BELEDİYELERDE VE BAĞLI İDARELERDE HARCAMALARA KATILMA PAYLARININ HESAPLANMASINA DAİR BİR DEĞERLENDİRME

Harcamalara katılma payları, belediye ve bağlı idarelerin öz gelirleriarasında yer almaktadır. Söz konusu paylar, anılan idarelerce yapılan yol, su tesisive kanalizasyon yatırımları neticesinde oluşan maliyetin hizmetten yararlananlarayansıtılması esasına dayanmaktadır. Bu hususta 1981 yılında yürürlüğe giren2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu katılım payları ile ilgili usul ve esaslarıdüzenlemiştir. Mezkûr kanuna istinaden de aynı yıl uygulama yönetmeliğiyürürlüğe konulmuştur. Ancak 2464 sayılı Kanunda 1985 yılında esaslı değişiklikleryapılsa da bu değişiklikler uygulama yönetmeliğine yansıtılmamıştır. Buna bağlıolarak da normlar arası çelişkiler ile beraber anılan mevzuatın gereksinimlerecevap verememesi nedeniyle payların hesaplanmasında ve tahsilinde önemlibelirsizlikler ve hatalar ortaya çıkmıştır. Bu makalede su ve kanalizasyonharcamalarına katılma payının hesaplanmasına dair belirsizlikler ile yanlışuygulamalara değinilerek, bu hususları giderecek mahiyette güncel önerilerdebulunulması amaçlanmıştır.

AN EVALUATION ON THE CALCULATION OF SHARES IN MUNICIPALITIES AND AFFILIATED ADMINISTRATIONS

Share of expenditures are among the own revenues of municipalities and affiliated administrations. These shares are based on the principle of reflecting the expense incurred as a result of investments in roads, water facilities and sewerage made by the local administrations to the final beneficiaries. On this topic, the Municipal Revenues Law with No. 2464 that was implemented in 1981, regulates the procedures and principles regarding the obligation to participate in expenditures. In accordance with this law, the implementing regulation was put into force in the same year. However, although substantial amendments were made to Law No. 2464 in 1985, these amendments were not reflected in the implementing regulation. In relation to this, significant uncertainties and errors have occurred in the calculation and collection of shares due to the the aforementioned regulation’s, which is referred with the contradictions among norms, failing to meet the requirements. In this article, the uncertainties and misapplications regarding the calculation of the obligation to participate in expenditures are discussed and it is aimed to make current suggestions to corect these issues.

___

Alıcı, O.V. (2017a), Özel Amaçlı Metropoliten Kuruluşlar, Ankara: Orion Kitabevi.

Alıcı, O.V. (2017b), “Yerelleşme Sürecinde Belediyelerin Öz Gelirlerinin Değerlendirilmesi”, Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, 26(4), 103-123.

Arıkboğa, Ü. (2016), “Türkiye’de Belediyelerin Gelir Yapısı: Sorunlar ve Çözüm Önerileri”, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13 (33), 276-297.

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Yerel Yönetimler Genel Müdürlüğü. 2014-2015-2016 ve 2017 Yılları Mahalli İdareler Genel Faaliyet Raporları, https://yerelyonetimler. csb.gov.tr/faaliyet-raporlari-i-88463, (E.T.09/09/2019).

İpek, S. ve Engin, R. (2016), “Belediye Gelirleri İçinde Harcamalara Katılma Paylarının Yeri ve Önemi: Çanakkale Belediyesi Örneği”, Yönetim Bilimleri Dergisi, 14(28), 467-481.

Kamu Denetçiliği Kurumu (2018), 29/05/2018 tarihli ve E.9121 nolu Tavsiye Kararı, https://www.ombudsman.gov.tr/wp-content/uploads/2018/03/ karar-2017-14842.pdf (E.T. 11/09/ 2019).

Muhasebat Genel Müdürlüğü, 2014-2015-2016-2017-2018 ve 2019 Yılları Mahalli İdareler Bütçe İstatistikleri, https://muhasebat.hmb.gov.tr/mahalli-idarelerbutce- istatistikleri (E.T.09/09/2019).

Nas, A. (2011), Belediye Gelirleri, Ankara: Seçkin Yayıncılık.

Rüzgaresen, C. (2012), “Su ve Kanalizasyon Hizmetleri İçin Alınan Harcamalara Katılım Payları ve Bu Paylar Nedeniyle Tüketici Mahkemelerinde Açılan Davalar”, Ankara Barosu Dergisi, 2012(3), 89-122.

Sayıştay Başkanlığı (2016), 2015 Yılı Dış Denetim Genel Değerlendirme Raporu, https://www.sayistay.gov.tr/tr/Upload/62643830/files/raporlar/genel_raporlar/ dis_denetim/2015_Dis_Denetim.pdf (E.T. 13/09/2019).

Sayıştay Başkanlığı (2017), Uşak Belediyesi Sayıştay Düzenlilik Denetim Raporu, https://www.sayistay.gov.tr/tr/Upload/62643830/files/raporlar/kid/2016/ Belediyeler/UŞAK%20BELEDİYESİ.pdf, (E.T. 10/09/2019).

Sayıştay Başkanlığı (2018), Antalya, Balıkesir, Hatay, Malatya ve Van Su ve Kanalizasyon İdareleri Genel Müdürlükleri Sayıştay Düzenlilik Denetim Raporları, https://www.sayistay.gov.tr/tr/?p=2&ContentID=12364, (E.T. 10/09/2019).

SUKİ (Su ve Kanalizasyon İdareleri), Bursa, Konya, Mersin, Balıkesir, Muğla, Manisa, Ordu, Kocaeli, Mardin, Erzurum, Trabzon, Sakarya, Kayseri, Van Su ve Kanalizasyon İdareleri Tarifeler Yönetmelikleri, (E.T. 09/09/2019).

Yılmaz, N. (2008), “Bir Otokontrol Sistemi Olarak Belediyelerde Harcamalara Katılma Payı”, Sayıştay Dergisi, 71(4), 75-90.

9/7/1948 tarih ve 6953 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 5237 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu.

29/05/1981 tarih ve 17354 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 2464 Sayılı Belediye Gelirleri Kanunu.

21/08/1981 tarih ve 17435 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 2464 Sayılı Belediye Gelirleri Kanununun Harcamalara Katılma Payları İle İlgili Hükümlerinin Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik.

23/11/1981 tarih ve 17523 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 2560 sayılı İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun.

3/5/1985 tarih ve 18749 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 3194 sayılı İmar Kanunu.

19/12/2010 tarih ve 27790 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 6085 sayılı Sayıştay Kanunu.

6/12/2012 tarih ve 28489 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 6360 sayılı On Dört İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Yedi İlçe Kurulması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun.