Facebook Yoğunluğu Ölçeği’nin (FYÖ) Türkçe’ye Uyarlanması: Faktör Yapısı ve Güvenirliğinin İncelenmesi

Facebook’un sosyal yaşam üzerindeki büyük etkisi düşünüldüğünde Facebook’u yoğun bir şekilde kullanan kullanıcıların Facebook kullanım yoğunluklarını belirlemenin önemli hale gelmektedir. Bu bağlamda bu araştırmanın amacı Facebook Yoğunluğu Ölçeği’nin Türkçe’ye uyarlanması ve faktör yapısı ve güvenirliğinin incelenmesi amaçlanmıştır. Verileri online olarak toplanan araştırmaya lisans ve yüksek lisans öğrencilerden oluşan 267 kadın, 95 erkek olmak üzere toplam 362 kişi katılmıştır. Uyarlanan ölçeğin geçerliliği açımlayıcı faktör analizi ve doğrulayıcı faktör analizi kullanılarak test edilmiştir. Açımlayıcı faktör analizi sonuçlarına göre ölçeğin tek faktörden oluştuğu ve bu tek faktörün varyansın yaklaşık olarak %57’sini açıkladığı belirlenmiştir. Sonrasında doğrulayıcı faktör analizi yapılmış ve elde edilen uyum iyiliği katsayıların kabul edilebilir düzeyde görülmüştür. Güvenirlik analizi için ise, iç tutarlık (Cronbach α) katsayısı hesaplanmış ve test-tekrar test güvenirliği incelenmiştir. Ölçeğin tamamına ilişkin iç tutarlık katsayısı α=0.85 olarak bulunmuştur. Testi yarılama güvenirliğinde ise iki yarı güvenirliğinin korelasyon katsayısı .70 olarak bulunmuştur. Bu sonuçlarla FYÖ’nün genç yetişkin bireylerin Facebook kullanımı ile ilgili Facebook yoğunluklarını incelemeyi amaçlayan araştırmalarda kullanılabilir.

Anahtar Kelimeler:

Sosyal medya, Facebook, Facebook kullanımı, ölçek uyarlama, geçerlik, güvenirlik

Adapting Facebook Intensity Scale (FBI) to Turkish: Examination of Factor Structure and Reliability

With the increasing use of social media, it is observed that the influence of Facebook on social life is increasing day by day. However, it is noteworthy that there is a limited number of scales for Facebook use. The aim of this research is adaptation of Facebook Intensity Scale (FIS) to Turkish and examine its factor structure and reliability. For this purpose, data were collected from 362 university students, 267 females and 95 males, consisting of undergraduate and graduate students. The data were collected online via Google forms. The validity of the adapted scale was tested using explanatory factor analysis and confirmatory factor analysis. According to the results of the exploratory factor analysis, the scale consists of only one factor and this single factor explains about 57% of the variance. In addition, confirmatory factor analysis was performed and it was seen that the obtained goodness of fit coefficients was at acceptable level. For reliability analysis, internal consistency (Cronbach α) coefficient was calculated and test-retest reliability was examined. The internal consistency coefficient for the complete scale was found as α = 0.85. The coefficient of correlation for the semi-reliability of the test was found to be .70 in the half-reliability. Based on these findings, it can be said that the FIS is a valid and reliable tool for determining the intensity of Facebook use by young adult individuals and can be used in research designed to determine the intensity of Facebook usage. You need to insert an English abstract into this section by taking into account exactly the same format.

Keywords:

Social media, Facebook, Facebook usage, scale adaptation, validity, reliability,

PDF

___

Acopio, J. R. B., & Bance, L. O. (2016). Personality traits as predictors of Facebook use. International Journal of Psychology and Counselling, 8(4), 45-52.
Ahn, J. (2011). The effect of social network sites on adolescents' social and academic development: current theories and controversies. Journal of the American Society for Information Science and Technology, 62, 1435-1445.
Cheung, C. M. K., Chiu, P. Y., & Lee, M. K. O. (2010). Online social networks: Why do students use facebook? Computers in Human Behavior, 27, 1337–1343.
Demirtaş-Madran, H. A. (2016). Facebook Kıskançlığı Ölçeğinin Türkçe formu: Üniversite öğrencileri üzerinde geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 17, 93-99.
Dhir, A., Kaur, P., Lonka, K. & Tsai, C-C. (2017). "Do psychosocial attributes of well-being drive intensive Facebook use?" Computers in Human Behavior 68: 520-527.
Dhir, A. & C.-C. Tsai (2017). "Understanding the relationship between intensity and gratifications of Facebook use among adolescents and young adults." Telematics and Informatics 34(4): 350-364.
Ellison, N. B., Steinfield, C., & Lampe, C. (2007). The benefits of Facebook “friends:” Social capital and college students’ use of online social network sites. Journal of Computer‐Mediated Communication, 12(4), 1143-1168.
Fox, J., & Moreland, J. J. (2015). The dark side of social networking sites: An exploration of the relational and psychological stressors associated with Facebook use and affordances. Computers in Human Behavior, 45, 168-176.
Gökler, M. E., Aydın, R., Ünal, E., & Metintaş, S. (2016). Sosyal ortamlarda gelişmeleri kaçırma korkusu ölçeğinin Türkçe sürümünün geçerlilik ve güvenilirliğinin değerlendirilmesi. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 17(1), 52-59.
Hamutoğlu, N. B. & Yıldız, E. P. (2016). Eğitimde Facebook kullanım kaygısı (EFKK): Ölçek geliştirme çalışması. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32, 54-69.
Hughes, D. J., et al. (2012). "A tale of two sites: Twitter vs. Facebook and the personality predictors of social media usage." Computers in Human Behavior 28(2): 561-569.
Jang, K., Park, N., & Song, H. (2016). Social comparison on Facebook: Its antecedents and psychological outcomes. Computers in Human Behavior, 62, 147-154. doi:http://dx.doi.org/10.1016/j.chb.2016.03.082
Kalpidou, M., Costin, D., & Morris, J. (2011). The relationship between Facebook and the well-being of undergraduate college students. CyberPsychology, Behavior and Social Networking, 14(4), 183-189. http://dx.doi.org/10.1089/cyber.2010.0061.
Kemp, S. (2016, Jan., 27). Digital in 2016. We are social’s compendium of global digital, social, and mobile data trend and statistics [Global report]. http://wearesocial.com/uk/special-reports/digital-in-2016 adresinden 18.02.2017 tarihinde alınmıştır.
Kuss, D. J., & Griffiths, M. D. (2011). Online social networking and addiction: A review of the psychological literature. International Journal of Environmental Research and Public Health, 8, 3528-3552.
McKenna, K. Y. A., & Bargh, J. A. (2000). Plan 9 from cyberspace. The implications of the internet for personality and social psychology. Personality and Social Psychology Review, 4(1), 57–75.
Oldmeadow, J. A., Quinn, S., & Kowert, R. (2013). Attachment style, social skills, and Facebook use amongst adults. Computers in Human Behavior, 29(3), 1142-1149. doi:http://dx.doi.org/10.1016/j.chb.2012.10.006
Park, N., Kee, K. F., & Valenzuela, S. (2009). Being immersed in social networking environment: Facebook groups, uses and gratifications, and social outcomes. CyberPsychology & Behavior, 12, 729-733.
Przepiorka, A., Błachnio, A., & Díaz-Morales, J. F. (2016). Problematic Facebook use and procrastination. Computers in Human Behavior, 65, 59-64.
Raacke, J., & Bonds-Raacke, J. (2008). MySpace and Facebook: Applying the uses and gratification theory to exploring friend-networking sites. CyberPsychology and Behavior, 11, 169–174.
Rauch, S. M. and K. Schanz (2013). "Advancing racism with Facebook: Frequency and purpose of Facebook use and the acceptance of prejudiced and egalitarian messages." Computers in Human Behavior 29(3): 610-615.
Tomai M, Rosa V, Mebane ME, D’Acunti A, Benedetti M and Francescato D (2010) Virtual communities in schools as tools to promote social capital with high schools students. Computers & Education, 54, 265–274.
Türkyılmaz, M. (2015). Facebook bağımlılığı ölçeğinin Türkçeleştirilmesi ve Facebook bağımlılığının okuma becerisine etkisi. International Journal of Social Science, 36, 265-280.
Uçar, E. (2016). Facebook’ta duyguları ifade etme ölçeği geliştirme çalışması. Ihlara Eğitim Araştırmaları Dergisi, 1(1), 6-23.
Valenzuela, S., Park, N., & Kee, K. F. (2009) Is there social capital in a social network site? Facebook use and college students’ life satisfaction, trust, and participation. Journal of Computer-mediated Communication, 14, 875–901.