Nurbanu ŞEREN, Edip TUT, Elif AYDIN ÇOLAK, Kasım KIROĞLU

Türkiye ve Kanada’daki (Alberta Eyaleti) Sosyal Bilgiler Öğretim Programlarının Beceri Boyutu Açısından Karşılaştırılması

Bir karşılaştırmalı eğitim çalışması olan bu araştırmanın amacı, Türkiye ve Kanada’daki (Alberta Eyaleti) Sosyal Bilgiler Öğretim Programlarını beceri boyutu açısından incelemektir. Araştırma deseni temel nitel araştırmadır. Veriler doküman incelemesi yoluyla toplanmış ve birincil veri kaynağı olarak her iki ülkenin resmi internet sitelerinden ulaşılan güncel Sosyal Bilgiler Öğretim Programları kullanılmıştır. Elde edilen veriler betimsel analiz yoluyla analiz edilmiştir. Ülkelerin sosyal bilgiler öğretim programlarında yer alan temel beceriler ve sınıf düzeyi bazındaki beceriler irdelenerek “benzerlikler” ve “farklılıklar” temaları altında işlenmiştir. Bulgulara bakıldığında Türkiye’deki Sosyal Bilgiler Öğretim Programı ile Kanada’daki (Alberta Eyaleti) Sosyal Bilgiler Öğretim Programı’nda kazandırılması hedeflenen temel beceriler hem sayısal olarak hem de içeriklerinin açıklanması bakımından farklılık göstermektedir. Bunun yanında eleştirel düşünme, araştırma, iletişim, karar verme, problem çözme ve sosyal katılım becerileri ortak olarak her iki ülke programında da yer almaktadır. Ayrıca sınıf düzeyi bazında verilen becerilerin Kanada’daki (Alberta Eyaleti) Sosyal Bilgiler Öğretim Programı’nda dört ana başlık altında şekillendiği görülmektedir. Bu kapsamda elde edilen sonuçlar ilgili literatür ışığında tartışılmış ve birtakım önerilere yer verilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Karşılaştırmalı Eğitim, Sosyal Bilgiler Öğretim Programı, Beceriler, Kanada

Comparison of Social Studies Curriculum in Turkey and Canada (Alberta Province) in terms of Skill Dimension

The purpose of this study, which is a comparative education study, is to investigate the social studies curriculum in Turkey and Canada (Alberta Province) in terms of skill dimension. the research design is basic qualitative research. Data were collected through document analysis, and current social studies curriculums on websites of both countries were used as a source of primary data. Data obtained were analyzed through descriptive analysis. It was observed under the themes “similarities” and “differences” by examining basic skills included in the social studies curriculum and skills on the basis of grade level. According to the findings, basic skills to be acquired in the social studies curriculum in Turkey and Canada (Alberta Province) differ both numerically and in terms of explanation of their content. In addition, critical thinking, research, communication, decision making, problem solving, and social participation skills are commonly included in both countries’ curriculum. Besides, it is seen that skills taught on the basis of grade level are shaped under four main titles in the social sciences curriculum in Canada (Alberta Province). In this context, the results obtained were discussed in the light of the relevant literature, and some suggestions were recommended.

Keywords:

Comparative Education, Social Studies Curriculum, Skills, Canada,

PDF

___

Ablak, S. (2017). Sosyal bilgiler programındaki becerilere ilişkin öğrenci algılarının incelenmesi. (Doktora tezi). https://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
Alberta Education. (2005). Social studies kindergarten to grade 12 curriculum guide. http://www.learnalberta.ca/ProgramOfStudy.aspx?lang=en&ProgramId=564423# sayfasından erişilmiştir.
Ary, D., Jacobs, L. C., & Sorensen, C. K. (2010). Introduction to research in education. USA: Wadsworth Cengage Learning.
Brown, D. C. (2004). The role of “culture” in the new Alberta social studies curriculum. (Doctoral dissertation). ProQuest Dissertations and Theses database.
Brugar, K. A., & Whitlock, A. M. (2018). Social studies skills or something else? An analysis of how the “Essential social studies skills and strategies” reflects social studies instruction. A Journal of Educational Strategies, Issues and Ideas, 91(3), 111-117.
Bursa, S., & Çengelci-Köse, T. (2017). Türkiye ve Kanada sosyal bilgiler öğretim programlarının değerler eğitimi bakımından karşılaştırılması. Anadolu Journal of Educational Sciences International, 7(2), 338-372.
Çelikkaya, T. (2011). Sosyal bilgiler programında yer alan becerilerin kazandırılma düzeyi: öğretmen görüşleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 19(3), 969-990.
Çelikkaya, T., Yıldırım, T., & Kürümlüoğlu, M. (2019). Öğrenciler ve sosyal bilgiler öğretmenlerinin programdaki becerilere ilişkin beceri hiyerarşileri, gerekçeleri ve önerileri. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(1), 111-132.
Duman, B., & Tural, A. (2019). Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı’nın okuryazarlık becerileri açısından incelenmesi. 3. Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Kongresi içinde (s. 88-94).
Greenhill, V. (2010). 21st Century knowledge and skills in educator preparation. https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED519336.pdf sayfasından erişilmiştir.
Güneş, F. (2010). Eğitimde yapılandırmacı yaklaşımla gelen yenilikler. Eğitime Bakış Dergisi, 6(16), 3-9.
Hayırsever, F. (2010). Sosyal bilgiler ders, öğretmen kılavuz ve öğrenci çalışma kitaplarının sosyal bilgiler öğretim programında kazandırılması hedeflenen temel beceriler açısından değerlendirilmesi. (Doktora tezi). https://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
Jacopson, R. (1998). Teachers improving learning using metacognition with self-monitoring learning strategies, Education, 118(4), 579-590.
Kara, H., & Tangülü, Z. (2017). Sosyal bilgiler öğretim programında hukuk okuryazarlığı ve politik okuryazarlığı üzerine bir durum incelemesi. Araştırma ve Deneyim Dergisi, 2(1), 1-28.
Karademir, B. (2019). 2004-2005 ve 2017-2018 eğitim öğretim yıllarında uygulanan sosyal bilgiler öğretim programlarının değerlendirilmesi. (Yüksek lisans tezi). https://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
Köksal, H. (2018). İlköğretim sosyal bilgiler dersi öğretim programı. R. Turan & T. Yıldırım (Ed.). Sosyal bilgilerin temelleri içinde (s. 37-59). Ankara: Anı Yayıncılık.
Lipman, M. (2003). Thinking in education. New York: Cambridge University Press.
Merriam, S. B., & Tisdell, E. J. (2016). Qualitative research: A guide to design and implementation. (4th ed.). San Francisco: Jossey-Bass.
Miles, A. M., & Huberman, M. B. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. Thousand Oaks CA: Sage.
Millî Eğitim Bakanlığı. (2013). PISA 2012 Ulusal Ön Raporu. Ankara: MEB. http://pisa.meb.gov.tr/wp-content/uploads/2013/12/pisa2012-ulusal-on-raporu.pdf sayfasından erişilmiştir.
Millî Eğitim Bakanlığı. (2016). PISA 2015 Ulusal Raporu. Ankara: MEB. http://pisa.meb.gov.tr/wp-content/uploads/2014/11/PISA2015_UlusalRapor.pdf sayfasından erişilmiştir.
Millî Eğitim Bakanlığı. (2018). Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı (İlkokul ve Ortaokul 4, 5, 6 ve 7. Sınıflar). http://mufredat.meb.gov.tr/Dosyalar/201812103847686-SOSYAL%20B%C4%B0LG% C4%B0LER%20%C3%96%C4%9ERET%C4%B0M%20PROGRAMI%20.pdf sayfasından erişilmiştir.
Millî Eğitim Bakanlığı. (2019). PISA 2018 Türkiye Ön Raporu. http://pisa.meb.gov.tr/wp-content/uploads/2020/01/PISA_2018_Turkiye_On_Raporu.pdf adresinden erişilmiştir.
Mutluer, C. (2013). Sosyal bilgiler programlarında yer alan beceriler hakkında sosyal bilgiler öğretmen görüşleri (İzmir Menemen örneği). Turkish Studies International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8(7), 355-362.
NCREL & Metiri Group. (2003). EnGauge 21st century skills: Literacy in the digital age. https://pict.sdsu.edu/engauge21st.pdf sayfasından erişilmiştir.
Nicholls, J. G. (1978). The development of the concepts of effort and ability: Perceptions of academic attaintment and the understanding that difficult tasks require more ability. Child Development, 49, 800-814.
Noah, H. J. (1984). The use and abuse of comparative education. Comparative Education Review, 28(4), 550-562.
Phillips, D., & Schweisfurth, M. (2014). Comparative and international education: An introduction to theory, method and practice. London: Bloomsbury Publishing.
Robinson, K. (2008). Yaratıcılık: Aklın sınırlarını aşmak. (N. Geyran-Koldaş, Çev.) İstanbul: Kitap.
Ross, E. W., Matthison, S., & Vinson, K. D. (2014). Social studies curiculum and teaching in the era of standardization. E. W. Ross (Ed.). The social studies curriculum purposes, problems, and possibilities içinde (s. 25-50), Albany: State University of New York Press.
Safi, H. (2010). Sosyal bilgiler öğretim programında yer alan mekanı algılama becerisinin geliştirilmesi hakkında öğretmen görüşleri. (Yüksek Lisans Tezi). https://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
Sezgin, F., & Çalık, T. (2005). Küreselleşme, bilgi toplumu ve eğitim. Kastamonu Eğitim Dergisi, 13(1), 55-56.
Shields, R., & Chugh, R. (2018). Preparing Australian high school learners with 21st century skills. IEEE International Conference on Teaching, Assessment and Learning for Engineering (TALE), 1101-1106.
Strauss, L. M. (2007). Worldview construction: International relations concepts embedded in elemantary social studies textbooks. (Doctoral Dissertation). ProQuest Dissertations and Theses database.
Suto, I. (2013). 21st century skills: Ancient, ubiquitous, enigmatic? A Cambridge Assessment Publication, 1-28.
Tay, B., & Demir, B. Ş. (2016). Sosyal bilgiler öğretiminin ve öğreniminin geçmişi, bugünü ve geleceği. B. Tay & S. B. Demir (Ed.). Sosyal bilgiler öğretimi ilkeler ve uygulamalar içinde (s. 2-19). Ankara: Anı Yayıncılık.
Tuncel, G., & Güngör-Akıncı, B. A. (2016). Kanada. C. Öztürk (Ed.). Farklı ülkelerin sosyal bilgiler öğretim programları içinde (s. 301-326). Ankara: Pegem Akademi.
Türk Dil Kurumu. (2006). Türk Dil Kurumu Sözlüğü. Ankara: TDK.
United Nations Development Programme. (2019). Human Development Report, New York Oxford University Press. http://hdr.undp.org/sites/default/files/hdr2019.pdf sayfasından erişilmiştir.
Von Heyking, A. (2019). Alberta, Canada: How curriculum and assessments work in a plural school system. Johns Hopkins Institute for Education Policy.
Yavuz, İ. (2018). Sosyal bilgilerde vatanseverlik değerinin kazandırılmasında farklı ülke uygulamaları (ABD, Kanada, Singapur, Türkiye). (Doktora Tezi). https://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (9. Baskı). Ankara: Seçkin.
Zayimoğlu-Öztürk, F. & Öztürk, T. (2015). What are the similarities and differences? A comparison of the Turkish and Alberta social studies curricula in terms of their basics. One World in Dialogue, 3(2).