BİYOLOJİ ÖĞRETİMİNDE YABANCI TERİM SORUNU

Bu çalışmada, lise biyoloji öğretiminde yaşanan “yabancı terim” sorunu ele alınmıştır. Orta öğretim biyoloji programına göre hazırlanmış başlıca 10 Lise Biyoloji ders kitabı taranarak 627 yabancı terim tespit edilmiş; bu yabancı terimlerin anlam ve içeriklerinin öğrenciler tarafından özümsenip özümsenmediği, başarı testi (biyoloji terimleri testi) ile denenmiştir. Araştırmanın örneklemini, 2007- 2008 eğitim-öğretim yılı güz döneminde, Ankara’da bulunan Alparslan Anadolu Lisesi, Atatürk Anadolu Lisesi, Gazi Çiftliği Lisesi ve Mimar Sinan Lisesinde öğrenim gören fen bölümü lise ikinci ve üçüncü sınıf öğrencileri (Toplam 762 kişi) oluşturmuştur. İstatistiksel analizde SPSS programı kullanılmış; öğrencilerin test sorularına verdiği cevapların frekans (f) ve yüzdeleri (%) hesaplanmıştır. Yapılan istatistiksel analizler sonucunda, düz lise öğrencilerinden; lise 2. sınıf öğrencilerinin genel başarı yüzdesi % 35,8, lise 3. sınıf öğrencilerinin genel başarı yüzdesi ise % 46,9 olarak hesaplanmıştır. Anadolu lisesi öğrencilerinden; lise 2. sınıf öğrencilerinin genel başarı yüzdesi % 58,2, lise 3. sınıf öğrencilerinin genel başarı yüzdesi ise % 70,4 olarak hesaplanmıştır. Öğrencilerin genel başarı yüzdelerinin düşük olduğu görülmüştür. Anadolu lisesi öğrencilerinin genel başarı yüzdeleri, düz lise öğrencilerine oranla daha yüksektir. Gerek düz lise gerekse Anadolu lisesi 3. sınıf öğrencilerinin başarı yüzdeleri lise 2. sınıf öğrencilerinden daha yüksektir. Öğrencilerin yabancı biyolojik terimleri algılama, özümseme ve kullanmada sorunlar yaşadıkları gösterilmiş; bu durum, öğrenci başarısını olumsuz yönde etkileyen faktörlerden biri olarak tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Biyoloji öğretimi, yabancı terim, eğitim

THE MATTER OF FOREIGN TERMINOLOGY IN THE EDUCATION OF BIOLOGY

This particular work focuses on the “foreign terminology” issues dealt in the secondary education/junior high level. Out of 10 biology textbook; designed for the secondary educational level; 627 foreign terms were extracted, meaning and composition of such terms, the level of comprehension of them by the pupils are evaluated through an achievement test (test of biology terminology). Research sampling had been conducted within the 2007-2008 fall semester, among the science major sophomore and junior students enrolled to Alparslan Anadolu High School, Atatürk Anadolu High School, Gazi Çiftliği High School and Mimar Sinan High School in Ankara (totaling 762 subjects). For statistical analysis, SPSS program had been utilized; frequency (f) and percentages (%) were measured to the responds given to the test questions by the students. Result of the statistical analysis, among the sophomore students average percent of achievement calculated was 35,8%, junior class students’ average percent of achievement was 46,9%. Among the Anadolu high school students; sophomore class pupils’ average percent of achievement was 58,2%, junior class students’ were 70,4%. It has been analyzed that the overall percentage of achievement was considerably low. Achievement score of the Anadolu High School students were higher than the State high school students. It has been stated that students experienced problems on perceiving, comprehending and utilizing the biological terms; such condition are among the factors that has an adverse affect on the level of achievement of students.

Keywords:

Biology education, foreign term, education.,

PDF

___

Berker, N. (1999). Lise I Biyoloji ders kitabı. Ankara: Mega Yayıncılık.
Berker, N. (1999). Lise II Biyoloji ders kitabı. Ankara: Mega Yayıncılık.
Berker, N. (2003). Lise III Biyoloji ders kitabı. Ankara: Mega Yayıncılık.
Cankur, N. Ş. (2002). Tıp eğitiminde dil: önemi, gelişmesi ve geleceği. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, (1), 29–32.
Çıkmaz, S. (2006). Türkçe anatomi terimlerinin etimolojik ve semantik açıdan incelenmesi. Yayınlanmamış doktora tezi, Trakya Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Anatomi Anabilim Dalı.
Göktolga, O. (2002). Cumhuriyet döneminde yönetim bilimi ve siyaset bilimi terimlerinin Türkçeleştirilmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, İnönü Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Güven, T., Kıvanç, E. ve Yel, M. (2001). Lise 1 Biyoloji ders kitabı. (Birinci Baskı). Ankara: Paşa Yayıncılık.
Güven, T., Kıvanç, E. ve Yel, M. (2002). Lise II Biyoloji ders kitabı. (Birinci Baskı). Ankara: Paşa Yayıncılık.
Kızılcan, A.N., Düzgün, E. ve Yılmaz, C. (2000). Lise I Biyoloji ders kitabı. Ankara: Düzgün Yayıncılık.
Kızılcan, A.N., Düzgün, E. ve Yılmaz, C. (2001). Lise II Biyoloji ders kitabı. Ankara: Düzgün Yayıncılık.
Kuleli, Ö. (1993). Bilim dili Türkçeleşebilmeli. Cumhuriyet Bilim Teknik, 338.
MEB. (2003). Ders kitaplari yönetmeliği. MEB Tebliğler Dergisi, 66 (2549), 213- 221.
Narin, M. (2005). İktisat terimleri üzerine. Türk Dili - Dil ve Edebiyat Dergisi, (642), 510–520.
Örs, Y. (1978). Uluslararası tıp dili. Türk Dili Dergisi, (318), 165–171.
Öztürk, E., Börü, S. ve Cavak, Ş. (2004). Lise I Biyoloji ders kitabı. (İkinci Baskı). İstanbul: MEB Yayınları.
Sağdıç, D., Bulut, Ö. ve Korkmaz, S. (2004). Lise III Biyoloji ders kitabı. (İkinci Baskı). MEB Yayınları.
Sucu, A., Bayar, S. ve Küpeli, M. (2005). Lise II Biyoloji ders kitabı. (Üçüncü Baskı). Ankara: MEB Yayınları.
Şahin, N. (1994). Bilim kültür ve öğretim dili olarak Türkçe. (İkinci Baskı). Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
TDK (2005). Türkçe sözlük. Türk Dil Kurumu Yayınları, Genişletilmiş 10. Baskı, Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi.
Zülfikar, H. (1991). Terim sorunları ve terim yapma yolları. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları. 569.