Karatekin Edebiyat Fakültesi Dergisi, 4 (4), 59-86.
Düstur, (1289). Birinci Tertip, C. 1, Matbaa-i Amire.
Düstur, (1332). İkinci Tertip, C. 5, Dersaadet, Matbaa-i Amire.
Düstur, 5. Tertip, C. 53, 11741-11824.
Gökmen, E. “Batı Anadolu’da Çekirge Felaketi”, Belleten, C. LXXIV, S. 269, 127-180.
Gözler, K. (2019). “Osmanlı Mülki İdare Sistemi Üzerinde Fransız Etkisi 1864 ve 1871 Vilayet Nizamnameleri Fransa’dan mı iktibas edilmiştir?” Amme İdaresi Dergisi, C. 52, Sayı 1, 1-32.
Güneş, İ. (2020). “Teşkilatı Esasiye Kanunu’nun (1921 Anayasası’nın) Yapılış Süreci”, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt/Vol: 20, Sayı: 2, 233-256.
Kartal, N. (2010). İl Özel İdarelerinin Yeniden Yapılandırılması: Uygulama Aşaması Üzerine Bir Değerlendirme, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Yönetimi ve Siyaset Bilimi (Yönetim Bilimi) Anabilim Dalı, Doktora Tezi, Ankara.
Kaştan, Y. (2016). “Osmanlı Devleti’nde 1913 Tarihli İdare-i Umumiye-i Vilayat Kanun-ı Muvakkati ile Vilayet Yönetiminin Yeniden Yapılandırılması”, Osmanlı Medeniyeti Araştırmaları Dergisi, C. 2, Sayı 2, 78-98.
Manisa Vilayeti Meclis-i Umumisi 1938 Yılı Müzakere Zabıtnamesi, Bilgi Matbaası, İzmir.
mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.2709.pdf. (24.11.2020).
Ortaylı, İ. (2000). Tanzimat Devrinde Osmanlı Mahalli İdareleri (1840-1880), Türk Tarih Kurumu, Ankara.
Resmî Gazete, 18 Haziran 1949, Sayı 7236.
Resmî Gazete, 26 Mayıs 1987, Sayı, 19471.
Resmî Gazete, 26 Mayıs 1987, Sayı, 19471.
Resmî Gazete, 27 Kanunuevvel 1934, Sayı: 2891.
Resmî Gazete, 5 Mayıs 1929, Sayı, 1184.
Resmi Gazete, 6.Aralık 2012, Sayı 28483.
Resmigazete.gov.tr/arsiv/10859.pdf (24.11.2020)
Sanal, R. (1998). “Tarihi Gelişimi İçerisinde Türk Anayasalarında Genel Yönetimin Taşra Örgütüne İlişkin Düzenlemeler ve Yönetim Desenindeki Değişmeler” Atatürk Yolu Dergisi, C. 6, S. 22, 173-200.
Seyitdanlıoğlu, M. (1996). “Yerel Yönetim Metinleri VI: 1871 Vilayet Nizâmnâmesi ve Getirdikleri”, Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, C. 5, Sayı 5, 89-103.
T.C. Manisa Vilayeti Meclis-i Umumisi 1929 Müzakere ve Zabıtnamesi, (1930). Yeni Matbaa, İzmir.
Tosun, S. F. (2018). “1913 Tarihli İdare-i Hususiye-i Vilayat Talimatnamesine Göre Vilâyet Bütçelerinin Yasalaşması”, Dil Tarih ve Coğrafya Fakültesi Dergisi, 58.1, 59- 81.
Tuncer, S. (2016). “II. Meşrutiyet Döneminde Bir İdari Reform: 1913 İdare-i Umumiye-i Vilayat Kanun-ı Muvakkati”, II. Türk Hukuk Tarihi Kongresi Bildirileri C. I, Ed. Fethi Gedikli, On iki Levha yayıncılık, İstanbul, 573-599.
Tural, E. (2000). 1329 (1913) İdare-i Umumiye-i Vilayat Kanunu, Dokuz Eylül Üniversitesi, Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü, İzmir, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
- ISSN: 1300-3216
- Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
- Başlangıç: 1928
- Yayıncı: İçişleri Bakanlığı
Sayıdaki Diğer Makaleler
KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ’NDE POLİS MEŞRUİYETİ VE POLİSLE İŞBİRLİĞİ
Mehmet Ali TEKİNER, Cem KAYABAŞI
KAMU KURUMLARI VE ÇALIŞANLARI İÇİN BİREYSEL PERFORMANS DEĞERLENDİRME VE YÖNETİM SİSTEMİ ÇERÇEVESİ
SEÇİM SİSTEMLERİNİN ETKİN PARTİ SAYISI VE ORANTISIZLIK DERECESİNE ETKİSİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ, 1950-2018
MANAGERIAL PROXEMIA IN THE PUBLIC INSTITUTIONS AND ITS IMPACT ON THE PUBLIC PERSONNEL’ MOTIVATION
CAM TAVAN SENDROMU VE BÖLGESEL BOYUT: BİR KAMU BANKASI ÖRNEĞİ